Gần đây, cụm từ “Minimalism” (Chủ nghĩa tối giản) trở nên phổ biến và được đề cập rộng rãi hơn. Minimalism không chỉ xuất hiện trong âm nhạc, hội họa, hoặc lối sống, thời trang,... Mà còn bắt nguồn từ tư duy của chúng ta. Đây chính là cốt lõi của chủ nghĩa tối giản, không giới hạn ở bất kỳ lĩnh vực nào cả. Minimalism thực sự nằm ở tri thức và sự sắp đặt tư duy theo một cách mới.
Trong cuốn sách “Tư Duy Tối Giản”, tác giả Hải Đông mở ra một cái nhìn mới về kỹ năng tư duy, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về tư duy và áp dụng nó vào cuộc sống và công việc một cách hiệu quả. Cuốn sách được chia thành 2 phần: “Tư duy và quan niệm” và “Quan niệm về cuộc sống” (học tập, nghề nghiệp, đầu tư,...). Với cách trình bày sinh động, khoa học và ví dụ đa dạng, cuốn sách không chỉ thú vị mà còn chứa đựng đầy đủ kiến thức về cách tư duy trong cuộc sống.
Con người thường có xu hướng làm mọi thứ trở nên phức tạp hơn thực sự. Đối mặt với các vấn đề, chúng ta thường không thẳng thắn nhìn nhận. Tư duy phức tạp đã chi phối suy nghĩ của chúng ta, làm chúng ta căng thẳng hơn cần thiết. Tuy nhiên, không ai muốn cuộc sống trở nên rối rắm. Mỗi người đều có khả năng làm cho cuộc sống của mình đơn giản hơn, nhẹ nhàng hơn. Và bắt đầu từ suy nghĩ và bản thân mình là quan trọng nhất. Tư duy đơn giản không đến trong một ngày. Đó là quá trình dài dằng dặc. Và “Tư Duy Tối Giản” sẽ là người bạn đồng hành trên hành trình đó.
1/ Tư Duy và Quan Niệm
Trong phần mở đầu, tác giả giới thiệu một cách rõ ràng về tư duy và cách quan niệm hình thành. Bằng các ví dụ và khái niệm thực tế, tác giả giải thích tư duy và bản chất của nó. Tác giả giải thích quá trình thay đổi tư duy bằng cách quan sát và lý giải hành vi hàng ngày của con người. Với lối viết sinh động và cách trình bày khoa học, cuốn sách sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tư duy và áp dụng nó vào cuộc sống và công việc.
Người thường nhầm lẫn giữa 'kỹ năng' và 'tư duy'. Nhiều sách cho rằng tư duy là một loại kỹ năng. Tuy nhiên, 'kỹ năng' là một khái niệm song song với tư duy. Việc xếp tư duy là một loại kỹ năng không thể hiện hết giá trị của tư duy. Vậy kỹ năng khác tư duy như thế nào? Tại sao không thể kết hợp chúng lại? Bởi vì, tư duy là cách nghĩ, còn kỹ năng là cách làm.
Kỹ năng là thứ bộc lộ ra ngoài, dễ nhìn và đánh giá, trong khi tư duy lại 'ẩn' bên trong, cần nhiều thời gian và quan sát tỉ mỉ để nhận biết. Vì vậy, chúng ta thường ít chú ý đến tư duy, thậm chí không ý thức về sự tồn tại của nó.
Tác giả chỉ ra những điểm khác biệt rõ ràng giữa kỹ năng và tư duy, đồng thời giải thích mối liên kết chặt chẽ giữa hai khái niệm này.
Điều khác biệt đầu tiên: Kỹ năng, kiến thức giúp chúng ta giải quyết công việc trong cuộc sống, không phải tư duy. Nhưng để vận hành kỹ năng, cần có hệ tư duy được lập trình từ trước”
Điều khác biệt thứ hai: Kỹ năng đa dạng nhưng tư duy không như vậy. Để có kỹ năng, đa số không quá khó và mất nhiều thời gian. Nhưng để tạo nên một hệ tư duy hoàn chỉnh thì cực kỳ tốn thời gian và công sức
Điều khác biệt thứ ba: Tư duy có thể phát triển liên tục mà không bị giới hạn, trong khi kỹ năng có giới hạn riêng - đó chính là tư duy. Chúng ta càng phát triển thì hệ tư duy càng cần phải lớn, mới để vận hành và phát huy tối đa kỹ năng
Trong quá trình học tư duy, tác giả nhận thấy rằng việc học tư duy khó hơn rất nhiều so với kỹ năng. Tư duy trừu tượng và khó đo lường hơn kỹ năng. Kỹ năng là thứ bộc lộ ra ngoài, trong khi tư duy lại 'ẩn' bên trong, khó nhìn nhận. Bên cạnh đó, việc học tư duy cũng ít có môi trường thực hành hơn kỹ năng trong đời sống hàng ngày. Học tư duy cũng phức tạp hơn, đòi hỏi nhiều thời gian và công sức hơn rất nhiều. Với những lý do cơ bản đó, người ta ít nói về tư duy, ít dạy và ít học về nó.
Như đã đề cập, tư duy và kỹ năng là hai khái niệm tồn tại cùng nhau, tương tác và liên kết chặt chẽ trong cuộc sống. Hai yếu tố này được hình thành qua quá trình giáo dục và tác động từ môi trường. Tuy nhiên, trong khi kỹ năng có thể thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào sự phát triển và nhận thức của mỗi người thì tư duy thường được định hình tương đối vững chắc ở độ tuổi từ 14-16 và ít thay đổi sau đó. Ngoài ra, cảm xúc và hạnh vị cũng ảnh hưởng đến việc hình thành tư duy và kỹ năng của mỗi người.
