Buzz
Dường như cuốn sách chỉ tập trung vào việc viết lách của tác giả Trish Hall – một biên tập viên của tờ New York Times trong hơn hai thập kỷ. Nhưng thực tế, đó là một cuốn cẩm nang cho những ai muốn cải thiện kỹ năng viết để thu hút độc giả thông qua những bí quyết viết lách, những chiêu thức tâm lý hay những yếu tố mà bạn có thể chưa biết. Cuốn sách không chỉ về viết lách mà còn đem lại cho bạn nhiều hơn thế!
Về Tác Giả Trish Hall:
Không thể bỏ qua việc giới thiệu về Trish Hall – với kinh nghiệm và câu chuyện của mình, cô đã thuyết phục độc giả. Trish Hall là biên tập viên tại tờ New York Times – một trong những tờ báo hàng đầu tại Mỹ trong hơn hai thập kỷ, với việc chủ trì sáu chuyên mục khác nhau, đặc biệt là mục Quan Điểm – Góc nhìn (Op-Ed).
Tác Giả và Câu Chuyện của Bà
Trish Hall may mắn vì thuộc kiểu người luôn cảm thấy mình sinh ra để trở thành một nhà văn, vừa cảm tính vừa lý trí. Dù có cuộc sống vật chất đầy đủ nhưng từ bé, cô đã trải qua nhiều khó khăn và việc đọc sách đã trở thành sự giải khuây cho cô. Bắt đầu từ việc viết những bài báo nhỏ mỗi ngày cho các tờ báo nhỏ, con đường của Trish Hall đến với New York Times không hề dễ dàng.
Trong quá trình phát triển sự nghiệp của mình, mỗi giai đoạn, tác giả đã chia sẻ những bài học mà những người viết tương lai nên thực hiện như: tham gia tổ chức xuất bản hoặc nhóm viết sáng tạo khi còn là sinh viên; học từ những góp ý; xây dựng mối quan hệ tốt với đồng nghiệp… Trong quá trình đó, bài học về sự kiên nhẫn là điều rõ ràng nhất: Bạn cần phải kiên nhẫn, ngay cả khi bạn bị từ chối. Chắc chắn rằng, có những người dường như gặp may mắn, chuyển từ một công việc tốt này sang một công việc tốt khác. Nhưng tôi không phải là một trong số họ.
John McPhee – tác giả yêu thích của tác giả về viết lách đã chia sẻ: Viết lách là một quá trình khó khăn, đặc biệt là khi bắt đầu viết bản nháp đầu tiên. Trong quá trình theo đuổi sự nghiệp viết chuyên nghiệp – làm biên tập viên, bạn không thể tránh khỏi việc trì hoãn và nghĩ rằng tác phẩm của mình kém chất lượng, nhưng hoàn toàn tin rằng bạn có thể viết như Trish Hall đã trải qua. Vì vậy, việc tìm kiếm những người có thể đưa ra nhận xét giúp bạn tiến bộ là rất quan trọng với sự nghiệp viết cũng như trở thành biên tập viên của bạn. Dù viết bất kỳ thứ gì, hãy tránh những từ ngữ nhàm chán và thuật ngữ, công việc của bạn là biến những thứ phức tạp trở nên dễ hiểu hơn với độc giả.
Làm việc trong ngành báo chí thực sự khó khăn vì đa số mọi người không tin và không thích nhà báo. Tác giả, làm việc trong lĩnh vực này nhiều thập kỷ, đối mặt với việc cân nhắc tính hợp lý, cấu trúc chính tả, mức độ chính xác của bài viết… cũng không hiểu tại sao mọi người lại nghĩ như vậy. Áp lực công việc là vậy, bạn luôn phải gửi lời cảm ơn và sử dụng email như một cách để mở rộng cuộc trò chuyện – cố gắng ảnh hưởng.
Quan trọng của việc tiếp thu nhận xét, đánh giá của người khác đã giúp tác giả sống sót và phát triển mạnh mẽ trong ngành báo chí khắc nghiệt. Tác giả chia sẻ: Biết bạn tốt ở lĩnh vực nào và phát triển từ đó, nhưng cũng phải cải thiện những điểm yếu và học từ những người khác biệt với mình. Công việc viết chuyên nghiệp thực sự khắc nghiệt: Nếu viết một cách phô trương và không được biết đến, bài viết của bạn sẽ không bao giờ vượt qua được bản thảo không đạt yêu cầu.
Đây là những bước đệm để tác giả chia sẻ kinh nghiệm làm việc với những người nổi tiếng. Một số người nổi tiếng sẵn lòng từ chối New York Times khi được yêu cầu chỉnh sửa bài viết: Họ thích được đăng tải ở những nơi không yêu cầu quá nhiều chỉnh sửa từ họ. Việc trì hoãn khi làm việc với những người nổi tiếng là không thể tránh khỏi khi công sức tập thể xuất hiện dưới tên của một người.
