Niềm vui luôn là điều mà con người ao ước. Dù niềm vui không phải lúc nào cũng dễ dàng đạt được, nhưng chúng ta cần phải biết cố gắng vượt qua khó khăn để đạt được niềm vui của mình. Đó là lúc tinh thần sisu xuất hiện. Vậy làm thế nào tinh thần sisu giúp chúng ta vượt qua những thách thức trong cuộc sống và sống đúng với những giá trị của mình. Hãy để Sisu - Vượt Qua Tất Cả - Nghệ Thuật Sống của Người Phần Lan của Joanna Nylund giải đáp những câu hỏi của bạn.
|ĐỊNH NGHĨA SISU|- SISU LÀ GÌ?
Sisu (đọc là see-su) là một phong cách sống của người Phần Lan, và là sự kết hợp của can đảm, kiên trì, sức mạnh và bền bỉ khi đối mặt với mọi thách thức và khó khăn, một đặc điểm đã định hình không chỉ số phận của cả một dân tộc mà còn cuộc sống hàng ngày của người dân Phần Lan.
Chỉ số hạnh phúc của Phần Lan luôn đứng đầu trong các cuộc khảo sát toàn cầu. Khi được hỏi về bí mật thành công và hạnh phúc của họ, người Phần Lan thường trả lời một cách bí ẩn. Nhiều người tin rằng bí mật nằm ở tinh thần sisu của họ.
Độc lập, bình yên, trật tự, tính hữu ích và công bằng đều được đánh giá cao trong danh sách các yếu tố tạo nên hạnh phúc.
Dù tinh thần sisu nổi bật trong lối sống của người Phần Lan, nhưng nó cũng tồn tại trong mọi khía cạnh của cuộc sống, của bất kỳ ai trên thế giới. Có thể bạn đã trải qua tinh thần sisu của mình mà không nhận ra nó.
Dưới đây là một số tình huống:
# Bạn vượt qua đường đua của mình, dù những chặng đường cuối cùng thực sự là một thách thức khó khăn.
# Bạn quyết định không từ bỏ hôn nhân của mình, mặc dù con đường để cứu vãn nó còn dài và đầy khó khăn.
# Trong một khoảnh khắc nào đó, bạn muốn từ bỏ, nhưng bạn vẫn chọn mạnh mẽ tiến lên và cố gắng hết mình dù chưa thấy kết quả.
Ai cũng có thể áp dụng tinh thần sisu này trong cuộc sống hàng ngày của mình. Tuy nhiên, trong cuốn sách này, chúng ta sẽ khám phá cách người Phần Lan đã sử dụng sisu và chúng ta có thể học được gì từ họ.
PHẦN 1: ĐỐI MẶT VỚI THỬ THÁCH TRONG CUỘC SỐNG
Từ việc chiến đấu trong những trận chiến tưởng chừng không thể giành chiến thắng đến khí hậu khắc nghiệt, người Phần Lan đã áp dụng tinh thần sisu trong nhiều tình huống.
Thời điểm Phần Lan đối mặt với thử thách lớn nhất là chiến tranh mùa đông, nơi họ phải đối mặt với Liên Xô có quân số và trang thiết bị áp đảo. Mặc dù nhược điểm về quân số, họ vẫn sử dụng tài năng và sức mạnh tinh thần để chống lại.
Trong cuộc chiến, họ đã tận dụng tốc độ, chiến thuật du kích và tinh thần đồng đội để vượt qua.
Bất kể thời tiết khắc nghiệt, họ vẫn kiên trì vượt qua khó khăn. Thay vì chấp nhận thất bại, họ sáng tạo và tận dụng lợi thế sân nhà.
Vùng Bắc Âu có khí hậu khắc nghiệt, với mùa đông dài và thiếu ánh sáng. Người Phần Lan vượt qua những thách thức này bằng tinh thần kiên nhẫn và sáng tạo.
BỐN BÍ QUYẾT TẬN HƯỞNG MÙA ĐÔNG BẮC ÂU
1/ Thưởng thức giấc ngủ đông
Mùa đông là thời gian lý tưởng cho những hoạt động trong nhà. Đó là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng không gian ấm áp bên trong nhà, thắp nến và hòa mình trong không gian êm đềm, cùng thưởng thức một tách cà phê nóng. Đôi khi, họ mời bạn bè đến nhà, cùng nhau xem phim hoặc thưởng thức một bữa tối ngon.
2/ Thưởng thức bữa ăn
Đồ ăn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của họ. Họ thường bổ sung khẩu phần ăn của mình bằng những món ăn giàu dinh dưỡng như thịt hầm rau củ, kèm theo một ly rượu vang đỏ tinh tế.
