[Đánh Giá Sách] “Tôi Đã Thưởng Thức Một Thế Giới Hoa”: Góc Nhìn Và Suy Ngẫm Từ Ẩm Thực!

“Có lúc tôi thường nghĩ, các tác phẩm về âm nhạc, kiến trúc, hội họa, điện ảnh, văn chương được truyền lại qua các thế hệ, được tôn vinh và bảo tồn, nhưng ai lại nhớ đến người đầu tiên phát minh ra phở, bún, chả, bánh cuốn, hoặc thậm chí là chè long nhãn? Dù có nổi tiếng đến đâu, những món ăn này cũng không được đánh giá cao như những tác phẩm nghệ thuật khác.” Điều này mở đầu của tác giả Di Li cho chúng ta thấy rằng ẩm thực Việt Nam rất phong phú và đa dạng nhưng lại chưa nhận được sự đánh giá cao. Ẩm thực cũng là một phần quan trọng của văn hóa mỗi quốc gia, và để thấu hiểu điều này, Di Li đã viết cuốn sách Tôi Đã Ăn Cả Cánh Đồng Hoa, chia sẻ về những trải nghiệm và suy tư về ẩm thực từ việc khám phá những món ăn kỳ lạ đến việc thưởng thức ẩm thực trên khắp thế giới, cũng như những kí ức đẹp về những món ăn quen thuộc đã gắn bó với cuộc sống của mình.

Một cuốn sách tản mạn về ẩm thực, dù không có độ phong phú như một cuốn phê bình văn học, cũng là cách để chúng ta bày tỏ lòng biết ơn đối với những người đã tạo ra những tác phẩm ẩm thực tuyệt vời. Dù chỉ là một chiếc bánh mì giá rẻ hay một bữa tiệc sang trọng, mỗi món ăn đều là một kỷ niệm ngọt ngào và đáng nhớ, làm cho chúng ta nhớ về những khoảnh khắc và những người đã chia sẻ chúng với chúng ta.

Nhớ về những món ăn từ thuở xưa

Có lẽ những người thuộc thế hệ 8x sẽ nhớ những ngày thơ ấu với tem phiếu và cuộc sống tại các khu tập thể. Mặc dù thời kỳ đó khó khăn và nghèo túng, nhưng khi nhìn lại, chúng ta có thể thấy rằng những kỷ niệm về thời bao cấp mang lại một cái gì đó đặc biệt. Có lẽ thế hệ hiện nay sẽ không biết đến việc phải xếp hàng để nhận cơm rẻ, hoặc cảm giác đặc biệt của việc sắp xếp hàng trước cửa hàng mậu dịch, nhưng những người đã trải qua thời kỳ đó thì coi đó là một khoảnh khắc đáng nhớ trong cuộc đời.

Những nhà văn như Vũ Bằng, Thạch Lam cũng ghi lại những ký ức về thời thơ ấu và ẩm thực. Vũ Bằng kể về cảm giác ấm áp của món lúa nướng rẻ tiền đã làm cho tuổi thơ của ông trở nên đặc biệt. Trong cuốn Mùi Ký Ức của Nguyễn Quang Thiều, có đến 200 trang dành cho những món ăn từ tuổi thơ của ông tại làng Chùa. Những món như muối riềng, muối sườn, chả hến, trứng chưng tương, gỏi cá diếc, dường như đã biến mất ngày nay, thậm chí ở cả nông thôn.

Những thời điểm đó, các món ăn vặt đặc biệt mà ngày nay ít trẻ em có cơ hội thưởng thức lại. Trong rổ đồ vặt của người bán rong tại cổng trường, có những miếng quế bé nhỏ, kẹo bột, kẹo cao su, chùm dâu chín, và đặc biệt là quả chua chát ngọt. Thời bao cấp cũng là thời điểm những tiếng kêu bán lông gà, lông vịt lan tỏa khắp xóm, cùng với tiếng bác thu mua dép nhựa, mặc dù ngày nay chúng đã trở nên hiếm hoi và có thể sẽ biến mất hoàn toàn.

Khi nói đến thời bao cấp, không thể không nhắc đến cửa hàng mậu dịch. Cửa hàng mậu dịch có thể được coi như một bảo tàng nhỏ về thời bao cấp. Những chiếc bàn ăn từ chân máy khâu, đôi dép cao su làm từ lốp xe, chiếc xe đạp cổ điển và bát đĩa tráng men như thời kỳ 1980s. Có những người muốn tìm lại cảm giác của ngày xưa nên đến đây để thưởng thức một suất. Trong thời mậu dịch, người ta thường mua một bát phở nhưng không ăn hết mà mang về để mỗi người một ít. Nếu cần no hơn, thì họ kèm theo cơm nguội và nước phở.

Những món ăn của thời bao cấp luôn đọng lại trong ký ức của mỗi người, gợi lại những kỷ niệm không thể nào quên.

Tâm hồn của món phở

Khi nhắc đến ẩm thực Việt Nam, không thể không nhắc đến món phở. Món phở không chỉ là phổ biến với người Việt Nam mà còn là điều mà bất kỳ ai đến từ mọi nơi trên thế giới cũng muốn thưởng thức. Chính vì vậy, nói rằng phở là linh hồn của ẩm thực Việt cũng không quá phóng đại.

Những ai ra nước ngoài, rời xa quê hương đều mong muốn được thưởng thức món phở Việt Nam. Không phải ở bất kỳ nơi nào cũng có món phở có hồn Việt Nam như thế. Đó là lý do tại sao người Việt Nam ở xa nhà khi trở về Việt Nam thường ghé vào quán phở ngay lập tức để thưởng thức một bát phở làm lòng ấm lòng.

