Đánh giá thường xuyên là gì?

1. Đánh giá thường xuyên là gì?

Đánh giá thường xuyên, hay còn gọi là đánh giá quá trình, là một phần thiết yếu trong giáo dục. Nó bao gồm việc đánh giá liên tục để xác định chính xác năng lực của học sinh trong từng môn học, hoạt động giảng dạy và các phẩm chất khác của học sinh.

Đánh giá thường xuyên không chỉ bao gồm các bài kiểm tra trong quá trình dạy học mà còn là việc cung cấp phản hồi cho cả giáo viên và học sinh. Mục tiêu là cung cấp thông tin chi tiết để cải thiện quá trình giảng dạy và học tập, tạo ra sự khác biệt so với các hình thức đánh giá trước khi bắt đầu một môn học mới.

Đánh giá liên tục là một công cụ quan trọng để cung cấp phản hồi ngay lập tức, giúp giáo viên và học sinh hiểu rõ hơn về tiến trình học tập. Nó hỗ trợ điều chỉnh quá trình dạy học, thúc đẩy sự tiến bộ của học sinh theo mục tiêu giáo dục. Bằng cách này, học sinh và giáo viên nhận được phản hồi chi tiết và kịp thời về những điểm mạnh và yếu trong quá trình học, từ đó cải thiện và phát triển các khía cạnh cần thiết. Giáo viên có thể điều chỉnh bài giảng, bổ sung tài liệu học tập phù hợp và tạo ra môi trường học tập hiệu quả hơn dựa trên phản hồi của học sinh.

Trong giáo dục, đánh giá học tập thường được phân loại theo tính liên tục và thời điểm thực hiện, bao gồm hai dạng chính: đánh giá thường xuyên và đánh giá định kỳ.

Đánh giá thường xuyên, hay còn gọi là đánh giá quá trình, là một phần thiết yếu trong giảng dạy và học tập. Hoạt động này xảy ra khi giáo viên đang giảng dạy và nhằm mục đích cung cấp phản hồi cho cả giáo viên và học sinh, qua đó nâng cao hiệu suất học tập và dạy học.

Khác với các hoạt động đánh giá định kỳ như đánh giá đầu năm hoặc đánh giá sau khi kết thúc môn học, đánh giá thường xuyên tập trung vào việc kiểm tra và đánh giá trong suốt quá trình học tập. Mục tiêu của loại đánh giá này là theo dõi tiến trình học tập và sự phát triển của học sinh, đồng thời đánh giá sự tiến bộ của các em trong quá trình học.

2. Phương pháp đánh giá thường xuyên theo thông tư 22/2021/TT-BGDĐT

Theo Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT

Khi đánh giá học sinh trong một môn học cụ thể, mỗi học sinh sẽ được kiểm tra nhiều lần. Tuy nhiên, chỉ một số lần kiểm tra được chọn phù hợp với tiến trình dạy học theo kế hoạch giáo dục của tổ chuyên môn. Kết quả các lần đánh giá này sẽ được ghi vào sổ theo dõi học sinh và sau đó dùng để đánh giá kết quả học tập môn học, như quy định tại khoản 1 của Thông tư. Cụ thể:

a) Đối với các môn học đánh giá dựa trên nhận xét (không bao gồm cụm chuyên đề học tập), sẽ chọn 02 lần đánh giá thường xuyên trong mỗi học kỳ.

b) Đối với các môn học có đánh giá kết hợp nhận xét và điểm số (không bao gồm cụm chuyên đề học tập), số lần đánh giá thường xuyên (viết tắt là ĐĐGtx) trong mỗi học kỳ sẽ được quy định như sau:

Đối với môn học có 35 tiết/năm học: 02 ĐĐG_tx.

Đối với các môn học có từ 35 đến 70 tiết mỗi năm, sẽ thực hiện 03 lần đánh giá thường xuyên (ĐĐG_tx).

Đối với các môn học có trên 70 tiết mỗi năm, sẽ thực hiện 04 lần đánh giá thường xuyên (ĐĐG_tx).

Đối với các cụm chuyên đề học tập ở cấp trung học phổ thông, mỗi học sinh sẽ được kiểm tra và đánh giá theo từng chuyên đề. Tuy nhiên, chỉ một kết quả đánh giá duy nhất sẽ được chọn làm kết quả chính của cụm chuyên đề đó. Kết quả này sẽ được coi là một lần đánh giá thường xuyên của môn học và được ghi vào sổ theo dõi học sinh của từng lớp để phục vụ đánh giá kết quả học tập môn học theo quy định.