3/ Tận hưởng xông hơi
Xông hơi - sauna là trái tim của đời sống Phần Lan và là một phần không thể thiếu trong mùa đông. Hơi ấm từ phòng xông hơi có thể làm tan cái lạnh cắt da cắt thịt, mang lại cảm giác thoải mái mà nhà tắm thông thường không thể đem lại.
Thường thì, người Phần Lan thường đi xông hơi một mình hoặc đi cùng bạn bè và gia đình. Hầu hết các ngôi nhà hay chung cư đều có phòng xông hơi. Sau khi xông hơi, họ sẽ cảm thấy thoải mái và dễ chịu hơn.
4/ Hoạt động ngoài trời
Việc tham gia hoạt động ngoài trời giúp họ hít thở không khí trong lành và tận hưởng ánh sáng mặt trời, điều này giúp cải thiện cả tinh thần và sức khỏe thể chất.
PHẦN 2: HẠNH PHÚC VÀ KHỎE MẠNH THEO PHONG CÁCH SISU
Người dân Phần Lan nổi tiếng với sự kiệm lời và đơn giản vì họ không ưa việc luyên thuyên. Trong thế giới hiện đại, việc im lặng có thể là một thách thức trong cuộc trò chuyện, nhưng đối với họ, sự im lặng được đánh giá cao. Họ hiểu rằng im lặng không phải là dấu hiệu của sự thiếu văn hoá mà là biểu hiện của sự tự tin và sự sâu sắc.
Sự im lặng của người Phần Lan tạo ra cảm giác như chúng ta đang chia sẻ những khoảnh khắc thư thả mà không cần lời nói, không áp lực từ xã hội.
Cuộc sống ngày nay ngày càng ồn ào hơn. Mọi loại xao lãng chiếm giữ mỗi khoảnh khắc quý giá mà chúng ta dành cho nhau. Đừng để điều đó xảy ra. Hãy ngắt mọi kết nối và thực sự sống trong từng khoảnh khắc. Đừng nghịch ngợm lấp đầy khoảng lặng, hãy chú ý đến từng cử chỉ và biểu hiện nhỏ của người bên cạnh. Bạn sẽ khám phá ra những điều thú vị mà thường bị lãng quên.
Văn hóa Bắc Âu luôn tôn trọng việc kết nối với thiên nhiên và họ dành thời gian cho hoạt động ngoài trời để cải thiện sức khỏe.
Hòa mình vào thiên nhiên sẽ giúp bạn trở nên mạnh mẽ hơn, vì bạn sẽ phải đối mặt với chính bản thân mình. Thường thì chúng ta bị mất tập trung bởi môi trường xung quanh và lấp đầy khoảng trống trong tâm hồn bằng những thú vui không đáng. Nhưng khi đối mặt với thiên nhiên và thẩm thấu sâu vào tâm hồn, bạn sẽ nhận ra những yếu điểm và đánh giá lại cuộc sống của mình.
Nếu không thể tới với thiên nhiên, hãy để thiên nhiên đến với bạn. Cây xanh trong nhà không chỉ làm đẹp mà còn cải thiện sức khỏe bằng cách lọc không khí và tăng độ ẩm cho môi trường.
Việc trồng cây trong nhà giúp tăng hiệu suất làm việc và cảm giác hạnh phúc. Ngoài ra, chúng còn có tác dụng chữa lành và mang lại năng lượng tích cực mỗi ngày.
Để tăng cường sức khỏe, đi bộ xa là một cách tuyệt vời để thư giãn và tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên, đồng thời vận động nhẹ nhàng theo tốc độ và khả năng của bản thân.
PHẦN 3: GIAO TIẾP THEO TINH THẦN SISU
Hãy nói khi có điều cần nói; nếu không, hãy giữ im lặng. Đó là tư duy cốt lõi trong giao tiếp với người Phần Lan. Tổng thể, họ ưa thích sự giao tiếp khiêm nhường và trực tiếp, bỏ qua những yếu tố không cần thiết như tự hào về bản thân hoặc thành công của mình; hay các cuộc tranh luận vô nghĩa, đặc biệt là trong công việc.
Người Phần Lan tôn trọng sự lịch sự và tính thẳng thắn trong giao tiếp. Họ tin rằng việc không thẳng thắn thường dẫn đến rối loạn và hiểu lầm. Trình bày sự thật một cách trực tiếp không đồng nghĩa với thiếu tinh tế, và điều này có thể gây khó chịu tạm thời. Tuy nhiên, họ tin rằng chỉ có khi nói sự thật, chúng ta mới có thể xây dựng một mối quan hệ lành mạnh và tạo ra những thay đổi tích cực.
