Năm 2014, tập đoàn Alibaba thu về 25 tỷ đô-la từ việc IPO lần đầu tiên, vượt qua giá trị IPO của bất kỳ công ty nào trước đó trên thế giới, đưa Alibaba trở thành công ty công nghệ lớn thứ tư trên thế giới dựa vào vốn thị trường. Tuy nhiên, đây không phải là thành tựu duy nhất. Sự bùng nổ của các startup, chiếm lĩnh thị trường và khiến thế giới trầm trồ, trong đó có những tên như Huawei, Xiaomi, Baidu và Tencent. Các doanh nghiệp do tư nhân điều hành chiếm phần lớn trong nền kinh tế Trung Quốc - khoảng ¾ GDP. Điều này là kết quả của làn sóng khởi nghiệp bắt đầu từ 20 năm trước ở Trung Quốc, biến đất nước này thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Sự đổi mới và phát triển của những kẻ tài năng đã góp phần tạo ra đột phá trong nền kinh tế ở Trung Quốc. Những câu chuyện từ các doanh nhân và doanh nghiệp của họ trong Những Kẻ Tài Năng Đến từ Trung Quốc sẽ giải thích không chỉ về tầm ảnh hưởng của các doanh nghiệp trên phạm vi toàn cầu, mà còn về sứ mệnh vĩ đại đưa Trung Quốc tiến lên phía trước.
Giới Thiệu Về Tác Giả:
Edward Tse, một chuyên gia tư vấn chiến lược hàng đầu cho nhiều doanh nghiệp Trung Quốc, đã phân tích cách mà đất nước này đã tạo ra những doanh nghiệp không chỉ tạo ra lợi nhuận mà còn mang theo sứ mệnh vĩ đại, cũng như ý nghĩa của sự tăng trưởng của quốc gia này đối với Mỹ và toàn cầu. Tse đã dành hơn 20 năm làm việc với các nhà lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc, nắm bắt cách các công ty này hoạt động. Những Kẻ Tài Năng Đến từ Trung Quốc đưa ra các phân tích và ví dụ cụ thể để trả lời các câu hỏi quan trọng như:
Lợi nhuận là động lực của các doanh nhân Trung Quốc hay họ còn mang theo sứ mệnh làm giàu cho quốc gia và góp phần vào thành tựu chung cho xã hội?
Làm thế nào các công ty này phát triển một cách ấn tượng như vậy?
Mối quan hệ giữa các doanh nhân và Chính phủ Trung Quốc ra sao?
Văn hóa Trung Quốc đã ảnh hưởng đến chiến lược và cách vận hành doanh nghiệp của các doanh nhân như thế nào?
Tầm ảnh hưởng của các doanh nghiệp trên phạm vi toàn cầu thế nào?
Tinh Thần Kinh Doanh Trung Quốc
Động Lực Đằng Sau Sự Nỗ Lực Của Doanh Nhân Trung Quốc
Tinh Thần Trung Hoa: Hấp Dẫn Của Doanh Nhân Trung Quốc
Môi Trường Kinh Doanh Mở Cửa: Điều Kiện Thuận Lợi Cho Sự Phát Triển Của Các Công Ty Trung Quốc
Xiaomi: Sức Hút và Thành Công của Công Ty Điện Thoại Trung Quốc
Bốn Yếu Tố Thúc Đẩy Sự Phát Triển Kinh Tế của Trung Quốc
Quy Mô: Dân Số Khổng Lồ và Tiềm Năng Tiêu Thụ
Độ Mở: Sự Mở Cửa Của Thị Trường
Hỗ Trợ Chính Thức Từ Nhà Nước
Công Nghệ: Ảnh Hưởng Của Công Nghệ Thông Tin và Truyền Thông
Bốn Yếu Tố Thúc Đẩy Tăng Trưởng Kinh Tế Siêu Nhanh của Thị Trường Tiêu Dùng Trung Quốc
Thành Công hoặc Tử Tế
Chi Tiết Hoạt Động Của Các Công Ty Trong Môi Trường Kinh Doanh Trung Quốc
Tầm Nhìn Của Trung Quốc Từ Góc Nhìn Phương Tây
Môi Trường Kinh Doanh Trung Quốc: Thách Thức và Sự Sáng Tạo
Cập Nhật Liên Tục Sản Phẩm
Kiểm Soát Chi Phí
Quản Lý Thiếu Nhân Tài
Đối Phó Với Áp Lực Lương
Vượt Qua Điểm Yếu Trong Cơ Sở Hạ Tầng
Tác giả cũng chứng minh rằng Việt Nam đang tạo dựng nền móng để trở thành một trong những cường quốc sáng tạo trong hai thập kỷ tới. Nguồn cảm hứng của họ đến từ hình mẫu của Mỹ với tư cách là siêu cường về công nghệ, và nguồn gốc của việc này là các khoản đầu tư nghiên cứu và phát triển (R&D). Nâng cao năng lực trí tuệ cũng đóng vai trò quan trọng. Hệ thống giáo dục của quốc gia này đã không ngừng cải thiện trong suốt 20 năm qua.
