Tìm mình trong thế giới sau tuổi thơ kể về những câu chuyện của những người trẻ dưới hai mươi tuổi, độ tuổi chưa hoàn toàn trưởng thành nhưng đã trải qua giai đoạn ngây thơ của tuổi trẻ. Mỗi người có một câu chuyện, một hoàn cảnh riêng, nhưng họ đều chung một cảm xúc là cảm thấy ngột ngạt, áp đặt và mơ hồ về cuộc sống, về gia đình. Tất cả những câu chuyện được kể một cách tự nhiên nhất, không phân tích, không phê phán, một cuốn sách tâm lý không châm biếm. Cuốn sách sẽ giúp những người trẻ hiểu sâu hơn về tâm lý, suy nghĩ của bản thân và khiến cho các bậc cha mẹ phải suy ngẫm về những hành động, suy nghĩ dành cho con cái từ trước đến nay.
Về tác giả Đặng Hoàng Giang
Tiến sĩ Đặng Hoàng Giang là tác giả của nhiều cuốn sách mang tính nhân văn, thời sự đang thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng những người yêu sách. Ông thường viết về những chủ đề gần gũi, chân thực với góc nhìn trực quan, chính diện, thẳng thắn. Ông đã viết nhiều cuốn sách nổi tiếng như Bức xúc không làm ta vô can, Thiện ác và smartphone, Điểm đến của cuộc đời, Tìm mình trong thế giới sau tuổi thơ. Trong đó, với những người trẻ, đặc biệt là những bậc phụ huynh, cuốn sách Tìm mình trong thế giới sau tuổi thơ là một tác phẩm không thể bỏ qua để hiểu sâu hơn về con người mình và mở lòng hơn với những đứa trẻ 'hư', 'nổi loạn'.
Về cuốn sách
“Tình yêu, nếu không đi kèm với sự hiểu biết, như thiền sư Thích Nhất Hạnh đã nhấn mạnh, có thể gây ra sự ngột ngạt và làm chúng ta không thở được… Yêu thương không bao giờ trở thành gánh nặng cho cả người yêu thương và người được yêu thương” (Đặng Hoàng Giang, Tìm mình trong thế giới sau tuổi thơ). Đây có lẽ là thông điệp mà Đặng Hoàng Giang muốn gửi đến mỗi người chúng ta, những người quá quan tâm đến người khác mà quên đi bản thân mình. Cuốn sách xoay quanh những câu chuyện về những con người trẻ tuổi dưới hai mươi, đang lạc lõng giữa cuộc sống, không thể tìm thấy chính mình. Tại sao lại là thế giới sau tuổi thơ? Vì những nhân vật trong cuốn sách đều đã để lại tuổi thơ sau lưng, nhưng lại chưa thực sự bước vào thế giới của người lớn theo định nghĩa thông thường, đó là có một công việc ổn định, lập gia đình, độc lập về tài chính.
Những nhân vật trong các câu chuyện không được chọn theo bất kỳ tiêu chí nào cả, họ chỉ đơn giản là những người trẻ bình thường, khao khát được yêu thương và muốn yêu thương người khác.
Dấn người đọc vào thế giới của những người trẻ dưới hai mươi tuổi, tuổi không còn thơ ấu nhưng chưa hoàn toàn trưởng thành, 'Tìm mình trong thế giới sau tuổi thơ' là hành trình của run rẩy đầu đời, của ánh sáng tình yêu, của những chuyến đi đêm dài và hoang mang về tương lai, nhưng trên hết là của nỗi đau. Đó là nỗi cô đơn của đứa con bị xã hội gọi là 'trưởng thành' và 'ngoan', là sự trống trải tâm hồn trong một gia đình lạnh lùng, và là sự tuyệt vọng của người trẻ bị giam cầm trong nhà tù tình yêu cha mẹ.