Sự trung thực luôn được đánh giá cao trong văn hóa người Phần Lan. Một lời khen từ người Phần Lan luôn là một lời khen chân thành. Họ không muốn giá trị của lời nói bị suy giảm, đặc biệt là những lời quan trọng. Đó cũng là lý do tại sao câu “Anh yêu em” là một sự đánh giá cao và không bao giờ bị nhẹ nhàng nói ra.
Để thấu hiểu thực sự văn hóa Bắc Âu, bạn cần hiểu sự quan trọng của bình đẳng. Phụ nữ đóng vai trò quan trọng trong xã hội Bắc Âu nói chung.
Mọi vị trí chính trị hàng đầu ở Phần Lan từng được phụ nữ chiếm giữ: Tổng thống, Thủ tướng Chính phủ (hai lần), Bộ trưởng Tài chính, Bộ trưởng Ngoại giao, và Bộ trưởng Quốc phòng.
Năm 1906, Phần Lan là quốc gia đầu tiên trên thế giới mở cửa quyền bỏ phiếu và ủng hộ quyền bầu cử cho phụ nữ. Ngày nay, Phần Lan là quốc gia mà phụ nữ thường làm việc toàn thời gian và có thể tham gia hoạt động chính trị và kinh tế nhiều nhất trên thế giới.
Không chỉ trong lĩnh vực kinh tế và xã hội, sự bình đẳng cần được thể hiện trên mọi phương diện, đặc biệt là trong các mối quan hệ gia đình và bạn bè.
Trong cuộc sống hôn nhân và gia đình, cha mẹ đều chia sẻ trách nhiệm trong việc nuôi dạy con cái. Vì vậy, họ cần có sự hỗ trợ và chia sẻ gánh nặng với nhau để giảm bớt áp lực trong mối quan hệ. Cụ thể như sau:
1/ Thảo luận về công việc nhà
Những công việc nội trợ bạn thích và không thích là gì? Hãy phân chia công việc dựa trên khả năng và sở thích của mỗi người. Khi chia sẻ việc nhà, không nên phân biệt giới tính. Quan trọng là tìm ra cách phân công phù hợp nhất cho gia đình bạn.
2/ Tiết lộ những mong đợi của bạn
Tùy thuộc vào từng tình huống cụ thể, bạn có thể có những hi vọng riêng tư về đối tác của mình. Hãy chia sẻ chúng để hiểu nhau sâu hơn.
3/ Bày tỏ lòng biết ơn
Cuộc sống hàng ngày đôi khi mang lại sức nặng khó khăn. Hãy khích lệ đối phương bằng cách nhìn nhận những cống hiến và những điều nhỏ nhặt mà họ đã dành cho bạn. Những lời động viên đó sẽ làm cho mối quan hệ của bạn trở nên ấm áp hơn.
Quan trọng hơn hết là đối xử với nhau bằng sự tôn trọng toàn diện. Lời lẽ cay đắng, sự chỉ trích không xứng đáng không có chỗ trong một mối quan hệ lành mạnh. Luôn lắng nghe đối phương một cách chân thành. Đừng tấn công hoặc kiểm soát cảm xúc của họ. Hãy trung thực và sẵn lòng xin lỗi khi bạn sai, thay vì biện hộ.
PHẦN 4: GIÁO DỤC CON CÁI THEO TINH THẦN SISU
Trẻ em ở Phần Lan tiếp xúc với tinh thần sisu từ rất sớm. Từ lúc còn nhỏ, trẻ được khuyến khích và dạy tự lập. Cha mẹ không bao bọc quá mức mà thúc đẩy con tự lập từ nhỏ, tự đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã. Cha mẹ luôn khích lệ tinh thần 'tự mình làm được' bằng cách dành cho con cơ hội vượt qua thử thách, thay vì chỉ khen ngợi không có nội dung.
Vậy cha mẹ ở Phần Lan dạy con theo tinh thần sisu như thế nào?
1/ Khen ngợi đúng cách
Họ dạy con biết rằng mọi nỗ lực đều đáng trân trọng. Việc khen ngợi đúng cách là khác biệt giữa 'Bức tranh này đẹp nhất mẹ từng thấy' và 'Mẹ thực sự hiểu ý tưởng mà con muốn truyền đạt qua bức tranh này.'
