Sau nhiều năm học tập, việc lựa chọn nghề nghiệp là quyết định quan trọng nhất đối với mỗi người. Công việc không chỉ giúp bạn kiếm sống mà còn mang lại cuộc sống tự do với các mối quan hệ gần gũi. Nếu bạn đang phân vân về hướng đi của mình, cuốn sách “Hướng Sự Nghiệp Trong Kỷ Nguyên 4.0” (Một Bản Giáo Dục Thực Hành: Tại Sao Sinh Viên Ngành Nghệ Thuật Tự Do Trở Thành Nhân Viên Xuất Sắc – phiên bản dịch của Hoàng Thiện từ sách của tác giả Randall Stross) sẽ là nguồn thông tin hữu ích cho bạn.
Lưu ý trước khi đọc
Sinh viên Đại học Stanford được coi là nhóm may mắn nhất. Họ được nhận vào trường với tỉ lệ chọi cao nhất và nằm ngay trong khuôn viên Edenic, gần với Thung Lũng Silicon. Tuy nhiên, không phải tất cả học sinh Stanford đều biết rõ hướng đi của mình sau tốt nghiệp. Cuốn sách này đề cập đến sinh viên không chọn ngành kỹ thuật, mà theo đuổi những niềm đam mê cá nhân.
Tôi nhận thấy có trách nhiệm trích dẫn lại nội dung đầu tiên của cuốn sách, vì nó giúp độc giả hiểu rõ thông điệp chính của sách (vì phần lớn sách nói về lịch sử của Đại học Stanford và cuộc sống sau tốt nghiệp của sinh viên). Mặc dù không nhắc trực tiếp về “Hướng Nghiệp”, và tên sách gốc cũng không đề cập đến hướng nghiệp, nhưng việc tìm kiếm việc làm dựa trên niềm đam mê của sinh viên Stanford, với những trải nghiệm thăng trầm, cũng rất quan trọng để độc giả tự khám phá hướng đi trong tương lai của mình. Một khía cạnh khác của sách, thuật ngữ “Giáo Dục Tự Do” được sử dụng thường xuyên nhưng không được giải thích rõ, vì vậy bạn nên tìm hiểu thêm thông tin từ các nguồn khác về khái niệm này để hiểu sâu hơn về sách.
Ước mơ trên nền ước mơ
Trọng trách của đại học không chỉ là dạy bạn kiếm sống. Thực tế, nó là nơi điều chỉnh cuộc sống và mở rộng kiến thức, tạo nên nền văn minh. Mục tiêu của đại học không chỉ là tìm cách kiếm sống, mà còn là hiểu rõ mục đích và ý nghĩa của cuộc sống.
Một ngôi trường đầy ấn tượng là bước khởi đầu hoàn hảo cho một tương lai mỹ mãn. Không có gì sai khi bạn lựa chọn như vậy, bạn bè và gia đình đều đồng ý. Sau khi học xong, một công việc sẽ đến và mọi thứ sẽ ổn định. Nhưng bạn là yếu tố quan trọng nhất. Nếu bạn không hiểu rõ tại sao bạn chọn một ngành nghề hay công việc này, bạn không thực sự tham gia vào quá trình học tập. Đó chính là lý do tại sao hướng nghiệp rất quan trọng.
Hãy bắt đầu từ việc chọn công việc bạn yêu thích hoặc theo đuổi lĩnh vực bạn quan tâm, không chỉ vì tiền bạc. Đừng đợi đến khi tốt nghiệp mới tự hỏi 'Sau này là gì?'
Lựa chọn trường học phù hợp là yếu tố cực kỳ quan trọng khi bạn định hình sự nghiệp của mình. Bạn cần quan tâm đến chất lượng giáo dục và đội ngũ giáo viên. Đừng chỉ tập trung vào việc có việc làm hay không, mà còn vào những gì bạn học được và cách bạn thể hiện bản thân.
Một trường học phù hợp là bước khởi đầu đúng đắn, nơi bạn có thể phát triển bản thân và theo đuổi đam mê mình mà không bị ảnh hưởng bởi áp lực xã hội. Hãy tìm kiếm điều bạn thực sự muốn.