Những địa danh nổi tiếng như Phở Thìn Lò Đúc, Phở Lý Quốc Sư, Phở Bát Đàn luôn thu hút đông đảo người yêu thích phở. Cảm giác của việc nhìn thấy người bán mở nồi nước phở, khói nghi ngút, sau đó thưởng thức bát phở bằng tất cả các giác quan. Hít thở hương thơm từ nồi nước dùng sôi trên bếp than, nghe tiếng dao gõ trên mặt thớt gỗ, hình dung những miếng thịt bò giòn tan sắp được thả vào bát, cảm nhận hơi ấm từ những kệ bếp lớn trong một sáng mùa đông lạnh. Chỉ cần như vậy là bạn sẽ yêu thích ẩm thực hơn và muốn thưởng thức một bát phở vào buổi sáng mùa đông.

Món bánh mì

Nếu bạn chỉ có một ít tiền và muốn thưởng thức một bữa ăn ngon tại Việt Nam, thì không gì bằng việc ăn một chiếc bánh mì. Món ăn này không chỉ rẻ hơn so với các món khác, mà còn đã trở thành một biểu tượng ẩm thực của Việt Nam khi được phổ biến khắp thế giới.

Bánh mì thực sự là một bản giao hưởng đường phố, mỗi góc phố Việt Nam lại có một hương vị riêng, nhưng đều ngon miệng. Bánh mì Hà Nội, mang nhiều ảnh hưởng Pháp nhất, kết hợp với các thành phần như pa tê, thịt bò quay, xúc xích và dưa chuột ngâm chua ngọt.

Nếu bánh mì Hà Nội thiếu một loại vị, hoặc không hoàn chỉnh về hương vị, thì giống như một cuộc tình chưa trọn vẹn, không thể tìm thấy hạnh phúc.

Bên cạnh đó, còn có bánh mì phố Huế và bánh mì Hội An. Bánh mì phố Huế thường có dăm bông và dưa chuột, trong khi bánh mì Hội An thêm xá xíu. Bánh mì không cần phải đến các quán sang trọng, chỉ cần một chiếc xe đẩy cũng đã làm hài lòng thực khách.

Bánh mì là một loại thức ăn di động, dễ ăn khi đi và thường không cần phải ngồi lại, vì vậy không có nhiều quán bánh mì cần bàn ghế cho khách.

Bánh mì, một món ăn đơn giản nhưng đã trở thành một phần không thể thiếu trong từ điển ẩm thực và lan rộng ra toàn cầu cùng với Phở, tạo nên những thương hiệu lớn. Đôi khi, bánh mì chỉ đơn giản là sự cứu cánh cho những người lao động nghèo, mang lại miếng ấm bụng khi cần.

Ăn trong thời đại 4.0

Thời đại công nghệ 4.0 không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế và khoa học mà còn ảnh hưởng đến cách chúng ta ăn uống. Những thay đổi trong thời đại này thường là điều mà trước đây được coi là chuẩn mực.

Trước đây, mọi người phải tự mổ cá, mổ gà, nhưng giờ đây có thể mua sẵn và chỉ cần nấu. Ngày nay, việc nấu nướng cũng trở nên dễ dàng hơn với sự tiện lợi của các sản phẩm đã được chuẩn bị sẵn.

Ngày nay, việc mua đồ ăn đã được chuẩn bị sẵn trở nên phổ biến hơn, nhưng vẫn có những người thích tự nấu để đảm bảo vệ sinh cho gia đình.

Trong thời đại này, việc đi mua đồ ăn không còn cần thiết nữa. Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh và các ứng dụng như Foody, Now.vn, Grab là bạn có thể dễ dàng đặt món và đợi chỉ trong tích tắc. Bạn chỉ cần suy nghĩ về món gì mình muốn ăn, còn lại mọi thứ sẽ được shipper giao đến tận nhà.

Tuy nhiên, sự thuận tiện đến từ việc sử dụng ứng dụng cũng khiến cho con người càng xa cách nhau hơn. Không còn những khoảnh khắc ấm áp như trong câu chuyện của nhà văn Nguyễn Quang Thiều: “Hai mẹ con cùng nhau ngồi bên bếp lửa ấm áp trong những ngày đông giá rét, với những câu chuyện xen lẫn trong hương thơm của khói và mùi cá nướng.” Hoặc như trong tác phẩm 'Món ngon và gia vị cảm xúc' của Trần Tiến Dũng: “Bên chiếc bếp sôi nổi, với những hạt mồ hôi trên khuôn mặt, thật hạnh phúc. Những chiếc bánh xèo nóng hổi như những bông hoa hướng dương, được chế biến tỉ mỉ và sắp xếp gọn gàng trên lá chuối.”

Hy vọng rằng công nghệ sẽ mang lại sự tiện lợi mà không làm mất đi vẻ đẹp của những người phụ nữ trong gian bếp.

Kết luận

Tôi đã thưởng thức hết cả cánh đồng hoa của Di Li, một cuốn sách về ẩm thực. Cuốn sách này sẽ dẫn bạn khám phá những món ăn đặc trưng của Việt Nam, từ những món ăn quen thuộc từ tuổi thơ đến những món ăn sang trọng hay phổ biến. Nó sẽ truyền cảm hứng cho bạn về ẩm thực. Nếu bạn đam mê ẩm thực, đây chắc chắn là một cuốn sách không thể bỏ qua. Và có thể chính ẩm thực đã là nguồn cảm hứng để Di Li khám phá và suy ngẫm sâu hơn. Cuốn sách không chỉ là một tài liệu về ẩm thực mà còn là đề cử cho những ai muốn khám phá sự độc đáo của ẩm thực Việt Nam.

Đánh giá chi tiết bởi: Huy Dũng – MyBook