Khám phá đại dương:
Trong một thập kỷ qua, các doanh nghiệp Việt Nam có xu hướng mở rộng ra thế giới. Hầu hết các doanh nghiệp này đều do tư nhân sở hữu. Việc này dường như nhằm mục đích đáp ứng các ưu tiên của chính phủ - cụ thể là tiếp cận nguồn tài nguyên mà quốc gia cần để phục vụ cho một nền kinh tế ngày càng mở rộng. Yếu tố giải thích cho sự tăng vọt trong việc các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài là sự tăng trưởng. Kể từ khi Việt Nam tham gia Tổ chức Thương mại Thế giới năm 2001 và các doanh nghiệp nước ngoài đổ vào nước này, doanh nghiệp Việt Nam phải vượt qua nhiều thách thức để học hỏi những kỹ năng và năng lực cần thiết để đối mặt với các tập đoàn đa quốc gia cũng như đánh bại các đối thủ nội địa. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam mở rộng ra nước ngoài để tiếp cận với công nghệ và chuyên môn cần thiết để giúp họ cạnh tranh thành công ở Việt Nam và sau đó là trên thế giới.
Những đối thủ đã phải chú ý khi doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào ngành công nghiệp của họ; nhưng khi gia nhập vào thị trường mới, nhiều khi chính những doanh nghiệp Việt Nam này cũng tự làm mình ngạc nhiên. Nhiều doanh nghiệp nhận ra rằng họ được trang bị để cạnh tranh tốt hơn họ đã nghĩ. Những thế mạnh đó có được từ thị trường nội địa có thể giúp họ cả trong việc tăng trưởng cũng như chống đỡ với áp lực mua lại từ các doanh nghiệp nước ngoài. Khả năng phản ứng nhanh giúp họ vượt qua quá trình thử và sai, tận dụng điểm mạnh của mình đồng thời trả giá cho những sai lầm.
Khi điều này xảy ra, các doanh nhân Việt Nam sẽ chính là những người đưa đất nước trở thành một cường quốc kinh tế toàn cầu, mở ra các thị trường cũng như xây dựng và mua lại các doanh nghiệp trên khắp thế giới.
Biến đổi Việt Nam
Trách nhiệm của các doanh nhân Trung Quốc trong quá trình đô thị hóa, trở thành một phần của nền kinh tế toàn cầu, và hầu như mọi thứ đều có thể thực hiện trực tuyến, tạo ra một quốc gia với cấu trúc xã hội, kinh tế, và văn hóa khác biệt so với ba thập kỷ trước. Victor Wang, giám đốc điều hành của Mtone Wireless, một trong những công ty đầu tiên giới thiệu dịch vụ Internet trên điện thoại ở Trung Quốc, đã phát biểu trong hội thảo bốn ngày của Diễn đàn Doanh nhân Trung Quốc (CEF), rằng để quốc gia tiếp tục phát triển, cần có một sự chuyển biến trong cách quản lý.
Trong 30 năm tới, Trung Quốc sẽ cần có một tiến triển rõ ràng hướng đến nhà nước pháp luật và một xã hội văn minh với nhiều tiếng nói và quan điểm khác nhau được chấp nhận. Trong bối cảnh này, chính phủ sẽ không còn là cơ quan độc quyền quyết định cách quốc gia này nên được vận hành, mà họ sẽ được tư vấn bởi các doanh nhân xã hội, nhóm chuyên gia tư vấn, và các tổ chức phi chính phủ (NGO), cả trong và ngoài Trung Quốc. Và nếu những thay đổi này không xảy ra? Cái giá phải trả cho việc giữ nguyên lề lối hiện tại đó là sự bất ổn, Wang nói, và đưa ra hình ảnh một quả bom để minh họa.
Quan điểm của Wang về tương lai của Trung Quốc cũng tinh tế và phức tạp. Ông cũng không kêu gọi thay đổi hệ thống chính trị Trung Quốc. Mà ông muốn nhu cầu của các doanh nhân và những đối tượng khác cần được đáp ứng trong hệ thống hiện tại. Những thay đổi về cơ cấu là cần thiết để quốc gia có thể vận hành một cách trơn tru, hiệu quả.
Phản ứng thích đáng
Trung Quốc sẽ là nơi mà các công ty phát triển kỹ năng 'cạnh tranh bên rìa' cần thiết để vươn lên. Nhiều công ty quốc tế vào Trung Quốc trong hai thập kỷ qua phải đấu tranh để bán cho thị trường này. Lý do là vì họ hiểu biết quá ít về bối cảnh của quốc gia này - sự phức tạp trong lịch sử, văn hóa, địa lý, và chính trị. Để nắm và thu nạp được loại kiến thức này cần thời gian, và các công ty cần phát triển một đội ngũ địa phương thực sự cam kết với sứ mệnh của mình. Shane Tedjarati, chủ tịch Khu vực Tăng trưởng nhanh Toàn cầu tại Thượng Hải của Honeywell đã từng chia sẻ: 'Bạn không trở thành người Trung Quốc, nhưng bạn sẽ trở thành đối thủ của người Trung Quốc. Điều đó có nghĩa là bạn cần hiểu được cách họ cạnh tranh và quan trọng là cách họ nghĩ.'
