Buzz
Mình có thói quen lắng nghe ý kiến của mọi người, từ lời khen của sếp đến thói xấu của đồng nghiệp, rồi đến việc giáo dục con cái của người thân,...
Thực sự, mình nhận ra rằng câu chuyện mình thường nghe là về việc học ngoại ngữ: “Học Tiếng Anh hiệu quả như thế nào?”, “Làm thế nào để học tiếng Anh tốt?”. Mình đã nghe đủ để cảm thấy 'chán ngấy', và câu trả lời của mình là “Hãy xác định mục tiêu học ngôn ngữ của bạn!”. Nếu bạn học ngôn ngữ chỉ để có một công việc tốt hơn, thì ngôn ngữ đó sẽ trở thành một thứ đồ vật mà bạn sẽ sớm phải từ bỏ. Ngược lại, nếu bạn học ngôn ngữ như một phần của cuộc sống hàng ngày, tự nhiên như hơi thở, thì bạn sẽ trở nên quen thuộc mà không cần sự giúp đỡ từ ai.
Mình muốn nói về việc học ngôn ngữ nói chung, không chỉ là về một ngôn ngữ cụ thể. Mỗi ngôn ngữ không chỉ là một dãy từ, mà còn là một phần của văn hóa. Theo tâm lý học, chúng ta sợ học một ngôn ngữ vì sợ nói sai, lo lắng về sự không chính xác. Nhưng thực ra, không ai được đánh giá khi mới bắt đầu một lĩnh vực nào đó, và ngôn ngữ cũng vậy. Chúng ta đã từng nói: “Sai không phải là vấn đề, vấn đề là không biết cách sửa sai.”
Câu chuyện này có thể là của bất kỳ ai trong chúng ta. Câu chuyện về việc bận rộn với deadline nhưng vẫn phải tìm cách học tiếng Anh. Câu chuyện của sinh viên khoa học tin rằng họ không có khiếu năng về ngôn ngữ. Hoặc là câu chuyện của một giáo viên chưa biết làm thế nào để truyền đạt tình yêu với ngôn ngữ cho thế hệ sau... Và tất cả những dấu hỏi sẽ được giải đáp khi bạn nắm trong tay cuốn sách “Giao Tiếp Như Người Bản Xứ Trong 03 Tháng”.
Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ tổng kết nội dung cuốn sách một cách súc tích. Để bắt đầu, hãy để chúng tôi mô tả ngắn gọn một vài điểm quan trọng. Giao Tiếp Như Dân Bản Địa Trong 03 Tháng không chỉ là một cuốn sách tự giúp mà còn là một hướng dẫn mang tính cách mạng về việc học ngôn ngữ. Thay vì chỉ tập trung vào kỹ năng, cuốn sách này đề xuất một cách tiếp cận rõ ràng, dứt khoát đối với việc học một ngoại ngữ, để giải quyết các trở ngại phổ biến hoặc 'diệt giặc từ trong trứng'.
Giao Tiếp Tiếng Anh Như Dân Bản Địa Trong 03 Tháng có thể là một món quà ý nghĩa cho người thân của bạn nếu họ quan tâm đến việc học ngoại ngữ. Nó cũng có thể là một nguồn lợi ích cho các cuộc trò chuyện về học ngoại ngữ với bạn bè. Ngoài ra, nó còn có thể trở thành một công cụ hữu ích cho quá trình giáo dục nếu được sử dụng đúng cách.
So với một chuyến đi ra khơi, Giao Tiếp Tiếng Anh Như Dân Bản Địa Trong 03 Tháng có thể được coi là sự chuẩn bị cho cuộc hành trình đầy thách thức đó. Đầu tiên, bạn cần một niềm đam mê, tức là 'con tàu chắc chắn'. Thứ hai, bạn cần có 'la bàn', tức là 'vị trí'. Thứ ba, không thể thiếu 'bản đồ', tức là 'kế hoạch'. Và cuối cùng, hãy 'ra khơi'.
Chúng ta sẽ bắt đầu từng phần:
1. Con tàu chắc chắn
Khi bắt đầu một công việc dài hạn, không phải lúc nào cũng mọi người đều thích thú với nó. Tuy nhiên, để không gặp phải phản tác dụng, chúng ta cần phải tự tạo niềm vui và sự hứng thú với công việc đó. Việc học một ngôn ngữ cũng vậy, đam mê chính là yếu tố quan trọng giúp chúng ta vượt qua những khó khăn trên hành trình dài.