Được chia thành ba phần chính: Thế giới vắng bóng người lớn, Những đứa trẻ nhầm vai và Trong ngục tù của tình yêu, cuốn sách kể về câu chuyện của những người trẻ, họ mở lòng về những bí mật tâm hồn mà họ chưa bao giờ chia sẻ. Sau mỗi phần, Đặng Hoàng Giang phân tích tâm lý từ góc nhìn khoa học để người đọc hiểu sâu hơn về hành động và suy nghĩ của nhân vật. Phần đầu tiên mở đầu với câu chuyện của Phương Anh, 20 tuổi, hiện đang làm việc tại một tiệm bánh. Phương Anh lớn lên trong một gia đình không hạnh phúc, náo loạn và 'khó chịu'. Cô cảm thấy sợ hãi khi nhận thấy mình bị tự kiểm soát, sợ hãi khi không thể rơi nước mắt khi cha mẹ cãi nhau, và chỉ khóc khi cha mẹ đẩy nhau trả tiền học cho cô. Tuy vậy, Phương Anh vẫn yêu thương người khác theo cách của riêng mình, và tương lai sẽ tiếp tục, những chiếc bánh mới sẽ ra đời...
Phần 1: Thế giới vắng bóng người lớn
Là thế giới của Hồng Linh, Hà An, nơi những đứa trẻ lớn lên trong một ngôi nhà không có tình thương của người lớn. Mặc dù cha mẹ cung cấp đầy đủ nhu cầu vật chất, nhưng không có sự quan tâm, không có sự thấu hiểu. Những đứa trẻ lớn lên đã cố gắng giấu đi cảm xúc của mình, thậm chí là tiêu diệt chúng. Đáng sợ khi con người có thể cảm thấy trống rỗng khi người thân nhất rời bỏ mình.
Trong quá trình trưởng thành, cha mẹ hoặc những người chăm sóc thường không thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình. Họ thường thờ ơ, lạnh lùng, không quan tâm đến cuộc sống của đứa trẻ, không dành thời gian để hiểu con cái, và không phản ứng lại những nhu cầu của chúng. Thái độ tiêu cực này thường làm suy yếu mối quan hệ gia đình và khiến đứa trẻ cảm thấy xa lạ với cha mẹ, dẫn đến nhu cầu tìm kiếm mối quan hệ ngắn hạn để lấp đầy khoảng trống.
Khi tôi lên lớp sáu, ba tôi đã về. Tối đầu tiên, tôi được phép ngủ với ba. Tôi không ngủ được, trong đầu tôi chỉ cảm thấy trống rỗng. Tôi nhìn thấy một người đàn ông xa lạ, không liên quan gì tới cái từ 'ba' thân thương. Là một đứa con gái bắt đầu lớn lên, tôi không còn cảm thấy gần gũi với ba. Tuy ba yêu quý tôi, nhưng tình yêu ấy không chạm đến tôi, không làm xúc động tôi. Ba không ở bên cạnh chúng tôi, và hình ảnh người ba thân thiết trong tâm trí tôi dần phai nhạt theo thời gian.
Các bậc cha mẹ thường không lắng nghe, không quan sát con cái mình. Họ thường coi thường tình trạng cảm xúc của con cái mình mà không biết rằng đứa trẻ đang phải đối mặt với những vấn đề lớn và có thể để lại hậu quả lâu dài. Do đó, đứa trẻ có thể trở nên hư hỏng và xa lạ với con đường mà cha mẹ mong muốn chúng đi.
Phần 2: Những đứa trẻ nhầm vai
Hiện tượng 'đảo vai' thường xuyên xảy ra khi đứa trẻ phải thay cha mẹ làm người chăm sóc. Mặc dù đứa trẻ này có thể được xã hội khen ngợi vì 'trưởng thành', 'ngoan ngoãn', nhưng thực chất chúng phải chịu đựng những tổn thương tâm lý mà chính chúng không nhận ra. Quá trình này xảy ra khi đứa trẻ phải đảm nhận trách nhiệm của cha mẹ. Như câu chuyện của Đan, cậu phải trở thành người chăm sóc, bạn đời của mẹ và luôn phải giải quyết các mâu thuẫn trong gia đình.
Bố và chồng chỉ hỗ trợ tôi về mặt vật chất, những điều bên ngoài, còn Đan là người đàn ông duy nhất mà tôi có thể hoàn toàn dựa dẫm về mặt tinh thần. Trong những thời điểm khó khăn nhất, Đan luôn ở đó để an ủi và động viên tôi.
