Có người đã nói rằng 'Mỗi cuốn sách như một người bạn, và chúng ta có quyền lựa chọn cho mình những người bạn tốt nhất'. Có rất nhiều cuốn sách được viết bởi những người thành công trên mọi lĩnh vực và việc đọc những cuốn sách đó cũng giống như việc thám hiểm trong tâm trí của họ, học hỏi từ kinh nghiệm, kiến thức và suy nghĩ của họ.
Bạn có thể dễ dàng học hỏi những kinh nghiệm được tích luỹ suốt cả đời, thậm chí là từ nhiều thế hệ thông qua việc đọc một cuốn sách. Bạn có thể nhận được sự chỉ dẫn từ những người thành công nhất, giàu có nhất, những tư tưởng vĩ đại nhất thông qua việc đọc những cuốn sách của họ. Cuốn sách của Warren Buffett là một ví dụ điển hình và đặc biệt phù hợp với những ai quan tâm đến lĩnh vực kinh tế, đầu tư, hoặc muốn tìm kiếm một người hướng dẫn cho riêng mình.
Cuốn sách này là một tập hợp các ý tưởng, phương pháp và suy nghĩ của Warren Buffett, được rút ra từ những bức thư ông gửi cho các thành viên góp vốn của mình trong giai đoạn đầu sự nghiệp. Giá trị lớn nhất của những bức thư này nằm ở việc chúng giúp bạn thấy rõ cách suy nghĩ, tư duy của một nhà đầu tư trẻ như Warren Buffett khi ông mới bắt đầu với số vốn nhỏ - những suy nghĩ mà các nhà đầu tư có thể áp dụng để đạt được thành công lâu dài khi họ bước vào thị trường.
Những bức thư này phản ánh một điều quan trọng nhất trong triết lý đầu tư của Warren Buffett: chiến lược dài hạn và tập trung vào giá trị. Điều này là điều mà những nhà đầu tư trẻ thường bỏ qua để theo đuổi lợi nhuận ngắn hạn, sử dụng đòn bẩy tài chính và tập trung vào những điều ngắn hạn, điều mà hiếm khi mang lại kết quả bền vững. Những nguyên tắc về sự thận trọng, kỉ luật và đầu tư dài hạn đã giúp Buffett trở thành một trong những nhà đầu tư thành công nhất thế giới.
Ngay từ những ngày đầu tiên của sự nghiệp, Warren Buffett đã xác định rõ những nguyên tắc kinh doanh của mình. Khi ông mới 25 tuổi, cùng với gia đình và bạn bè, ông thành lập công ty Buffett Associates vào năm 1956. Trong cuộc họp đầu tiên với các nhà đầu tư, Buffett không chỉ chia sẻ về mục tiêu kinh doanh của công ty mà còn nhấn mạnh vào các nguyên tắc cơ bản mà ông coi là quan trọng nhất.
Trong những năm sau đó, Buffett chia sẻ về hiệu quả làm việc và các hoạt động của mình qua hàng loạt thư gửi cho các nhà đầu tư. Ông sử dụng những thư đó như công cụ giảng dạy để củng cố và mở rộng ý tưởng đằng sau các nguyên tắc cơ bản. Những thư này như một bản ghi chép về phương pháp, ý tưởng, tư duy và suy nghĩ của Buffett, là hướng dẫn quý giá vượt thời gian cho các nhà đầu tư từ các nhà mới vào nghề đến những người giàu kinh nghiệm. Chúng thiết lập một hệ thống nguyên tắc và phương pháp nhất quán, hiệu quả để tránh những thị trường trào lưu và kỹ thuật đầy rủi ro ngày nay. Cuốn sách này kết hợp phân tích chuyên sâu với cách tiếp cận cơ bản, hợp lý và dễ hiểu, phù hợp với cả người mới bắt đầu và các doanh nghiệp khởi nghiệp đang tìm kiếm lời khuyên và kiến thức về đầu tư.
Buffett chưa bao giờ xuất bản một cuốn sách hướng dẫn về đầu tư. Những gì chúng ta có, ngoài các bài báo và các buổi diễn thuyết, là những lá thư ông viết. Những thư này giống như một khóa học không bao giờ kết thúc bắt đầu từ năm 1957 cho đến ngày nay, là hành trang không thể thiếu trong sự nghiệp của ông. Và bạn là người may mắn khi cầm trên tay cuốn sách này, tham gia vào khóa học về kinh nghiệm đầu tư của một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất thế giới.