Câu chuyện của bạn là gì?
Bạn không cần phải có tên tuổi hoặc quyền lực để mang lại điều gì đó hữu ích cho cuộc trò chuyện công khai. Với một vài bài viết, mọi người đều có thể tìm thấy những câu chuyện để chia sẻ.
Tìm tiếng nói của bạn: Bạn cần luôn có lý do cụ thể để chia sẻ câu chuyện của mình, kèm theo hiểu biết về lĩnh vực đó. Đừng ngần ngại sử dụng kinh nghiệm cá nhân để thể hiện quan điểm thay vì theo cách bạn nghĩ mọi người nên viết, điều này là bạn chân thành với bản thân. Không quan trọng bạn viết như thế nào, quan trọng là bạn viết từ tâm hồn và cung cấp thông tin đáng tin cậy.
Tuy nhiên, không phải tất cả các bài luận cần phải có yếu tố cá nhân, mặc dù đôi khi nó có lẽ là phù hợp. Chia sẻ thông tin cá nhân có thể là một thách thức với các nhà báo vì nhiều người giữ những thông tin riêng tư không liên quan đến công việc của họ. Vì vậy, bạn phải tự quyết định bạn sẵn lòng chia sẻ bao nhiêu thông tin cá nhân.
Thu hút mọi người
Nếu muốn thuyết phục mọi người lắng nghe, bạn phải lắng nghe họ trước. Tóm tắt mọi cuộc trò chuyện trong đầu bạn và thực sự lắng nghe đòi hỏi rất nhiều nỗ lực, điều mà hầu hết mọi người không muốn làm.
Chúng ta thường không biết cách lắng nghe hoặc không sẵn lòng lắng nghe. Vì vậy, tác giả đã đề xuất những gợi ý cụ thể để cải thiện khả năng lắng nghe – điều quan trọng đối với những người viết lách. Ví dụ như việc sử dụng điện thoại hoặc nhắn tin khi đang trò chuyện với người khác – một cách gián tiếp thể hiện “tôi quan trọng hơn bạn”. Từ những chia sẻ này, tác giả đưa độc giả đến những mẹo, bí quyết khi thực hiện phỏng vấn dưới vai trò của nhà báo.
Dưới góc nhìn của một tác giả, bạn cần xác định độc giả sẽ tiếp xúc với văn bản thông qua việc tham khảo các báo đã được công bố, các bài báo phổ biến nhất, và nhận xét từ cộng đồng. Hãy nghiên cứu sâu về độc giả bằng cách tiếp cận các nguồn thông tin mà bạn thường không đọc để cải thiện kỹ năng thuyết phục của mình. Bằng cách tạo ra sự đồng thuận với độc giả, bạn sẽ dễ dàng thay đổi quan điểm của họ hơn. Việc khiến họ cảm thấy đồng cảm với bạn thật sự quan trọng không chỉ với người viết. Hãy tập trung vào nội dung bạn chia sẻ, tìm điểm chung và tạo ra mối liên kết, khi đó phản ánh sẽ trở thành một kỹ năng hữu ích.
Nếu bạn hiểu được những điều mà mọi người yêu thích, ghét bỏ, cảm thấy hứng thú và sợ hãi, bạn có thể thu hút sự đồng tình của họ bằng cách kích thích và xác nhận những cảm xúc đó. Tác giả phân tích các loại cảm xúc mà ảnh hưởng đến quan điểm của độc giả như: tình yêu, sự tức giận, khao khát, nỗi buồn hoặc đau khổ. Đặc biệt, trong bài viết của bạn, hãy nhớ rằng con người thường thiên về sự xác nhận và lạc quan, vì vậy hãy tạo ra những tuyên bố tích cực để độc giả dễ chấp nhận thông điệp.
Cách viết hấp dẫn
Kể câu chuyện: Nếu bạn kể được những câu chuyện, đôi khi bạn có thể thay đổi cách nhìn của người khác về thế giới. Bạn không cần phải kể câu chuyện dài, chỉ cần những mẩu chuyện đầy tính sâu sắc và thú vị. Tác giả đề xuất 4 cách để đưa câu chuyện vào bài viết của mình: tạo sự hồi hộp, tạo ra sự thay đổi, sử dụng hình ảnh để giúp độc giả hiểu rõ hơn, và kể câu chuyện một cách logic.
Sự thật quan trọng: Tác giả tập trung vào việc nhấn mạnh tầm quan trọng của sự thật trong việc viết lách cũng như giải thích những hiểu lầm phổ biến mà mọi người thường gặp phải. Ví dụ, não bộ chúng ta không ưa thích những thông tin mâu thuẫn với niềm tin của chúng ta. Tác giả cũng gợi ý những cách tiếp cận và tìm kiếm sự thật như tránh các trang mạng không đáng tin cậy, chú ý đến các nghiên cứu học thuật...
