Tôi muốn trở thành nhà lãnh đạo mở ra tri thức đa chiều trong giải quyết tình huống và là mối liên kết giữa suy nghĩ, câu hỏi về lãnh đạo, về phát triển bản thân đến hành trình học hỏi, hành động, trải nghiệm và sự tận tụy. Nội dung của cuốn sách được truyền đạt thông qua 50 câu hỏi và câu trả lời về những tình huống thực tế. Tác giả Phạm Duy Hiếu muốn truyền đạt thông điệp sâu sắc về thái độ sống, thái độ làm việc cũng như những quan điểm mới mẻ về 'lãnh đạo'.
Bạn có thể thấy quyết định của một nhà lãnh đạo, nhưng bạn không thể thấy cách mà họ suy nghĩ khi đưa ra quyết định.
Bạn có thể nhìn thấy những con sóng trên mặt biển, nhưng bạn không nhìn thấy được những dòng chảy dưới lòng biển.
Qua cuốn sách này, tôi muốn kêu gọi các bạn khám phá sâu hơn vào cách suy nghĩ của chúng ta, đi sâu hơn vào biển cả… để khám phá, để tìm hiểu. Thế giới ấy ẩn chứa nhiều bí ẩn...
Về tác giả
Được biết đến là CEO trẻ nhất trong lĩnh vực Ngân hàng Việt Nam, từng đảm nhận vị trí CEO của VietABank và sau đó là ABBANK khi chỉ mới 34 tuổi. Ông đã có nhiều kinh nghiệm quản lý và lãnh đạo tại các ngân hàng hàng đầu cũng như các tổ chức tài chính khác như IPA Investment, VNDirect Securities, Vietcombank, VietABANK,... Hiện nay, ông là Chủ tịch của Startup Vietnam Foundation và VMI - Sáng kiến Cố vấn khởi nghiệp Việt Nam, cũng như là CEO của iValue Holdings.
Trong năm 2014, ông đã nhận được giải thưởng Sao Đỏ dành cho các doanh nhân trẻ nổi bật, có nhiều đóng góp cho sự phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam.
Cuốn sách trở nên sống động và rõ ràng hơn thông qua các minh họa của KTS. Trịnh Tuyết Mai – một bạn của tác giả từ những buổi học thay đổi tư duy, cùng nhau xây dựng chương trình huấn luyện 'Giá trị cuộc sống' được nhiều người yêu thích. Những ý tưởng khó diễn đạt đã được thể hiện qua hình ảnh, qua những biểu tượng gần gũi giúp độc giả hiểu rõ hơn về những thách thức mà một nhà lãnh đạo phải đối mặt, phải vượt qua.
Về cuốn sách
Trong cuốn sách này, thay vì giải thích các định nghĩa và kỹ năng lãnh đạo, tác giả chia sẻ các tình huống thực tế mà người lãnh đạo thường gặp phải và trải qua. Điều này thực sự hữu ích vì có thể bạn đang đối mặt với những tình huống tương tự và những bài học đó có thể mang lại cho bạn một số gợi ý. Tác giả giữ nguyên cách mọi người đã xưng hô khi đặt câu hỏi, giúp bạn đọc nắm được bối cảnh của câu hỏi.
Mở đầu
Lãnh đạo là về việc tạo ra ảnh hưởng. Dù bạn có nhận thức hay không về điều này, bạn luôn có sức ảnh hưởng đối với những người xung quanh.
Ảnh hưởng đó có tích cực hay tiêu cực?
Ảnh hưởng lớn đến ít người hay nhiều người?
Ảnh hưởng đó có thúc đẩy người khác có thêm động lực không?
Ảnh hưởng đó có giúp người khác học hỏi và tiến bộ không?
Ảnh hưởng đó có định hướng người ta đến thành tích xuất sắc không?
Tất cả những câu hỏi đó đều dẫn đến một câu trả lời, đó là sự trưởng thành của bạn, sự trưởng thành của một nhà lãnh đạo.
Sự thật là chúng ta luôn thay đổi. Nếu bạn chưa thể tin vào tương lai của mình, hãy tin vào khả năng học hỏi của bản thân. Sự khác biệt này là tinh tế. Nếu bạn tin mình có thể học hỏi, nghĩa là bạn tin mình có thể tiến bộ. Và tiến bộ dẫn đến sự trưởng thành. Khi đó, bạn sẽ không còn nghĩ rằng mình nhỏ bé nữa, vì trong bạn, đã có hạt giống được gieo trồng và sẽ phát triển thành một cây cổ thụ trong tương lai.