Sự đam mê với một ngôn ngữ chủ yếu xuất phát từ bên trong mỗi người chứ không phải vì áp lực từ bên ngoài. Một ví dụ cụ thể đã được đề cập ở đầu bài viết. Một số người học ngôn ngữ vì những lợi ích bên ngoài mà nó mang lại. Tuy nhiên, khi bạn yêu thích một ngôn ngữ đến mức sẵn sàng dành thời gian rảnh rỗi của mình để học, bạn sẽ thành công bởi lòng đam mê sâu sắc của mình.
Đam mê là nền tảng cho tâm lý vững vàng trong quá trình học ngôn ngữ. Trên đường học, chúng ta có thể gặp phải những thách thức như thấy người khác giỏi hơn, hoặc khó tìm đối tác học cùng. Nhưng mỗi khó khăn đều có cách vượt qua của nó. Có thể không ai biết rằng sau những thành công ấy là những đêm không ngủ, hoặc những tháng năm dày công với một ngôn ngữ mới.
Tóm lại, hành trình dài và vất vả bắt đầu từ một bước nhỏ. Khi chúng ta đã có một niềm đam mê chắc chắn, chúng ta đã hoàn thành được 40% của cuộc hành trình đó.
2. La bàn
Khi ra khơi, con tàu của chúng ta cần có la bàn để biết mình đang ở đâu giữa biển cả của hành trình dài. La bàn giúp chúng ta xác định hướng đi đúng và tránh lạc lối.
La bàn là sự hiểu biết về chính bản thân trên con đường học tập. Đôi khi, chúng ta có thể mất phương hướng vì những ý kiến định kiến về việc học ngôn ngữ. Nhưng cuối cùng, chúng ta đều muốn tìm lý do để giải thích sự gián đoạn trong quá trình học.
Các phân tích trong cuốn sách được minh họa cụ thể và được giải thích rõ ràng. Dù những lập luận có thể giống hoặc khác nhau, nhưng mục đích chung vẫn là tìm lý do cho những khó khăn khi học ngôn ngữ.
Ví dụ, khi nói về việc trẻ em học ngoại ngữ dễ dàng hơn người lớn. Chúng ta có thể tự hỏi liệu có phải mình không có lợi thế gì không? Học ngôn ngữ không chỉ là việc học nói và viết, mà còn là áp dụng văn hóa, giao tiếp, và ngôn ngữ cơ thể. Trẻ em có thể học nói và viết ngôn ngữ mới tốt, nhưng để diễn đạt ý nghĩa đầy đủ như người lớn thì cần nhiều thời gian hơn.
Liệu trẻ em có thể nhận biết và thể hiện cảm xúc trong giao tiếp như người lớn không? Người trưởng thành, với nhiều kinh nghiệm giao tiếp, tự nhiên sẽ có câu trả lời và cách ứng xử tốt hơn trong nhiều tình huống. Có lẽ, họ không cần phải sửa đổi nhiều về khả năng giao tiếp này.
Cuối cùng, một la bàn chính là một tư duy chính xác, không để bất kỳ lý do nào làm cho chúng ta nghĩ rằng một ngôn ngữ không phải là phù hợp với chúng ta. Tuổi tác không làm ảnh hưởng đến việc học. Câu 'Đầu tư vào việc học không bao giờ là quá muộn' cũng chính là lý do đằng sau.
3. Bản đồ
Bắt đầu một hành trình mà không có bản đồ cũng tương tự như việc đi mà không biết mục đích. Dù có vẻ thú vị, nhưng thực tế lại là lãng phí thời gian. Phiêu lưu chỉ thực sự ý nghĩa khi có một mục tiêu rõ ràng cho từng bước đi.
Việc học một hoặc nhiều ngôn ngữ cần phải được xác định rõ ràng và chi tiết. Đây được coi là một kế hoạch cụ thể và chi tiết.
Một người bạn của tôi đã hỏi: Làm thế nào để nói tiếng Anh lưu loát ngay bây giờ?
Thực sự, tôi không biết phải trả lời câu hỏi này như thế nào nữa. Đối với tôi, việc nói trôi chảy có nghĩa là có thể tự nhiên và tự tin diễn đạt một ngôn ngữ mà không cần phải sử dụng từ ngữ phức tạp. Nhưng có lẽ theo quan điểm của bạn, sự trôi chảy là khả năng tham gia vào các cuộc tranh luận về các chủ đề phức tạp, nói mà không do dự và không bao giờ lạc lõng... Nếu như vậy, thì tôi cũng không thể nói thành thạo tiếng Việt. Tôi không chắc rằng có thể tham gia vào các cuộc trò chuyện sâu về thời trang bằng tiếng Việt, tôi không thoải mái khi phải nói trước đám đông mà không có sự chuẩn bị trước, vì vậy tôi có thể sẽ cảm thấy lúng túng... Có lẽ bạn cũng vậy!
