Với một phong cách viết sâu sắc và giản dị, Higashino Keigo đã mang đến cho người đọc hơn cả một cuốn tiểu thuyết trinh thám. Không chỉ mô tả về tội ác, mà còn về những mâu thuẫn tâm lý, những nhân vật bình dị, và sự quan tâm sâu xa đối với con người. Mặc dù không có những tình tiết căng thẳng nhưng đọc giả nhất định sẽ hài lòng với cuốn sách này. Đằng sau nghi can X là một câu chuyện về tình yêu, về mối quan hệ phức tạp giữa lý trí và tình cảm trong một con người. Tác phẩm đã đem về cho Higashino Keigo Giải Naoki lần thứ 134, một giải thưởng văn học hàng đầu tại Nhật Bản.
Sự đam mê vô hạn của Higashino Keigo với văn học
Higashino Keigo được biết đến là một trong những tác giả trinh thám hàng đầu tại Nhật Bản. Từ những ngày học trò, ông đã nuông chiều mối quan hệ với văn học trinh thám. Sau khi tốt nghiệp Điện Lực Công Nghiệp tại Đại Học Osaka, ông làm kỹ sư điện tại công ty Nippon Denso. Vào năm 1985, ông đã giành giải thưởng Edogawa Ranpo cho tác phẩm trinh thám xuất sắc nhất với tiểu thuyết 'Giờ Tan Học'. Từ đó, ông đã từ bỏ công việc và dấn thân vào sự nghiệp văn học ở Tokyo.
Chắc chắn những người yêu thích thể loại trinh thám đều biết đến Higashino Keigo. Với kinh nghiệm làm kỹ sư điện, ông đã sử dụng rất hiệu quả kiến thức về vật lý, toán học và hóa học để sáng tạo câu chuyện. Phong cách viết tâm lý của ông rất tinh tế và tài năng. Khác với các tác giả truyện trinh thám nổi tiếng như Agatha Christie hay Conan Doyle, Higashino Keigo tập trung vào việc mô tả nhân vật một cách tỉ mỉ và chân thực. Điều đó làm nên sự độc đáo của các tác phẩm của ông.
Đằng sau nghi can X – một bài toán khó nhằn đến mức không ai có thể giải quyết
Câu hỏi ban đầu dường như đơn giản đã mở ra một bi kịch mà không ai mong muốn. Ishigami, một giáo viên toán cấp 3, mang trong mình niềm đam mê sâu sắc dành cho môn Toán. Anh ta cũng có tình cảm đặc biệt dành cho hai mẹ con hàng xóm là Hanaoka Yusako và Misato. Yusako từng làm tiếp viên tại quán bar Marian trước khi chuyển sang làm việc tại quán cơm Mỹ Nhân. Cuộc sống yên bình của họ bỗng chốc bị xáo trộn khi chồng cũ của Yusako, Togashi, xuất hiện và gây rối. Và câu chuyện bắt đầu...
Togashi, chồng cũ của Yusako, đột ngột xuất hiện và đòi tái kết mối quan hệ với cô. Mục đích chính của hắn là để lợi dụng Yusako. Vì không thể chịu đựng nổi, Yusako đã giết hắn và được con gái cô, Misato, giúp đỡ. Ishigami phát hiện ra sự việc và hứa sẽ giúp họ thoát khỏi rắc rối. Trong tâm trí của anh, xuất hiện ý tưởng về một bài toán đầy khó khăn. Và cuộc truy đuổi bắt đầu...
Ngày 11/3, một xác chết được phát hiện bên bờ sông Edogawa. Vụ án bắt đầu được điều tra, và nạn nhân được nhận diện là Togashi. Cảnh sát đến khám phá nhà của Yusako và Ishigami để tìm manh mối. Nhờ sự thông minh của Ishigami, họ đã có được bằng chứng rõ ràng. Và khi không tìm ra manh mối nào, họ nhờ Yukawa Manabu, một nhà vật lý học thiên tài, vào cuộc...
