Tóm tắt
1. Mở đầu
- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm
2. Nội dung chính
* Nguyên nhân gây ra câu chuyện 'Người mẹ vườn cau':
- Cô giáo yêu cầu viết văn bản về mẹ, nhưng “tôi” không biết làm thế nào.
- Nhớ lại rằng ba có nhiều mẹ và mình có nhiều bà nội, trong số đó, ba có một “người mẹ vườn cau”.
* Các kỷ niệm từ thời thơ ấu tại quê hương của 'Người mẹ vườn cau':
- Con đường đến nhà bà là con đường đất, những khi trời mưa, đường trở thành bùn và ướt nhẹp. Nhà Nội có mái lá nhỏ xíu.
- Nội gầy gò, luôn mỉm cười mặc dù luôn lo lắng cho các con và cháu.
- Đó là ngày giỗ của chú Sơn. Bữa cơm giỗ chỉ có vài ba bát canh chua cá rô đồng, mắm kho, bông súng đơn giản nhưng vẫn ngon và ấm áp.
- Khi trời dừng mưa, mọi người kéo đến làm “tôi” tự hỏi tại sao bà lại có nhiều con như vậy.
- Bố cùng các chú uống rượu một buổi nhưng vẫn phải xin phép bà. Mọi người vui vẻ trò chuyện về những kỷ niệm xưa.
- “Tôi” được bà dẫn ra vườn cau và vườn hoa quả đầy trái ngọt.
- Đêm đó, bà mắc mùng tôi ngủ và kể chuyện cho tôi nghe khi tôi không thể ngủ được.
* Trở lại thực tế và việc viết văn bản không được điểm cao.
- Vì ba chuyển công tác, gia đình cũng chuyển lên thành phố.
- Mẹ đã nói lâu rồi không về thăm nhà, nhưng bố không quan tâm. Chỉ khi chú Biểu đến thăm nhà và nói về việc mình bạc, bố mới bắt đầu suy nghĩ và quyết định mai về lại 'Người mẹ vườn cau'.
- Đó là những kỷ niệm về người mẹ vườn cau của bố, trong khi đó với mẹ của “tôi”, chỉ đơn giản là 'Mẹ sinh ra em, nuôi em lớn, ngày thường mẹ nấu cơm cho em, giặt đồ cho em mặc'.
- Mặc dù văn bản chỉ nhận được 4 điểm, nhưng “tôi” không buồn vì viết về mẹ không chỉ đơn giản như vậy.
3. Kết luận
- Khẳng định lại giá trị của nội dung và nghệ thuật trong truyện.
Mẫu văn
Nguyễn Ngọc Tư không còn là một cái tên xa lạ với những người yêu thích truyện ngắn. Với phong cách viết đơn giản nhưng đầy tình cảm, “Người mẹ vườn cau” đã trở thành một tác phẩm truyện ngắn nổi tiếng và gây nhiều cảm xúc trong lòng độc giả.
Viết về mẹ, đó chắc chắn là một công việc không thể diễn tả hết được công lao nuôi dưỡng và tình yêu thương của mẹ dành cho con. Vì lẽ đó mà trong truyện ngắn, khi nhắc đến việc viết văn về mẹ, mặc dù là một đề bài dễ nhưng nhân vật “tôi” vẫn không thể tìm ra cách khai triển.
Với suy nghĩ ngây ngô của trẻ thơ, “tôi” không hiểu vì sao mình chỉ có một mẹ trong khi bố lại có hai mẹ, làm cho “tôi” có hai người nội: Người nội ở Phố Đông, Người nội ở vườn cau. Khi còn nhỏ, “tôi” thường được về nhà Người nội ở vườn cau chơi. Con đường tới nhà bà là con đường đất, những khi trời mưa, đường trở thành bùn và ướt nhẹp. Nhà Người nội có mái lá nhỏ xíu. Người nội gầy gò, luôn mỉm cười mặc dù luôn lo lắng cho các con và cháu, sợ trời mưa các em sẽ bị cảm. Ngày giỗ của chú Sơn, “tôi” về nhà Người nội là do có giỗ của chú. Bữa cơm giỗ chỉ có vài ba bát canh chua cá rô đồng, mắm kho, bông súng đơn giản nhưng vẫn ngon và ấm áp. Cảnh ba gắp thức ăn cho bà rồi bà lại gắp thức ăn cho “tôi” và bà xoa đầu bảo tôi ăn cho chóng lớn đã cho thấy khung cảnh gia đình ấm áp và hạnh phúc.
Khi trời dừng mưa, mọi người ào ào về nhà Người nội tụ tập. Tiếng gọi “má Tư” cứ liên tục vang vọng khiến “tôi” thắc mắc rằng sao Người nội lại có nhiều con như vậy. Mọi người tụ tập và cùng nhau nhậu một bữa. Lớn bằng ấy nhưng các chú vẫn phải xin phép bà. Mọi người cùng hàn huyên chuyện cũ, tiếng cười vang vọng khắp gian nhà nhỏ. “Tôi” được Người nội dẫn ra vườn cau. Vườn cau nhà Người nội thật thú vị, chắc cũng vì lý do này, bố gọi người nội là 'Mẹ vườn cau'. Ở vườn, cái gì cũng chín, từ trái mít, trái đu đủ, trái chanh, đến cả buồng cau. Đêm hôm ấy, tôi được Người nội mắc mùng cho ngủ, nhưng vì lạ giường mà mãi không ngủ được, Người nội liền kể cho tôi nghe về câu chuyện của bà. Người trên bàn thờ hôm nay là hai đồng chí thân thiết với bố, các chú đều là những người hiên ngang và anh hùng, và bà chính là mẹ anh hùng, tuy chỉ là người nhặt ve chai, không có súng cũng không cao to, khỏe mạnh nhưng vẫn làm anh hùng. Làm anh hùng tuy tự hào, tuy vui nhưng Người nội rất buồn, nếu các chú ấy còn sống thì giờ Người nội đã không phải ở một mình.
Do ba chuyển công tác nên gia đình cũng chuyển công tác lên thành phố luôn. Đã lâu lắm không trở về thăm lại Người nội vườn cau nhưng bố vẫn không lo lắng vì ở dưới đó có các chú lo. Chỉ đến khi chú Biểu đến nhà, nghe câu chú nói mình bạc, bố mới thấy nằm suy nghĩ và quyết định mai về lại 'Người mẹ vườn cau'. Đó là những kỉ niệm về mẹ vườn cau của bố còn với mẹ của “tôi” thì chỉ 'Mẹ là người sinh ra em, nuôi em lớn, ngày thường mẹ nấu cơm cho em, giặt đồ cho em mặc'. Bài văn tuy chỉ nhận được 4 điểm nhưng “tôi” cũng không buồn vì tả về mẹ không chỉ đơn giản như vậy.
Câu chuyện ngắn này có giá trị nhân văn sâu sắc. Ngôn từ giản dị nhưng dạt dào cảm xúc, truyện ngắn 'Người mẹ vườn cau' đã gợi lại những kỷ niệm hạnh phúc về mẹ và những bài học về việc báo đáp công ơn mẹ. Mỗi người có thể có nhiều mẹ, nhưng chỉ có một mẹ sinh ra và nuôi dưỡng ta. Dù có gia đình mới nhưng mái ấm với mẹ vẫn là nơi chúng ta luôn nên trở về.