Nếu đặt vào tình huống, bạn sẽ chọn cách thể hiện bằng hình ảnh hay đoạn văn dài? Cách nào khiến bạn thích thú hơn? Điều gì làm bạn ấn tượng nhất?
Thiết kế biểu đồ hiệu quả giúp bạn đơn giản hóa, tạo ra những hình ảnh minh họa thông minh, hiệu quả, truyền đạt ý tưởng mạnh mẽ.
1. Tại sao cần sử dụng hình ảnh để trực quan hóa vấn đề?
Biểu đồ, đồ thị, bản đồ, sơ đồ và các hình ảnh động cùng với biểu tượng cảm xúc... là những ngôn ngữ trực quan.
Dù bạn nghĩ rằng bạn không thể nói được ngôn ngữ đó, nhưng bạn vẫn hiểu và sử dụng nó hàng ngày.
Biến mọi thứ thành hình ảnh giúp việc ghi nhớ và thiết lập quy tắc trở nên đơn giản, tạo ấn tượng mạnh mẽ trong cách nhìn nhận...
Để làm cho mọi thứ trở nên xuất sắc không hề dễ dàng, con người thường thích biến từ cái đơn giản thành phức tạp hơn.
Hãy khám phá Thiết Kế Biểu Đồ Hiệu Quả.
Cuốn sách được chia thành 4 phần:
Phần đầu – Kiến Thức Tổng Quan – cung cấp một cái nhìn ngắn gọn về việc trực quan hóa dữ liệu, đồng thời tóm tắt các yếu tố nghệ thuật và khoa học đằng sau các biểu đồ; nó cũng sẽ giảm bớt sự lo lắng của bạn về những gì bạn sắp học. Bạn không cần phải là một nhà thiết kế chuyên nghiệp hoặc một nhà khoa học dữ liệu để thiết kế biểu đồ ở mức cao hơn.
Phần thứ hai – Sáng Tạo – là phần cốt lõi của cuốn sách. Ở đây, bạn sẽ tìm hiểu cách cải thiện các biểu đồ. Học cách tư duy về những gì bạn muốn trình bày và sau đó phác thảo. Quá trình chỉ mất một giờ thôi. Mọi người đều có thể học được những nguyên tắc cơ bản để giao tiếp bằng một ngôn ngữ mới mà không cần phải thành thạo ngôn ngữ đó.
Phần Ba – Tinh chỉnh – ở đây là nơi kết nối biểu đồ với cảm xúc của bạn. Bạn có thể áp dụng kỹ thuật nào để làm cho biểu đồ gọn gàng hơn, hoặc chỉ đơn giản là khiến mọi người có thể hiểu ý tưởng ngay khi nhìn vào biểu đồ.
Phần bốn – Trình Bày và Luyện Tập – chỉ ra yếu tố giúp biểu đồ trở nên hiệu quả hơn bằng cách kiểm soát cách trình bày, và sử dụng phương pháp kể chuyện để làm cho biểu đồ ấn tượng với người xem, nhưng cũng cần có sự rèn luyện thường xuyên.
2. Kiến Thức Chung
Lịch Sử Trực Quan Hóa Dữ Liệu
Chúng Ta Thường Nghĩ Rằng Trực Quan Hóa Dữ Liệu Chỉ Mới Bắt Đầu Cách Đây Hai Thế Kỷ. Thực Tế, Truyền Thông Thị Giác Đã Tồn Tại Từ Thời Sơ Khai.
Thông Qua Đó, Nó Cho Phép Loại Bỏ Quan Niệm Rằng Trực Quan Hóa Dữ Liệu Là Một Loại Khoa Học Đã Được Xây Dựng Hoàn Toàn Với Các Quy Tắc Không Thể Phá Vỡ.
Trực Quan Hóa Là Kết Quả Của Cả Nghệ Thuật Và Khoa Học, Nơi Sự Đổi Mới Được Hoan Nghênh Thay Vì Bị Loại Trừ.
Có Một Thỏa Thuận Ngầm Giữa Người Đọc Và Người Viết Về Cách Người Đọc Sẽ Tiếp Cận Văn Bản. Tuy Nhiên, Với Dữ Liệu, Không Có Thỏa Thuận Nào Tồn Tại.
Chúng Ta Thường Không Đọc Theo Trình Tự
Nếu Đọc Sách Mà Không Tuân Theo Trình Tự Thì Bạn Có Hiểu Không?
Tuy Nhiên, Một Người Đọc Biểu Đồ Lại Không Thể...
