
Nữ hoàng Elizabeth II, vị nữ hoàng trị vì lâu nhất nước Anh, đã từ trần tại căn nhà mùa hè của mình ở Scotland. Bà qua đời ở tuổi 96, sau 70 năm trị vì, trở thành biểu tượng của sự ổn định giữa biến động của thế giới. Bằng sự kiên nhẫn và tinh thần minh mẫn, nữ hoàng đã tạo ra những thói quen tinh thần, trong đó việc đọc sách là một phần không thể thiếu. Theo Bryan Kozlowski, phóng viên của tờ New York Times, mỗi buổi sáng, nữ hoàng đều đọc báo giấy để cập nhật thông tin về xã hội và chính trị.
Ngay từ khi còn trẻ, Nữ hoàng Elizabeth đã thể hiện tình yêu mãnh liệt và sự quý trọng đối với sách vở. Trong suốt thời gian trị vì, bà đã phong tước cho nhiều tác giả có những đóng góp nổi bật như Salman Rushdie, Terry Pratchett, Elton John và William Golding. Thói quen đọc sách và mở mang tri thức của bà không hề bị phai mờ theo thời gian. Mỗi ngày, bà đều nhận một hộp đỏ chứa các tài liệu quan trọng cần đọc, bao gồm các báo cáo từ Nghị viện và những tài liệu trí tuệ khác.
Có nhiều giai thoại kể về niềm đam mê sách của Nữ hoàng. Trong cuốn sách The Uncommon Reader (Người đọc sách lạ kỳ), tác giả Alan Bennett kể về sự kinh ngạc của cả trong và ngoài cung điện Buckingham đối với niềm đam mê này. Bennett kể một câu chuyện: trong một chuyến công du, Nữ hoàng đọc cuốn Hotel du Lac của Anita Brookner và giấu cuốn sách dưới đệm lưng khi đi phát biểu. Cuốn sách sau đó bị thất lạc và mọi người từ giúp việc đến quản lý và tài xế đều đi tìm. Cuối cùng, nhân viên an ninh thông báo rằng họ đã lấy đi một vật thể bị tình nghi có hình dạng như cuốn sách vì nghi ngờ đó là thiết bị nổ. “Thiết bị nổ ư,” Nữ hoàng ngạc nhiên nói, “nhưng đó chỉ là cuốn sách của Anita Brookner thôi mà!”
Trong suốt nhiều thập kỷ, dưới ánh mắt của công chúng, Elizabeth nổi tiếng là người kín tiếng. Vì vậy, công chúng luôn rất quan tâm đến những thông tin về bà. Những cuốn sách về cuộc sống, gia đình và thế giới của Elizabeth luôn được độc giả nhiệt tình đón nhận. Dưới đây là chín cuốn sách do đội ngũ chuyên gia sách của tờ New York Times giới thiệu để hiểu rõ hơn về Elizabeth, gia đình và thời gian bà trở thành quốc vương trị vì lâu nhất của nước Anh.
'Elizabeth the Queen: The Life of a Modern Monarch (Nữ hoàng Elizabeth: Cuộc đời của một quốc vương thời hiện đại), tác giả Sally Bedell Smith'
Cuốn tiểu sử được biên soạn tỉ mỉ và xuất bản trùng với dịp kỷ niệm kim cương của Nữ hoàng. Tác giả Smith đã sử dụng các nguồn tin công khai, bạn bè và các cận thần cũ của Nữ hoàng, những người đã chia sẻ những câu chuyện thân mật, thường là về ngựa và những con corgi yêu quý của bà. Nhà phê bình Alan Riding nhận xét, “Tôi nghĩ rằng Smith phải đối mặt với vấn đề mà mọi nhà viết tiểu sử hoàng gia đều gặp phải. Elizabeth đã sống một cuộc đời đáng chú ý nhưng, thực sự mà nói, không có quá nhiều điều nổi bật. Nói cách khác, gia đình phức tạp của bà lại có một câu chuyện sống động hơn nhiều.”