Chương 1: Hướng dẫn
Nguyên tắc cơ bản trong tư duy của Buffett được rút ra từ nguyên tắc cơ bản của Benjamin Graham - người đã dạy Buffett. Đó là nguyên tắc về đầu tư dài hạn và dựa trên giá trị: trong ngắn hạn, thị trường có thể rất hỗn loạn và không lý trí, nhưng trong dài hạn, giá trị thực của cổ phiếu sẽ được phản ánh đúng mức.
Những nhà đầu tư thực sự phân tích doanh nghiệp dựa trên logic và lý luận chặt chẽ để chọn ra cổ phiếu có tiềm năng sinh lợi cao với rủi ro tối thiểu. Đó là cách tiếp cận của những nhà đầu tư dài hạn, khác hoàn toàn so với việc kiếm lời từ các biến động ngắn hạn.
Nhà đầu tư cần học cách nhìn nhận biến động ngắn hạn và giá cổ phiếu như những biến động ngẫu nhiên và không quan trọng. Tuy nhiên, trong dài hạn, thị trường sẽ tự điều chỉnh và cuối cùng phản ánh hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp trong giá cổ phiếu của nó. Nhà đầu tư cần tập trung vào phân tích và đánh giá thận trọng tình hình kinh doanh dài hạn - điều này sẽ mang lại sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp.
Như bất kì thời kỳ nào, ngày nay, nhiều người không kiên nhẫn và không tuân thủ kỷ luật. Trong những bức thư, Buffett nhấn mạnh về bản chất không thay đổi của các nguyên tắc của ông - đó là một cách tiếp cận tôn trọng thái độ - trung thành với quy trình của mình và không để mất phương hướng trong làn sóng. Điều này là một trong những thách thức lớn nhất đối với những nhà đầu tư có kinh nghiệm nhất. Ai cũng có thể học được bài học từ khả năng kiểm soát cảm xúc trong đầu tư của Buffett.
Công việc của nhà đầu tư là định giá doanh nghiệp, trong khi giá cả trong ngắn hạn phụ thuộc vào sự biến động của thị trường chứng khoán, thì trong dài hạn, giá cổ phiếu sẽ phản ánh giá trị thực của doanh nghiệp. Nhiệm vụ của nhà đầu tư là tìm ra giá trị thật của công ty và cổ phiếu của họ và hành động dựa trên lợi ích của mình trong thị trường. Theo Buffett, chúng ta nên tập trung vào doanh nghiệp chứ không phải vào việc định thời điểm đầu tư trong ngắn hạn để có lợi nhuận. Ông dạy nhà đầu tư tập trung vào việc tìm ra doanh nghiệp với giá phù hợp và bỏ qua việc cố gắng định thời điểm mua vào hay thời điểm bán ra.
Khi thị trường sụt giảm, nhà đầu tư dài hạn cần phải chuẩn bị tinh thần để phân biệt giữa phản ứng cảm xúc với việc thị trường giảm và nhận ra rằng họ là những người đánh giá giá trị doanh nghiệp dài hạn có lý trí. Thật không may, những người thiếu lối tư duy này thường trở thành nạn nhân của cảm xúc của họ và bán cổ phiếu ngay khi thị trường giảm.
Chương 2: Lợi nhuận kép
Thông qua các thư, Buffett giáo dục nhà đầu tư về sức mạnh của lợi nhuận kép trong việc tạo ra tài sản thông qua đầu tư. Áp dụng lợi nhuận kép trong một chiến lược đầu tư dài hạn luôn là lựa chọn hàng đầu. Tính chất cơ bản của một chiến lược đầu tư, đầu tiên và trên hết, là lợi nhuận kép. Đây là quá trình liên tục tái đầu tư lợi nhuận để mỗi lợi nhuận bổ sung có thể tạo ra lợi nhuận tiếp theo. Những khoản lợi nhuận này sau một thời gian sẽ trở thành phần chiếm ưu thế trong tổng lợi nhuận của chiến lược đầu tư.