Họ Có Thể Hoàn Toàn Không Hiểu Tiêu Đề Cho Đến Khi Nhìn Thấy Hình Ảnh Giữa Biểu Đồ. Họ Có Thể Đọc Xung Quanh, Đọc Nửa Chừng Qua Một Số Trục, Rồi Chuyển Sang Đọc Thứ Khác Hoặc Bỏ Qua Một Số Phần Của Biểu Đồ.
Những Điểm Nổi Bật Sẽ Thu Hút Sự Chú Ý Đầu Tiên
Mắt Chúng Ta Tập Trung Vào Sự Thay Đổi Và Sự Khác Biệt Trong Cùng Một Hình Ảnh Dữ Liệu: Điểm Cao Nhất, Điểm Thấp Nhất, Điểm Giao Điểm, Màu Sắc Nổi Bật, Phần Phân Biệt... Sẽ Là Những Thứ Mà Chúng Ta Chú Ý Đến Đầu Tiên.
Điều Này Cũng Sẽ Làm Nổi Bật Ý Nghĩa Của Chủ Đề Trong Biểu Đồ Hoặc Nhiều Hơn Thế.
Sự Đơn Giản Không Chắc Chắn Là Không Thu Hút, Chỉ Cần Nó Chạm Đúng Điểm.
Đồng Thời, Sự Phức Tạp Và Màu Mè Cũng Chưa Chắc Sẽ Gây Ấn Tượng, Miễn Là Chúng Liên Quan Đến Điều Cần Nói, Nhìn Là Hiểu.
Mắt Con Người Không Thể Nhìn Qua Toàn Bộ, Chúng Ta Chỉ Có Thể Nhìn Thấy Một Số Thứ Cùng Một Lúc.
Trong Hàng Ngàn Vì Sao Trên Bầu Trời Đêm, Bạn Sẽ Chú Ý Đến Sao Như Thế Nào? Sao Nổi Bật Nhất Hay Sao Khác Biệt Nhất?
Mục Đích Chính Làm Nổi Bật Toàn Bộ Biểu Đồ Là Gì?
Nếu Cần Tập Trung Vào Dữ Liệu Cá Nhân, Hãy Vẽ Ít Nhất Càng Tốt Để Các Điểm Cá Nhân Không Bị Mất Trong Tổng Thể.
Tìm Kiếm Ý Nghĩa Và Liên Kết
Khi Quan Sát Sự Nổi Bật, Luôn Có Câu Hỏi 'Tại Sao?'
Nhìn Vào Tần Suất Thống Kê Của Quá Trình Học, Trong Muôn Và Một Điểm Kém Lại Nổi Bật, Bạn Đã Từng Hỏi Tại Sao? Tất Nhiên Là Có.
Sự Liên Kết Luôn Đến Từ Cá Nhân, Không Thể Liên Kết Toàn Bộ Mà Chỉ Mang Tính Tương Đối.
Nếu Các Yếu Tố Hình Ảnh Được Trình Bày Cùng Nhau, Chúng Phải Có Ý Nghĩa Khi Liên Kết Với Nhau. Nếu Không, Người Xem Sẽ Tự Hình Thành Những Câu Chuyện Sai Lệch Về Mối Liên Hệ Giữa Chúng.
Điểm Tựa Là Những Quy Ước Và Phép Ẩn Dụ
Cách Chúng Ta Nhìn Thế Giới Không Thể Xác Định Cách Chúng Ta Nhìn Biểu Đồ.
Những Thứ Thuộc Về Nhận Thức Được Tâm Trí Lưu Trữ Dưới Dạng Quy Ước, Ẩn Dụ. Nó Thuộc Về Ngẫu Nhiên, Sinh Ra Đã Thế Không Có Sự Giải Thích Với Những Điều Ta Được Dạy.
Cha Mẹ Thường Chỉ Dạy Con Cái Thành Ngữ Tục Ngữ Mà Không Có Sự Giải Thích Rõ Ràng.
Bạn Có Muốn Luôn Chỉ Nhìn Thấy Những Điều Đã Quen Thuộc Và Cho Rằng Chúng Tình Cờ Không?
Có Bao Giờ Bạn Mong Muốn Nhìn Thấy Những Thứ Chưa Từng Được Khám Phá?
Chắc Chắn Bạn Luôn Nghĩ Rằng Những Thiên Tài Sẽ Phát Hiện Ra Những Điều Khác Biệt, Những Điều Phi Thường Mà Người Khác Chưa Bao Giờ Nhìn Thấy Đúng Không?
