Đánh giá về nhân vật Mã Giám Sinh trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều Bài văn mẫu lớp 9 hay nhất

Tài liệu bao gồm 4 mẫu văn đánh giá về nhân vật Mã Giám Sinh trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du. Các bạn có thể tham khảo thêm các bài văn phân tích nhân vật Thúy Kiều, phân tích nhân vật Kim Trọng và nhiều bài văn lớp 9 khác tại Mytour.com.vn. Chúc các bạn học tốt!

Đánh giá về nhân vật Mã Giám Sinh - Mẫu 1

“Dây đàn đã đứt, tiếng còi cất lên”
Hai trăm năm lại càng luyến tiếc trong lòng người”.
(Gửi tới vị đồng hương Nguyễn Du” – Tố Hữu)

Hơn hai trăm năm đã trôi qua nhưng cho đến nay và mãi mãi sau này, “Truyện Kiều” vẫn là một phần không thể thiếu trong tinh thần của người Việt, vẫn là một tác phẩm bất hủ, vẫn “lan tỏa cảm xúc”, gắn bó với cuộc sống của mọi thế hệ. Một trong những lý do khiến tác phẩm đó ấn tượng sâu đậm trong lòng người là vì thông điệp về tình yêu thương và sự quý trọng con người thông qua việc phê phán xã hội phong kiến lụy tàn, đặc biệt là việc chỉ trích tình trạng buôn người và sự thống trị của tiền bạc. “Mã Giám Sinh mua Kiều” là một trong những đoạn được nhắc đến.

Đoạn trích không chỉ khiến chúng ta cảm thấy xúc động và đau lòng cho cảnh Kiều đối mặt với bi kịch gia đình và bi kịch tình yêu tan vỡ, mà còn làm chúng ta tức giận trước hình ảnh của một kẻ vô lương như Mã Giám Sinh.

Bị kẻ buôn bán người vu oan, cha và em trai bị tra khảo, tài sản gia đình bị lấy mất “đầy túi tham lam”. Trước tình thế khốn khó, Kiều quyết định: “Dám dằn thế này, đền đền ba đời”. Đây là một trong những đoạn thơ thành công về nghệ thuật mô tả nhân vật của Nguyễn Du - đặc biệt là nhân vật phản diện, Mã Giám Sinh.

Đầu tiên, tác giả giới thiệu ông là một “viễn khách” đến để làm nghi thức “vấn danh” - khách xa lạ đến hỏi vợ và cầu hôn:

“Gần đây có người phàm nào
Mới đến để hỏi tên của mọi người”

Phần giới thiệu mang nét trang trọng. Hai câu thơ sau đó là một trò hỏi - đáp:

“Hỏi tên, hắn đáp: Mã Giám Sinh”
Hỏi quê, hắn trả lời: “Ở gần Huyện Lâm Thanh”

Phản ứng của hắn thật là cục mịch, thiếu lịch sự. Thực ra Mã Giám Sinh là một trong những người đồng bào của Tú Bà, cùng mở lầu xanh:

'Hai người cùng làm một công việc
Qua năm tháng buôn bán đã sâu”

Hắn ở Lâm Tri nhưng nói dối rằng quê ở “Lâm Thanh”. Lúc trước hắn tỏ ra là “viễn khách” trước mụ mối, nhưng bây giờ lại nói là “gần”. Thực ra là người có tính cách gian trá. Hắn chỉ là kẻ buôn bán thịt người nhưng lại tự hào là sinh viên trường Quốc Tử giám, họ Mã. Tiểu sử của hắn thật là mơ hồ. Bản chất con người dần dần hé lộ...

“Quá niên trạc ngoại tứ tuần
Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao
Trước thầy sau tớ lao xao
Nhà băng đưa mối rước vào lầu trang
Ghế trên ngồi tót sỗ sàng
Buồng trong mối đã giục nàng kíp ra”

Vượt qua bốn mươi tuổi nhưng vẫn trẻ trung: “nhẵn nhụi” và “bảnh bao” là hai từ để chỉ châm biếm. Cũng “thầy” cũng “tớ”, cũng “trước” cũng “sau”, có vẻ rất sang trọng, mỗi bước đi đều có người phục vụ, nhưng thầy, tớ của tên “du khách xa xứ” này sao mà “lao xao” không có một chút trật tự, tôn trọng gì !

