Những ngày mưa phùn rả rích ở Hà Nội gần đây có thể khiến bạn muốn ở nhà, tránh xa đường trơn trượt. Vậy tại sao không ngồi lại, pha ly cà phê hoặc trà và đọc cuốn Uống Cà Phê, Nói Chuyện Mặt Trời của Linh Phan? Cuốn sách nhẹ nhàng này chứa đựng những câu chuyện về các chuyến đi và cuộc sống mới của tác giả.
Nếu bạn thích đọc những cuốn sách tản văn nhẹ nhàng, đủ để thưởng thức cùng cốc cà phê sữa hoặc trà nóng, thì Uống Cà Phê, Nói Chuyện Mặt Trời là sự lựa chọn hoàn hảo. Đây không phải là cuốn sách mà bạn phải đọc từ đầu đến cuối một lần, mà chỉ cần đọc khi bạn cảm thấy rảnh rỗi, đủ để suy ngẫm. Cuốn sách này là những câu chuyện, suy tư của tác giả khi cô rời gia đình để khám phá những đất nước mới.
Cuốn sách này dành cho ai?
Chắc chắn tác giả nhắm đến độc giả là những người du học sinh hoặc đang sống, làm việc ở nước ngoài. Cuốn sách này tổng hợp từ những bài blog chia sẻ câu chuyện và quan điểm cá nhân, nên nó có thể tạo ra sự đồng cảm với những người sống xa quê hương. Nhưng cũng có thể đọc và hiểu được nội dung của cuốn sách này dù bạn ở Việt Nam. Vì có rất nhiều người sống xa nhà, như những người học đại học ở thành phố khác, làm việc ở xa nhà, hoặc thường xuyên đi nước ngoài vì công việc.
Phần I. Xuất Phát - Mỗi Chuyến Đi Là Một Trải Nghiệm Riêng
Linh Phan chia sẻ từ trải nghiệm của mình, từ cảm giác lo lắng và hồi hộp đến khi sẵn sàng để sống một mình ở một đất nước xa quê nhà hàng nghìn dặm, đến những thách thức mà bất kỳ ai sống xa nhà cũng có thể gặp phải như: cảm giác cô đơn, lạc lõng, lo lắng khi sống ở một nơi xa lạ; nỗi nhớ nhà và cảm giác lạc lõng khi bị ốm đau và phải tự chăm sóc bản thân; sự shock văn hóa khi đến một vùng đất mới lạ. Mình chưa có cơ hội đi du học hoặc du lịch một mình như vậy, nhưng mình cũng hiểu được cảm giác bỡ ngỡ khi bắt đầu cuộc sống mới ở một nơi xa lạ như thế. Mình tin rằng sẽ có nhiều người cảm thấy chung điều này.
Một căn hộ nhỏ của một người già sống một mình thường không được sạch sẽ. Tôi lạc quan trong căn phòng hỗn loạn, không khí ô nhiễm mùi hương của nhà bếp im lặng đã lâu trở nên khó chịu, mùi của đồ cũ lẫn lộn giữa các góc tủ trở nên nặng nề... Khi ấy, tôi vẫn tự nhủ: “Mọi thứ sẽ ổn thôi!” Tất nhiên, tôi nhớ nhà, nhớ căn phòng sạch sẽ, nhớ mùi của chăn ấm và gối mềm tại nhà mình. Tôi mong muốn sự thoải mái, sự quen thuộc và sự tự do của một cuộc sống không bị gò bó bởi ngôn ngữ. Lúc đó, tôi thường tự hỏi: “Mình đang làm gì ở đây vậy nhỉ?”
Những ngày đầu tiên ở một nơi mới, một quốc gia mới thường khiến cho thời gian trôi chậm lại, cảm giác lo lắng, hoang mang và cô đơn thường ám ảnh. Thực sự, không có gì dễ dàng từ đầu, dù bạn đã chuẩn bị cẩn thận như thế nào đi nữa. Ý định từ bỏ và trở về nhà không phải lúc nào cũng không xuất hiện. Nhưng khi bạn đã quyết định bắt đầu một cuộc sống mới ở một nơi mới, bạn buộc phải thích nghi và vượt qua.