Dưới đây là một trong số những câu hỏi được lựa chọn từ 50 câu hỏi hay nhất, phản ánh sự thực tế nhất để tạo nên cuốn sách này. Bởi vì có thể bạn cũng đang phải đối mặt với những tình huống tương tự và những bài học đó có thể mang lại cho bạn một số gợi ý. Tác giả giữ nguyên cách mọi người đã xưng hô khi hỏi tác giả để bạn đọc hiểu được ngữ cảnh của câu hỏi.
Câu hỏi 1. Khi tôi cảm thấy tiêu cực, tôi giữ im lặng để không ảnh hưởng đến đội ngũ, liệu điều này có đúng không?
Khi cảm xúc tiêu cực chiếm ưu thế, sự minh mẫn và sáng suốt của chúng ta giảm đi. Im lặng giúp cho cảm xúc dần dần lắng xuống. Khi chúng ta bình tĩnh trở lại, sự sáng suốt sẽ trở lại và chúng ta có thể trao đổi và giải quyết vấn đề. Lúc đó, chúng ta mới bắt đầu nói. Điều này là một quyết định khôn ngoan dựa trên việc nhận thức bản thân. Nhưng đây chỉ là cấp độ 1, cấp độ kìm nén, cấp độ thấp nhất của nhận thức bản thân.
Cấp độ 2 là sự thành thật của nhà lãnh đạo. Nhà lãnh đạo công khai thừa nhận rằng anh ấy đang trải qua cảm xúc tiêu cực và yêu cầu sự giúp đỡ từ đội ngũ. Khi anh ấy thể hiện điều này, đội ngũ hiểu rõ hơn và có thể đề xuất những giải pháp phù hợp.
Việc anh ấy thừa nhận giúp cảm xúc được giải toả nhanh chóng thay vì được kìm nén quá lâu. Chỉ có những nhà lãnh đạo mạnh mẽ mới có thể mở lòng và chân thành nói về điểm yếu của mình trước đội ngũ.
Cấp độ 3 là nhà lãnh đạo tỉnh thức. Ở cấp độ này, nhà lãnh đạo luôn chủ động chọn sự bình an và tĩnh lặng bất kể tình hình bên ngoài. Họ nhận ra rằng suy nghĩ tiêu cực là sai lầm và không bị cuốn vào đó nữa. Họ trở thành người quan sát suy nghĩ và thậm chí không còn cảm xúc tiêu cực.
Cấp độ 4 là nhà lãnh đạo chuyển hoá. Ở đây, nhà lãnh đạo hướng dẫn và truyền đạt cho đội ngũ phương pháp để họ cũng có thể đạt được sự bình an và tĩnh lặng, thay vì bị cuốn theo cảm xúc. Đội ngũ trở nên sáng suốt và mạnh mẽ nhất khi họ cùng nhau làm điều đó.
Câu hỏi 8. Xin chào Hiếu, em đã có kinh nghiệm làm việc ở nhiều ngân hàng như VCB, TCB, MB, OCB và hiện tại là ABBANK. Mỗi nơi em đều thu được những trải nghiệm quý báu và học được nhiều bài học. Vậy, điều quan trọng là em đã chọn đúng hướng đi chưa?
Trong hành trình đến với thành công, chúng ta thường phải đối mặt với nhiều thách thức và thất bại. Cuộc sống là một chặng đường mà chúng ta phải dũng cảm và kiên định vượt qua. Đôi khi, việc lạc lối là cần thiết để chúng ta tìm ra con đường đúng đắn. Tuy VCB, TCB, MB, OCB có thể không phải là điểm đến cuối cùng của bạn, nhưng những trải nghiệm đó có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân và hướng đi của mình.
Một khi bạn tìm được con đường đúng cho mình, bạn sẽ cảm thấy như ở nhà. Đó chính là lúc bạn đã kết thúc cuộc hành trình của mình. Bây giờ, bạn có thể tập trung và bắt đầu hành động. Bởi trong sự ổn định, chúng ta mới có thể tạo ra giá trị đích thực.
Nếu bạn bắt đầu xây nhà nhưng rồi lại bỏ giữa chừng để chạy theo điều gì khác, và tiếp tục làm như vậy, bạn sẽ trở thành kẻ lang thang không bao giờ hoàn thành được ngôi nhà. Để hoàn thiện công việc, bạn cần lắng đọng tại một điểm, cam kết và không lúc nào bỏ cuộc.