2/ Thất bại là bước đường đến thành công
Họ dạy con rằng thất bại là phần thiết yếu của hành trình đến thành công. Chỉ qua thất bại, con mới có đủ can đảm để vượt qua khó khăn và tiếp tục bước đi trong cuộc sống.
3/ Khích lệ thái độ làm việc chăm chỉ
Yêu cầu trẻ em thực hiện các công việc nhà đơn giản như dọn phòng, dẫn chó ra ngoài, rửa chén thường xuyên hoặc đổ rác. Việc đảm nhận trách nhiệm, dù lớn hay nhỏ, giúp trẻ phát triển tính tự lập và hiểu giá trị của lao động và tiền bạc.
Phần Lan nổi tiếng với hệ thống giáo dục hàng đầu thế giới, nơi mỗi trẻ em đều được giáo dục kỹ lưỡng và được đối xử công bằng. Không ai bị tỏ ra thấp hơn, dù họ học giỏi hay kém.
5 Chiến lược của hệ thống giáo dục Phần Lan:
1/ Chất lượng giáo dục đồng đều ở mọi trường
Phụ huynh không cần phải cạnh tranh để đưa con vào những trường hàng đầu, vì tất cả các trường công đều cung cấp chất lượng giáo dục tương đương. Mặc dù có cả trường tư, nhưng chất lượng giảng dạy ở đó cũng không kém trường công.
2/ Sự quý trọng đối với nghề giáo
Tại Phần Lan, chỉ có những người có bằng Thạc sĩ chuyên môn mới được phép giảng dạy. Thậm chí cả giáo viên tiểu học cũng phải tuân thủ điều này.
3/ Mọi người đều được hưởng một hệ thống giáo dục tốt nhất
Cả học sinh giỏi và kém đều được học chung. Dù giáo viên có thể đưa ra các bài tập khó hơn cho học sinh giỏi hơn, nhưng nguyên tắc 'không bỏ lại học sinh nào' vẫn được tuân thủ một cách chặt chẽ.
4/ Hỗ trợ cá nhân
Khi gặp khó khăn trong học tập, trẻ sẽ nhận được sự hỗ trợ ngay từ những năm đầu tiên. Điều này thường được thực hiện thông qua hình thức hướng dẫn cá nhân, khi mà giáo viên hoặc trợ giảng sẽ hỗ trợ từng em một.
5/ Sự tôn trọng đối với giáo viên
Thay vì thường xuyên bị kiểm tra và đánh giá theo kết quả giảng dạy, giáo viên tại Phần Lan được trao một mức độ tự do nhất định trong việc quản lý lớp học. Mặc dù phải tuân thủ giáo trình, nhưng họ được khuyến khích phát triển các phương pháp dạy học sáng tạo của riêng mình.
Đồng thời, các phụ huynh cũng khuyến khích con trẻ tham gia các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm tự nhiên để có thể góp phần vào cộng đồng mà họ sống.
PHẦN 5: VẬN ĐỘNG THEO TINH THẦN SISU
Chúng ta có thể kiểm soát hoàn cảnh hay hoàn cảnh có thể kiểm soát chúng ta?
Người Phần Lan rất đam mê thể thao, đặc biệt là các môn thể thao mùa đông như trượt tuyết và đá cầu. Với họ, việc thành công bắt đầu từ một kế hoạch cụ thể và chi tiết. Sau đó, hãy tiến từng bước nhỏ và quan trọng nhất là sự chuẩn bị cẩn thận để đối mặt với những thách thức trước mắt.
Mỗi ngày, mọi người vẫn tập thể dục bằng cách chạy bộ, leo núi, trượt tuyết và đạp xe mà không nhận ra đó là việc rèn luyện sức khỏe. Dù thời tiết có thế nào, họ vẫn tiếp tục vì đó là một phần không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày.
Tại Phần Lan, chúng tôi thiết lập hệ thống đường dành riêng cho người đi bộ và người đạp xe. Đồng thời, một chính sách mới đã được ban hành gần đây cho phép người đi xe đạp đi làm được hưởng các quyền lợi khấu trừ thuế giống như người sử dụng ô-tô.
Tóm lại
Bên trong mỗi con người đều chứa đựng nguồn năng lượng và ý chí không giới hạn. Chỉ cần bạn thả chúng ra và tin tưởng vào bản thân, mọi thách thức và khó khăn đều trở nên nhỏ bé. Hy vọng với tinh thần sisu từ Phần Lan, bạn cũng có thể áp dụng vào cuộc sống hàng ngày của mình.
Đánh giá chi tiết bởi: Tuyết Sơn - MyBook
Hình ảnh: Tuyết Sơn - MyBook