Công chúng cần nhận ra rằng, giáo viên mới là yếu tố quan trọng nhất tạo nên một trường đại học tuyệt vời, chứ không phải là tòa nhà hay cơ sở vật chất.
Khi mơ ước của bạn dựa trên mơ ước của người khác, bạn chỉ là kẻ mơ mộng: không cảm xúc, không ý thức và không khát vọng.Ranh giới kỳ lạ
Vào những năm 1890 và đầu những năm 1900, sinh viên Stanford chọn Tiếng Anh, lịch sử, triết học, ngôn ngữ và các ngành khoa học nhân văn khác thì bị coi là không chuẩn bị tốt cho thế kỷ 20. Sự khác biệt giữa quá khứ và hiện tại là lòng tin vào nghệ thuật giảm đi, đặc biệt là trong khoa học nhân văn, do sự bùng nổ của khoa học máy tính.
Câu chuyện không chỉ của Stanford mà còn diễn ra xung quanh chúng ta. Hãy nhớ lại khi bạn chọn môn thi A và C khi nhập học, biểu hiện của gia đình và bạn bè như thế nào. Môn A thường được coi là thực tế, mang lại thu nhập, trong khi môn C được xem là mơ mộng và thu nhập thấp. Sự phân biệt này dẫn đến phân biệt về nghề nghiệp và tương lai. Điều này tạo ra việc chạy theo số đông thay vì tìm kiếm nghề nghiệp thực sự.
Khoa học kỹ thuật tạo ra giá trị cụ thể, trong khi khoa học nhân văn tạo ra con người tử tế. Người tử tế có thể học được mọi điều, và đó chính là điều mà các nhà tuyển dụng cần. Tính chính xác trong kỹ thuật tạo ra tư duy kiểm soát hơn, nhưng để nhận được công việc, họ cần học cách được tuyển dụng và đào tạo lại nếu cần.
Hướng nghiệp trở nên vô nghĩa nếu bị chi phối bởi suy nghĩ về thu nhập quá sớm. Đặt ra ranh giới giữa các ngành khoa học kỹ thuật và nhân văn, hoặc đánh giá một bên cao hơn bên kia, cũng làm rối trí. Thực tế, việc chọn nghề không giống như mua sắm trực tuyến, mà đòi hỏi sự thử thách và sẵn lòng học hỏi.
Joshua Landy, giáo sư tiếng Pháp và văn chương, trong bài giảng đã chia sẻ: “Đừng chọn chuyên ngành kinh tế chỉ vì áp lực từ gia đình hoặc nghĩ rằng không có công việc tốt nếu không học kinh tế. Hãy học những gì bạn thực sự quan tâm, kể cả kinh tế. Khi bạn theo học nhân văn, người ta sẽ hỏi bạn 'Bạn sẽ làm gì với nó?' và ý họ muốn biết là bạn sẽ kiếm tiền như thế nào?
Những sinh viên như Michael Crandell (chuyên ngành tôn giáo, làm việc trong công nghiệp phần mềm); Stephen Hayes (lịch sử, làm việc trong nhân sự); Jennife Ockelmann (lịch sử, làm việc trong marketing) từ Stanford đã thể hiện rõ rằng việc bạn làm không quan trọng bằng việc bạn có đam mê với nó hay không.
Thay cho phần kết
Hướng nghiệp là một hành trình cao quý. Khi bạn hiểu rõ điều bạn muốn và dũng cảm theo đuổi, bạn xứng đáng trở thành người hướng nghiệp tốt nhất cho bản thân. Thử thách bản thân ở nhiều lĩnh vực sẽ giúp bạn tìm ra vị trí phù hợp cho hiện tại và tương lai.
Bài học về hướng nghiệp nhắc tôi về tác phẩm 'Ông già và biển cả' của Ernest Hemingway. Câu nói 'Hãy cố gắng lần nữa' luôn là nguồn động viên mạnh mẽ.
Sách 'Hướng nghiệp trong thời đại 4.0' chứa những câu chuyện nhân văn, đáng đọc trước khi bạn quyết định nghề nghiệp trong tương lai.
Đánh giá chi tiết bởi Nguyễn Phú Hoàng Nam – MyBook