“Simon giơ ly lên, mặt cậu nhăn nhó. 'Cái này như cứt'. Cậu đặt ly xuống và tôi lắc đầu cười nhạo với cách cậu cố gắng gây sự chú ý. Thậm chí khi cậu ngã xuống sàn, tôi vẫn nghĩ cậu đang đùa. Nhưng rồi tiếng thở khò khè bắt đầu.
Browyn đứng dậy trước, sau đó quỳ bên cạnh cậu ấy. 'Simon' cô ấy nói, lắc vai cậu ấy 'Cậu ổn chứ? Đã xảy ra chuyện gì? Cậu có thể nói chuyện không?' Giọng cô từ quan tâm chuyển sang hoảng loạn và điều đó đủ khiến tôi bắt đầu hành động. Nhưng Nate nhanh hơn, đẩy qua tôi và cúi xuống bên cạnh Browyn.
……
…anh ta đã chết.
Trường học không phải là một địa điểm xa lạ trong thế giới trinh thám. Nhưng với ‘One of us is lying’, mọi thứ khác biệt. Cuốn sách của Karen M. McManus đã tạo nên cơn sốt tại Mỹ và tác giả đã giành được nhiều giải thưởng lớn với tác phẩm này.
Tại sao lại chọn ‘One of us is lying’?
Năm học sinh bị phạt. Chỉ có bốn người sống sót.
Bronwyn, ước mơ vào Yale, chưa bao giờ vi phạm luật lệ công khai…
Ngôi sao thể thao Cooper chỉ biết cống hiến trên sân bóng chày…
Chàng trai hư hỏng Nate chỉ cách bước sai lầm duy nhất để rơi vào cuộc sống tội phạm…
Nữ hoàng bên lề Addy đang cố gắng giữ lại những vết nứt trong cuộc sống hoàn hảo của mình…
Và Simon, một người ngoài cuộc, người sáng lập ứng dụng tin đồn nổi tiếng tại Bayview High, sẽ không bao giờ nói về bất kỳ ai trong số họ nữa…
Anh ta chết 24 giờ trước khi có thể đăng tải những bí mật sâu kín của họ lên mạng…. Cảnh sát kết luận đó không phải là tai nạn. Tất cả họ đều là nghi phạm…
Khi học ở Anh, một lần, trong giờ văn khi đang học về chủ đề tội phạm, chúng mình đã được giao bài tập là phải viết một bài review về một cuốn sách trinh thám tự chọn. Và mình, đã lần đầu nhìn thấy cuốn sách “One of us is lying” trong số truyện được mang tới lớp. Nó đã thu hút mình ngay từ cái tiêu đề được in đỏ nổi bật. Lạ nhỉ? Bình thường, hầu hết những câu chuyện trinh thám đều tập trung vào cái chết: Death on the Nile - địa điểm xảy ra cái chết, The Hound of Baskervilles - nguyên nhân dẫn tới cái chết ,…. nhưng rõ ràng tựa đề ‘One of us is lying’ là đang ám chỉ những nghi phạm. Nó đang đào sâu hơn vào câu chuyện của họ như mời gọi ta đoán xem đâu là sự thật, đâu là dối trá. Mình mượn cuốn sách trên tay bạn, ngắm nghía một hồi rồi đọc đoạn giới thiệu: “……Năm học sinh bị phạt, chỉ có bốn người sống sót…”.
..
Hmm, khá thú vị đấy. Trong đầu mình xuất hiện hàng loạt tình huống: hung thủ đã dùng thuốc mê họ à? Hay là một âm mưu từ nhiều phía? Làm sao có thể giết trước mặt nhiều người như vậy? Thật đáng thương, cậu bé có biết trước rằng mình sẽ bị giết khi bị phạt detention không nhỉ?
Cảm nhận ban đầu: thất vọng hay bất ngờ?
Sau một thời gian bỏ lơ, mình lại gặp cuốn sách này. Nhưng lần này là do một bạn học rất giỏi mang đến và đang đắm chìm trong từng trang của cuốn thứ hai trong bộ truyện. Đó mới là lúc mình quyết định mua vì a, mình tin vào sở thích đọc sách của bạn ấy và b, chắc chắn cuốn sách đầu phải thú vị mới khiến bạn ấy tiếp tục đọc đến cuốn thứ hai - và còn đọc rất nghiện. Và mình đã bất ngờ khi đọc nó vì có khá nhiều yếu tố đáng chú ý.