Cuộc đấu trí giữa thiên tài Toán học và thiên tài Vật lý bắt đầu...
Yukawa đã có cuộc gặp với Ishigami và từ đó, ông đã có những nghi vấn về anh ta...
Anh ta còn giữ nhiều tóc hơn tôi nhỉ? Trông anh trẻ trung hơn nhiều...
Một Ishigami đầy niềm đam mê với toán học, thường không quan tâm đến vẻ ngoại của mình, nhưng bây giờ lại chú ý đến điều đó.
Nhìn qua có vẻ như là một bài về hình học, nhưng thực sự lại là về hàm số.
Một Ishigami với trí thông minh xuất sắc và mưu mẹo.
Tất cả những chi tiết nhỏ nhặt ban đầu, khi được kết hợp lại với nhau, tạo thành một bức tranh tổng thể, một bức tranh của sự thật. Sự thật mà mọi người không muốn tin. Yukawa Manabu luôn thích Ishigami. Anh coi Ishigami như một người bạn, một đồng minh, một thiên tài. Trong tâm trí của Yukawa, không bao giờ có suy nghĩ rằng Ishigami có thể là kẻ giết người. Dù anh biết rằng, với Ishigami, giết người còn dễ hơn giải toán. Nhưng anh vẫn hy vọng Ishigami không bao giờ phạm sai lầm đó.
Ishigami luôn hành động theo logic và một trình tự nhất định. Kế hoạch giúp đỡ 2 mẹ con Yusako của anh rất hoàn hảo. Anh đã thực hiện một bài toán hoàn hảo, được tính toán kỹ lưỡng đến từng chi tiết. Một bài toán mà nếu không hiểu rõ, không ai có thể giải được. Anh đã làm cho cảnh sát tin rằng xác của người vô gia cư chính là Togashi, chồng cũ của Yusako. Nhưng Yukawa Manabu đã xuất hiện và làm đảo lộn kế hoạch của Ishigami.
Yukawa nhận ra rằng cảnh sát đang đi sai hướng, theo ý của Ishigami. Lời nói không cẩn thận của Yukawa đã khiến Ishigami lo lắng...
- Tôi và anh không thể thoát khỏi sự ràng buộc của xã hội. Chúng ta đều bị cuốn vào guồng quay của một cỗ máy mang tên xã hội. Nếu cỗ máy này dừng lại, mọi thứ sẽ trở nên hỗn loạn. Trong guồng quay đó, dù muốn tự do cũng không thể vì bị ràng buộc xung quanh. Do đó, chúng ta ổn định nhưng mất tự do. Trong số những người vô gia cư, nhiều người không muốn trở lại cuộc sống như trước.
- Ý tôi là không có bánh xe nào vô dụng, cách bánh xe được sử dụng là do chính nó quyết định.
Ishigami nhận ra Yukawa đã biết mọi việc anh làm. Nhà vật lý đối đầu với nhà toán học, lý thuyết đối đầu với sự mô phỏng. Yukawa đã dồn Ishigami vào thế bí. Vì vậy, Ishigami quyết định tung con át chủ bài cuối cùng để lật ngược tình thế. Anh thú nhận mọi tội lỗi với cảnh sát để bảo vệ 2 mẹ con Yusako, ngoại trừ việc cái xác không phải là Togashi và Yusako có liên quan. Ishigami nhận mình là kẻ đeo bám và bảo vệ Yusako khỏi những người đàn ông khác, vì thế anh đã giết Togashi. Lời nói dối được thốt ra để bảo vệ sự thật. Những lời nói dối chồng chất lên nhau. Và lý do để một người như Ishigami sẵn sàng hy sinh cả cuộc đời mình để bảo vệ Yusako là...
Tình yêu, một tình yêu đơn phương, thầm kín và không có hồi kết...