Đặc biệt là cử chỉ ngồi “sỗ sàng” trên “ghế cao” cho thấy hắn là người không biết kiềm chế, không biết lễ phép. Nếu thực sự là sinh viên của trường Quốc Tử giám, thì hắn thật sự là thiếu sĩ phu. Từ “tót” ở đây mang ý nghĩa khinh bỉ. Theo nhận xét của nhà phê bình Hoài Thanh, “chỉ một từ “lẻn” dành cho Sở Khanh, từ “tót” dành cho Mã Giám Sinh, Nguyễn Du đã nắm bắt được toàn bộ bản chất của nhân vật”. Tại đây tác giả không sử dụng những từ ngữ lịch sự, hình ảnh cao quý mà sử dụng từ ngữ dân dã mang tính chất tả thực và bao gồm cả sự mỉa mai, châm biếm, khinh bỉ của tác giả. Cách miêu tả ở đây khác hoàn toàn so với cách diễn tả nhân vật chính diện. Chẳng hạn một Thúy Vân:

“Khuôn mặt tròn trĩnh, nét mặt tỏa sáng”

hoặc một Thúy Kiều:

“Làn thu trữ tình, vẻ xuân sơn
Hoa mùa rụng, liễu thảm u mê”

Rõ ràng nghệ thuật miêu tả nhân vật rất linh hoạt. Nhưng có vẻ bản chất của anh ta qua việc giao dịch mới được phơi bày:

“Cân nhắc uyên bác, thử tài
Thiết kế kế sách, thử bài phát minh”

Các từ “cân”, “ép”, “thử” thường được sử dụng trong quá trình kiểm tra hàng hóa. Vậy thực chất đây là một cuộc giao dịch được ẩn dụ và thông qua những hành động của anh ta, chúng ta có thể hiểu được rằng anh ta là một tên buôn người khá tinh vi. Những từ này dường như đơn giản, lạnh nhạt và có vẻ như tác giả đang đứng bên ngoài quan sát nhưng thực ra chúng mang trong mình nhiều cảm xúc phức tạp, đau đớn của một trái tim nhân đạo.

Lời nói lịch lãm của anh ta không thể che giấu được tính cách giả dối, thực dụng:

“Nói rằng: “Mua ngọc tới Lam Kiều

Cuối cùng, tác giả đã phơi bày bản chất của hắn:

“Ép buộc một ít thêm hai
Bán rẻ hơn giá, giờ nhận hơn bốn trăm”

Chỉ cần hai từ “ép buộc” và “nhận giá” đã đủ làm cho gã Mã lộ rõ bản chất là một tên buôn người tàn bạo. Nhờ đó, ta cũng hiểu được tính cách kỳ quặc của y. Tác giả đã kết thúc cảnh mua bán đó bằng những từ liên quan đến việc cầu hôn: “nạp hồng”, “cầu thiếp”, “canh bạc”… nhưng cũng không quên thêm một câu mỉa mai, đắng cay:

“Tiền đã sẵn, còn gì chưa xong”

Đồng tiền – sức mạnh đã khiến cho bọn quan lại áp bức dân lành, đồng tiền đã làm cho sự sống và tự do bị chia cắt, thay đổi đạo đức và lòng tin, gây nên sự thay đổi trong xã hội, đồng tiền đã đẩy lùi cuộc sống và phẩm chất của con người. Nàng Kiều, người có tài năng và vẻ đẹp, đã trở thành một món hàng vô giá trị trước tiền bạc của kẻ Mã Giám Sinh.