3. Mục đích của đánh giá thường xuyên

Đánh giá thường xuyên nhằm thu thập thông tin về kết quả học tập của học sinh trong suốt quá trình học để cung cấp phản hồi cho cả học sinh và giáo viên. Nhờ đó, họ có thể nhận biết những thành tựu đạt được so với mục tiêu và yêu cầu của bài học và chương trình học, đồng thời phát hiện các điểm cần cải thiện để điều chỉnh quá trình dạy và học. Đánh giá này cung cấp khuyến nghị giúp học sinh nâng cao thành tích học tập trong tương lai.

Đánh giá thường xuyên còn có chức năng chẩn đoán và đo lường kiến thức cùng kỹ năng hiện tại của học sinh, từ đó dự đoán và điều chỉnh việc xây dựng bài học hoặc chương trình học sao cho phù hợp với trình độ và đặc điểm tâm lý của học sinh.

Mục tiêu của ĐGTX và đánh giá định kỳ có sự khác biệt rõ rệt. ĐGTX tập trung vào việc cung cấp phản hồi để điều chỉnh quá trình dạy và học mà không chú trọng vào việc xếp loại thành tích hoặc kết quả học tập cuối cùng. Nó không nhằm đánh giá kết quả giáo dục cuối cùng của học sinh. Bên cạnh việc khuyến khích học sinh khi họ làm tốt, ĐGTX còn tập trung vào việc phát hiện và sửa chữa lỗi, những điểm yếu và yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập, từ đó đề xuất các giải pháp hỗ trợ và điều chỉnh để nâng cao chất lượng dạy và học.

Trong khi đó, đánh giá định kỳ chủ yếu nhằm xác định mức độ đạt được của học sinh và thường ít quan tâm đến cách thức họ đạt được thành tích. Kết quả đánh giá định kỳ thường được sử dụng để xếp loại và công nhận việc hoàn thành nhiệm vụ học tập của học sinh.

4. Quy định về đánh giá thường xuyên

Quy định về đánh giá thường xuyên trong nội dung học tập của các môn học và hoạt động giáo dục:

Giáo viên áp dụng các phương pháp đánh giá một cách linh hoạt và phù hợp. Họ chú trọng vào việc cung cấp phản hồi chi tiết cho học sinh bằng lời nói để chỉ rõ những điểm mạnh và yếu của học sinh, đồng thời đưa ra các gợi ý cải thiện khi cần. Ngoài ra, giáo viên cũng có thể viết nhận xét vào vở hoặc sản phẩm học tập của học sinh, đảm bảo phản hồi mang tính cụ thể và hữu ích cho sự tiến bộ của học sinh.

Học sinh có cơ hội tự đánh giá bản thân và tham gia vào việc đánh giá sản phẩm học tập của chính mình cũng như của bạn học trong cùng nhóm. Quá trình này giúp học sinh nhận diện rõ điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, đồng thời khuyến khích họ cải thiện kỹ năng học tập.

Phụ huynh cũng được khuyến khích tham gia vào quá trình đánh giá bằng cách trao đổi với giáo viên. Họ có thể sử dụng các phương pháp phù hợp để hỗ trợ và động viên con cái trong quá trình học tập và rèn luyện.

Đánh giá thường xuyên về sự hình thành và phát triển phẩm chất và năng lực:

Giáo viên áp dụng các phương pháp đánh giá linh hoạt dựa trên các biểu hiện của học sinh liên quan đến nhận thức, hành vi và thái độ. Họ so sánh những biểu hiện này với các yêu cầu cụ thể của từng phẩm chất và năng lực cốt lõi trong Chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học để đưa ra đánh giá và đề xuất hỗ trợ cần thiết.

Học sinh có cơ hội tự đánh giá và tham gia vào việc nhận diện các đặc điểm của từng phẩm chất và năng lực cốt lõi. Quá trình này hỗ trợ họ trong việc phát triển và hoàn thiện các phẩm chất và năng lực cá nhân.

Phụ huynh cũng được khuyến khích tham gia vào việc đánh giá bằng cách hợp tác và trao đổi với giáo viên, nhằm động viên và hỗ trợ học sinh trong việc phát triển các phẩm chất và năng lực quan trọng.