Đánh giá văn học lớp 12 rất quan trọng với các em học sinh, giúp họ hiểu sâu sắc về văn học. Việc áp dụng các nhận định này vào bài viết sẽ làm cho bài văn trở nên phong phú và thu hút hơn, thậm chí có thể gây ấn tượng và đạt điểm cao với giáo viên chấm bài. Hơn nữa, cũng cần xem xét thêm về nhận định về giá trị nhân đạo và tình huống trong truyện.
Đánh giá văn học về các bài thơ
1. 'Tây Tiến là sự tiếp nối của một truyền thống thơ lãng mạn, nhưng được tác giả thổi vào một hơi thở mới mẻ, trẻ trung, khác biệt hoàn toàn so với những dòng thơ trước đó...' (Vũ Thu Hương – Vẻ đẹp văn học cách mạng)
2. “…Tây Tiến – biểu tượng bất diệt của người lính vô danh” (Vũ Thu Hương)
3. “Tây Tiến – sự thăng hoa của một tâm hồn lãng mạn” (Đinh Minh Hằng)
4. “Việt Bắc trước hết là một bài thơ trữ tình - chính trị… Bài thơ là một khúc hát về tình yêu thương trung thành, sâu đậm và chính điều đó tạo ra sức mạnh vang mãi, lâu bền của bài thơ.” (Trần Đình Sử)
5. “Nhà thơ này sử dụng tầm nhìn sắc bén, nhà thơ khác sử dụng trí óc sáng tạo, còn Tố Hữu, anh ta chỉ dùng trái tim và tình cảm chân thành” (Chế Lan Viên)
6. “…Tố Hữu đã đưa thơ chính trị lên một tầm cao vô cùng trữ tình…” (Xuân Diệu)
7. “Với Việt Bắc, tâm hồn thơ như nghề của Tố Hữu đã trưởng thành…, không chỉ là một cây bút trong tay Tố Hữu mà còn là nhiều ngọn bút nảy mầm đồng thời, bút viết về tình yêu, bút miêu tả cảnh đẹp, bút khắc họa con người. Ta thấy văn chương cách mạng vững chãi, có ý nghĩa chân thành, là điều nên có trong văn chương thơ nhạc…” (Xuân Diệu)
8. “Cảnh vật và tinh thần của Việt Bắc đã chảy vào tâm hồn, máu thịt của tôi, Việt Bắc tồn tại trong tâm trí của tôi.” (Tố Hữu – “Nhà văn nói về tác phẩm”)
9. “Việt Bắc là đỉnh cao nhất của thơ mà Tố Hữu từng chạm tới.” (Xuân Diệu – “Tập thơ Việt Bắc của Tố Hữu”)
10. “Với Tố Hữu, thơ là vũ khí của cuộc chiến cách mạng. Đó là điểm nổi bật và cũng là bí mật duy nhất của Tố Hữu trong việc sáng tạo thơ” (Lời giới thiệu tập thơ Từ ấy, Văn học, 1959, Đặng Thai Mai)
11. “Thơ của Tố Hữu luôn tươi mới, ngày càng tươi mới, vì nó thể hiện quan điểm cách mạng của chủ nghĩa Mác, tư tưởng Marx - Lenin, đạo đức cộng sản là những ý niệm ngày càng trở nên thông thường trong cuộc sống, trong tư tưởng của những con người mới trong thời đại này.” (Bình luận văn học, 1964, Như Phong)
12. “…Việt Bắc là tác phẩm đỉnh cao của Tố Hữu và cũng là biểu tượng của thơ cách mạng, thơ chiến đấu…” (Nguyễn Đức Quyền)
13. “Đất nước – Nguyễn Khoa Điềm đã tạo ra một hình ảnh quen thuộc nhưng mới mẻ về Đất Nước trong thơ Việt Nam… Nguyễn Khoa Điềm đã vẽ lên một Đất Nước toàn diện, là sự hòa quyện của vùng đất và văn hóa, của lịch sử và đời sống, một Đất Nước sống động trong tâm hồn của người Việt Nam.
14. “… Một Đất Nước như vậy không thể được mô tả hoàn toàn bằng từ ngữ bình dị, do đó nhà thơ cần sử dụng phương thức suy tưởng, liên tưởng, và liệt kê, để từng bước đưa người đọc vào không gian tưởng tượng, vào kí ức của họ, để nhìn nhận Đất Nước qua con mắt của tâm hồn họ…”. (Trần Đình Sử- Đọc văn học văn)
15. “… Sóng là một bài thơ về tình yêu. Có hàng trăm dạng thơ về tình yêu. Thơ tình, thơ nhớ mong, thơ hoài niệm, thơ đau khổ vì mất tình… Sóng là một bài thơ trình bày và suy ngẫm…” (Trần Đình Sử, Đọc văn học văn).
16. “Xuân Quỳnh viết bài này một cách tinh tế!” (Nhà thơ Vũ Cao, Chủ nhiệm tạp chí Văn nghệ quân đội)
17. 'Thơ Xuân Quỳnh là như cánh chuồn chuồn, bay tìm nơi chốn dưới nắng sưởi ấm và trong cơn giông bão của cuộc đời ...”