Thông qua nhân vật Mã Giám Sinh, ta nhận ra rõ hơn cách viết hiện thực trong việc mô tả con người của Nguyễn Du. Mọi nét vẽ đều sắc nét, tạo ra hình ảnh của một nhân vật xấu xa, hèn hạ của Mã Giám Sinh. Mỗi chi tiết đều sống động, bên dưới những nét vẽ là sự khinh bỉ của nhà thơ đối với loại người “bạn cùng của ma quỷ” này! Bức chân dung phản diện của Mã mang lại sự thấu hiểu sâu sắc về thực tế, lên án bọn buôn người bán thịt vô nhân đạo, những kẻ giả dối trong xã hội thối nát.

Tóm lại: “Mã Giám Sinh mua Kiều” là một trong những đoạn thơ có giá trị tố cáo mạnh mẽ và sâu sắc nhất trong “Truyện Kiều”. Thông qua nhân vật Mã Giám Sinh, Nguyễn Du đã tạo ra một bức tranh sống động, giúp chúng ta nhận ra rõ hơn sự tàn ác, đáng sợ của bọn buôn người trong xã hội, cũng như tác động của tiền bạc trong xã hội thời đó. Đây cũng là thành công của việc tố cáo hiện thực và nhân văn trong tác phẩm.

Cảm nhận về nhân vật Mã Giám Sinh - Mẫu 2

Mã Giám Sinh là nhân vật tiêu biểu của tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du. Anh ta chỉ là một kẻ buôn người, nhưng lại tự nhận là sinh viên của trường Quốc Tử Giám, họ Mã. Dù cố tình giả dối bằng cách mặc mặc áo sinh viên, nhưng bằng ngoại hình, hành động và tính cách, anh ta đã lộ bản chất dưới bàn tay mô tả tài tình của thi hào Nguyễn Du. Một số đặc điểm, hình dạng của Mã Giám Sinh đã được hé lộ:

Ngoài bốn mươi tuổi vẫn trai lơ lố bịch: “nhẵn nhụi” và “bảnh bao” là hai nét vẽ châm biếm. Cũng “thầy” cũng “tớ”, cũng “trước” cũng “sau”, có vẻ sang trọng lắm, đi đâu một bước là có kẻ hầu người hạ, nhưng thầy, tớ của tên “khách viễn phương” này sao mà “lao xao” chẳng có nền nếp, lễ giáo gì !

Đặc biệt là cách ngồi “sỗ sàng” ở “ghế trên” thể hiện hắn là người không biết giữ ý tứ, không biết lễ phép. Nếu là sinh viên trường Quốc Tử giám thật, thì hắn ta rất kém sĩ hạnh. Chữ “tót” ở đây mang sắc thái khinh bỉ. Nói như nhà phê bình Hoài Thanh “chỉ một từ “lẻn” cho Sở Khanh, chữ “tót” cho Mã Giám Sinh, Nguyễn Du đã thâu tóm toàn bộ bản chất của nhân vật”. Ở đây tác giả không dùng những từ ngữ trang nhã, hình ảnh ước lệ mà sử dụng từ ngữ bình dân mang tính chất tả thực và có ẩn chứa cả thái độ mỉa mai, châm biếm, khinh bỉ của tác giả.

Cách giới thiệu có vẻ trang trọng. Hai câu thơ tiếp theo là lời hỏi – đáp: Hỏi tên, rằng: Mã Giám Sinh Hỏi quê, rằng: Huyện Lâm Thanh cũng gần.

Rõ ràng đây là cách nói của một kẻ thiếu lịch sự. Hành động của Mã Giám Sinh còn đáng phê phán hơn nhiều.

Ghế trên ngồi tự phụ kiêu ngạo.

Chỉ cần một từ 'tót', tác giả đã phản ánh nhân cách của Mã Giám Sinh. Hắn là kẻ thiếu học, không biết phép tắc. Bản chất của Mã Giám Sinh còn được lộ thông qua cách hắn ngã giá mua Kiều:

Đắn đo cân sắc cân tài
Ép cung cẩm nguyệt thử bài quạt thơ
Cò kè bớt một thêm hai.

Với từ 'cò kè' và 'đắn đo', Nguyễn Du đã phác họa nhân vật Mã Giám Sinh: bủn xỉn, tính toán chi li. Đoạn trích này cũng cho thấy nghệ thuật tả người tài tình của Nguyễn Du.