Tất nhiên, không phải ai cũng gặp khó khăn. Tôi đã có nhiều chuyến đi khác vô cùng suôn sẻ và tốt đẹp. Chỉ là, nếu bạn gặp phải tình huống tương tự như tôi, thì lời khuyên chân thành là hãy kiên nhẫn trong mọi tình huống. Kiên nhẫn với “quê hương” mới, kiên nhẫn với một ngôn ngữ mà bạn đang cố gắng học tốt hơn, kiên nhẫn với mong muốn mọi thứ phải “hoàn hảo” ngay lập tức. Đừng so sánh đất nước mới với quê hương. Ai cũng cảm thấy lạ khi bước chân vào một nơi mới! Chỉ có một cách, là đừng mong đợi quá nhiều từ nó. Mọi thứ sẽ ổn thôi. Thậm chí, rất rất ổn sau đó.
Phần II. Thích ứng – Ai cũng cần biết khi nào nên từ bỏ
Không phải lúc nào đi xa cũng giúp ta hiểu rõ hơn về cuộc sống. Điều đó phụ thuộc vào cách chúng ta đánh giá những chuyến đi đó. Bạn có đi để chụp ảnh và khoe với bạn bè, để làm cho cuộc sống của mình trở nên rực rỡ hay bạn đi để trải nghiệm cuộc sống, để hiểu về con người ở đó? Linh Phan kể về một người bạn của cô đã sống 6 tháng tại Cape Town ở Nam Phi. Một người địa phương mà cô gặp khi du lịch đã nói rằng ông không thích và không muốn trở thành bạn với du khách đến đó. Nghe có vẻ kỳ lạ phải không? Sự thực là ông không thích cách mà họ khám phá đất nước của ông chỉ bằng điện thoại hoặc máy ảnh. Họ chỉ quan tâm đến việc chụp ảnh, thưởng thức một vài món ăn trong chớp mắt và giao tiếp một vài câu với người địa phương mà họ gặp. Đó không phải là trải nghiệm, đó chỉ là một cuộc điều tra, quan sát đơn giản và đưa ra những đánh giá theo cảm xúc. Sau khi nghe câu chuyện đó, người bạn của Linh Phan đã quyết định ở lại lâu hơn, đi khắp nơi từ thành phố đến vùng ngoại ô. Cô ấy chụp nhiều ảnh và trò chuyện với rất nhiều người, kể nhiều câu chuyện, tìm hiểu về cây cỏ đặc biệt đang bị đe dọa tuyệt chủng. Cô ấy đã học được nhiều hơn về lĩnh vực liên quan đến công việc của mình. Và cô ấy nhận ra rằng mình đã suy nghĩ sâu sắc hơn. Linh Phan nghĩ rằng, cô ấy cũng phải thực sự 'sống' ở những nơi mà cô ấy đặt chân đến, dù thời gian là ngắn hay dài.
Tôi nhớ lại một vài chuyến đi trong cuộc đời của mình, cũng mang theo máy ảnh, bản đồ và đứng từ xa để quan sát mọi thứ. Tôi bắt đầu suy nghĩ về cách chúng ta đang sống, đặc biệt là khi ở một nơi xa lạ. Tôi nhận ra rằng điều quan trọng nhất để bắt đầu một cuộc hành trình là cần dũng cảm. Rằng không cần phải du lịch nhiều nơi, hoặc đi đến nhiều địa điểm để tìm kiếm một nơi để 'sống'. Dù bạn ở đâu, hãy sống thực sự. Thay vì chỉ đứng từ xa quan sát, hãy tham gia và trở thành một phần của nó.
Chỉ khi bạn tham gia, bạn mới nhận ra những khía cạnh ẩn của cuộc sống, như khi tôi nhìn thấy những người phụ nữ khóc lóc xin ăn ngay dưới chân nhà thờ lớn ở Vienna, hoặc những người đàn ông đi quanh các thùng rác để tìm thức ăn và lon bia trong những cơn mưa đầu mùa xuân ở Prague.
