“Tại sao luôn toàn khách thân quen đặt phòng ở đây nhỉ? - Makoto tỏ ý tò mò
- - Ừm… có lẽ chỉ là ngẫu nhiên thôi
-Bởi vì nơi đây … không có gì đặc biệt ạ?
-Chính xác.”
Sau khi đọc xong cuốn sách này và trong đầu tràn ngập những phê phán mơ hồ về một cuốn sách mà mình kỳ vọng lắm, mình đã tìm hiểu thêm về nó từ nhiều góc độ khác nhau và điều gây bất ngờ nhất là phần lớn mọi người biết đến nó nhờ tác giả. Đối với ai đã từng đọc truyện trinh thám của Agatha Christie, Conan Doyle hoặc có thể là Robin Stevens như mình, có lẽ cái tên ‘Higashino Keigo’ nghe hoàn toàn xa lạ. Nhưng cái khiến mình bị cuốn hơn cả là bìa sách đẹp mắt. Những đường nét nhỏ nhắn cong vòng như sóng, hình ảnh chú ngỗng trắng dưới trăng tuyết mang đến một sức hút, một sự huyền bí, và một cái gì đó rất Nhật Bản… ‘Vụ án mạng ở nhà khách núi Hakuba’ - một nơi lý tưởng để diễn ra một vụ án. Có một cái gì đó nhẹ nhàng, thoải mái và thư giãn ngay cả khi đọc một cuốn sách trinh thám. Điều đó chắc chắn khiến bạn muốn đọc, và mình không hổ danh là đã phải thế...
Higashino Keigo
Nếu chưa biết thì hãy tìm hiểu, và khi đã biết rồi thì không thể phủ nhận rằng nhà văn Nhật Bản này đã có một bộ sưu tập thành tích không nhỏ cho riêng mình. Anh đã giành Giải thưởng Edogawa Rampo lần thứ 3 vào năm 1985, Giải thưởng Mystery Writers of Japan vào năm 1999 và Giải thưởng Naoki lần thứ 134 vào năm 2006, cùng với vô chơi xổ số cử khác. Với 80 tác phẩm và 50 bộ phim được chuyển thể từ tác phẩm của mình, tên tuổi của Higashino Keigo ở Nhật Bản không còn là điều gì xa lạ nữa. Dù từng là kỹ sư chế tạo máy, anh đã quyết định từ bỏ ngành này để theo đuổi sự nghiệp văn chương, và sự logic, khoa học và kỹ thuật trong các tác phẩm của anh là điểm nhấn đặc biệt.
Sự phân tích tâm lý và yếu tố xã hội cũng là điểm mạnh của tiên sinh Keigo, nhưng Vụ án mạng ở núi Hakuba lại là một ngoại lệ trong số đó.
Kỹ thuật phát triển nhân vật: một hình ảnh đen trắng 360 độ?
Makoto
“Nếu bạn phụ thuộc vào người khác, bạn sẽ không bao giờ làm được gì cả. Dù là người yêu hoặc người bạn thân, điều đó vẫn đúng'
Có thể không phải là nhân vật chính, nhưng Makoto lại có nhiều thời gian sân khấu nhất và là một nhân vật mạnh mẽ, thông minh và hiểu biết nhất. Makoto đóng góp một phần lớn vào thành công của vụ án. Cô làm việc với sự lý trí khi điều tra và có những suy luận sắc bén.
“Hai người lại đến đây như mọi khi, có lý do gì đặc biệt không?
Makoto hỏi một cách bình tĩnh. Câu hỏi này quan trọng đối với cả hai. Makoto làm cho mọi thứ trở nên dễ dàng hơn, Naoko suy nghĩ. Phụ nữ trả lời câu hỏi này là Phu nhân
-... “
Mặc dù tính cách của cô được xây dựng và có những câu nói sâu sắc, nhưng cô vẫn còn rất nhiều điều chưa được tiết lộ. Các cuộc trò chuyện giữa cặp đôi chủ yếu xoay quanh vụ án, và thông qua đó ta hiểu hơn về họ. Makoto có một số điểm thú vị và tiềm năng để phát triển, nhưng liệu điều đó có xảy ra hay không thì còn phải chờ xem.