Tập trung vào chi tiết: Chi tiết ở đây không phải là cố gắng chứa đựng nhiều quan điểm vào một bài viết ngắn, viết một cách tổng quát hoặc sử dụng từ ngữ khó hiểu mà nhiều độc giả có thể hiểu lầm. Đừng cố gắng viết để thể hiện sự thông minh của bản thân, hãy viết một cách đơn giản để độc giả có thể hiểu dễ dàng. Hãy tôn trọng độ dài của bài viết để truyền đạt thông điệp tốt hơn cho độc giả.
Sáng tạo ra những ý tưởng mới lạ: Đây là phần khó nhất khi viết một cuốn tiểu thuyết. Khi bạn tập trung vào cuộc sống thực thay vì chiếc điện thoại, bạn có thể bất ngờ được truyền cảm hứng từ bất cứ nguồn nào.
Làm biên tập viên trong phần lớn thời gian, tác giả Trish Hall đề cập đến 3 yếu tố chính để bài viết của bạn được xuất bản: làm cho độc giả ngạc nhiên, đưa ra góc nhìn mới về vấn đề cũ, hoặc làm cho đọc giả thấy thú vị. Điều quan trọng là mọi bài viết đều cần có lập luận và kết luận hợp lý. Trong phần Quan điểm – Góc nhìn, để làm cho bài viết hấp dẫn, bạn có thể: tạo ra tranh luận và đề xuất giải pháp; đi vào vấn đề chính một cách sâu sắc...
Tâm lý học về nghệ thuật thuyết phục
Tin vào điều mình tin và những gì chúng ta tin: Tác giả phân tích tâm lý học dựa trên những bằng chứng từ các chuyên gia về tâm lý học, chỉ ra rằng chúng ta thường chú ý vào những bằng chứng ủng hộ quan điểm của mình và lờ đi những bằng chứng phản đối. Do đó, chúng ta thích kết nối với những người có quan điểm giống như chúng ta, cả trong thực tế và trên mạng. Tuy nhiên, không nên quá tin tưởng vào những gì mình tin. Con người có thể thay đổi, và ngay cả khi bạn thành công trong việc thay đổi quan điểm của người khác, không nên mong đợi họ sẽ thừa nhận sự thay đổi của họ. Dưới đây là một số gợi ý từ các chuyên gia về tâm lý học mà tác giả Trish Hall giới thiệu trong cuốn sách:
Hãy cho đi: Người ta sẽ dễ dàng đáp ứng những gì bạn muốn khi bạn hiểu được những gì họ muốn và đáp ứng nhu cầu của họ, dù đó chỉ là những điều nhỏ nhặt.
Hãy đặt câu hỏi: Các nghiên cứu chỉ ra rằng con người thường không đánh giá cao khả năng họ nhận được một câu trả lời “có” cho một câu hỏi trực tiếp.
Tính khiêm tốn: Điều này biểu thị bạn luôn sẵn lòng lắng nghe ý kiến của những người xung quanh. Hãy cân nhắc từ ngữ để giảm thiểu sự đối lập vì bạn viết cho một độc giả có nhiều quan điểm khác nhau. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nhắc tên người khác nhiều lần sẽ làm tăng lòng tin và sự thiện cảm từ họ.
Sử dụng biểu đồ và đồ thị: Hai nhà nghiên cứu về chính trị đã chỉ ra rằng việc sử dụng biểu đồ và đồ thị giúp con người hiểu thông tin dễ dàng hơn so với văn bản. Vì vậy, việc trình bày thông tin bằng cách này khi viết bài sẽ rất hiệu quả. Tuy nhiên, nó cũng gặp khó khăn khi con người kháng kiến những ý tưởng đe dọa tư duy của họ.
Phần kết
Như đánh giá của độc giả Patricia T. O’ Connor về cuốn sách này: “Cuốn sách không chỉ đề cập đến việc viết lách, mà còn về việc tạo ảnh hưởng trong cuộc sống và trong tác phẩm văn học”. Cuốn sách vượt quá mong đợi của độc giả về một cuốn sách chỉ dạy viết từ một chuyên gia như Trish Hall. Nó mở ra cái nhìn mới về công việc biên tập, sự hiểu lầm khi viết, và các yếu tố quan trọng trong việc sáng tạo dựa trên tâm lý – phần mà cô ấy dành cuối sách để chia sẻ.
Một người có thể nghĩ rằng cuốn sách chỉ áp dụng trong lĩnh vực báo chí. Những ý kiến đó hoàn toàn sai lầm khi nói về cuốn sách này. Nó dành cho những người muốn chia sẻ câu chuyện của họ bằng văn bản, những người đang phân vân không biết bắt đầu từ đâu trong ngành báo chí, hoặc những người đang tìm kiếm giọng điệu riêng trong viết lách để gây ấn tượng với độc giả.