Mỗi hành trình là một trải nghiệm đầy lý thú, nhưng đó không phải là mục tiêu cuối cùng. Nếu bạn chỉ di chuyển từ chỗ này sang chỗ khác mà không học được bài học gì, cuộc hành trình sẽ không có ý nghĩa. Để thực sự học được, bạn cần lắng nghe và cam kết hơn.
...
Osho đã nói rằng, nếu cây bị di chuyển liên tục, nó sẽ không thể phát triển. Cây cần một mảnh đất ổn định để phát triển và tạo ra rễ. Tương tự, bạn cũng cần một nơi ổn định để phát triển và thành công.
Để thành công, bạn cần phải cam kết với quyết định của mình, không luôn chờ đợi điều tốt hơn ở nơi khác. Nếu bạn luôn chần chừ và chờ đợi, thì cuối cùng bạn sẽ lãng phí thời gian và cơ hội.
Mỗi bước đi không chỉ là sự di chuyển về một vị trí vật lý, mà còn là hành trình tìm kiếm bản thân.
Chúc bạn thành công trong mọi nỗ lực!
Câu hỏi 23: Làm thế nào khi nhân viên muốn rời đi?
Việc nhân viên rời đi không phải là ám ảnh. Điều đáng lo ngại là khi những người không phù hợp vẫn ở lại. Nếu nhân viên rời bỏ vì lý do xấu, đó là một bước tiến. Hãy chúc mừng vì điều đó.
Nếu người rời đi là người xuất sắc, hãy tìm hiểu lý do thực sự đằng sau quyết định của họ. Có thể là do mâu thuẫn với cấp trên, cạnh tranh lương, hay mục tiêu cá nhân. Dù lý do có thế nào, điều quan trọng nhất là họ không còn đam mê với công việc như trước.
Có vô số lý do khiến các cặp đôi yêu nhau rồi chia tay. Tuy nhiên, một lý do duy nhất là họ không còn yêu nhau nữa. Điều cần phải nhận biết là:
1. Giữ lại một người chỉ là giữ lại thân thể của họ, nhưng nếu trái tim họ đã không còn thuộc về bạn, việc giữ chân họ không còn hiệu quả.
2. Cách tốt nhất để chiếm trọn trái tim của ai đó là bằng tình yêu, tình yêu với con người, tình yêu với tổ chức. Nếu không có tình yêu, thì ngay cả với mức lương cao, bạn cũng không thể giữ chân họ. Và ngay cả khi họ ở lại, sự cam kết của họ cũng sẽ yếu kém. Người làm việc vì tiền sẽ rời bỏ bạn một ngày nào đó.
3. Cách tốt nhất để nuôi dưỡng tình yêu trong tổ chức là xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Mỗi nhân viên phải cảm thấy hứng khởi với tầm nhìn của công ty, được truyền cảm hứng bởi sứ mệnh của công ty, và hành động theo giá trị cốt lõi của công ty. Người lãnh đạo cần là hình mẫu của những giá trị đó.
Việc một nhân viên xuất sắc rời đi tạo ra nguy cơ lớn hơn: nhiều người xuất sắc khác cũng có thể sẽ rời bỏ. Nhiệm vụ của nhà lãnh đạo không chỉ là xử lý một tình huống cụ thể, mà là phải hành động để ngăn chặn những tình huống tương tự xảy ra. Nhà lãnh đạo không chỉ là người dập tắt đám cháy, mà còn là người đã xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy.
Vì vậy, việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp cần được quan tâm sớm hơn nhiều để tránh rơi vào tình trạng 'mất bò mới lo làm chuồng'.
Nếu văn hóa doanh nghiệp chưa ổn định hoặc đã ổn định nhưng vẫn có nhân viên giỏi quyết định rời bỏ, hãy biến họ thành đại sứ thương hiệu của bạn. Hãy đối xử với họ một cách tử tế và chân thành, để họ luôn nói tốt về môi trường làm việc ở công ty cũ, sẵn sàng giới thiệu khách hàng và hỗ trợ công ty cũ. Nếu làm được như vậy, không cần lo ngại về việc người giỏi sẽ ra đi.