Cuốn sách cung cấp nhiều ví dụ cụ thể để hiểu rõ các khái niệm, với rất nhiều ví dụ được Buffett cung cấp và phân tích một cách rõ ràng sẽ giúp bạn hiểu cách lợi nhuận kép hoạt động để bạn có thể đạt được lợi nhuận khổng lồ thông qua việc tái đầu tư lợi nhuận liên tục trong một khoảng thời gian dài.
Chương 3: Đầu tư theo chỉ số
Nhà đầu tư có thể sử dụng sức mạnh của sự tăng trưởng thị trường bằng cách đơn giản là sở hữu toàn bộ thị trường thông qua quỹ chỉ số với chi phí thấp. Đây là một trong những chiến lược tốt nhất, đó là phương pháp 'không làm gì'. Không chỉ hiệu quả mà lợi ích chính của nó là chi phí thấp và bạn có thể dễ dàng thực hiện. Nếu bạn không quan tâm, không thể hoặc không muốn dành thời gian và công sức cho khoản đầu tư của mình, hãy cân nhắc sử dụng quỹ chỉ số chi phí thấp như một lựa chọn đầu tư tốt nhất của bạn.
Những bài học của Buffett qua các thư vẫn luôn xoay quanh 6 ý chính đối với mọi nhà đầu tư. Hãy xem xét cổ phiếu như là việc sở hữu một phần của doanh nghiệp, có thể biến động thất thường trong ngắn hạn, nhưng hành động phù hợp với sự tăng trưởng của chúng trong giá trị nội tại của doanh nghiệp trong dài hạn. Khi nhìn từ góc độ của một chương trình đầu tư lợi nhuận kép dài hạn, điều này có thể tạo ra mức lợi nhuận khá tốt và với các quỹ chỉ số, bạn có thể thu được mức lợi nhuận này một cách hiệu quả thông qua một cách tiếp cận dễ dàng và ít tốn kém.
Chương 4: Đo lường: Chiến lược 'không làm gì' so với chiến lược 'có làm gì'
Việc đo lường kết quả của việc đầu tư tích cực là rất quan trọng đối với Buffett, đến mức ông dành 2 trong số 8 nguyên tắc cơ bản ban đầu để nói về điều này. Theo Buffett, việc đo lường không hiệu quả là một sai lầm đầu tư nguy hiểm.
Ông đề xuất 2 nguyên tắc để thiết lập cách đo lường: được đánh giá dựa trên tình hình chung trên thị trường chứng khoán, sử dụng các chỉ số như Dow Jones Industrial Average, và sau đó thiết lập thời gian đo lường, xác định khoảng thời gian tối thiểu mà một hoạt động đầu tư có thể được đánh giá. Ông cho rằng nhà đầu tư cần đánh giá kết quả của mình qua nhiều năm và nghĩ rằng 3 năm là mức tối thiểu, 5 năm sẽ tốt hơn nhiều.
Chương 5: Công ty hợp danh
Nếu bạn muốn người quản lý đầu tư của mình hành động vì lợi ích tốt nhất của bạn, bạn phải đảm bảo rằng lợi ích của bạn hòa nhập với động cơ của họ. Chúng ta có thể xem xét các khoản phí quản lý, phí hiệu quả, và xem xét mức độ tham gia của họ trong trò chơi này cũng như các quỹ dự phòng thanh khoản để tự đánh giá và chọn người quản lý đầu tư phù hợp nhất với mục tiêu của chúng ta.
Chương 6: Cổ phiếu tổng quát
Cổ phiếu tổng quát - sở hữu tư nhân và cổ phiếu tổng quát - định giá tương đối thấp là hai công cụ mang lại nhiều lựa chọn tiềm năng trên thị trường để tìm kiếm các cơ hội mua bán hấp dẫn hoặc các doanh nghiệp tốt.
Chương này cũng đề cập đến nhiều phương pháp mà Buffett đã sử dụng ở nhiều giai đoạn khác nhau của công ty hợp danh để điều hướng đúng trong các giai đoạn khác nhau của thị trường mà vẫn phù hợp với nguyên tắc của mình.
Chương 7: Cổ phiếu tính toán
Cổ phiếu tính toán và các dạng thức khác của giao dịch chênh lệch giá là một lĩnh vực mang lại lợi nhuận hấp dẫn, với lợi ích của việc đa dạng hóa nguồn thu nhập hàng năm mà vẫn bảo vệ kết quả tổng thể trong bối cảnh thị trường suy thoái.