'Queen of the World: The Global Biography (Nữ vương của Thế giới: Một tiểu sử toàn cầu), tác giả Robert Hardman'
Trong cuốn tiểu sử xuất bản năm 2018 này, Hardman, một nhà báo nổi tiếng về đưa tin về gia đình hoàng gia, khám phá vị thế toàn cầu của Nữ hoàng, vai trò của bà với tư cách là người đứng đầu Khối thịnh vượng chung và những chuyến công du quốc tế đáng nhớ. Tác giả liệt kê những hành trình quốc tế nổi bật nhất của bà, kể cả một số món quà khó quên mà bà nhận được trong các chuyến đi, như cặp báo đốm Brazil và một con cá sấu con trong hộp bánh quy từ một cậu bé người Senegal. Ông mô tả chi tiết các nghi lễ phức tạp và các biện pháp an ninh đi kèm trong những chuyến đi đến ít nhất 126 quốc gia và vùng lãnh thổ. “Chẳng ai chắc chắn bà đã đi được bao nhiêu dặm,” ông viết. “Không có quốc vương nào - có lẽ không có nhà lãnh đạo thế giới nào - nhìn thấy nhiều vùng đất và con người như Nữ hoàng Elizabeth II.”
'The Palace Papers: Inside the House of Windsor - the Truth and the Turmoil (Những tài liệu nội điện: Bên trong Ngôi nhà của Windsor - Sự thật và Sự hỗn loạn), tác giả Tina Brown'
Cuốn sách này được coi là tác phẩm xuất sắc nhất của Tina Brown, với lối kể chuyện hài hước và cấu trúc thông minh. Câu chuyện được chia thành các chương dành riêng cho những nhân vật quan trọng có ảnh hưởng lớn đến những biến cố của nhà Windsor. Cách viết đầy lãng mạn của Brown mang lại sự thú vị cho những câu chuyện đời thực, khắc họa một cách cảm động về một gia đình và một quốc gia trong thời khắc của những thay đổi lớn.
'The Queen’s Speech: An Intimate Portrait of the Queen in Her Own Words (Chân dung gần gũi của Nữ hoàng qua phát ngôn của bà), tác giả Ingrid Seward'
Seward, một nhà viết sử dày dặn về chế độ quân chủ, đã phác họa một hình ảnh tổng quan về Elizabeth, người nổi tiếng kín tiếng, bằng cách phân tích những mảnh ghép nhỏ mà bà chia sẻ với thần dân của mình: những bài phát biểu giá trị trong suốt bảy thập kỷ trị vì. Bắt đầu với buổi phát sóng đầu tiên của Elizabeth vào năm 1940 - một phân đoạn trong Giờ Trẻ em dành cho người tị nạn khi bà mới 14 tuổi - và kéo dài qua những thăng trầm của đất nước, Seward đã vẽ nên một bức chân dung sống động và đầy ấn tượng.
'Queen Elizabeth II: Portraits (Nữ hoàng Elizabeth II: Những bức chân dung), tác giả Cecil Beaton'
Beaton, một nhiếp ảnh gia nổi tiếng trong giới thời trang và xã hội, lần đầu chụp ảnh Elizabeth khi bà còn là một công chúa tuổi teen, cách đây khoảng 80 năm. Trong ba thập kỷ tiếp theo, Beaton đã định hình hình ảnh của hoàng gia trong mắt công chúng qua những bức chân dung được dàn dựng và chọn lọc kỹ lưỡng. Ông đã chụp Nữ hoàng trong những thời khắc quan trọng nhất của cuộc đời riêng và công khai: trong bộ quân phục khi chiến tranh bùng nổ ở Anh; ngay sau khi sinh con đầu lòng Charles, và khi bà đăng quang năm 1953. Cuốn sách, có thêm những dòng viết của Susanna Brown, người phụ trách nhiếp ảnh tại Bảo tàng Victoria và Albert, là sự tôn vinh tài năng của Beaton và vẻ đẹp của Elizabeth qua ống kính của ông.