Naoko
Naoko đóng vai trò khác biệt so với các nhân vật chính khác trong cùng một kịch bản truyện. Cô ấy có vẻ mong manh hơn? Cũng không hoàn toàn, nhưng chắc chắn là cô quá cảm tính khi muốn làm thám tử để tìm công lý cho anh trai. Tất cả điều này được cân nhắc kỹ lưỡng với Makoto, người không thể lí trí hơn, nhưng vẫn khiến tôi thắc mắc về vai trò của Naoko trong việc tiết lộ sự thật về cái chết của anh trai. Tác giả Keigo thường thể hiện sự đau buồn và quyết tâm của Naoko một cách tinh tế, thay vì miêu tả nhiều hơn để chúng ta cảm nhận được sự đau đớn của cô khi anh trai ra đi mà không để lại lời trăn trối nào, chỉ có hai chữ “Tử sát” được khắc sâu vào vụ án đó.
Những nghi phạm
Vụ án mạng ở nhà khách Hakuba là một vụ án khó khăn, không chỉ vì cách thức phạm tội phức tạp mà còn vì thông tin về nghi can quá ít ỏi.
“Trước tiên là thanh niên với gương mặt vuông vức. Người đứng bên cạnh anh ta nhìn Naoko như thể đang xác định sản phẩm cần mua. Người đó có gương mặt dài, đôi mắt và lông mày mảnh mai, cả đôi môi cũng mỏng. Cả hai đều không thuộc loại người Naoko ưa thích. Cô vừa nói, hai người này liên tục tự tiện về bản thân…”
Hai gã xấu tính.
“Những thanh niên trẻ tuổi láu cá khó chịu phải không?'
Đó là lời đầu tiên anh ta nói, có lẽ ám chỉ đến Nakamura và Furukawa. Sau đó, anh ta ngồi xuống bên cạnh Naoko với vẻ mặt bình thản.
-Sáng mai anh phải về rồi. Gặp em thật vui, nhưng vì công việc nên không còn cách nào khác. Phận tôi thì vất vả lắm.
…
-Em cho anh địa chỉ liên lạc sau nhé? Ai biết được chúng ta có thể gặp nhau ở Tokyo.
Naoko nhìn anh ta. Thường thì cô sẽ lờ đi, nhưng để giữ mối liên lạc, cô đành gật đầu. Anh ta cười mãn nguyện.
…
-Việc đó tuyệt đối không được…”
Thêm một gã xấu tính nữa. Và trong đêm đó, một trong ba người đã chết. Thủ phạm không thể là ai khác ngoài những người trong trọ. Ba năm liền với ba vụ án vào mùa đông lạnh giá, ai mới là tên tội phạm đang lẩn trốn. Hai cặp vợ chồng, hai nhân viên nhà khách, một ông chủ, một đầu bếp, bốn gã trai trẻ - tất cả đều là đối tượng nghi ngờ. Makoto và Naoko, hai ‘thám tử' tự xưng, tiến hành cuộc điều tra riêng của họ với những đối tượng nghi ngờ. Nhưng ngoài những câu hỏi về ca dao tục ngữ và ‘những gì đã xảy ra năm ngoái', gần như không có thêm thông tin gì về họ. Như một trận cờ với quá nhiều vua, không thể kiểm soát hoặc chiếu tướng ai. Gần như đối tượng nghi ngờ quá phân tán để có thể hiểu rõ hành động của ai.
cả, trừ ‘đối tượng' chính - những miếng gỗ trang trí.
Bài hát đồng dao Mẹ Ngỗng - sự hòa quyện giữa thiêng liêng và kinh dị
Mọi người đến đây không phải vì nơi này không có gì, mà vì nơi này có cái gì đó đặc biệt nên họ mới đến. Tớ có cảm giác như vậy.Hầu hết cuốn sách tập trung vào những mã mật này, và nói cách khác, bài hát đồng dao Mẹ Ngỗng đã tạo nên điểm nhấn thú vị của vụ án.
“Cô ấy nói rằng cô có thể yên tâm về việc về nước. Nhưng cô ấy đưa ra một điều kiện. Một điều kiện thực sự kỳ lạ. “Trong mỗi căn phòng tôi, tôi có một tấm thẻ trang trí, không được gỡ bỏ hoặc thay thế bằng vật trang trí khác.” Đó là điều kiện của cô ấy.”