18. “Đó là một hành trình khởi đầu, là sự từ bỏ những hạn chế, những giới hạn để tìm đến một tình yêu vô hạn, cuối cùng là mong muốn sống hết mình trong tình yêu, muốn trở thành một phần vĩnh viễn của tình yêu, muôn thuở” (GS TS Trần Đăng Suyền)
19. “… Sóng là một bài thơ đẹp, trong trẻo…” (Nguyễn Đăng Mạnh)
20. “Điều quý báu nhất về Xuân Quỳnh và thơ của chị là sự thành thật, rất thành thật, trong quan hệ bạn bè, với xã hội và cả trong tình yêu. Chị không gì che giấu, không gì kín đáo. Mỗi dòng thơ, mỗi trang giấy đều phản ánh một cảm xúc, một suy nghĩ của chị. Chỉ cần đọc thơ là hiểu khá rõ về cuộc sống của chị. Sự thành thật, đó là bản chất của thơ Xuân Quỳnh”
Nhận định về tác phẩm văn xuôi
1. “Chỉ những ai yêu thích tìm hiểu sâu về Nguyễn Tuân mới thấy thú vị, bởi văn của Nguyễn Tuân không phải là loại văn dành cho người đơn giản để thưởng thức.” (Vũ Ngọc Phan)
2. “Đây là một nhà văn suốt đời dành để tìm kiếm vẻ đẹp, sự thật” (Nguyễn Đình Thi), tự mình xem mình là người “sinh ra để tôn vinh Nghệ Thuật với hai chữ viết hoa”.
3. “Khi nào cần trang nghiêm, khi nào cần đùa cợt bông phèng, khi nào cần tôn kính, khi nào cần xô bồ, như là thể hiện trong một cơn say chếnh choáng, khinh bạc ấy, nhưng mọi lúc đều rất tài năng” (Nguyễn Đăng Mạnh)
4. “… Nguyễn Tuân đã tạo ra một con sông Đà không chỉ là một phần của thiên nhiên, mà còn là một sinh vật sống, có tính cách, cá tính, và có những tâm trạng phức tạp. Nó có hai phương diện tính cách cơ bản trái ngược nhau như tác giả mô tả – “hung dữ và trìu mến…”
5. “… Nguyễn Tuân – một nhà văn luôn khao khát trải nghiệm những cảm xúc mới mẻ, đậm đà, say đắm…” (Nguyễn Đăng Mạnh)
6. “… Đã có nhiều thế hệ văn nghệ sĩ đến với Huế và bị mê hoặc bởi dòng sông Hương. Nhiều tác phẩm văn học đã đưa dòng sông này đến với độc giả, khiến họ đắm chìm trong tình yêu với Huế, dù chưa từng đặt chân đến đây. Nhưng đối với Hoàng Phủ Ngọc Tường, người đã dành cả đời mình cho Huế, với tình yêu sâu đậm và sự hiểu biết văn hóa, ông đã khám phá vẻ đẹp của dòng sông Hương một cách toàn diện, khiến Sông Hương trở thành biểu tượng của đất cố đô…” (Bùi Thị Hải Hạnh).
Nhận định về các tác phẩm truyện
1. “Nam Cao có vẻ lạnh lùng, nhưng chỉ cần nhìn kỹ hơn, sẽ thấy nụ cười khó nhọc ẩn sau sự nghiêm túc...(…) Mặc dù bề ngoài anh ta có vẻ lạnh lùng, nhưng bên trong lại là một tâm hồn nồng nhiệt” (Tô Hoài)
2. 'Con người của Nam Cao nhỏ nhắn, trí thức, lịch lãm, đôi khi ngượng ngùng, nhưng thực ra trong lòng họ đầy sự phản kháng mãnh liệt' (Nguyễn Đình Thi)
3. 'Năm năm dành cho một sự nghiệp không giống ai, năm năm kiên định với hướng đi không lắc lư, năm năm cống hiến để tự vinh danh, tự khẳng định, để có được Nam Cao như ngày hôm nay chúng ta biết' (GS Phong Lê)
4. “Nam Cao đã dũng cảm theo đuổi một lối đi riêng, tức là không quan tâm đến sở thích của độc giả. Nhưng tài năng của ông đã mang đến cho văn chương một lối đi mới sâu sắc, đắng cay và tàn bạo, thể hiện sự tàn bạo của con người tin vào tài năng của mình, sứ mệnh của mình” (Hà Minh Đức)
5. “Trong các tác phẩm của Nam Cao, mỗi trang đều có những nhân vật chính hoặc phụ đối mặt với những thử thách của cuộc sống, buộc họ phải tỏ ra thật lòng, trước hết là về tâm lý, tính cách, và sau cùng là nỗi đau khổ không nguôi của con người”
6. “…Nhưng điều đặc biệt là, dù đối mặt với những khó khăn cực độ, mọi thế lực của tội ác cũng không thể tiêu diệt sự sống của con người. Dù đong đầy, khao khát, dằn vặt, Mị vẫn sống, im lặng, mạnh mẽ và kiên cường”