Cảm nhận về nhân vật Mã Giám Sinh - Mẫu 3

Trong Truyện Kiều, Nguyễn Du thể hiện sự căm ghét đối với những kẻ vô nhân tính trong xã hội phong kiến. Nhân vật Mã Giám Sinh là một ví dụ điển hình về sự đê tiện, vô văn hóa trong xã hội đó.

Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều nằm ở phần đầu thư hai Gia biến và lưu lạc, mở đầu kiếp đoạn trường của người con gái họ Vương. Sau khi gia đình Kiều bị tên bán tơ vu oan, Vương Ông và Vương Quan bị bọn sai nha bắt giữ, đánh đập dã man. Nhà cửa cũng bị chúng lục soát, của cải bị vơ vét đi hết. Vì để có đủ tiền cứu cha và em ra khỏi tình cảnh khốn khổ đó, Thúy Kiều đã quyết định bán mình để lấy tiền cứu cha và gia đình thoát khỏi tai họa. Đoạn này nói về việc Mã Giám Sinh đến mua Kiều qua mai mối mách bảo. Tác giả miêu tả thật kĩ lưỡng bức chân dung của nhân vật Mã Giám Sinh bằng những lời lẽ khinh bỉ nhất:

Gần miền có một mụ nào,
Đưa người viễn khách tìm vào vấn danh.
Hỏi tên, rằng: “Mã Giám Sinh”,
Hỏi quê, rằng: “Huyện Lâm Thanh cũng gần”.

Viễn khách là khách ở xa đến. Mã Giám Sinh nghĩa là Giám Sinh họ Mã. Giám Sinh là tên học trò ở Quốc Tử Giám, trường lớn ở kinh đô thời xưa. Giám Sinh cũng có khi chỉ chức giám sinh người ta mua của triều đình. Giới thiệu Mã Giám Sinh, ngay từ đầu, tác giả đã mập mờ tung tích như chính cái bản chất đê tiện, đớn hèn của hắn.

Bút pháp hiện thực miêu tả nhân vật phản diện Mã Giám Sinh hoàn chỉnh cả về diện mạo và tính cách. Hắn có lời nói cộc lốc, vô văn hóa, con nhà thất học, hoàn toàn ngược lại với danh tính mà hắn đã giới thiệu. Khi được hỏi, hắn trả lời nhát gừng, không có chủ ngữ, không thèm thưa gửi:

Hỏi tên, rằng: “Mã Giám Sinh”,
Hỏi quê, rằng: “Huyện Lâm Thanh cũng gần”.
Quá niên trạc ngoại tứ tuần,
Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao.
Trước thầy sau tớ lao xao,
Nhà băng đưa mối rước vào lầu trang.

Cái dáng vẻ nhếch nhác, kỳ quặc và sự giả dối hiện hình ngay trên khuôn mặt của hắn. Dù đã ở ngoài bốn mươi tuổi “quá niên trạc ngoại tứ tuần” nhưng Mã Giám Sinh vẫn tỏ ra trẻ trung, “mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao” khi đi cầu hôn. Với vẻ ngoài của một gã râu cạo “nhẵn nhụi” (từ thường dùng để miêu tả đồ vật hơn là con người), ăn mặc “bảnh bao”, đỏm dáng, chải chuốt quá mức, có thể nói là đạo đức suy đồi, ngụy biện, không hề có dáng vẻ của một người trí thức lương thiện.

Cảnh thầy tớ lãng tử, cẩu thả: “trước thầy sau tớ lao xao”. Có vẻ như họ đều thuộc cùng một tầng lớp buôn bán người nên thầy tớ không biết phân biệt, không tôn trọng nghi thức.

Khi bước vào nhà, cử chỉ của hắn vô cùng vụng về, quen thuộc với thái độ khinh người:

Ghế trên ngồi sụp sàng tột cùng,
Buồng trong mối đã giục nàng phải ra.

