Buzz
Triết Học – một môn học mà trước khi đi học đại học, chúng ta luôn bị cảnh báo về tính khó hiểu của nó. Vật Chất, duy Tâm, duy Vật, nhiều người cho rằng, cũng là tiếng Việt nhưng lại khó hiểu hơn tiếng Anh. Bản thân tôi cũng không thích môn học này ở trường đại học. Nhưng, có bao giờ, chỉ trong một khoảnh khắc ngắn ngủi, bạn nghĩ Triết Học là một môn học thú vị chưa? Mọi chuyện có thể xảy ra, và Triết Học, dưới một góc nhìn khác, không chỉ là những trang sách dày cộp toàn chữ, nó có thể làm cho bạn thích thú. Đó là điều đặc biệt của cuốn sách Khám Phá Các Góc Khuất Của Triết Học của tác giả Peter Worley. Nó khiến hai từ Triết Học không còn xa lạ, nhàm chán và tôi tin, bạn có thể thay đổi cách nhìn của mình về nó.
Đây là một cuốn sách về Triết Học đã nhận được nhiều giải thưởng quý giá, được dịch bởi Mai Sơn. Đây là một học giả có uy tín trong lĩnh vực Triết Học ở Việt Nam. Tôi biết ôi qua cuốn “Sức Hút của Ngôn Từ” trước đó, và có thể nói ông viết về Triết Học rất hấp dẫn. Chính vì thế, cuốn sách này được mong chờ và bạn hoàn toàn có thể tin vào sự tinh tế của Mai Sơn trong việc dịch sách. Cuốn sách có tên là “Khám Phá Các Góc Khuất Của Triết Học” với mong muốn trở thành một cửa hàng, cung cấp mọi thứ bạn cần.
Hãy tưởng tượng một cửa hàng có mọi thứ bạn cần, giúp bạn kích thích sự tò mò tự nhiên của trẻ nhỏ, khiến chúng suy nghĩ sâu hơn.
Chính xác, đây là cuốn sách dành cho những ai yêu thích suy nghĩ và muốn mở cửa cho sự tò mò. Thay vì những trang sách kín chữ như bạn nghĩ về môn học suy nghĩ, cuốn sách có một cấu trúc thú vị và mới mẻ. Cuốn sách giống như một cuộc trò chuyện với chính bản thân bạn để khơi gợi sự tò mò thay vì truyền đạt kiến thức một chiều như thường lệ. Chúng ta phải trả lời những câu hỏi được đặt ra trong đó. Mỗi chương có phần Tóm Tắt chứa một câu chuyện, ý tưởng hoặc một bài thơ để mở rộng vấn đề Triết Học. Sau đó là những câu hỏi được đặt ra mà tác giả gọi là Thí Nghiệm Triết Học. Điều đặc biệt là những câu hỏi này không có câu trả lời đúng hoặc sai, nhưng lại khuyến khích sự sáng tạo của con người. Ngoài ra còn có phần Không Gian Suy Nghĩ là những phần trống để mỗi người có thể ghi chú cho riêng mình. Cuối cùng là phần Liên Kết với các chương khác cùng chủ đề để giúp độc giả có thể tư duy một cách hệ thống và mở rộng kiến thức.
1. Một cuốn sách dày cộp.
Thực Ra Cuốn Sách Có Độ Dài 426 Trang, Không Phải Là “To Lớn” So Với Một Nghiên Cứu Khoa Học. Nhưng Tôi Cảm Thấy Nó To Lớn Vì Số Lượng Ý Tưởng Và Câu Hỏi Mà Nó Đặt Ra.
Cửa Hàng Triết Học Được Chia Thành 4 Gian Hàng Và Một Phần Nhỏ Ở Cuối Là Những Ý Tưởng Mới.
a. Gian Hàng 1: Siêu Hình Học Hoặc Cả Thế Giới Hiện Tại.
