“Không có gì có thể ngăn cản sự ra đời của một thế hệ mới. Và bây giờ, chúng ta cần bắt đầu hiểu về thế hệ Z.”
Thế hệ Z là ai? Tại sao chúng ta phải hiểu về thế hệ Z?
Có vẻ lạ lẫm, nhưng nếu bạn thuộc độ tuổi (tính đến năm 2019) từ 10 đến 26 tuổi, bạn là một phần của 'thế hệ Z', giống như tôi và Jonah, tác giả của cuốn sách 'Ẩn Số Mang Tên Thế Hệ Z – Gen Z @Work'.
“Thế hệ Z đang dần tạo ra dấu ấn riêng trong mỗi tổ chức và doanh nghiệp, vì thế lãnh đạo cần quan tâm đến họ. Nếu không hiểu thế hệ Z, chúng ta sẽ đối xử với họ giống như thế hệ Y – một sai lầm chúng ta đã từng phạm trước đây.”
David Stillman và Jonah Stillman là tác giả của cuốn sách này. David là chuyên gia về các thế hệ và trong hơn 20 năm, ông đã tư vấn cho doanh nghiệp, chính trị gia và truyền thông về sự khác biệt giữa các thế hệ. Ông thường xuất hiện trên các kênh truyền hình như CNN, CNBC và Today show. Jonah, con trai của David, là một người thuộc thế hệ Z, nên trong cuốn sách này, Jonah là giọng nói đại diện cho thế hệ Z. Sự tham gia của Jonah giúp độc giả hiểu rõ về thế hệ Z, đặc biệt là đối với những người thuộc thế hệ X, Y và Baby Boomer.
Cuốn sách này tập trung đặc biệt vào thế hệ Z trong môi trường làm việc, với mục tiêu chính là thảo luận về cách họ làm việc và thích nghi với môi trường công sở. Cuốn sách sẽ đưa ra câu trả lời cho câu hỏi: “Họ là ai?” và giải thích vì sao có định nghĩa đó. Đồng thời, hai tác giả cũng giới thiệu bảy đặc điểm chủ chốt của những người thuộc thế hệ này.
1.
Kết hợp giữa thế giới vật chất và thế giới số được gọi là Phigital.
Thế hệ Z sinh ra và lớn lên trong một thế giới nơi mọi yếu tố vật lý (con người và địa điểm) đều có một bản sao kỹ thuật số. Với thế hệ Z, thế giới thực và thế giới ảo dường như đã hòa vào nhau và không thể tách rời. Hay nói cách khác, thế giới ảo đã trở thành một phần không thể tách rời của thực tại.
Gần 91% những người thuộc thế hệ Z cho biết trình độ công nghệ của một công ty sẽ ảnh hưởng đến quyết định của họ về việc làm tại đó.
2.
Đặc biệt cá nhân hóa
Thế hệ Z sở hữu khả năng cá nhân hóa đặc biệt đến mức đáng kinh ngạc. Nhờ tính năng này, họ mong muốn người khác hiểu và đáp ứng được nhu cầu riêng của họ. Mọi thứ trong môi trường công sở đều cần phải được điều chỉnh, từ vị trí công việc đến kế hoạch làm việc, và điều này đang đặt ra thách thức cho các tổ chức hiện nay.
3.
Thực tế
Theo quan điểm của thế hệ Z, để tồn tại và phát triển, cần phải có một tư duy thực dụng và dám đối mặt trực tiếp với mọi thách thức.
4.
Sợ bỏ lỡ (FOMO)
Thế hệ Z luôn sống trong nỗi lo sợ rằng họ sẽ bỏ lỡ cơ hội nào đó. Tuy nhiên, hậu quả tiêu cực của việc này là họ luôn lo lắng về việc tiến bộ chậm trễ và không phát triển theo đúng hướng.
5.
Chuyên gia kinh tế cộng đồng
Đối với thế hệ Z, họ thấu hiểu rằng thế giới của họ là một nền kinh tế chia sẻ. Và họ sẽ là những người đẩy mạnh để phá vỡ những rào cản, cả nội bộ và bên ngoài, để tăng cường sự thuận tiện và tiết kiệm chi phí.
6.
Tự mình làm (DIY – Làm tự mình)
Thế hệ Z đã lớn lên với Youtube, nơi họ có thể học cách thực hiện hầu hết mọi thứ, vì vậy họ tin rằng họ có thể tự mình thực hiện mọi việc.
71% trong số thế hệ Z được khảo sát đều có quan điểm: “Nếu bạn muốn mọi thứ hoàn hảo theo ý bạn thì hãy tự mình làm!”
7.
Quyết tâm
Thế hệ Z là những người luôn kiên định, sẵn sàng đối mặt với thách thức và bắt tay vào hành động. Họ có tính cạnh tranh và cá nhân hóa cao hơn rất nhiều so với các thế hệ trước.
72% của thế hệ Z cho biết họ luôn cạnh tranh với những người khác ở cùng vị trí.
Thế hệ Z – Không chỉ là một nhãn hiệu
Lý do mà tác giả chọn gọi thế hệ từ năm 1995 đến 2012 là Thế hệ Z khá đơn giản: Tiếp theo sau thế hệ X và Y, bây giờ đến lượt thế hệ Z.