Ghế trên thường dành cho người có vị trí cao, người lớn tuổi, là nơi để tôn trọng. Mã Giám Sinh, khi hỏi cầu hôn vợ là hàng con cháu, lại ngồi ở đó, không chỉ không tôn trọng mà còn thể hiện cử chỉ vụng về và sụp sàng của người vô học, không có may mắn. “Ngồi sụp sàng” là một cách diễn đạt hình tượng để miêu tả hành động thiếu văn hóa ấy. Chi tiết này đã phản ánh Mã Giám Sinh thật sự là một người vô học, tầm thường.

Về bản chất, nhân vật Mã Giám Sinh là biểu tượng của bản tính kẻ buôn lậu với đặc điểm giả dối, vô nhân vì tiền bạc. Sự giả dối từ dòng huyết và quê quán mờ nhạt. Mã Giám Sinh xuất hiện dưới hình tượng người có học vấn đi mua tì thiếp, tên và quê hương đều mập mờ. Mã Giám Sinh có thể là học trò trường Quốc Tử Giám. Hoặc có thể là người mua chức giám sinh từ triều đình. Thậm chí còn không rõ thuộc dòng họ nào. Hắn giới thiệu quê nhà “viễn khách” nhưng lại nói rằng “cũng gần”. Điều này cho thấy hắn lừa dối hai lần để che dấu dấu vết và dễ dàng lừa gạt. Thậm chí, tính danh và tuổi tác cũng giả dối, dù đã lớn tuổi nhưng vẫn cố tỏ ra trẻ trung, vẻ ngoài như một thư sinh, phong trần, lịch sự nhưng “trước thầy sau tớ lao xao” đầy láo nháo.

Bản chất vô nhân vì tiền của nhân vật Mã Giám Sinh hiện rõ trong cảnh mua bán Kiều. Tính vô nhân trong hành động, thái độ đối xử lạnh lùng, vô cảm trước nhan sắc, tài hoa của Kiều, hắn coi Kiều như một món hàng, xem sắc đẹp, tài năng của nàng chỉ như giá trị của hàng hóa có thể mang lại lợi nhuận.

Đắn đo cân sắc cân tài,
Ép cung cầm nguyệt thử bài quạt thơ.

Sau khi đã cân nhắc kỹ lưỡng, ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ, chỉ khi hài lòng, hắn mới “tùy cơ dắt dìu”. Tính vô nhân trong tâm lý lạnh lùng, vô tình trước hoàn cảnh của Kiều và lòng tham mãn, hóm hỉnh: “tiền lưng đã sẵn việc gì chẳng xong”. Lời nói ban đầu có vẻ lịch sự, biết phép tắc: “Rằng mua ngọc đến Lam Kiều – Sính nghi xin dạy bao nhiêu cho tường?”. Nhưng chỉ cần một câu và hành động mua bán vẫn lộ rõ.

Cò kè bớt một thêm hai,
Giờ lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm.

Với kẻ buôn, tiền bạc là vấn đề sống còn, vì thế hắn phải luôn nói nhiều về mặc cả, thâm nhập giá, tìm kiếm hàng với giá “hời nhất”. Hắn ngay lập tức áp dụng thói quen “cò kè bớt một, thêm hai” cho đến “giờ lâu” mới “ngã giá”. Câu thơ mô tả hình ảnh kẻ mua, người bán giao dịch món hàng. Túi tiền được mở ra, rút vào, nâng lên, đặt xuống. Chi tiết này không chỉ thể hiện mặt trước của một trò chơi mua bán vô nhân, trắng trợn mà còn lên án Mã Giám Sinh là kẻ buôn người lố bịch, đáng sợ. Bản chất giả dối của hắn đã rơi rạp ra khỏi mặt nạ mà hắn đeo từ khi nào.

Nhân vật phản diện Mã Giám Sinh được mô tả bằng ngôn ngữ trực tiếp, bút pháp hiện thực. Nguyễn Du kết hợp giữa việc kể chuyện và mô tả ngoại hình, cử chỉ, ngôn ngữ đối thoại để khắc họa tính cách của nhân vật một cách hoàn hảo về cả ngoại hình và tính cách, rất cụ thể, sống động, mang thông điệp tổng quát về kẻ giả dối, vô học, vô nhân trong xã hội. Tất cả nhấn mạnh bản chất của kẻ buôn lọc lõi. Vì tiền bạc, hắn sẵn lòng vùi dập nhân phẩm của con người lương thiện.