Đây Là Vấn Đề Đầu Tiên Trong Triết Học, Được Cho Là Xuất Phát Từ Các Tác Phẩm Của Aristotle, Quan Tâm Đến Việc Giải Thích Bản Chất Của Thế Giới.
Phần Này Bao Gồm 6 Mục Con Hơn Giúp Bạn Tìm Hiểu Sâu Hơn Về Từng Phần Của Siêu Hình Học:
- Siêu Hình Học: Lý Thuyết Thực Thể (Hoặc Sự Tồn Tại)
- Siêu Hình Học: Khái Niệm Thời Gian
- Siêu Hình Học: Quyền Tự Do
- Siêu Hình Học: Tính Đồng Nhất Cá Nhân
- Siêu Hình Học: Triết Học Về Tâm Linh
- Siêu Hình Học: Tưởng Tượng
Mỗi Mục Đều Có Rất Nhiều Bài Viết Khác Nhau, Và Đặc Biệt Là Rất Nhiều Câu Hỏi. Đọc Cuốn Sách Không Dành Cho Ai Lười Suy Nghĩ, Bởi Nó Sẽ Trở Nên Rất Mệt Mỏi Với Số Lượng Câu Hỏi Khổng Lồ. Có Thể Lấy Ví Dụ Với Một Ý Tưởng Ngắn Như Sau Trong Bài “Chỉ Thử Nghiệm Thôi!”:
Hãy Tưởng Tượng Trước Khi Thượng Đế Tạo Ra Mọi Sự, Ngài Quyết Định Trước Hết Sẽ Tạo Ra Chỉ Một Thứ. Ngài Quyết Định Tạo Ra Một Hành Tinh, Chỉ Để Thử Nghiệm Những Kỹ Năng Sáng Tạo Của Mình. Ngài Đã Làm Thế: Kazoom!
Một Ý Tưởng Ngắn Ngủi Nhưng Lại Mở Ra Rất Nhiều Câu Hỏi. Bắt Đầu Là Một Câu Hỏi Khởi Động: “Hành Tinh Mà Thượng Đế Đã Tạo Ra Có Lớn Không?” Và Sau Đó Là Những Câu Hỏi Đi Xa Hơn:
Lớn Là Lớn Như Thế Nào?
Điều Gì Quyết Định Kích Cỡ Của Một Cái Gì Đó?
Kích Cỡ Là Gì?
Một Thứ Gì Đó Có Thể Tự Thân Là Lớn Được Không?
Kích Cỡ Có Phụ Thuộc Vào Sự So Sánh Không?
Nếu Không Có Gì Để So Sánh Với Hành Tinh Đó Thì Nó Sẽ Có Kích Cỡ Thế Nào?
Thượng Đế Có Kích Cỡ Thế Nào?
Lớn Có Phải Là Lớn Không?
Có Thứ Gì Mà Chỉ Có Lớn Và Không Bao Giờ Nhỏ Không?
Tôi Đã Thử Trả Lời Những Câu Hỏi Trên Và Phát Hiện Ra Một Vài Điều Hay Ho. Ví Dụ Như Một Sự Vật Lớn Nhỏ Đều Có Tính Tương Đối, Và Để Đo Kích Cỡ Của Một Sự Vật Thì Cần Đến Sự So Sánh. Có Thể Trái Đất Vô Cùng To Lớn Với Chúng Ta Nhưng Lại Chỉ Là Một Hành Tinh Nhỏ Bé Trong Vũ Trụ. Cuốn Sách Đã Chứng Minh Rằng Một Câu Hỏi Đôi Khi Còn Giá Trị Hơn Những Đáp Án Có Sẵn. Cảm Giác Khi Bạn Tự Trả Lời Câu Hỏi Thay Vì Đọc Một Thông Tin Được Đưa Ra Vô Cùng Thú Vị, Nó Mang Tính Phát Hiện Và Bạn Cảm Thấy Ghi Nhớ Và Hứng Thú Hơn Nhiều.
