[Đánh Giá Sách] “Bạch Dạ Hành”: Bước Đi Trong Bóng Đêm Trắng

U tối, khó thở và ám ảnh - Đó là những từ ngữ rất chính xác mà bạn đọc có thể cảm nhận được khi lật từng trang sách của cuốn Bạch dạ hành. Đây không chỉ là một câu chuyện trinh thám thông thường, mà là hành trình đầy hoa kết quả của những hạt mầm tội lỗi bên trong hai tâm hồn gặp gỡ những vết thương lòng từ quá khứ.

Khi nhắc đến Higashino Keigo, những fan của thể loại truyện trinh thám chắc chắn sẽ nghĩ ngay đến những tác phẩm nổi tiếng như Phía sau nghi phạm X, Bí mật của Naoko hay Điều kỳ diệu ở cửa hàng tạp hóa Namiya. Ngay từ khi được phát hành rộng rãi trên thị trường Việt Nam, các tác phẩm của ông đã nhanh chóng tạo ra tiếng vang lớn với cốt truyện hấp dẫn và ly kỳ, với những tình tiết đan xen, chồng chéo nhưng vẫn logic và hợp lý một cách đáng kinh ngạc. Điểm đặc biệt là sự trinh thám trong truyện của ông không chỉ đến từ vấn đề xã hội nhức nhối mà tác giả gắn vào câu chuyện, mà còn từ những câu hỏi xoáy sâu vào đạo đức và lương tri mỗi con người, khiến người đọc như rơi vào nỗi đau, ám ảnh của chính nhân vật trong truyện.

Nội dung chính

Câu chuyện bắt đầu với Yosuke, chủ một tiệm cầm đồ bị ám sát tại một ngôi nhà chưa hoàn thiện, một triệu yên mang theo bị cướp mất.

Sau đó một tháng, Fumiyo, được cho là quan hệ tình ái với nạn nhân và sát hại ông để cướp một triệu yên, cũng chết tại nhà riêng vì ngộ độc khí ga. Vụ án mạng ông chủ tiệm cầm đồ rơi vào bế tắc và bị bỏ xó.

Nhưng với hai đứa trẻ mười một tuổi, con trai nạn nhân và con gái nghi can, vụ án mạng năm ấy chưa bao giờ kết thúc. Sinh tồn và trưởng thành dưới bóng cái chết đen của bố mẹ, cho đến cuối đời, Ryoji vẫn luôn khao khát được một lần đi dưới ánh mặt trời, còn Yukiho cứ ra sức vẫy vùng rồi chìm mãi vào đêm trắng.

Ryoji và Yukiho - Một tình yêu méo mó không lối thoát.

Nhân vật chính trong Bạch dạ hành là con trai ông chủ tiệm cầm đồ bị sát hại - Ryoji và con gái nghi phạm giết chết ông ta - cô bé Yukiho. Tuy là nhân vật chính, nhưng toàn bộ câu chuyện luôn được kể dưới con mắt của những nhân vật khác, khiến cho người đọc khó thể nắm bắt nội tâm của hai nhân vật này, tạo ra nhiều điểm mù làm người đọc phải liên tục đặt câu hỏi. Điều này làm câu chuyện vốn đã rắc rối nay càng thêm phần bí ẩn. Thế nhưng nhiều đó cũng đủ để độc giả tự mình tưởng tượng ra hình ảnh hai con người với những cá tính rất riêng biệt.

Ryoji vốn là một cậu bé rất ngoan ngoãn với tài năng cắt giấy tuyệt vời. Sau cái chết của bố, cậu đã phải một mình vật lộn để trưởng thành. Cậu thông minh, nhanh nhạy, nhưng cũng bất cần và lạnh lùng, liều lĩnh và tàn nhẫn, sẵn sàng làm mọi thứ từ bán dâm, lừa đảo, ăn cắp và thậm chí giết người. Ryoji làm từng việc khủng khiếp đó, đơn thuần chỉ vì tiền sao, hay đằng sau đó còn động cơ nào khác?