Một cái chết bí ẩn và gây sốc
“Tôi là người kể chuyện toàn năng”, Simon nói
Không phức tạp, chỉ là một kế hoạch đơn giản kèm theo sự tỉ mỉ đến từng chi tiết, cái chết của nạn nhân diễn ra một cách nhẹ nhàng khi 4 người khác đang tập trung vào việc viết bản báo cáo. Một ngụm nước... bỗng nhiên, chiếc cốc rơi, và tiếp theo là âm thanh lớn của cơ thể nạn nhân khi rơi xuống đất. Hai người hoảng sợ chạy đến, một người chạy tìm sự giúp đỡ và một người chết tại chỗ vì sốc. Không có máu, Simon được đưa đến bệnh viện trong tình trạng nguy kịch, và sau đó chết. Chỉ cần một viên bút dị ứng có thể cứu được cậu ta, nhưng không, mọi thứ như biến mất trong hơi thoáng. Một vụ tai nạn như vậy có vẻ đơn giản ban đầu. Và gần như không có lý do nào liên quan đến chiếc cốc có dầu lạ đó đến bất kỳ ai trong số bốn người còn lại.
Bayview - một môi trường độc hại đến bất ngờ
“Một băng nhạc sex. Một cảnh báo thai không mong muốn đến những vụ ngoại tình và đó chỉ là một phần nhỏ trong những tin tức mới nhất trước khi bạn biết về ứng dụng tin đồn của Simon Kelleher, bạn sẽ tự hỏi làm thế nào mà mọi người còn có thời gian để đi học.”
Những câu chuyện tình yêu, mình đã đọc nhiều, nhưng câu chuyện tình trong ‘One of us is lying’ thì lần đầu tiên. Mình luôn tránh xa thể loại ngôn tình sến súa, nếu đọc thì chỉ là để giải trí nhẹ nhàng. Tất nhiên, không có cảnh nóng. Nhưng ‘One of us is lying’ thì khác. Những tin đồn về học sinh mang thai và cảnh hôn được mô tả chi tiết (mình thật sự phục kích bởi cách Karen tả mô tả từng cử chỉ qua từng từ ngữ) không phải là điều mình dự đoán. Thực sự sốc. Nhưng sự kỳ diệu của cuốn sách đã giữ cho mình không thể rời mắt khỏi trang giấy đến cuối cuốn sách. Chỉ với việc làm được điều này, mình phải gọi Karen là ‘phù thủy’.
Sử dụng người kể đặc biệt một cách tinh tế
Việc thay đổi giữa các nhân vật kể chuyện giúp chúng ta hiểu rõ hơn về từng nhân vật và đó cũng là ý đồ mà tác giả muốn thể hiện. Trong truyện trinh thám, thường sẽ theo dõi dấu vết để tìm ra hung thủ, nhưng như đã gợi ý từ tiêu đề, ‘One of us is lying’ tập trung vào những nhân vật nghi ngờ. Karen đã sử dụng người kể này một cách thông minh để khám phá nỗi đau riêng của từng nhân vật - làm cho chúng ta cảm thông và yêu mến hơn. Qua phần kể của mình, Nate, Addy, Copper và Bronwyn đã chia sẻ những bí mật sâu kín và thể hiện những phẩm chất tốt đẹp của mình. ‘One of us is lying’ không chỉ dành cho người hâm mộ trinh thám, mà còn nghiêng về cuộc hành trình, khám phá. Cuộc phiêu lưu ở đây không phải là hư cấu mà là về việc vượt qua những thử thách trong cuộc sống - về thời gian trên ghế nhà trường.