Nhưng Bạn Và Họ Cũng Chỉ Thấy Chung Những Thứ Mà Mọi Người Đều Nhìn Thấy, Thấy Thế Giới, Thấy Cuộc Sống. Chỉ Khi Bạn Đam Mê Tìm Kiếm Sự Khác Biệt Thì Họ Lại Nhìn Thấy Những Thứ Đơn Giản, Không Ai Chú Ý Và Biến Chúng Trở Nên Đặc Biệt.
3. Sáng Tạo
Hãy Bắt Đầu Kế Hoạch Cẩn Thận Trước Khi Bước Vào Việc Trực Quan Hóa Dữ Liệu.
Trước Tiên Bạn Cần Xác Định Loại Giao Tiếp Trực Quan Nào Bạn Muốn Thông Qua Việc Trả Lời Hai Câu Hỏi:
a. Thông Tin Bạn Dựa Trên Khái Niệm Hay Theo Dữ Liệu.
b. Hình Ảnh Trực Quan Của Tôi Có Mục Đích Nhận Định Hay Tìm Hiểu.
Với Lựa Chọn Của Mô Hình 2x2 Thì Ta Sẽ Có 4 Sự Lựa Chọn:
Minh Họa Ý Tưởng (Khái Niệm x Nhận Định) = Sử Dụng Các Phép Ẩn Dụ + Tự Chỉnh Sửa + Không Thiết Kế Quá Phức Tạp
Trực Quan Hóa Dữ Liệu Hàng Ngày (Nhận Định x Dữ Liệu) = Hiểu Người Xem + Đơn Giản Hóa + Làm Nổi Bật Ý Tưởng Chứ Không Phải Thiết Kế
Khám Phá Hình Ảnh Trực Quan (Dữ Liệu x Tìm Hiểu) = Tập Trung Vào Chức Năng Chứ Không Phải Hình Thức + Đặt Câu Hỏi + Làm Việc Với Các Chuyên Gia
Hình Thành Ý Tưởng (Tìm Hiểu x Khái Niệm) = Dễ Dàng Thảo Luận + Khuyến Khích Động Não + Nắm Bắt Thật Nhiều Ý Tưởng.
Để Cải Thiện Truyền Thông Thị Giác Đừng Bắt Tay Ngay Vào Việc Tiếp Cận Dữ Liệu Hãy Chọn Loại Biểu Đồ Từ Tùy Chọn Mặc Định Của Một Chương Trình Làm Phần Mềm.
Cùng Bắt Tay Vào Tạo Ra Những Biểu Đồ Ưu Việt Chỉ Trong Vài Giờ
Các Bước Diễn Ra Như Sau:
Đầu Tiên Chuẩn Bị
Tạo ra một phòng làm việc với nhiều tờ giấy hoặc bảng trắng để ghi chép ý tưởng.
Xếp các dữ liệu mà bạn có thành một mảng để tư duy một cách trực quan, mặc dù có vẻ ngược đời nhưng lại là cách giúp tinh thần của bạn không bị quá tải và bị hạn chế.
Ghi lại các khái niệm cơ bản dưới dạng hình ảnh để giúp việc nhớ những lời nhắc nhở và làm cho thông điệp dễ hiểu hơn. Bạn đang sử dụng loại hình ảnh nào?
Dành thời gian để trao đổi ý kiến và lắng nghe
Ghi lại những từ ngữ, cụm từ hoặc câu có thể tóm tắt ý tưởng bạn muốn truyền đạt,... để tránh sự rối loạn.
Thảo luận với bất kỳ ai bạn đang cố gắng truyền đạt ý kiến hoặc tìm kiếm chứng cứ. Điều này giúp rèn luyện kỹ năng diễn đạt và tăng sự tự tin.
Cuộn lên áo và lấy bút để vẽ phác thảo
Liên kết từ ngữ với biểu đồ bạn đang sử dụng.
Ở đây tác giả sẽ cung cấp cho bạn một số ý tưởng về biểu đồ nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc tạo ý tưởng.
Bắt đầu vẽ phác thảo nhanh và nhiều để có nhiều lựa chọn hơn. Chỉ cần nhớ từ khóa và loại biểu đồ bạn cần.
Tạo ra một bản mẫu
Mỗi khi tìm ra phương pháp tiếp cận phù hợp, bạn hãy tạo nguyên mẫu bằng cách vẽ một bản phác thảo chi tiết và chính xác hơn.
Sử dụng công cụ tạo mẫu kỹ thuật số hoặc kỹ thuật tạo mẫu kết hợp nếu bạn muốn lặp lại nhiều lần.