“Nhập gia tùy tục” - Sống ở một nơi khác, có nghĩa là chúng ta phải từ bỏ những thói quen sinh hoạt cũ của mình. Chúng ta phải thích nghi với môi trường mới, hiểu cách mà người dân ở đó sống, làm việc, cư xử. Dù điều đó có khác biệt so với những gì chúng ta đã quen thuộc, dù chúng ta không hiểu tại sao họ lại làm như vậy, nhưng chúng ta vẫn phải làm theo. Tuy nhiên, sự thích nghi không bao giờ dễ dàng. Có người chỉ cần 1-2 tuần để thích nghi, nhưng cũng có người mất nhiều năm mới có thể làm quen và thoải mái. Quan trọng nhất là bạn có thoải mái với lựa chọn của mình. Nếu bạn cảm thấy phù hợp với môi trường đó và có kiên nhẫn, hãy cố gắng thích nghi. Ngược lại, sự ép buộc chỉ làm cho bạn cảm thấy bối rối và mệt mỏi. Không phải mọi nơi đều phù hợp với con người chúng ta.
Phần III. Sống ở một đất nước mới – Làm cha, làm mẹ, xây tổ ấm, kết bạn
Sau khi đọc xong phần này, tôi thèm muốn sống ở Na Uy, nơi tác giả đang sinh sống. Na Uy hiện ra qua từng câu chuyện, từng dòng văn của tác giả, thật là đẹp và yên bình. Tôi biết ở các nước Bắc Âu, con người thường rất lịch thiệp và thân thiện. Không có quá nhiều ồn ào, sự xô bồ, mà thay vào đó là sự êm đềm của thiên nhiên, không khí ở đây như phủ lên một màu bạc màu bàng.
Linh Phan kể về cuộc sống làm mẹ, làm vợ của cô ấy tại đó. Có thể thấy một cuộc sống bình dị mà mỗi cô gái trẻ đều ao ước, sẵn lòng tự lập ở những nơi xa lạ. Cuộc sống ở Sydney, Na Uy hay những nơi khác mà cô đã từng đặt chân đến, ít hay nhiều cũng đã dạy cho cô những bài học về cuộc sống, giúp cô có cái nhìn rộng lớn hơn, suy nghĩ sâu sắc hơn.
Chúng tôi không bị ám ảnh bởi hình thức bên ngoài. Những khiếm khuyết trên khuôn mặt, vóc dáng hay cả những quan điểm về thời trang đều không được đánh giá bằng cái nhìn bề ngoài. Ở đây, không ai kỳ thị về cách ăn mặc hay phân biệt đối xử nếu ai đó có những vấn đề về hình thức. Tôi ít quan tâm đến thời trang và cũng không mặc đẹp đẽ, sang trọng. Tôi chọn những trang phục mà tôi cảm thấy thoải mái và phù hợp. Ngay cả khi tôi không biết cách phối đồ hoặc không đuợc cập nhật về thời trang, không có gu thẩm mỹ, thì cũng không sao. Ở đây, bạn có thể mặc bất kỳ điều gì bạn muốn, miễn là không mặc đồ ngủ đi làm. Dân văn phòng thậm chí có thể mặc quần jeans và áo phông. Trong trường học, có rất nhiều người mặc đầy những hình xăm trên cơ thể, đi dép xỏ ngón hoặc để tóc rối. Nhưng họ không nhất thiết phải là sinh viên, họ có thể là giáo sư giỏi ngành nào đó.
Kết luận
Mình thích cách mà tác giả thông qua những câu chuyện cá nhân của mình, truyền đạt những bài học và suy ngẫm về cuộc sống mà cô đã học được sau mỗi trải nghiệm. Đó là một cách nhẹ nhàng, sâu sắc và không mang tính chất răn dạy. Nếu bạn cảm thấy cuộc sống quá hối hả, bạn có thể chọn cuốn sách này, pha một ly cà phê, ngồi xuống và thưởng thức những khoảnh khắc yên bình và sâu lắng của cuộc sống.