Đánh giá đặc điểm nổi bật của nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Bạn đến chơi nhà

Đề Bài: Đánh giá đặc điểm nổi bật của nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Bạn đến chơi nhà

Phân tích cái đặc biệt và nghệ thuật tuyệt vời trong bài thơ Bạn Ghé Thăm Nhà
 

I. Tóm Tắt Phân tích cái đặc biệt và nghệ thuật của bài thơ Bạn Ghé Thăm Nhà (Hoàn Hảo)

1. Mở Đầu

- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm
- Giá trị nghệ thuật và nội dung của bài thơ:
+ Tinh tế nghệ thuật thể hiện qua ngôn từ, cách xây dựng tình tiết và dạng thơ thất ngôn bát cú
+ Nội dung đặc sắc ở tình huống hài hước và tức cười, thể hiện mối quan hệ thân thiết và bền vững, không vụ lợi. Câu thơ cuối cùng 'nhãn tự' tôn lên tinh thần chung của bài thơ

2. Phần Chính

- Nội dung quan trọng:
+ Bạn ghé thăm sau những khoảng thời gian xa cách
+ Tình huống hài hước và bi kịch khi tác giả muốn chuẩn bị một bữa tiệc phúc trình nhưng rơi vào hoàn cảnh không cho phép...(Tiếp theo)

>> Chi tiết Dàn ý Phân tích những đặc điểm độc đáo của nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Bạn ghé thăm nhà tại đây.
 

II. Bài viết mẫu Phân tích sự độc đáo của nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Bạn ghé thăm nhà (Tiêu chuẩn)

Nguồn gốc từ vùng quê yên bình, giản dị, với tâm hồn lãng mạn, nhạy cảm, Nguyễn Khuyến là một nhà thơ trữ tình nổi bật trong làng văn học Việt Nam. Viết về cuộc sống bình yên tại làng quê, bài thơ 'Bạn đến thăm nhà' được coi là một kiệt tác của ông. Giọng văn hài hước, dí dỏm, giá trị nội dung sâu sắc cùng nghệ thuật sử dụng ngôn từ tinh tế, đã thể hiện tình cảm chân thật, không mảng lợi nhuận giữa những người bạn, đồng thời tinh tế truyền đạt bài học triết lý nhân sinh.

Bài thơ được viết sau khi Nguyễn Khuyến từ bỏ áo cao mũ trắng, chức vị ở thành phố sáng chói để trở về an dưỡng ở quê hương. Trong những ngày tháng sống thoải mái, nhàn nhạt, một người bạn xưa của ông khi còn công tác trong triều đình đến thăm. Trong tình huống tiếp đón khách quý nhưng khó khăn, Nguyễn Khuyến không thể chuẩn bị một bữa ăn hoàn hảo. Nội dung hấp dẫn, thú vị kết hợp với những từ ngữ giản dị, chân thật mà tinh tế, khéo léo tạo nên một tác phẩm hoàn thiện, đưa tên tuổi của nhà thơ lên tầm cao mới trong văn học Việt Nam.

Điểm độc đáo của nội dung thể hiện ở cách xây dựng tình huống và những hoàn cảnh dở khóc dở cười của tác giả.

Lâu nay bác đã ghé thăm nhà

Khúc thơ đầu tiên hé lộ sự hồn nhiên, phấn khởi và niềm vui khi gặp lại đối tác xưa. Niềm vui rõ ràng trong từ 'bấy lâu', sau những năm tháng dài như vậy, việc tái ngộ chắc chắn là một trải nghiệm hạnh phúc. Dù bây giờ họ đã già, tuổi cao và yếu đuối, nhưng tình bạn vẫn nguyên vững và đậm sâu. Cách gọi thân mật như 'bác' tạo cảm giác như là cuộc trò chuyện giữa nhà thơ và người bạn thân. Tình bạn quý báu, ấm áp thể hiện rõ trong mỗi từ ngữ. Nhưng đáng tiếc, trong cuộc gặp 'ngàn năm có một lần', hai ông bà gặp phải tình huống khó xử. Nhà thơ muốn chuẩn bị một bữa ăn tốt nhưng hoàn cảnh không cho phép.

Thời trẻ đã qua, chợ xa xôi.
Cái ao sâu vạn đậu, cá khó câu,
Vườn rộng chật rào, gà khó bắt.
Cà chửa đâm chồi, bầu nở hoa,
Mướp mới rụng, rau bầu nở đường.
Bữa tiếp khách, trầu đâu có mà.

Ở đây, nội dung đặc sắc được tác giả tạo dựng một cách hóm hỉnh, tươi vui. Tác giả diễn đạt hoàn cảnh của mình, 'thời trẻ đã qua', người trẻ trong nhà không có ai đi chợ, 'chợ xa xôi', chợ quá xa nên không muốn để bạn ở nhà một mình. Không đi chợ được, tác giả bắt đầu tìm kiếm những món 'cây nhà lá vườn' thì lại 'không chài được cá' vì ao sâu, nước lớn, 'gà khó bắt', không thể bắt gà để nấu ăn vì 'vườn rộng chật rào'. Ngay cả thực phẩm như 'cà chửa đâm chồi, bầu mới nở hoa', những loại rau thường ngày thì lại chưa thể thu hoạch vì mới trồng cách đây không lâu. Thậm chí, khi tác giả muốn tiếp đãi bạn bằng một miếng trầu, thì 'miếng trầu là đầu câu chuyện' nhưng lại không có. Người đọc có thể dễ dàng hình dung hoàn cảnh thiếu thốn cũng như tình huống khó xử của nhà thơ. Bạn ghé thăm sau một thời gian dài, và dường như ông muốn mời bạn ở lại dùng bữa, nhưng hoàn cảnh lại không cho phép khi mọi thứ có thể nấu chế biến lại không có sẵn trong nhà. Tình huống vừa trớ trêu vừa hài hước, dở khóc dở cười được tác giả xây dựng khôi hài và hết sức tự nhiên. Cái lúng túng, ngượng nghịu của nhà thơ lại trở thành điểm chân thật, và trong tình cảnh khó xử đó, tình bạn chân thành, không vụ lợi được minh chứng một cách rõ ràng.

Bác ghé chơi đây, ta và ta

Kèm theo bài Phân tích những điểm độc đáo trong nội dung và nghệ thuật của bài thơ Bạn đến chơi nhà, bạn có thể tham khảo thêm: Soạn bài Bạn đến chơi nhà, lớp 7, Tình bạn trong tác phẩm Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến, Cảm nhận về bài Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến, Phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến để củng cố và mở rộng hiểu biết về bài thơ này.