Mã Giám Sinh mua Kiều là một bức tranh hiện thực về xã hội đồng thời thể hiện tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du trên cả hai mặt: vừa lên án các thế lực xấu xa, tàn bạo vừa thương cảm, xót xa trước sắc đẹp, tài năng, nhân phẩm của người phụ nữ bị chà đạp. Đoạn trích còn thể hiện tài năng, nghệ thuật của Nguyễn Du: mô tả nhân vật phản diện bằng ngòi bút hiện thực, khắc họa tính cách của nhân vật qua ngoại hình, cử chỉ (khác với nhân vật chính diện được mô tả bằng bút pháp lý tưởng hóa nhân vật).

Cảm nghĩ về nhân vật Mã Giám Sinh - Mẫu 4

Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều là phần mở đầu trong khoảng thời gian 15 năm chịu đựng đau khổ của Kiều. Đoạn thơ này bao gồm 34 câu, từ câu 619 đến câu 652 trong Truyện Kiều.

Đoạn thơ tái hiện một phân đoạn trong thời kỳ mua bán nô lệ, thể hiện bút pháp nghệ thuật tự sự và mô tả nhân vật của thi sĩ Nguyễn Du. Đặc điểm nổi bật nhất là cách miêu tả và khắc hoạ nhân vật Mã Giám Sinh.

Trước tình huống gia đình rơi vào cảnh biến cố, Kiều là con gái hiếu thảo quyết tâm bán bản thân để chuộc cha ra khỏi vòng lao lý:

Kế sách thông minh, tâm hồn đầy dung tử.
Liều mình hy sinh, quyết tâm trả nợ trong ba đợt xuân sang.

Người đến mua Kiều được mô tả là 'người xa lạ' được một người trung gian đưa đến để “vấn danh”, để làm việc lễ phép và xin hỏi cưới! Cách giới thiệu này có vẻ trang trọng. Liệu “người xa lạ” có đến để tìm kiếm một người đẹp để “thề non hẹn biển”?

Ở gần khu vực có một người phụ nữ,
Hướng dẫn người xa lạ tới để làm quen.

Khách tự giới thiệu là 'kẻ sĩ” - sinh viên trường Quốc Tử Giám, chỉ tiết lộ họ không tiết lộ tên, rất phong cách quý tộc; sau đó giới thiệu quê hương bản quán: “huyện Lâm Thanh cũng gần'. Hai từ 'rằng' liên tục phản ánh một thái độ kiêu căng coi thường mọi người. Lời đáp của 'viễn khách” vừa tự tin vừa thô lỗ, khiếm nhã:

Hỏi tên, rằng: “Mã Giám Sinh',
Hỏi quê, rằng: 'Huyện Lâm Thanh cũng gần'.

Đọc “Truyện Kiều' ta hiểu nguồn gốc của “viễn khách'. Y với mụ Tú Bà là kẻ “Làng chơi đã trở về già hết duyên'. Sống ở Lâm Tri 'Quanh năm buôn phấn bán hương đã lề'. Sinh viên trường Quốc Tử Giám, “huyện Lâm Thanh cũng gần' mà Mã Giám Sinh tự giới thiệu chỉ là sự khoe mẽ, bịp bợm. Viễn khách chỉ là kẻ buôn thịt bán người 'Quen mối lại kiếm ăn miền nguyệt hoa'.

Đây là bức chân dung truyền thần tên lái buôn họ Mã:

Quá tuổi niên trạc, bề ngoại lạnh lùng,
Diện mạo gọn gàng, trang phục sành điệu.

Nhân cách của y dần hé lộ. Sự “nhẵn nhụi' của khuôn mặt gợi lên ấn tượng của một người tầm thường, đơn giản; còn áo quần “bảnh bao' biểu hiện tính cách giả dối. Hai thuộc tính này làm nổi bật sự châm biếm đối với Mã Giám Sinh “vẫn là một phong trần quen thuộc'.