Những Gian Hàng Khác Của Cửa Hiệu Triết Học Cũng Chứa Đầy Những Câu Hỏi Như Vậy. Nó Hoàn Toàn Có Thể Dẫn Bạn Đi Vào Thế Giới Của Suy Nghĩ, Kích Thích Trí Tò Mò Trong Bạn.
b. Gian Hàng 2: Kiến Thức Luận Hoặc Những Gì Có Thể Biết Được Về Thực Tại.
- Kiến Thức Luận: Tri Thức
- Kiến Thức Luận: Nhận Thức
c. Gian Hàng 3: Giá Trị Hoặc Những Điều Đáng Kể Trong Thực Tại.
- Giá Trị: Đạo Đức Học
- Giá Trị: Học Mỹ
- Giá Trị: Chính Trị
d. Gian Hàng 4: Ngôn Ngữ Và Ý Nghĩa Hoặc Những Gì Có Thể Nói Về Thực Tại.
2.
Một Cuốn Sách Dễ Thương.
Thường Thì Người Ta Hay Dùng Từ “Dễ Thương” Để Chỉ Người, Nhưng Tôi Nghĩ Cuốn Sách Đáng Được Tặng Hai Chữ Này. Bởi Vì Nó Giống Như Một Người Bạn Dễ Thương Và Đáng Yêu. Không Phải Chỉ Bởi Hình Ảnh Hay Thiết Kế Đẹp Đẽ Của Nó Đâu Nhé. Nó Dễ Thương Bởi Những Câu Chuyện, Những Bài Thơ Gợi Cho Ta Về Một Thời Tuổi Thơ Với Những Bài Đồng Dao Hay Truyện Cổ Tích. Một Điều Rất Dễ Khiến Người Khác Cảm Tình, Dù Cho Nó Là Sách Về Triết Học. Có Lẽ Chính Vì Sự Dễ Thương Ấy Mà Sách Được Khuyến Khích Cho Cả Trẻ Em Đọc. Có Những Bài Viết Trẻ Em 7 Tuổi Đã Có Thể Đọc.
Cửa Hiệu Triết Học Sẽ Đóng Vai Trò Như Socrates Nói Chuyện Với Người Đọc: Có Lúc Lôi Cuốn, Khôi Hài Và Hứng Khởi; Có Lúc Chọc Ngoáy Như Một Kẻ Ưa Châm Chích, Khiến Chúng Ta Không Yên; Cũng Có Lúc Nói Lòng Vòng Phát Ngán Hay Bỏ Lửng. Nhưng Luôn Kích Thích Suy Nghĩ – Hy Vọng Thế
Tóm Lại, Đây Là Một Cuốn Sách Có Hồn. Vốn Dĩ Là Một Cuốn Sách Về Triết, Nhưng Người Đọc Lại Không Hề Thấy Khô Khan Và Khó Hiểu Vì Một Đống Thuật Ngữ Mới Lạ. Dẫu Cho Đôi Lúc Chúng Ta Sẽ Thấy Hơi Nản, Như Tôi Đã Nói, Vì Khối Lượng Câu Hỏi Đồ Sộ Của Nó. Suy Tư Không Phải Một Việc Thư Giãn Như Nghe Nhạc Nên Cuốn Sách Này Cần Kha Khá Thời Gian Để Đọc. Giống Như Một Định Luật Hiển Nhiên Mà Nigel Warburton (The Open University) Từng Khẳng Định: “Cuốn Sách Này Sẽ Khiến Mọi Người Suy Nghĩ”.
Cuốn Sách, Bằng Nhiều Cách Khác Nhau, Đã Dễ Dàng Đi Vào Trái Tim Người Đọc. Một Trong Số Đó Là Những Bài Thơ. Với Tiểu Mục “Giá Trị: Đạo Đức Học”, Thay Vì Những Dòng Khái Niệm, Tác Giả Đưa Ra Một Bài Thơ Rất Thú Vị:
Nếu Tôi Có Một Khẩu Súng Lớn
Tôi Sẽ Không Bao Giờ Thất Bại Trong Một Cuộc Tranh Luận.