Tình yêu của Ishigami dành cho Yusako như vô tận. Khi chán nản vì cuộc sống tẻ nhạt, Ishigami từng nghĩ đến việc tự tử. Nhưng đúng lúc đó, tiếng chuông cửa vang lên. Ở bên ngoài là hai mẹ con Yusako và Misato. Họ mới chuyển đến và muốn chào hỏi hàng xóm. Sự xuất hiện của họ là ánh sáng xua tan bóng tối trong cuộc đời Ishigami. Cuộc sống của anh thay đổi hẳn từ khi gặp hai mẹ con Yusako. Anh không còn ý định tự tử mà tìm thấy niềm vui trong cuộc sống. Chỉ cần tưởng tượng họ đang làm gì, ở đâu là anh cũng thấy vui rồi.
Tôi tự hỏi rằng: liệu khi yêu, con người có thể làm những điều điên rồ như vậy, kể cả giết người? Ishigami, người lập dị và cô độc, lại sẵn sàng hy sinh tất cả vì tình yêu.
Yusako thì sao? Cô đón nhận tình cảm của Ishigami ra sao? Ban đầu, cô rất biết ơn vì Ishigami đã giúp đỡ và che giấu cho hai mẹ con. Cô ngạc nhiên khi một người trầm lặng như anh lại sẵn lòng giúp cô xử lý cái xác. Khi hiểu được tình cảm của Ishigami, Yusako cảm thấy bối rối. Cô đang có tình cảm với Kudo, một người quen cũ đẹp trai. Nhưng cô không muốn mất đi sự giúp đỡ của Ishigami. Yusako sợ rằng nếu Ishigami không hài lòng, anh có thể buộc cô phải thú nhận tội lỗi. Khi biết Kudo nhận được thư đe dọa từ Ishigami, Yusako rất hoảng sợ. Cô không muốn cuộc sống mình lại bị kiểm soát và phải dựa vào một người không yêu. Nhưng khi biết Ishigami đã thú tội thay, giết người vì cô và gửi lời chúc phúc, Yusako đã cảm động. Sau khi Misato cắt tay tự tử nhưng không thành, Yusako như tỉnh ngộ. Cô lao đến đồn cảnh sát thú nhận mọi chuyện. Dù Ishigami đau khổ vì cô không theo kế hoạch, nhưng cô vẫn chấp nhận chịu tội cùng anh.
- Mẹ con em không thể hưởng hạnh phúc một mình... Em cũng phải trả giá. Em sẽ nhận hình phạt. Em sẽ chịu tội với anh.
Chỉ đến phút cuối, Yusako mới hiểu được tình yêu cao cả và hy sinh của Ishigami. Chưa bao giờ cô nghĩ sẽ có một người đàn ông hy sinh vì cô nhiều đến thế. Khi mất đi rồi, người ta mới biết trân trọng những gì đáng quý. Tôi mừng vì Higashino Keigo đã để Yusako tỉnh ngộ và nhận ra sự hy sinh lớn lao của Ishigami, dù mọi chuyện gần như đã kết thúc...
Lời kết
Tuy mới biết đến tác giả Higashino Keigo nhưng tôi rất ấn tượng với văn phong của ông. Từ cách phát triển câu chuyện nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, đến sự am hiểu tường tận về khoa học... Tất cả đều cho thấy Higashino Keigo xứng đáng là nhà văn trinh thám hiện đại đáng ngưỡng mộ. Phía sau nghi can X để lại trong tôi những suy nghĩ và ám ảnh khó diễn đạt thành lời. Tôi tin chắc rằng, với những bạn yêu thích thể loại trinh thám, kiệt tác này sẽ đáp ứng mọi kỳ vọng. Đây là những cảm nhận chân thành từ tôi, một người yêu thích truyện trinh thám và những nội tâm phức tạp của nhân vật.
Review chi tiết bởi: Chau Anh Bui
Hình ảnh được thực hiện bởi: Chau Anh Bui