Yukiho là một cô bé rất xinh đẹp với đôi mắt to tròn, làn da trắng mịn như sứ nhưng lại có vẻ quá chín chắn và sắc sảo hơn so với một cô bé mười một tuổi. Đối mặt với cái chết của mẹ, Yukiho giữ bình tĩnh một cách lạ lùng. Cô luôn được mô tả với những từ ngữ tuyệt vời nhất, từ ngoại hình đến tài năng giao tiếp, cô tỏa ra một vẻ đẹp khiến mọi người đều phải quý mến. Tuy nhiên, như câu nói “Hoa hồng đẹp cũng có gai”, đằng sau vẻ đẹp hoàn hảo là sự mưu mô, tàn nhẫn đến máu lạnh. Những người xung quanh Yukiho dường như phải chịu đựng những bi kịch vô cùng tàn khốc. Liệu có phải chỉ là sự trùng hợp?

Dù suốt câu chuyện không có một đoạn nào Ryoji và Yukiho trò chuyện trực tiếp với nhau, nhưng qua mỗi sự kiện, ta càng nhận ra sự hiện diện của một liên kết vô hình nối hai con người này. Có lẽ sau khi đọc xong, ai cũng tự hỏi, liệu giữa Ryoji và Yukiho có tình yêu không? Tôi tin rằng có, vì chính Yukiho đã từng nói:

Bầu trời của tôi không có mặt trời, chỉ toàn là bóng đêm, nhưng không hề tối tăm, bởi có điều thay thế cho mặt trời. Mặc dù không sáng như mặt trời, nhưng với tôi, đó đã đủ. Nhờ chút ánh sáng này, tôi có thể biến đêm tối thành ngày sáng. Cô hiểu không? Tôi chưa từng có mặt trời, vì thế tôi không sợ mất nó.

Thứ thay thế mặt trời đó, liệu có phải là Ryoji? 

Ý nghĩa của những biểu tượng

Nhan đề của tác phẩm Bạch dạ hành có ý nghĩa là bước đi trong đêm trắng. Cuộc sống của Ryoji và Yukiho luôn ở trong bóng tối, không có ánh sáng mặt trời. Linh hồn của hai đứa trẻ ấy bị giam giữ trong bóng tối từ khi họ mười một tuổi, trong khi cơ thể vẫn tiếp tục lớn lên. Họ mang theo nỗi ám ảnh và sự giằng xé chôn sâu trong lòng, tạo ra mầm mống của sự tàn nhẫn và độc ác. Giá như có ai đó đến và giúp đỡ hai đứa trẻ ấy, để họ không cần phải đấu tranh để trưởng thành một cách đơn độc, mà được sưởi ấm bằng ánh sáng của sự đồng cảm.

Đối với Yukiho, mặc dù luôn hiện diện trong vẻ trắng tinh khôi và nụ cười rạng rỡ như ánh nắng ban mai, nhưng ánh mặt trời đã không thể làm ấm lòng lạnh lẽo của cô từ lâu. Chỉ có Ryoji mới là mặt trời ấm áp và sáng sủa nhất, soi sáng con đường cho cô trong đêm tối dài vô tận. Đối với Ryoji, người thường xuất hiện trong không gian bí ẩn, ngột ngạt, thiếu ánh sáng, luôn luôn ẩn hiện trong bộ trang phục màu đen, Yukiho cũng là mặt trời làm dịu đi tội lỗi của anh trong quá khứ, là nguồn ánh sáng duy nhất cho anh giữa cuộc sống tăm tối và bẩn thỉu.

Họ như hai mảnh ghép hoàn hảo dành cho nhau, một trắng một đen, một người ở trong ánh sáng còn người kia ẩn mình trong bóng tối. Nhưng không may, đó không phải là tình yêu thuần túy. Giữa Ryoji và Yukiho vẫn tồn tại một mối quan hệ phụ thuộc, sống kí sinh lẫn nhau, giống như hai chiếc lưỡi kéo sắc bén, sẵn sàng phá hủy tất cả để đạt được mục tiêu của mình.

Hình ảnh của chiếc kéo được trang trí trên bìa sách thực sự chứa đựng rất nhiều ý nghĩa. Chiếc kéo thể hiện tài năng cắt giấy của Ryoji, nhưng cũng vô tình trở thành vũ khí giết người. Nó không chỉ cướp đi sinh mạng của cha cậu, mà còn lấy đi cơ hội sống một cuộc sống bình thường của cậu, khiến linh hồn cậu bị vùi lấp trong quá khứ. Cuối cùng, chiếc kéo đó còn lấy đi mạng sống của chính cậu, chôn vùi tất cả những tội ác đã xảy ra, và từ đó ánh sáng của sự thật không bao giờ chiếu sáng cho hai đứa trẻ ấy nữa.