Không phải lần đầu tiên tôi thấy một cuốn sách xoay quanh mật mã, nhưng mật mã thông qua ca dao là lần đầu. Chỉ là những câu ca dao vu vơ của trẻ con, từ ngữ không hề cao siêu nhưng lại là một mật mã đặc biệt. Sự sáng tạo và đột phá của Higashino Keigo được khám phá lần đầu tiên. Thú vị thật, khó tưởng tượng câu chữ này có thể dẫn tới đâu. Lần cuối cùng tôi có cảm giác như thế chắc có lẽ là khi đọc từng lời trong lời khai của những nhân chứng trong ‘Vụ án mạng trên tàu tốc hành Phương Đông’ của bà Agatha Christie. Nhưng cái kết thì sao? Tất cả đều là hung thủ, điều không thể thi hành. Vậy nên, tôi càng kỳ vọng vào bài đồng dao ngây thơ nhưng đầy bí ẩn này. Một bí ẩn mà đã qua gần thập kỷ mà vẫn chưa có lời giải? Một câu ca dao mà người ta phải đánh đổi tính mạng để tìm ra câu trả lời? Ẩn sâu trong đó, ý định ban đầu của người tạo ra nó có lẽ đáng sợ hơn cả. Một bản tình ca gửi đến những đứa trẻ, nhưng thay vì là một bản tình ca trong sáng, nó lại là một bản tình ca đầy máu. Chỉ khi là cha mẹ, thì mới hiểu được cái gì gọi là tình mẫu tử, tình phụ tử. Dù đứng trên bờ vực của cái chết, khi họ không còn quan tâm đến cuộc sống này nữa, họ vẫn muốn dành một điều gì đó cho con, điều đó có thể quan trọng hơn cả sự sống, con chính là sự sống và bất cứ ai lấy con khỏi họ… họ sẵn sàng đánh đổi để lấy lại.
…
“Keichi, đợi tôi nhé.” - gã lẩm bẩm…
…
Nhịp truyện: một bản ballad nhẹ nhàng giải trí
“Bầu trời đen như mực, với tuyết rơi phủ kín. Khoảng hai mươi phút sau khi Ông chủ gọi điện, chiếc xe cảnh sát tuần tra đầu tiên xuất hiện. Tiếng còi cứu thương vang lên ngay sau đó. Một vài phút sau, thêm mấy chiếc xe cảnh sát tuần tra khác đến và đậu kín bãi đỗ xe của nhà khách…”
Máu đã chảy và một mạng người đã mất nhưng cuộc sống vẫn trôi qua như bình thường!? Một phần là ý định của cảnh sát để tạo ra sự thoải mái và để lơ đễnh sự phòng thủ của kẻ thủ ác, nhưng cũng chính vì điều đó mà cuốn sách này không nặng nề hoặc u ám trước sự chết của một người. Chỉ có Makoto và Naoko, giống như những nhà thám tử hơn, chạy khắp nơi tìm kiếm như lạc trong một thế giới khác với vụ án và những viên cảnh sát. Không hấp dẫn quá mức và không gì bị đẩy lên quá mức kịch tính. Mọi thứ diễn ra nhẹ nhàng và đáp án như trôi vào sau nhiều đêm tuyết rơi trắng xóa…
“Chẳng rõ nữa, đột nhiên, tớ cảm thấy phụ nữ thật đáng sợ'
Có rất nhiều người từng nói rằng loài người là loài vật đáng sợ nhất trên thế giới này. Nam hay nữ, đều đáng sợ. Nhưng chúng ta thường cho rằng phụ nữ thường yếu đuối và nhỏ nhẹ, vì vậy khi họ thể hiện sự hung ác, những đòn đó trở nên càng tàn nhẫn hơn. Có hai phụ nữ mà tiên sinh Keigo đặc biệt nhắc tới, một người là vì lòng tham, người còn lại là vì tình thương.