'Philip and Elizabeth: Portrait of a Royal Marriage (Philip và Elizabeth: Chân dung một cuộc hôn nhân hoàng gia), tác giả Gyles Brandreth'
Nhận xét về cuốn sách, Janet Maslin cho rằng: “Các nhà viết tiểu sử đôi khi phản ánh thái độ của đối tượng mà họ viết về.” Có lẽ đó là lý do Gyles Brandreth muốn chúng ta biết về cuộc hôn nhân của Nữ hoàng Elizabeth II và Philip, Công tước xứ Edinburgh: những gì xảy ra giữa họ, thưa độc giả, thực sự không phải chuyện của bạn.” Tuy nhiên, Brandreth, người đã biết Hoàng thân Philip trong 25 năm, “biến những mẩu thông tin nhỏ thành những câu chuyện dài” và “lan man một cách hợp lý và cuốn hút về lịch sử hoàng gia”. Ví dụ, Brandreth viết, “Nhờ sự lẻo mép (đáng tin cậy) của người hầu, chúng ta biết rằng Hoàng tử Philip, trong những ngày đầu mới kết hôn, đã không mặc đồ ngủ”.
'Elizabeth and Margaret: The Intimate World of the Windsor Sisters (Elizabeth và Margaret: Thế giới thân mật của chị em nhà Windsor), tác giả Andrew Morton'
Theo Morton, trước khi trở thành những người phụ nữ hoàng gia, Elizabeth và em gái Margaret là một cặp đôi đầy ngưỡng mộ và kính sợ, nhưng cũng xung khắc và sống trong sự bảo bọc và vô tư lự. “Ông vua của những chuyện đàm tiếu hoàng gia”, như cách mà New York Times gọi Morton, đã nhấn mạnh một điểm quan trọng: hai chị em Windsor là ruột thịt, trước khi là những biểu tượng của hoàng gia. Morton viết, “Hai chị em đầy mâu thuẫn và xung đột, tranh cãi từ những chuyện nhỏ nhặt đến những vấn đề lớn lao, nhưng cũng rất thương yêu nhau.”
'Ninety-Nine Glimpses of Princess Margaret (Chín mươi chín cú nháy về Công chúa Margaret), tác giả Craig Brown'
Tiểu sử của Brown về em gái của nữ hoàng cũng nổi loạn và phi truyền thống như chính Margaret. Elizabeth được khắc họa như một tấm gương phản chiếu em gái mình: bà “không tin tưởng vào những điều bất ngờ”, hoàn toàn trái ngược với Margaret, người thích những nhận xét kỳ quặc. Brown mô tả nữ vương: nhiệm vụ và số phận của bà gắn liền với sự buồn tẻ, không có cơ hội bộc lộ cảm xúc thực của mình và chẳng bao giờ có chỗ cho sở thích cá nhân.
'All the Queen’s Corgis: The Story of Elizabeth II and Her Most Faithful Companions (Câu chuyện về Elizabeth II và những cận thần trung thành nhất của bà, corgi), tác giả Penny Junor'
Từ khi lên 7, nữ hoàng tương lai đã có một chú chó corgi xứ Wales theo sát bên bà. Cuốn sách kể về tình cảm chân thật mà nữ hoàng dành cho những chú thú cưng của mình: bà cho chúng ăn, dắt chúng đi dạo và thậm chí cùng chúng đi du lịch. Đó là Candy, Disco, Pundit, Vulcan và các thế hệ con cháu của chúng. Từ tình yêu của nữ hoàng với những chú corgi, cuốn sách mở ra một cánh cửa hiếm hoi để bước vào thế giới riêng của bà.
Hà Thu