Khi lần đầu gặp gỡ Thúy Kiều, hình ảnh văn minh của người đẹp luôn ấn tượng với Kim Trọng:

Đeo túi gió vặn vẹo đường,
Sau lưng theo vài đứa trẻ con con.

'Vài đứa trẻ con con' là những đứa bé dễ thương. Mã Giám Sinh, với tư cách của một người thầy - tớ, trang phục lịch sự, di chuyển một cách lộng lẫy, nhưng mối quan hệ giữa ông và những người hầu này lại lộn xộn, thiếu trật tự, không lịch sự, đáng khinh khiếp:

Trước thầy sau tớ lao xao

Sau khi bị mụ mối “dắt vào lâu đài”, cách hành xử, tư thế của Mã Giám Sinh tiết lộ sự phô trương của kẻ hạ lưu, trần trụi trên khuôn mặt:

Một mụ mối đưa mối vào lầu trang,
Ngồi trên ghế tức tối lạ lùng.

Việc “ngồi tức tối” là phong cách của những người buôn bán, của “phố buôn thịt”, của “kẻ buôn người'. Còn hành động “lạ lùng' là biểu hiện của những kẻ thiếu nhân quả, không biết lễ nghĩa, không có lòng tự trọng. Hắn khinh thường giá trị của con người. Chỉ những người “kiếm ăn miền nguyệt hoa' mới có thể “ngồi tức tối” và thái độ “lạ lùng' như vậy!

Mã Giám Sinh là một kẻ buôn thịt bán người chính hiệu “quanh năm buôn bán hương liệu đã lề”. Khi mụ mối “mở cửa, nắm tay' món hàng, hắn “cân sức” rồi “cân tài', hắn “ép', hắn “ thử', hắn bắt Kiều đánh đàn, viết thơ một cách “cân nhắc” tỉ mỉ. Người “đẹp như hoa” với hắn chỉ là một món hàng:

Đắn đo cân sức cân tài,
Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ.

Và chỉ sau khi đã “đầy chứa một vẻ uy nghi”, Mã Giám Sinh mới “tùy cơ điều đình' mua bán. Mặc dù gọi là “mua ngọc”, mặc dù tỏ ra cao quý là “tôn quý', nhưng vẫn “cò kè” lúc thì “bớt một”, lúc thì “thêm hai”. Thời gian thương lượng với người đẹp đã kéo dài đến “giờ lâu” mới “đạt được giá”:

Cò kè bớt một thêm hai,
Giờ lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm.

Cảnh “Mã Giám Sinh mua Kiều” đã phản ánh bản tính và tài năng của Nguyễn Du. Qua nhân vật Mã Giám Sinh, nhà thơ đã lên án, khinh bỉ “khu buôn thịt, quân buôn người” trong xã hội thối nát. Giá trị của người phụ nữ đã bị chà đạp, nhân phẩm họ bị vùi lấp trong bùn đen! Câu thơ “Tiền lưng đã sẵn, làm gì chẳng xong!' là một phê phán sắc bén đối với những kẻ không ngần ngại làm giàu trên cơ thể của người phụ nữ.

Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp nghệ thuật hiện thực, chọn những chi tiết tiêu biểu nhất, đặc sắc nhất về trang phục, dáng vẻ, cử chỉ, ngôn ngữ, phong cách mua bán... để mô tả tính cách của nhân vật Mã Giám Sinh. Hắn là một kẻ phong trần, giả dối, bủn xỉ, thuộc “Hội vô nghĩa, ở không có nhân phẩm' như Tú Bà đã phân xử hắn.

Chữ nghĩa dưới bút thi sĩ có một sức mạnh kỳ diệu, tạo ra những hình ảnh sắc sảo như: nhẵn nhụi, bảnh bao, lao xao, ngồi tức tối, sỗ sàng, điều đình, cò kè. Hình ảnh nhân vật Mã Giám Sinh trong “Truyện Kiều” đã trở thành một biểu tượng cho bọn 'buôn bán hương liệu' trong xã hội, góp phần thắt chặt giá trị hiện thực của tác phẩm vĩ đại này.