Cái kết đầy ám ảnh

Bạch dạ hành kết thúc câu chuyện với cái chết đầy ám ảnh của Ryoji:

Cây thông Noel khổng lồ đã đổ gục, và bên cạnh đó là Kirihara Ryoji. Anh ta nằm bất động, hai tay hai chân bùng ra, không chuyển động.

Có một thứ gì đó đâm sâu vào ngực Kirihara, máu tươi phun ra nhưng khó nhận biết được, nhưng Sasagaki đã nhận ra ngay. Đó chính là chiếc kéo mà Kirihara coi như một vật linh thiêng, chiếc kéo đã thay đổi cả cuộc đời anh ta.

Lần đầu tiên, cả Ryoji và Yukiho xuất hiện cùng nhau trong một bức tranh, nhưng đó cũng là lần cuối cùng. 

Cảm giác có ai đó ở xung quanh, Sasagaki nhìn lên. Yukiho đứng bên cạnh ông, gương mặt trắng như tuyết, nhìn xuống Kirihara. “Người này là ai?” Sasagaki nhìn thẳng vào mắt cô. Gương mặt Yukiho lạnh lùng, tựa như một hình ảnh ma quỷ. Cô trả lời lạnh nhạt: “Tôi không biết. Việc thuê người làm công việc thời vụ hoàn toàn do quản lý cửa hàng quyết định.”

Cái kết diễn ra nhanh chóng và nhẹ nhàng nhưng lại đầy xúc cảm hỗn loạn. Chúng ta cảm thấy thương cảm, đau lòng trước cái chết đột ngột của Ryoji, sợ hãi trước sự lạnh lùng và tàn nhẫn của Yukiho, nhưng cũng đồng thời tự hỏi, tương lai của Yukiho sẽ ra sao khi cô đã mất đi ánh sáng duy nhất của mình, sự tàn ác của cô sẽ gây hại cho bao nhiêu người vô tội nữa.

Sasagaki lảo đảo ra khỏi vòng vây của cảnh sát. Chỉ thấy Yukiho đang bước lên cầu thang, bóng dáng cô ta giống như một hồn ma màu trắng. Yukiho không quay đầu lại, dù chỉ một lần.

Cách kể truyện trinh thám xuất sắc

Thành công của Bạch dạ hành chắc chắn phải kể đến nghệ thuật dẫn dắt tài tình của tác giả Keigo. Trong những chương đầu tiên, chúng ta có thể rất bối rối và rối não trước sự thay đổi liên tục trong góc nhìn và sự xuất hiện liên tục của các nhân vật mới với những cái tên dài và khó nhớ. Tuy nhiên, khi đọc sâu vào, những chi tiết tưởng chừng không liên quan lại trở nên quan trọng, từng bước giải thích những bí ẩn trong câu chuyện. Độc giả sẽ cảm thấy như mình chính là một thám tử, thu thập từng mảnh ghép nhỏ để lắp ráp bức tranh sự thật.

Đọc Bạch dạ hành, mặc dù tác giả Keigo đã tiết lộ hung thủ từ đầu nhưng câu chuyện vẫn hấp dẫn không giảm. Người đọc sẽ vẫn bị cuốn hút bởi từng tình tiết, cố gắng giải thích tại sao và làm thế nào hung thủ lại làm như vậy, và quan trọng hơn, liệu hành động đó có đúng hay không? Tính trinh thám của Bạch dạ hành không nằm ở việc phá án thông minh, mà nằm ở ranh giới mong manh giữa thiện và ác, và thế giới tâm trí phức tạp của nhân vật. Khi đọc xong, thay vì cảm thấy thỏa mãn khi biết sự thật, ta sẽ bị cuốn vào những suy tư về công lý, đạo đức và lương tri giữa cuộc sống đầy biến động và không chắc chắn.

Tổng hợp và đánh giá chi tiết bởi: Muse - MytourBook

Hình ảnh được cung cấp bởi: Muse - MytourBook