Chương 8: Cổ phiếu kiểm soát
Khi nói về cổ phiếu kiểm soát, Buffett dạy chúng ta rằng không nên coi cổ phiếu như là mục tiêu đầu tư mà thay vào đó hãy xem xét việc tham gia vào một doanh nghiệp.
Một câu hỏi quan trọng phải được đặt lên hàng đầu: giá trị của doanh nghiệp là gì, cả về tài sản và lợi nhuận, và sau đó làm thế nào để tối ưu hóa chúng? Khả năng trả lời những câu hỏi này quyết định sự thành công của nhà đầu tư cũng như một quản lý doanh nghiệp.
Chương 9: Dempster - trò chơi chuyển đổi tài sản
Dempster là một ví dụ mạnh mẽ cho các nhà đầu tư hiện nay, những người luôn quan tâm đến việc tăng doanh thu và giảm tỷ lệ chi phí so với doanh thu. Việc rút tài sản không hiệu quả ra khỏi công ty không chỉ tạo ra tiền mặt để sử dụng cho các mục đích khác, mà còn làm cho doanh nghiệp trở nên hiệu quả hơn và có giá trị hơn.
Chương 10: Thận trọng so với thông thường
Để đầu tư thành công, bạn cần phải có tư duy riêng và sẵn lòng đi ngược lại đám đông. Thành công chủ yếu đến từ việc cân nhắc đúng mức giữa tự tin và khiêm tốn - đủ tự tin để tin rằng bạn hiểu biết vượt trội so với thị trường, đồng thời đủ khiêm tốn để nhận biết giới hạn của mình và sẵn lòng điều chỉnh khi cần thiết.
Bạn cần phải đánh giá sự kiện và tình huống, áp dụng logic và lập luận để xây dựng giả thuyết, sau đó hành động dựa trên những sự kiện đó, bất kể liệu đám đông có đồng ý hay không với kết luận của bạn.
Chương 11: Thuế
Quan điểm của Buffett về thuế khuyến khích chúng ta tập trung vào việc duy trì danh mục đầu tư với lợi nhuận cao nhất có thể, sẵn lòng trả khoản thuế cao nhất với mức thuế suất thấp nhất thay vì cố gắng tránh thuế.
Chương 12: Quy mô so với thành tích
Khi ý tưởng vượt quá số vốn bạn có, lớn hơn có thể tốt hơn, nhưng khi tài sản vượt quá ý tưởng, việc lớn hơn có thể làm giảm lợi tức trong tương lai.
Chương 13: Đi nhanh hay đi chậm
Việc giữ vững nguyên tắc tại đỉnh cao của chu kỳ thị trường thực sự khó khăn khi phương pháp đầu tư giá trị không còn hiệu quả và mọi người xung quanh dường như kiếm tiền dễ dàng. Tuy nhiên, Buffett luôn kiên định với các tiêu chuẩn và nguyên tắc của mình dù có khó khăn đến đâu. Ông không nhảy vào hồ chỉ vì đám đông đang bơi, ngay cả khi thị trường khó khăn và ông cảm thấy mình đang đi sai lối.
Chương 14: Chia tay
Cách mà Buffett thực hiện giải thể công ty hợp danh mang lại ba bài học quý giá:
Thứ nhất: tính chính trực và sự quan tâm thực sự đến lợi ích của các cổ đông.
Thứ hai: bài học về cách Buffett lựa chọn nhà quản lí và hoạt động của thị trường trái phiếu đô thị
Thứ ba: danh mục đầu tư nên được xem như một bộ công cụ được lựa chọn để kết hợp nhằm tạo ra mức lợi suất cao nhất với rủi ro tối thiểu.
Tóm lại, cuốn sách cung cấp và phân tích nhiều ví dụ cụ thể về quá trình hoạt động của công ty hợp danh của Buffett trong ngữ cảnh thị trường cụ thể và trích dẫn từ lá thư của ông sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên tắc đầu tư kiên định mà Buffett áp dụng để đạt được thành công phi thường, và rút ra những bài học áp dụng vào thị trường hiện tại.
Tác Giả: Hoàng Thị Thu Hương - MyBook