Tôi Sẽ Có Được Cách Hoàn Hảo Nhất Để Đạt Được Sự Đồng Thuận Của Bạn.
Hãy Thử Nói “Đúng Rồi, Nhưng…”
Hoặc “Tôi Không Nghĩ Điều Đó Đúng”
Khi Tôi Đang Chĩa Khẩu Súng To Vào Bạn Xem Nào!
Bất Cứ Điều Gì Chúng Ta Đang Tranh cãi
Bạn Nên Nói Ngay Là Tôi Đã Thắng.
Không Ai Dám Không Đồng Ý Với Khẩu Súng To Đùng Của Tôi!
Quyền Lực Có Thể Xác Định Một Phần Bằng Vũ Lực? Nhưng Liệu Nó Có Đúng Đắn Và Bền Vững? Bạn Hãy Nghĩ Thử Xem. Có Thể Rất Nhiều Suy Nghĩ Sẽ Chạy Qua Khi Bạn Đọc Bài Thơ Này.
3. Tóm Tắt.
Cuốn Sách Được Đánh Giá Tốt, Có Thể Kể Đến Nhận Định Của Tác Giả Jules Evans:
Cửa Hiệu Triết Học Nằm Trong Sứ Mệnh Của Chúng Tôi Là Đưa Triết Học Vào Trường Học. Cuốn Sách Này Đã Khéo Léo Cho Thấy Triết Học Dễ Tiếp Cận Biết Chừng Nào, Và Nó Có Thể Mang Lại Niềm Vui Cùng Mở Mang Tâm Trí Cho Mọi Lứa Tuổi Ra Sao
Cuốn Sách Hoàn Toàn Có Thể Thực Hiện Sứ Mệnh Của Mình Bởi Nó Đã Đem Triết Học, Từ Một Thứ Gì Đó Rất Xa Xôi, Trừu Tượng, Đến Gần Hơn Với Tất Cả Mọi Người. Cuốn Sách Thích Hợp Cho Cả Trẻ Em Và Người Lớn, Cho Những Buổi Thảo Luận Nhóm Hay Đơn Giản Là Đọc Một Mình Và Chìm Vào Suy Tư. Một Cuốn Sách Đa Năng, Thực Sự Là Vậy.
Tuy Nhiên, Cuốn Sách Chỉ Là Phần Gợi Mở Và Kích Thích Trí Tò Mò, Giống Như Việc Khơi Dậy Hứng Thú Với Suy Nghĩ, Cụ Thể Hơn Là Triết Học. Nếu Bạn Muốn Tìm Hiểu Sâu Hơn Về Bộ Môn Này Thì Vẫn Cần Tới Những Cuốn Sách Chuyên Sâu Và Học Thuật Hơn. Chính Vì Nhu Cầu Đó, Phần Cuối Sách Tác Giả Có Thêm Phần Gợi Ý Những Đầu Sách Phù Hợp Cho Từng Lứa Tuổi, Những Trang Thông Tin Hữu Ích Về Triết Học Và Sơ Lược Về Các Tác Giả Của Cuốn Sách.
Tóm Lược, Cửa Hiệu Triết Học Là Một Cuốn Sách Nên Đọc Để Bổ Sung Vào Kho Tàng Tri Thức Của Mỗi Người, Hoặc Đơn Giản Là Để Kích Thích Sự Suy Tư Về Thế Giới Xung Quanh. Một Ngày Yên Lặng, Hoặc Giữa Phố Phường Ồn Ào, Chúng Ta Đều Có Thể Trầm Ngâm Trong Chính Dòng Suy Tư Của Mình.
Bạn Đã Sẵn Sàng Khám Phá Những Gian Hàng Của Sự Suy Tưởng Hay Chưa?
Đánh Giá Chi Tiết Bởi: Mai Trang – MyBook