2/ Quan Niệm Về Một Số Vấn Đề Trong Cuộc Sống
Cuộc sống của mỗi người thường xoay quanh những quan niệm cơ bản như: học hành, nghề nghiệp, đầu tư, các mối quan hệ, nỗi sợ, và may mắn. Dường như chúng không liên quan, nhưng thực tế chúng ảnh hưởng lớn đến tư duy của mỗi người.
a. Học Hành
Chắc hẳn ai cũng nghe qua câu 'Không học mày sẽ trở thành thằng ăn mày'. Câu trả lời cho việc 'Học để làm gì?' thường là: 'Học để có tấm bằng, một công việc ổn định, để kiếm tiền, để bố mẹ vui lòng, để không thua kém ai...'. Nhưng đã bao giờ bạn được dạy về ý nghĩa thực sự của việc học chưa? Chúng ta dành nhiều năm để học kiến thức, nhưng có bao giờ chúng ta hiểu rõ mình học vì lí do gì chưa?
Ai dám đảm bảo nếu không học thì có tương lai hay không? Trên báo chí, chúng ta thấy nhiều người bỏ học vẫn thành công. Nhưng họ đã chọn con đường gian nan hơn, con đường học kỹ năng và kinh nghiệm. 16 năm học không bao giờ là vô ích. 'Giáo dục là dạy cách làm người. Còn đào tạo là dạy cách làm việc'. Học là quá trình dài không có điểm dừng. Chúng ta phải học làm người trước khi học làm việc, vì nếu chỉ học làm việc mà không học làm người, chúng ta chỉ là máy biết nói chứ không phải con người.
Học không chỉ là kiến thức trong sách vở hay trên bục giảng. Thế giới tri thức chia làm hai phần: trường học và trường đời. Ngoài việc học kiến thức, chúng ta cũng cần học kỹ năng và kinh nghiệm. Việc này rất quan trọng khi chúng ta đi làm sau này. Nhưng học đồng thời ở cả hai 'trường' không phải là điều dễ dàng. Nhiều sinh viên có thời gian rảnh, nhưng tiếc rằng không nhiều người sử dụng thời gian đó để học hỏi và phát triển bản thân.
b. Sự Nghiệp
Ngoài môi trường học, môi trường làm việc cũng ảnh hưởng đến tư duy và kỹ năng của chúng ta. 'Trường đời' mang đến nhiều bài học và cơ hội trau dồi kỹ năng. Nhưng nhiều sinh viên và người mới vào nghề vẫn chưa biết rõ về sự nghiệp và hướng đi của mình. Sai lầm trong nhận thức về nghề nghiệp thường khiến họ phải học lại từ đầu khi đi làm. Điều này gây tổn thất lớn cho kinh tế và nhân lực xã hội.
Câu hỏi như 'Học xong đại học sẽ có kiến thức và năng lực gì?', 'Sẽ làm công việc gì? Vị trí nào?' thường là những thách thức đối với sinh viên ra trường. Họ cầm tấm bằng nhưng không hiểu giá trị của nó. Đi làm mới thấy mọi thứ đều mới, cần phải học hỏi thêm.
Làm sao để chọn đúng nghề? Dù chưa có câu trả lời chính xác, tác giả đưa ra một số gợi ý:
Tính cách của bạn ra sao?
Điểm mạnh của bạn là gì?
Bạn phù hợp với ngành nghề nào?
Từ những câu hỏi đó, bạn có thể xác định được nghề nghiệp phù hợp với mình trong hàng nghìn lựa chọn hiện nay. Quyết định cuối cùng vẫn phụ thuộc vào bạn. Hãy lắng nghe lòng mình và chọn đúng hướng đi nhé!
Tóm tắt:
Thế giới luôn thay đổi và phát triển, không ai có thể tránh khỏi. Nhưng liệu có phải là điều tốt khi chúng ta chỉ đơn giản chấp nhận và thả mình vào dòng chảy đó? Có thể tháng làm việc 10 ngày đủ chưa? Câu hỏi như vậy cho thấy mọi thứ xung quanh không đơn giản như chúng ta nghĩ, hoặc nó thực sự phức tạp, hoặc chúng ta tự làm cho nó trở nên như vậy.
Dù thế nào đi chăng nữa, chúng ta đều không thích sự phức tạp. Chúng ta có thể tự làm cho mọi thứ trở nên đơn giản hơn, nhẹ nhàng hơn, thậm chí là rất nhiều. Thay đổi bắt đầu từ tư duy và quan niệm của chúng ta về cuộc sống hàng ngày. Sự đơn giản bắt đầu từ suy nghĩ, và chính chúng ta là yếu tố quan trọng nhất quyết định điều đó.
Cuốn sách Tư duy giản đơn của Đông Hải sẽ giúp bạn hiểu rõ về tư duy và áp dụng vào công việc và cuộc sống một cách hiệu quả nhất. Đây là cuốn sách hữu ích cho sinh viên, những người mới bắt đầu đi làm, và phụ huynh có con ở độ tuổi thanh thiếu niên. Với những lý lẽ và ví dụ đơn giản từ thực tế, bạn sẽ hiểu sâu hơn về tư duy và quá trình hình thành nó.
Đánh giá chi tiết của Thu Trang - MyBook
Hình ảnh: Thu Trang