Một lớp bọc hoàn hảo
Addy
“Ashton tiếp tục ép tôi đi học. Mẹ tôi chẳng quan tâm, chỉ lo rằng tôi đã làm hỏng cuộc sống của chúng tôi nên điều gì tôi làm cũng không còn quan trọng nữa”
Ba trong số bốn học sinh này đều là những người được tôn trọng tại trường; do đó, khi họ bị phạt sau giờ học vì vi phạm quy định, điều này gây ngạc nhiên cho họ và nhiều người khác. Khi nghe Addy kể câu chuyện của mình, tôi cảm nhận sự yếu đuối và bị áp đặt. Trong những chương Addy kể câu chuyện của mình, cô lặp đi lặp lại câu ‘Tôi cần Jake’, ‘Tôi đã xây dựng toàn bộ thế giới của mình xung quanh Jake’. Hãy tưởng tượng một tình yêu khi người kia là tất cả - theo nghĩa đen - của bạn, là không khí, là liều thuốc, là bạn. Addy được biết đến như công chúa với câu chuyện tình cổ tích với hoàng tử của đời mình, là bạn gái của Jake, chứ không phải là bản thân cô. Mỗi khi cô phụ thuộc vào Jake, mỗi khi Jake quyết định điều gì đó cho cô, tôi cảm thấy bực bội. Rõ ràng, khi ‘thế giới của bạn xoay quanh người kia’, mối quan hệ đó không lành mạnh. Addy tự khép mình trong vỏ bọc yếu đuối, và cô nghĩ rằng đó là bản thân cô. Nhưng không. Khi sự kiểm soát tan vỡ, tự do được giải phóng. Nhiều người so sánh tình yêu như một cốc thủy tinh. Một khi nước trong cốc quá nóng, cốc sẽ vỡ. Và ly nước của Addy và Jake luôn được giữ ở nhiệt độ trung bình vì Addy luôn nhượng bộ, làm nguồn nước lạnh để chịu đựng nước nóng là Jake.
““ Anh ấy—“
“ là một kẻ kiểm soát hoàn toàn” Ashton ngắt lời
….
“Anh ấy thế, Addy. Anh ấy kiểm soát mọi khía cạnh của cuộc sống của bạn trong ba năm. Sau đó ngay khi bạn làm điều gì đó anh ấy không thích, anh ấy nổi giận”
Cuốn sách thực sự thú vị và cách tác giả kể chuyện làm cho người đọc cảm thấy như mình là một phần của câu chuyện. Khi đọc, bạn như đang trải qua một cuộc hành trình của cảm xúc. Đôi khi, đặc biệt với Addy, bạn cảm thấy như mình đang đối diện với sự khó khăn, nhưng rồi bạn không thể rời mắt khỏi trang sách, chờ đợi Addy vượt qua. Khi đó, cảm giác đó như một giọt nước mát trong ngày hè nóng. Bạn có thể từ sự tức giận chuyển sang sự ngưỡng mộ, chỉ muốn vỗ vai động viên cho cô ấy.
muốn xuyên qua cuốn sách để cho cô ấy vài cái vỗ vai động viên.
Trong phần hai của cuốn sách, Addy được miêu tả như ‘nữ hoàng của việc tái khởi đầu’. Dĩ nhiên, Copper và Browyn cũng có những bí mật phá hủy hình tượng của họ, nhưng mình nghĩ Addy là người có sự thay đổi lớn nhất, vượt qua nhiều chông gai nhất vì không có cô gái nào yếu đuối, chỉ là họ chưa nhận ra sức mạnh của bản thân.
Không thám tử: tàu có cần đầu?
Câu chuyện trinh thám có thể không còn là trinh thám nếu thiếu đi nhân vật thám tử. Thám tử là đầu tàu, dẫn đường tìm kiếm công lý. Vậy nên, suốt câu chuyện, mình mỏi mòn chờ đợi ‘người đó’, nhưng không cần một thám tử nào cả. Liệu câu chuyện có tiếp tục diễn ra hay sẽ kết thúc sớm?
…..
Khi chuẩn bị để tắt điện thoại, một tin nhắn khác đến. Tin nhắn từ Chad Posner, một chàng trai tôi thường xuyên gặp ở Bayview. Bạn đã thấy cái này chưa? Tôi nhấp vào liên kết trong tin nhắn và nó mở ra một trang Tumblr với tiêu đề 'Về Điều Này'.