Ý nghĩa sâu xa hơn của việc đặt tên này là: nếu có bất kỳ thế hệ nào không mang một nhãn hiệu hoặc dấu hiệu đặc trưng, thì đó chính là thế hệ Z. Thế hệ Z có tính cá nhân hóa cao hơn bất kỳ thế hệ nào trước đây. Mỗi cá nhân trong thế hệ này mong muốn có nhận dạng riêng và tạo ra sự khác biệt. Họ là thế hệ đa dạng nhất từng tồn tại trong lịch sử - một thế hệ từ chối mọi nhãn hiệu chung chung từ chủng tộc, giới tính đến tôn giáo... Vậy thì tại sao lại cần một nhãn hiệu nhỉ?
Phụ huynh
Khi nói về yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển cá nhân của thế hệ Z, phụ huynh đóng vai trò quan trọng. Nếu bạn đã nắm vững về thế hệ Y và thế hệ Baby Boomer trước đó, bạn sẽ nhận ra sự khác biệt rõ ràng giữa thế hệ Baby Boomer (cha mẹ của thế hệ Y) và thế hệ Y, trong khi sự khác biệt giữa thế hệ X và Z (cha mẹ của thế hệ Z) lại nhỏ hơn nhiều.
“Mỗi thế hệ đều được hình thành nhiều nhất bởi những người đã nuôi dưỡng chúng”.
Khác biệt so với thế hệ Baby Boomer, thế hệ X mong muốn cung cấp cho con cái sự ấm áp mà họ không có trong quá khứ. Họ nỗ lực giảm tỷ lệ ly hôn càng nhiều càng tốt, dành nhiều thời gian hơn cho con cái và cân bằng giữa công việc và gia đình…
“Thế hệ của chúng tôi và cha mẹ giống nhau trong mọi điều, từ Drake đến Taylor Swift, rồi Michael Jackson. Cha tôi thường hỏi tôi đang nghe nhạc của ai, không phải để nói tôi ngừng mà vì ông cũng muốn tải bài đó về máy.”
Khác biệt với quan điểm của các thế hệ khác, thế hệ X nhận ra ưu điểm của sự đa dạng và không coi sự khác biệt là gì đó cần phải tránh né. Do đó, họ dạy con cái của mình, những đứa trẻ thuộc thế hệ Z, phải tìm được con đường riêng của họ thay vì đi theo những lối mòn đã có sẵn từ người tiền bối.
FOMO – nỗi sợ bỏ lỡ
Một trong những đặc điểm của thế hệ Z là FOMO, nỗi sợ bỏ lỡ.
Sự thiếu kiên nhẫn của giới trẻ ngày nay đã trở nên nghiêm trọng hơn nhiều, đặc tính này là biểu hiện của thế hệ Z mà nhiều người thậm chí coi đó là một hội chứng.
Bạn đã từng cầm điện thoại hàng giờ chỉ để lướt Facebook, Twitter, Instagram,... hoặc bất kỳ mạng xã hội nào khác chưa? Tại sao bạn lại dành nhiều thời gian cho việc đó? Bạn sợ bỏ lỡ điều gì?
Nhiều người trong thế hệ Z khi được hỏi thì trả lời rằng họ sợ bỏ lỡ những tin tức mới nhất từ khắp nơi trên thế giới, từ việc mời đi chơi tiệc cuối cấp đến việc ai đó đăng điểm số lên Internet,... Họ có thể dành hàng giờ liền để lướt trên năm màn hình cùng lúc, từ TV đến laptop, máy tính để bàn, máy tính bảng và đương nhiên là điện thoại di động. Mọi thông tin chỉ cách họ một cú nhấp chuột theo đúng nghĩa đen.
Họ nhận ra rằng nếu họ ngừng kết nối, thế giới vẫn tiếp tục di chuyển với tốc độ chóng mặt, tạo ra cảm giác cần phải luôn cập nhật mọi thứ mọi lúc mọi nơi, điều mà ngày càng trở nên không thể.
Thế hệ Z lớn lên trong một thế giới luôn kích động bởi lòng đố kỵ, cảm giác bị bỏ rơi và tự ti. Mọi điều đều được đăng lên mạng xã hội. Phút trước bạn có thể đọc về món gà viên chiên, phút sau bạn có thể nhận được tin về cái chết của một người nào đó. Sự thiếu lựa chọn trong tin tức khiến thế hệ Z cần được hỗ trợ để xác định điều gì thực sự quan trọng và điều gì không.
Tóm lại
Bạn thuộc thế hệ Z hay bạn là một giám đốc công ty? Bạn có thể chỉ là một người cha, một người mẹ,... Dù bạn là ai và đóng vai trò gì trong cuộc sống, tôi tin rằng cuốn sách này sẽ phù hợp với bạn. Nghiên cứu về một thế hệ không bao giờ làm buồn chán và không cần thiết với bất kỳ ai. Vì vậy, nếu bạn muốn hiểu về thế hệ Z - họ là ai, tính cách của họ như thế nào và họ sẽ hành động ra sao, đặc biệt là ở môi trường công sở, hãy đọc cuốn sách 'Ẩn số: Thế hệ Z - Gen Z @Work' này, chắc chắn bạn sẽ có một trải nghiệm thú vị!
Tác giả: Lệ Duyên - MyBook