Chỉ có khi chưa biết phải làm gì, người ta mới sợ. Khi đã biết phải làm gì, sợ hãi sẽ biến mất. Hãy hành động ngay bây giờ.
Câu hỏi 50: Làm sao để tận dụng được xu hướng đổi mới và sáng tạo?
Câu hỏi này rất hay! Điểm bắt đầu cần nhắc đến là từ chữ 'xu hướng'.
Nếu biển không sóng, không có gió, để di chuyển, con tàu phải dùng động cơ, máy nổ và nhiên liệu. Việc này tốn kém rất nhiều chi phí. Nhưng nếu biển có gió, người thủy thủ giỏi sẽ điều chỉnh cánh buồm một cách khéo léo, tận dụng cơn gió để đưa con tàu tiến về phía trước, đi theo tự nhiên mà không tốn kém nhiều.
Xu thế chính là cơn gió!
Đi theo xu thế là phải tuân theo tự nhiên!
Nếu con tàu phải di chuyển ngược chiều gió, người thủy thủ kỳ dị phải xem xét lại thời điểm khởi hành. Nếu thời điểm này chưa thuận lợi, họ sẽ đợi, dành thời gian để chuẩn bị, chờ đợi cơn gió thay đổi hướng. Bởi đi ngược gió tốn kém, đi ngược cơn gió là nguy hiểm.
Nhưng phải chờ đợi đến bao lâu? Gió có thể không bao giờ thay đổi hướng, và người thủy thủ ngày càng già đi...
Ngoài kia, gió vẫn thổi mạnh, năng lượng tự nhiên vẫn tràn ngập, đầy đặn... Một ý nghĩ bùng lên, người thủy thủ nói với chính mình: tại sao không thử theo đuổi cơn gió? Có thể nó sẽ dẫn đưa ta đến một vùng đất mới? Có thể vùng đất đó tốt hơn vùng đất hiện tại? Anh ta quyết định bước đi theo cơn gió, phải tận dụng cơ hội này, chỉ cần là cơn gió này, không phải cơn gió nào khác, anh ta không thể bỏ lỡ năng lượng tự nhiên ấy, anh ta quyết tâm thay đổi đích đến.
Tranh thủ xu hướng chính là như vậy, là thay đổi mục tiêu, thay đổi đích đến theo xu hướng, là đi theo xu hướng, là tận dụng sức gió, là theo dòng chảy năng lượng tự nhiên.
Cơn gió ngày nay có tên là 'đổi mới sáng tạo'. Mọi người đều đang nói về nó, chạm đến nó, và tham gia vào nó. Cả những nhà lãnh đạo quốc gia đều quan tâm đến nó, nhiều doanh nhân tin tưởng và yêu thích nó, hàng triệu sinh viên đang tìm hiểu và thử nghiệm nó.
Bạn sẽ đợi đến khi gió thay đổi hướng hay sẽ tranh thủ ngay cơ hội này?
Nếu bạn quyết định tranh thủ, bạn có thể chọn một mục tiêu mới, có thể chọn đổi mới sáng tạo là chiến lược, có thể xây dựng lại mô hình kinh doanh, hợp tác với các startup, đầu tư vào công nghệ, số hóa dịch vụ, và tạo ra trải nghiệm tương tác mới với khách hàng...
Có hàng trăm cách để đổi mới sáng tạo xảy ra. Tuy nhiên, quan trọng nhất là xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo. Văn hóa này giống như mảnh đất màu mỡ, nơi mà những ý tưởng sáng tạo có thể nảy mầm và phát triển.
“Người bi quan chỉ trách móc về hướng gió.
Người lạc quan hy vọng vào gió đổi chiều.
Người thực tế điều chỉnh cánh buồm”
- Jim Rohn
Kết luận
Cuốn sách này là một nguồn cảm hứng, mang lại động lực tích cực cho mọi độc giả để trở thành những nhà lãnh đạo có ảnh hưởng. Phần minh họa của Kiến trúc sư Trịnh Tuyết Mai - người đã từng là bạn học của tác giả trong những lớp học thay đổi tư duy, và cùng nhau xây dựng chương trình huấn luyện 'Giá trị cuộc sống' được nhiều người yêu mến. Hình ảnh và biểu tượng minh hoạ trong sách giúp người đọc dễ dàng ghi nhớ và cảm nhận chân thực những thách thức mà một nhà lãnh đạo phải đối mặt và vượt qua.
Đánh giá chi tiết từ: Diệu Linh - MytourBook