Tôi nảy ra ý định giết Simon khi đang xem chương trình Dateline. Tôi đã suy nghĩ về điều đó từ lâu, rõ ràng. Đó không phải là điều bạn có thể lấy ra từ hư không. Nhưng việc làm thế nào để thoát khỏi nó luôn là điều làm tôi ngừng lại. Tôi không tự mình rằng mình là một tên tội phạm siêu phàm. Và tôi quá đẹp trai để vào tù.
Trong chương trình, một người đàn ông giết vợ mình. Thông tin cơ bản của Dateline, phải không? Luôn là chồng. Nhưng hóa ra nhiều người rất vui mừng khi cô ấy biến mất vì cô ấy đã sa thải một đồng nghiệp, làm hại những người trong hội đồng thành phố và ngoại tình với chồng của một người bạn.
….
….
Hãy đối mặt với sự thật: ai cũng ghét Simon ở trường Bayview. Tôi chỉ là người duy nhất đủ can đảm để làm điều gì đó về điều đó.
Không có gì đâu
Cầm điện thoại, tay tôi suýt trượt. Một tin nhắn khác từ Chad Posner tràn vào khi tôi đang đọc…”
Đúng thế, một cuộc trinh thám không cần phải có thám tử. Mình thay đổi tư thế từ đây sang đó trong đoạn giữa của cuốn sách, tức giận trước sự hạ mình của học sinh ở trường khi bốn nghi phạm rơi xuống vực sâu của sự phê phán và dò xét. Mặc dù có cảnh sát, nhưng hầu hết truyện trinh thám không tập trung vào họ hoặc biến họ thành những nhân vật tiêu biểu của phản diện. Tuy nhiên, bà Karen tạo ra một cốt truyện sao cho việc thêm một nhân vật thám tử vào sẽ trở nên không cần thiết. Dù câu chuyện lắng đọng ở một nơi trong thời gian dài, nhưng nó khám phá một góc độ ít được quan tâm. Tâm lý của những người bị nghi ngờ, vấn đề bạo lực học đường và cách họ vượt qua được sắp xếp như một bộ phim hành động gay cấn và đầy biến động.
Mỗi bộ phim đều có hồi kết của riêng nó:
“Không,” tôi nói mạnh mẽ. “Maeve ơi, cậu đã thấy cuộc điều tra này lộn xộn thế nào rồi. Họ đã nghĩ tôi làm điều đó một thời gian. Họ sai. Tôi chắc chắn là họ sai”
Cách mà mỗi nhân vật hé mở nỗi đau của họ qua từng trang sách đã khiến tôi cảm thấy đồng cảm và yêu mến. Vì vậy, tôi tự hỏi tác giả sẽ làm thế nào để kết thúc một cách trọn vẹn? Đến phút cuối của năm 89 thì bộ phim vẫn chưa có cái kết hoàn hảo. Nhưng bà Karen đã không làm chúng ta thất vọng. Qua câu chuyện, tác giả đã đề cập đến tất cả các vấn đề xã hội, đặc biệt là đối với nhóm tuổi teen. Đây là một cuốn sách đã khiến tôi suy nghĩ nhiều, muốn dừng lại khi mọi thứ trở nên tối tăm nhưng lại không thể buông bỏ và tiếp tục đọc. Nội dung có thể rất đời thường nhưng vượt ra khỏi rất nhiều giới hạn. Không chỉ về tuổi teen, mà còn về những vấn đề áp đặt của cuộc sống người lớn. Danh dự, gia đình, và hình ảnh bản thân là những thứ tồn tại sâu trong lòng chúng ta. Và những áp lực từ xã hội đang đẩy chúng ta sống giả tạo. Nhưng khi gỡ bỏ lớp vỏ, tìm thấy niềm vui trong những điều giản đơn, làm những điều không ai làm, bạn sẽ tìm được hạnh phúc.
“Cuối cùng, tôi đã để mình mỉm cười, và bây giờ khi đã bắt đầu, tôi không thể dừng lại. Nhưng không sao cả. Tôi nhìn thấy hình ảnh của anh trong gương hậu hàng ghế sau, và anh cũng không thể ngừng lại được.”
Đánh giá chi tiết bởi: Khuê Anh Hoàng - MytourBook
Ảnh: Chu Phương - MytourBook