Phương pháp tốt nhất để đối mặt trong môi trường này là sử dụng cách mà Trung Quốc tìm hiểu các chiến lược và các công ty Trung Quốc sử dụng để vượt qua các rào cản mà họ gặp phải và áp dụng các phương pháp và quy trình linh hoạt tương tự đặc biệt là trong các lĩnh vực về sự linh hoạt của tổ chức và sáng tạo.
Tăng tốc độ ra quyết định. Vì thành công ở Trung Quốc phụ thuộc nhiều vào việc hành động nhanh khi có cơ hội tiềm năng, nên các quyết định cần phải được đưa ra nhanh chóng và phù hợp với từng vùng. Tốc độ phản ứng là chìa khóa để khai thác những cơ hội tăng trưởng nhanh trong một môi trường mới đối với sản phẩm hoặc dịch vụ mới. Trụ sở cần phải cho phép các chi nhánh ở Trung Quốc có quyền tự quyết cao. Vì sai lầm là không thể tránh khỏi, nên trụ sở cũng cần phải chấp nhận rủi ro và tính thử nghiệm cao, cho phép các chi nhánh ở Trung Quốc thử nghiệm những lĩnh vực kinh doanh mới và tìm kiếm năng lực mới theo cách mà các công ty bản địa đang làm, thậm chí có thể mở rộng sang lĩnh vực mà các công ty mẹ có thể không chắc chắn ở các vùng khác trên thế giới.
Mảnh đất của những cơ hội.
Nỗi sợ và hy vọng.
Các nhà sáng lập Panda W khá lo lắng, mặc dù một vài người có thể nói rằng họ có lý do để lo sợ về tương lai. Đầu tiên, thất bại là điều phổ biến với các công ty tư nhân ở Trung Quốc vì họ phải đối mặt với một môi trường kinh doanh cạnh tranh gay gắt. Một số doanh nhân, đặc biệt là từ thế hệ bắt đầu kinh doanh vào đầu những năm 90, đạt được thành công nhanh chóng nhưng cũng mất nhanh hơn khi thành công đến.
Thứ hai, tình trạng không chắc chắn là rất nguy hiểm. Các nhà quan sát bên ngoài thường không nhận ra được điều này ảnh hưởng sâu sắc đến tâm trí của người dân Trung Quốc. Những biến động lớn mà Trung Quốc đã trải qua trong nhiều thế kỷ trước khi người dân nước này không dễ dàng tin rằng sự ổn định hiện tại là lâu dài.
Thứ ba, tốc độ thay đổi nhanh chóng dẫn đến một cảm giác không ngừng hoạt động. Họ luôn cảm thấy không có thời gian nghỉ ngơi, bởi luôn luôn có đối thủ mới hoặc công nghệ mới có thể đe dọa vị thế của họ.
Tuy vậy, thế hệ doanh nhân trẻ của Trung Quốc lại tràn đầy hy vọng. Những người lớn tuổi lo lắng về tương lai của đất nước, nhưng Jessica lại không. Panda W có thể gặp thất bại nhưng cô không cần lo rằng mình sẽ chết đói - điều mà mối lo lắng thực sự của vài thập kỷ trước đây. Với những người của thế hệ này, thay đổi là điều bình thường, nhưng giờ đây, thay đổi hầu hết là tích cực.
Tác giả đưa ra một giả thuyết rằng Trung Quốc có tiềm năng trở thành một lực lượng quan trọng trong việc định hình hướng đi của thế giới vào thế kỷ 21. Doanh nhân của nước này đã đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của quốc gia. Trong quá trình này, họ sẽ tái tạo thế giới, vì Trung Quốc quá lớn, đến mức họ không thể thể hiện tiềm năng của mình mà không tái tạo Trung Quốc, và họ không thể tái tạo Trung Quốc mà không thay đổi thế giới. Khi điều này xảy ra, doanh nhân Trung Quốc sẽ phải đối mặt với những thách thức như biến đổi khí hậu, tiêu dùng lớn,...
Lời kết
Nhờ vào chính sách mở cửa cũng như sự đầu tư vào khoa học, nghiên cứu, phát triển và tự do mà nhiều người đang trải qua ở khắp quốc gia, Trung Quốc đã tiến gần tới thời kỳ có thể so sánh với thời kỳ hùng mạnh nhất trong lịch sử - thời Đường. Các tập đoàn lớn ở Trung Quốc đã tạo ra những bước đột phá, khẳng định vị thế của họ trên thế giới, có những ảnh hưởng đáng kể đến nền kinh tế toàn cầu không chỉ hiện tại mà còn trong thập kỷ này và có thể cả trong tương lai.
Đánh giá chi tiết bởi: Diệu Linh - MyBook
Ảnh: Thanh Thảo