Buzz
Số đỏ của Vũ Trọng Phụng được đánh giá là một trong những tác phẩm trào phúng xuất sắc của văn học Việt Nam. Đọc Số đỏ, người ta vừa cười vừa phẫn uất với xã hội lừa dối, bất nhân bạc ác.
Số đỏ là sở trường của Vũ Trọng Phụng, đặc biệt là chương XV, với đề tài về Hạnh phúc của một tang gia.
Vũ Trọng Phụng không tạo ra mâu thuẫn mà chỉ phản ánh mâu thuẫn tồn tại trong xã hội. Với bản lĩnh và tài năng trào phúng, ông đã làm cho mâu thuẫn trở nên rõ ràng, khiến mọi người phải cười, căm phẫn và khinh bỉ.
Cách đặt tiêu đề chương sách của Vũ Trọng Phụng vô cùng lạnh lùng và mâu thuẫn: Hạnh phúc của một tang gia. Tang gia mà có thể hạnh phúc? Cái chết của người thân có thể mang lại hạnh phúc? Người đọc có thể hiểu lầm rằng nhà văn đang đùa giỡn với sự kết hợp đối lập này, nhưng không, đó là sự thật của xã hội mà nhà văn muốn khám phá.
Mọi sự khởi đầu từ cái chết của một người già. Gia đình đông đảo và quý phái của ông ta đã phản ứng khác nhau trước sự ra đi của ông, không phải vì đau khổ mà vì... hạnh phúc! Câu văn ngược đời của Vũ Trọng Phụng đã vạch ra sự phức tạp của con người.
Đây không phải là một sự tưởng tượng vô căn cứ của nhà văn. Sự thật là rõ ràng: sau cái chết của ông bố vợ, ông Phán bỗng thấy giá trị sừng của mình tăng lên. Cụ Hồng đã thấy hạnh phúc khi được người khác tán dương tại đám tang. Ông Văn Minh cũng sung sướng vì di chúc ông đã được thực hiện, bà Văn Minh cảm thấy hạnh phúc khi có cơ hội mặc đồ tang thời trang mới.
Nhưng sự mâu thuẫn không dừng lại ở đó. Các con cháu muốn tỏ ra hiếu thảo, thậm chí cả những kẻ bất hiếu cũng muốn thể hiện lòng tôn trọng. Vũ Trọng Phụng đã lột tả sự phản bội và sự giả tạo của họ trong đám tang.
Một phần quan trọng của đám tang là cảnh tượng của cô Tuyết, một cô gái hư hỏng nhưng đầy sức quyến rũ. Sự hiểu lầm và những cảm xúc phức tạp được thể hiện qua cách cô ấy mặc đồ tang và làm điều gì đó để thu hút sự chú ý của mọi người.
Đám tang lớn đến mức ngay cả người trong quan tài cũng phải mỉm cười sung sướng. Mọi người tận dụng đám tang để khoe giàu và lòng hiếu thảo giả dối của mình! Nếu mong muốn của đám con cháu là làm cho sự giả dối và tàn nhẫn của họ trở nên hoàn toàn rõ ràng, thì quả thật họ đã thành công một cách xuất sắc.
Vũ Trọng Phụng thấy rằng không chỉ một nhóm nhỏ là giả dối, mà là toàn bộ xã hội.
Cảnh sát được thuê để giữ trật tự cũng tham gia vào đám tang với niềm vui không tưởng. Lớp thượng lưu đến để ngắm nhìn vẻ đẹp của cô gái trong buổi tang lễ.
Xuất hiện của hai kẻ đại bịp làm cho đám tang trở nên long trọng hơn. Thậm chí bà cụ cố Hồng, người lương thiện nhất trong gia đình đó, cũng bị ấn tượng.
Đám tang quả thực lớn và đông đảo. Nhưng không có ai thực sự quan tâm đến người chết. Mọi người chỉ quan tâm đến chuyện của họ và không liên quan đến đám tang.
Thật là tàn nhẫn, thật là không tôn trọng. Đó là suy nghĩ của ta. Nhưng với Vũ Trọng Phụng, chỉ khi nghe được họ nói với nhau thì sự không tôn trọng ấy mới hiện ra đến mức nào. Và nhà văn đã phác thảo một số lời ấy.
Đám tang vẫn tiếp tục... ý nghĩa của sự không tôn trọng ấy vẫn còn tiếp tục.
Khi đám tang dừng lại để an táng, Vũ Trọng Phụng mô tả hai chi tiết đặc biệt, làm nổi bật thêm sự không tôn trọng này. Chi tiết thứ nhất là cảnh cậu Tú Tân chỉ hướng dẫn mọi người thực hiện những động tác buồn bã, để chụp ảnh. Chi tiết thứ hai là ông Phán, kẻ giả dối nhất trong gia đình, đã khóc nhưng lại trả tiền cho người gọi mình là 'người chồng mọc sừng', gây ra cái chết của ông già. Hai chi tiết này là minh chứng rõ ràng về sự giả dối của con người.
Những gì Vũ Trọng Phụng viết trong chương sách có phải là sự thật không? Có phải tất cả là tưởng tượng không? Nhưng tất cả đều hợp lý và có vẻ như là có thật. Ngòi bút của Vũ Trọng Phụng thực sự sắc bén. Đằng sau những lời đùa, sự thật của cuộc sống hiện ra lồ lộ, với hai điều quan trọng nhất: sự tàn nhẫn và sự dối trá.