Vậy khi đặt ra kế hoạch học ngôn ngữ với mục tiêu thành thạo ngôn ngữ đó, liệu kế hoạch đó có thực sự rõ ràng không?
Một kế hoạch học chi tiết sẽ bao gồm tất cả các bước phát triển và cam kết tiến độ học trong một khoảng thời gian cụ thể. Khi bắt đầu học tiếng Anh, tôi đã đặt mục tiêu là có thể tự nhiên diễn đạt suy nghĩ của mình trong vòng 02 tháng. Tôi đã đợi cho đến khi nhà trống rỗng mới dám đứng trước gương và quay video những gì tôi nói, mỗi ngày quay 02 video và mỗi video được chuẩn bị kịch bản trong 30 phút. Kết quả là tôi đã đạt được mục tiêu.
Hiện tại, tôi không biết tại sao mình có thể làm được nữa, nhưng cuốn sách Giao Tiếp Như Người Bản Xứ Trong 03 Tháng đã nhắc nhở tôi rằng, điều quan trọng là kỉ luật và những nhiệm vụ 'bước đệm'. Giống như việc đi từ Hà Nội đến Sài Gòn bằng xe máy, chúng ta phải dừng lại ở các tỉnh miền Trung, trừ khi chúng ta đi một đường vòng qua Trung Quốc và qua Lào, Campuchia.
Dù làm bất kỳ công việc gì, điều quan trọng là chúng ta cần có một bản đồ và các điểm mốc để dẫn dắt chúng ta đến điểm đích cuối cùng.
Nói đi là phải nói lại, khi học một ngôn ngữ, có những lúc chúng ta không thể tiếp tục hấp thụ thêm nữa. Khi chúng ta đã đạt đến sự bão hòa của ngôn ngữ, khi mà mục tiêu vẫn còn rất xa. Tuy nhiên, chúng ta sẽ học cách nghỉ ngơi và sau đó tiếp tục hành trình với tấm bản đồ mà chúng ta đã có trong tay.
4. Ra khơi
Đây là giai đoạn mà tất cả các nỗ lực chuẩn bị được thể hiện, chúng ta bắt đầu học ngôn ngữ. Với đủ điều kiện cần, và một kế hoạch chi tiết trong vòng 03 tháng, chúng ta sẽ quan tâm đến cách thực hiện.
Trong hành trình ra khơi, chúng ta sẽ đối mặt với vấn đề về từ vựng và một môi trường ngôn ngữ mới. Chúng ta đều đang gặp phải những thách thức này. Tuy nhiên, chúng tôi đồng ý rằng từ vựng là nền tảng của một kỹ năng ngôn ngữ mạnh mẽ, và cuốn sách này cung cấp các kỹ thuật ghi nhớ hiệu quả đáng kinh ngạc, thậm chí khi bạn trải nghiệm chúng, bạn sẽ phải “mắt chữ O, miệng chữ A”.
Ghi nhớ không chỉ là việc viết ghi chú, không chỉ là việc sử dụng thiết bị lưu trữ, không chỉ là việc viết bài tập, mà còn là một điều rất đặc biệt - một điều mà tôi sẽ không nhắc đến ở đây.
Cách tiến thân này sẽ củng cố nền móng cho sự hiểu biết rộng lớn trong một lĩnh vực bất kỳ, không chỉ hạn chế trong một ngôn ngữ cụ thể.
Tiếp theo là khám phá sâu hơn về văn hóa ngôn ngữ bản xứ. Mình thường cố gắng bắt chước giọng Anh khi học ngôn ngữ này, nhưng thực tế là càng cố gắng, càng khó để giống họ. Sau này, mình nhận ra rằng mình không phải là họ, và họ cũng không phải là mình. Thậm chí với tiếng Việt, mình chỉ quen với giọng Bắc và giọng Hà Tĩnh, không quen với giọng của các vùng miền khác. Nói đúng, nói hay, cuối cùng cũng chỉ là trang trí.
Con thuyền ra khơi cần sự chính xác, nhưng khi đạt đến một trình độ nhất định, chúng ta sẽ tạo ra phong cách riêng cho ngôn ngữ.
Con thuyền ra khơi trong thời đại hiện nay, các trang web như Couchsurfing, các sự kiện gặp gỡ của cộng đồng Couchsurfing tại Hà Nội, cũng như các công cụ trực tuyến sẽ giúp chúng ta tiến xa hơn trong hành trình học ngôn ngữ.
Con thuyền ra khơi, khi đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, có đủ lương thực và lộ trình rõ ràng, chúng ta - những người học ngôn ngữ - không còn lý do để dao động.