Trong dài hạn, hiện tượng đảo vai này có thể gây ra những tổn thương tâm lý nặng nề. Những người trải qua hiện tượng này thường cảm thấy cô đơn, bị cô lập khỏi xã hội. 'Tôi không còn muốn tìm kiếm ai đó để chia sẻ nữa'. Họ mất đi chính bản thân mình. 'Mỗi ngày, tôi cố gắng, nhưng không biết mình đang cố gắng vì điều gì. Tôi cố gắng để qua ngày hôm nay, và tiếp tục như vậy hàng ngày'. Đó là những lời chia sẻ của Ngân, một nhân vật trong cuốn sách của Vũ Đức Đam, và cũng của chúng ta.
Câu chuyện về gia đình Huy, Li, mẹ Thủy và Vy đã mô tả những vết thương của một gia đình tan vỡ và cách mà mỗi thành viên trong đó chịu đựng. Huy là một chàng trai nhạy cảm, không nhận được tình yêu thương từ cha mình. Li, người chị cả, phải gánh vác mọi trách nhiệm và thường quên bản thân. Mẹ Thủy bị buộc phải sống trong ràng buộc của đạo đức công giáo và cuối cùng đã tìm ra hướng đi tốt hơn. Còn Vy, dù không nhận được tình yêu của mẹ từ nhỏ, nhưng sâu trong tâm trí cô biết rằng mẹ vẫn yêu thương cô.
Tôi rất sợ, sợ mình sẽ trở thành bản sao của mẹ, không có cuộc sống riêng, không biết cách yêu thương bản thân mình mà chỉ hy sinh cho người khác. Mẹ tôi luôn chọn lựa thứ tốt nhất cho mình, nhưng lại không tiếc khi hy sinh cho con cái. Tôi ghét điều đó. Tại sao mẹ không yêu tôi như cách mà mẹ yêu các con. Tại sao?
Mẹ Thủy, một người theo đạo công giáo, đã để ràng buộc này làm tan vỡ cuộc hôn nhân không hạnh phúc của mình. Nhưng sau những khó khăn, bà đã tìm ra con đường mới. Vy, với một mẹ không hoàn hảo, không nhận được tình yêu từ nhỏ, đã tạo ra một cái vỏ bọc hài hước để che giấu cảm xúc của mình.
Phần 3: Trong ngục tù của tình yêu
Những đứa trẻ phải sống dưới áp lực của tình yêu và kỳ vọng quá lớn từ phía cha mẹ có thể khiến chúng cảm thấy bị bó buộc và không thể thỏa mãn được. Cha mẹ thường sử dụng tình yêu của mình như một công cụ để đạt được mục tiêu của họ. Những đứa trẻ này phải đối mặt với áp lực tinh thần lớn và có thể chọn giấu đi bản thân hoặc không quan tâm đến nó nữa.
Tôi sống trong sự ám ảnh của sự vô dụng. Bố mẹ tôi không chỉ ép tôi về thành tích mà còn xem tôi như một kẻ thất bại. Tôi cảm thấy bị xúc phạm nặng nề. Mỗi khi tôi buông lỏng, cảm giác u ám lại ùa về. Tôi đã trở thành một người lạnh lùng.
Dễ dàng quên đi những người cha mẹ đã dành cả cuộc đời để yêu thương chúng ta. Dù có phải trải qua đau khổ và tự trách bản thân, họ vẫn yêu thương chúng ta. 'Bố mẹ có thể gây ra cho tôi nhiều đau khổ, nhưng tôi vẫn thương họ rất nhiều'.
Hành trình chữa lành
Câu chuyện của Xuân Dương và Lâm, hai bạn trẻ may mắn tìm ra con đường chữa lành cho mình. Xuân Dương từng phải chịu đựng sự kỳ thị, dèm pha vì gia đình không bình thường. Lâm trải qua trầm cảm do áp lực từ người mẹ muốn cậu luôn phải xuất sắc. Nhưng cả hai đã tìm được cách giải tỏa và hy vọng vào tương lai.
Cuốn sách này làm cho độc giả thấy mình trong đó, trong một xã hội đầy khó khăn và đau khổ. Câu chuyện của các bạn trẻ trong sách có lẽ không phải là hiếm. Họ thiếu tình thương, khao khát được yêu thương và sống cho bản thân mình. Mặc dù nội dung của cuốn sách là buồn, nhưng lại tràn đầy hy vọng vào một xã hội đầy thấu cảm. Đó chắc chắn là cuốn sách đáng đọc cho những ai muốn hiểu về bản thân và những người xung quanh.
Tác giả: Trần Ngân - MyBook