“Ban đầu có vẻ như cô ta không biết loại bột này là gì, cho mèo hoang liếm thì con vật chết nên cô ta ngay lập tức hiểu đây là loại thuốc độc. Biết vậy nhưng cô ta vẫn mang theo…”
Sau vụ tai nạn đó, khi cô vô tình đẩy gã tới cái chết thì cô gần như đã xây dựng được một lớp bảo vệ với tội ác giết người. Như một liều vaccine, giờ đây, cô có thể không còn sợ hãi mà cướp đi sinh mạng của họ, những người vô tội, vì lòng tham của chính mình… Người phụ nữ còn lại thì đã hoàn toàn gục ngã trước cái chết của đứa con. Đau lòng hơn, đứa bé đã bị giết. Bị giết bởi sự ích kỷ của con người. Và kẻ sát nhân đó đã coi thường những gì một người mẹ có thể làm cho đứa con của mình.
...
“Cô ấy muốn biến tôi thành một người canh gác cho đứa trẻ đã qua đời.
...
-Đó là cách cô ấy trả thù phải không?
-Chắc chắn rồi...
Là một trận bão tuyết lạnh giá hay đơn giản chỉ là tình người?
Sự ghép nối văn học cổ điển Anh cũng là một điểm thú vị của cuốn tiểu thuyết này. Không chỉ kết thúc ở 333 trang, Vụ án mạng ở nhà khách Hakuba vẫn có phần thưởng đặc biệt, trong đó bạn sẽ là thám tử điều tra vụ án.
“Ai đã giết chú chim Robin
‘Ta’ đã nói con Sẻ
…”
Một vụ án xoay quanh một bài hát dân gian thì không gì hợp lý hơn để bắt đầu và kết thúc nó bằng cùng một bài hát. Ý định của nhà văn ở đây rất rõ ràng, nhưng ý nghĩa của từng câu trong cái kết đó lại không hẳn là rõ ràng. Bài hát dân gian ‘Chim Robin' nổi tiếng về vụ án mạng của chú chim cổ đỏ đã từng được diễn đoạn theo nhiều cách, tất cả đều kết nối với những sự kiện khác nhau. Tuy nhiên, có lẽ phản ánh hợp lý nhất cho vụ án mạng vẫn là câu chuyện thần thoại về cái chết của ‘Chim Rhi Ben’ - vị thần mặt trời trong thần thoại Celtic. Lugh đã bị giết bằng cung và tên bởi con sẻ của vị thần mùa Đông. Chiếc vòng cổ hình con sẻ này chứa đựng một loại độc dược, dường như chủ sở hữu của nó dành riêng cho ‘vị thần mùa Đông của nhà khách' này. Phụ nữ không đáng sợ, nhưng cái đáng sợ hơn là trái tim lạnh lùng của những kẻ vô tình...
Thay vì kết thúc
Vụ án mạng tại khách sạn núi Hakuba là một cuốn sách, đúng như ngoại hình của nó vậy, rất nhẹ nhàng và điều chỉnh từ từ. Khi đọc qua toàn bộ câu chuyện, vai trò của độc giả cũng chỉ là một khách trọ, đến để chứng kiến và thư giãn, rồi điều này mang lại một ít nuối tiếc. Trong câu chuyện, có lẽ các vị khách trọ kia sẽ cảm thấy tiếc cho cuộc sống của những thanh niên trẻ, còn mình, mình tiếc rằng một câu chuyện hay chưa được giải quyết một cách đáng xứng đáng nhất. Cách miêu tả nhân vật và diễn biến của câu chuyện chưa đủ sâu sắc để khi kết thúc, ta có thể có một ấn tượng đầy mạnh mẽ. Nhưng với một cuốn sách được viết vào đầu sự nghiệp, không thể phủ nhận sự sâu sắc trong từng ý tưởng của tác giả. Bức tranh có thể mờ nhạt, nhưng mỗi chi tiết được kết hợp một cách hoàn hảo. Thực sự, với một tác giả như Higashino Keigo, tác phẩm này có thể được coi là may mắn hay rủi ro khi là tác phẩm mà tôi ‘gặp gỡ’ ông với. Nhưng có lẽ điều này sẽ giúp tôi không thất vọng như một số người và sẽ rõ ràng hơn về sự phát triển của ông trong các tác phẩm khác sau này. Một điều chắc chắn là, Higashino Keigo là một nhà văn mà tôi sẽ quay lại ;)
…
“...đã phạm một tội ác không xứng đáng…”
…
Đánh giá chi tiết bởi: Khuê Anh Hoàng - MyBook
Hình ảnh: Nguyễn Phương - MyBook