Tinh chỉnh để tạo ấn tượng và thuyết phục
Trong quá trình đánh giá, cái ấn tượng ban đầu rất quan trọng khi xem xét một biểu đồ. Đó có thể là sự kinh ngạc hoặc nhanh chóng chuyển sang điều khác.
Thiết kế biểu đồ xuất sắc không chỉ làm cho hình ảnh hấp dẫn hơn mà còn làm cho chúng hiệu quả và dễ hiểu hơn.
Làm thế nào để tạo ra ấn tượng tích cực?
Cảm giác sắp xếp gọn gàng và rõ ràng cực kỳ quan trọng, đặc biệt là với các biểu đồ được thiết kế để giúp người xem hiểu ngay lập tức. Không ai muốn chọn những thứ phức tạp; nếu muốn làm ấn tượng với mọi người, đơn giản luôn là yếu tố được ưu tiên. Bạn có thể gây ấn tượng chỉ bằng cách làm nhanh, đơn giản và linh hoạt...
Đôi khi cách tiếp cận của chúng ta quá mạnh mẽ, với mong muốn tóm gọn nó lại khiến nó trở nên ngắn gọn và có thể gây ra hiểu lầm, bỏ sót và nhầm lẫn...
Để không ảnh hưởng đến chất lượng của thiết kế xây dựng của chính mình, bạn có thể nhận thức rằng:
Biểu đồ thực sự truyền đạt ý tưởng đúng đắn hay nó đang làm ngược lại với thông điệp mà nó cố gắng truyền đạt?
Bạn có cảm thấy bị lừa dối không khi ai đó trình bày một biểu đồ như vậy cho bạn?
...
4. Trình bày và thực hành
Một tác phẩm được sự đóng góp từ nhiều người thì thực sự sẽ tốt, nhưng không phải vì vậy mà bạn phải tuân theo mọi ý kiến, phải điều chỉnh theo họ. Quyết định cuối cùng vẫn là của bạn.
Tuy nhiên, không ai trở thành giỏi trong một lĩnh vực mà không có sự cố gắng.
Một người bản xứ nói tiếng Anh vẫn cần khoảng 480 giờ để thành thạo tiếng Tây Ban Nha.
Mọi thứ đều đòi hỏi sự hy sinh, nếu bạn không chấp nhận, thì không còn lựa chọn nào khác.
Sự kỳ công và tài năng thường không đi đôi với nhau nếu không phải là thiên tài.
Hãy tìm kiếm cảm hứng từ cuộc sống hàng ngày. Hãy cho tôi biết tại sao bạn muốn thay đổi và nói ngắn gọn lý do của bạn.
Câu này là chìa khóa giúp bạn tập trung vào tính hiệu quả của sự thay đổi thay vì những ý định ngẫu hứng, sở thích tạm thời.
Đừng giải thích việc không chọn màu xanh trong một bức tranh đơn giản vì không thích, hãy đưa ra lý do thuyết phục rằng màu vàng kết hợp với màu xanh sẽ làm cho bức tranh trở nên khó nhìn hơn.
Tại sao bạn chọn cuốn sách này và kiên nhẫn suy ngẫm?
Ngôn ngữ mới, những thứ mới thường gặp khó khăn, trong thời đại này, chỉ cần một nét bút cũng có thể phản ánh được phạm vi tư duy của bạn...
Vậy từ khi còn có thể, tại sao bạn không duy trì việc học và rèn luyện để tích lũy kiến thức cho tương lai?
Cuốn sách không phức tạp, mỗi điều được nói cũng đi kèm với ví dụ. Không có ai khác ngoài tác giả Scott Berinato sẽ dẫn dắt bạn, làm hướng dẫn từng bước.
Tuy nhiên, thực sự, tư duy nhanh thường làm cho chúng ta bị choáng ngợp và không thể tiếp nhận ngay được.
Người ta thường nói, thay vì chỉ nói thì hãy thực hiện. Cuốn sách này cũng tương tự.
Khi đọc, bạn nên ghi chép và thực hiện đồng thời. Với 4 phần, bạn có thể lựa chọn bất kỳ phần nào bạn muốn đọc và theo dõi câu hỏi cụ thể.
Tuy nhiên, phần hai là phần tiên quyết không thể bỏ qua – Sáng tạo – vì nó không bao giờ có điểm dừng.
Tóm lại
Nếu bạn muốn trở thành chuyên gia trong thế giới dữ liệu hiện đại, trực quan hóa là một ngôn ngữ quan trọng cần phải học. Thiết kế biểu đồ xuất sắc cung cấp cách tiếp cận sâu sắc bằng cách sử dụng ngôn ngữ đó để truyền đạt một cách rõ ràng và hiệu quả.