Buzz
Venice - 'thành phố của các kênh đào', là thủ phủ tuyệt đẹp của vùng Veneto (Ý). Venice được bao phủ bởi nước và mang trong mình vẻ đẹp đặc biệt: mềm mại, mát mẻ và gợi cảm. Thành phố xinh xắn ấy đã làm xao xuyến bao con tim yêu cái đẹp, thu hút và khơi gợi bao rung cảm ngọt ngào. Vẻ đẹp lãng mạn, diệu kì của Venice đã được nhà văn Thomas Mann khắc họa đầy chiều sâu trong Chết ở Venice - một quyển tiểu thuyết ngắn nhưng rất ấn tượng.
Chết ở Venice kể về Aschenbach, một nhà văn bước vào buổi hoàng hôn của cuộc đời, ở đỉnh cao danh vọng nhưng mọi thứ cảm giác với cuộc sống đã chuyển sang trạng thái chán ngán, bã bời. Một kỳ nghỉ ở Venice, hay là một cảnh cuối cùng trong cuộc đời, được Thomas Mann mô tả bằng ngòi bút tuyệt vời.
Venice là một “thành phố nước” đầy quyến rũ, có chút hoang dại, nhễ nhại, gợi tình, thường rất dễ khiến những người khách đến du lịch ở đây rơi vào những “ham muốn lầm lạc”. Tại Venice, Aschenbach đã tình cờ nhìn thấy cậu thiếu niên xinh đẹp, và ngay lập tức rơi vào cơn mê cuồng.
Nhà văn già không dám đến gần cậu thiếu niên ấy, nhưng luôn theo dõi cậu ở bất kỳ đâu. Nơi nào có cậu, luôn tỏa sáng một ánh sáng ma quái, gợi cảm và kích thích đối với Aschenbach. Suốt những ngày hè ấy, việc đắm đuối trong vẻ đẹp của cậu thiếu niên, và suy tưởng về giấc mơ vĩnh cửu của cái đẹp là điều duy nhất mà Aschenbach đã làm. Nhưng cũng từ lúc ấy, Aschenbach đã dần khám phá ra những tiềm năng của cái đẹp, đó là nguồn cảm hứng sáng tạo, và đó luôn là điều đầu tiên của sự sáng tạo.
Vì yêu cậu ta mà Aschenbach sau nhiều lần do dự giữa việc đi và ở đã quyết định ở lại, mặc cho cả thành phố Venice đang chìm trong mùi dịch và cái chết. Đó là sự chiến thắng của sức mạnh cám dỗ, sự sẵn lòng chìm đắm trong vùng cám dỗ ấy. Nhân vật của Mann gợi lên trong ta hình ảnh câu nói nổi tiếng của Oscar Wilde, một tín đồ của cái đẹp, “Cách duy nhất để thoát khỏi cám dỗ là khuất phục nó”.
Chết ở Venice là một cuốn sách hấp dẫn đến mức gây nghiện. Ánh mắt của người yêu đã trở thành gương chiếu tuyệt đối của vẻ đẹp. Chàng trai trẻ tuổi hiện ra qua ánh mắt sâu lắng của Aschenbach trở nên hoàn mỹ, không ai có thể cưỡng lại được. Đó không chỉ là tình yêu đơn thuần, và Mann từ đầu không chỉ viết về một câu chuyện tình yêu không đáp lại.
Mann theo đuổi cậu bé xinh đẹp qua các con đường ở Venice, để ngắm nhìn vẻ đẹp của cậu bé như thiên thần. Mỗi chi tiết, nét trên khuôn mặt, thân thể của cậu bé đều được nhìn ra bằng ánh mắt kỳ lạ của người mê mẩn. Chỉ có tình yêu của một nghệ sĩ đắm đuối với vẻ đẹp mới có thể nhìn thấy và chăm sóc từng chút từng chút đẹp đẽ tới như vậy. Và ở đoạn cuối của hành trình, với sự chết lặng lẽ của Aschenbach, Chết ở Venice đã đạt đến sự hoàn hảo của câu chuyện, khi người nghệ sĩ hoàn toàn quy phục vẻ đẹp, bước vào sự dấn thân vào mê đắm, con người không thể nào thoát ra được, chỉ có cái chết mới là điểm kết thúc. Cái kết này, dễ khiến người đọc nghĩ về cái chết của người đàn ông trong Tiếng cười trong bóng tối của Nabokov, khi đã đi đến cực điểm của mê muội và cám dỗ.
Trong cuốn sách mỏng này, người đọc có thể dễ dàng nhận ra cái chất đặc biệt của Mann, đó là sự suy nghĩ sâu sắc về triết lý, với quan điểm rõ ràng về nghệ thuật tôn trọng vẻ đẹp. Mann coi vẻ đẹp là nguồn cảm hứng của sự sáng tạo, và vì vậy cả đời anh ta dành để tìm kiếm bản chất sâu xa của vẻ đẹp. Ở kiệt tác đầu tay, Gia đình Buddenbrooks, là vẻ đẹp của sự hào quang tàn phá. Tới Núi thần lại là vẻ đẹp hoàn mỹ của thiên nhiên hoang sơ và lòng người mênh mông. Còn với Chết ở Venice, ngoài thành phố Venice xinh đẹp như mơ, Mann đã tìm ra con đường để phá vỡ những giới hạn triết lý cứng nhắc, nguyên tắc, để khám phá bản năng thấm nhuần vẻ đẹp của một tâm hồn nghệ sĩ.
Một nhà văn được coi là mẫu mực về đạo đức như Aschenbach khi đến Venice cũng không thể chống lại sức hấp dẫn của nơi này. Ông yêu, yêu say đắm, yêu đến mù quáng đến mức quên mất những nguyên tắc mà ông từng tôn trọng. Cũng vì tình yêu mê đắm ấy, ông quyết định ở lại Venice, bất kể dịch bệnh đã bắt đầu lan rộng… Có lẽ sức hút đã trở thành cám dỗ, làm con người mê muội và ngu ngốc?
Nhưng cũng không thể phủ nhận vẻ đẹp và tình yêu ở Venice đã thực sự làm tươi mới cuộc sống khô khan buồn tẻ của nhà văn già. Ông được sống trong những cảm xúc cuồng nhiệt của tuổi trẻ, sống trong mơ mộng và thấy cuộc sống tỏa sáng, rực rỡ… Dù tốt hay xấu, tâm hồn đó đã được hồi sinh, đã hạnh phúc.
Chết ở Venice thực chất là trải nghiệm của một nghệ sĩ về vẻ đẹp và những gì mà nó mang lại. Aschenbach cũng như Thomas Mann đều là những nghệ sĩ tài năng đã vượt qua những ranh giới để khám phá vẻ đẹp hoàn mỹ. Bên cạnh đó, tác phẩm còn phản ánh sâu sắc về xã hội châu Âu ở thế kỷ XX với những người cầm quyền vì lợi ích cá nhân mà sẵn lòng đẩy người dân vào cõi chết.
Kết luận:
Nếu bạn đam mê vẻ đẹp, hãy thử đọc Chết ở Venice, tác phẩm của một nhà văn đoạt giải Nobel chắc chắn sẽ không làm bạn thất vọng. Trải nghiệm Venice lãng mạn qua trang sách sẽ mang lại cho bạn những trải nghiệm đặc biệt, giúp bạn hiểu sâu hơn về bản chất, ý nghĩa của vẻ đẹp.
Đánh giá chi tiết: Hà My
Ảnh: Minh Hồng
