Cặp tai nghe không dây đầu tiên của Grado thể hiện rõ tầm quan trọng của việc đặt chất lượng âm thanh lên hàng đầu trong mọi sản phẩm
Những người chơi âm thanh cầm tay gạo cội chắc chắn sẽ không quên cái tên Grado Labs, một hãng âm thanh của Mỹ đã được thành lập vào năm 1953. Hãng nổi tiếng với những sản phẩm mang dáng vẻ cổ điển, giản dị hay nói một cách đơn giản là 'cũ', nhưng đem lại chất âm mà cả những cặp tai nghe có giá bán cao cấp hơn cũng phải nhún nhường. Dân Việt Nam chắc chắn vẫn không quên các sản phẩm dòng Prestige SR125i, SR225i hay SE325i/is hay Reference RS1i, RS1e đã từng làm mưa làm sóng thị trường, và vẫn đang tiếp tục phục vụ các Grado fan tới tận nay.
Nhưng không phải vì vậy mà hãng âm thanh này luôn hoàn hảo. Nhắc tới Grado, ta nhắc tới những chiếc hộp đựng được làm bằng giấy mà mọi người gọi một cách thân thương là 'hộp Pizza'. Các cặp tai nghe của hãng có kiểu dáng hoài cổ, và chất lượng hoàn thiện cũng...hoài cổ luôn, với những dòng sản phẩm tầm thấp hay bị chê là quá 'nhựa'. Dây của các cặp tai nghe này cũng được thiết kế khá...lạ, chúng dày như một sợi dây điện vậy, gây khó khăn trong quá trình sử dụng.
Hơn nữa, gần như tất cả các cặp tai nghe của Grado đều được thiết kế theo dạng On-ear, kèm theo đó là lực ép quá mạnh nên tạo ra sự khó chịu, nóng nực cho người dùng trong mùa hè. Nhưng vượt qua tất cả những nhược điểm đó, những người cuồng Grado vẫn tiếp tục mua, tiếp tục sử dụng các sản phẩm của hãng để được tận hưởng chất âm Audiophile mà chúng đem lại. Có những người quá mê thích chất âm của các cặp tai nghe Grado tới mức chỉ có thể nghe được các cặp tai nghe của hãng, và không bao giờ có thể chuyển qua được các dòng sản phẩm khác.
Sau khi Apple quyết định từ bỏ cổng nghe nhạc 3.5mm, và rồi các hãng điện thoại Android khác cũng từ đó mà 'bắt chước', các hãng âm thanh đã phải 'nháo nhào' chuyển sang sản xuất các sản phẩm không dây để đáp ứng. Những hãng âm thanh lâu đời, có chỗ đứng vẫn tiếp tục sản xuất tai nghe có dây chất lượng cao, nhưng chắc chắn họ cũng không thể bỏ qua 'miếng bánh' quá ngon ngọt là thị trường tai không dây. Grado cũng nhìn thấy cơ hội này để làm mới, thay đổi bản thân và ra mắt cặp tai nghe Bluetooth đầu tiên của mình mang tên Grado GW100 vào đầu tháng 9 năm nay.
Ngay cả khi chưa mở hộp, ta đã có thể nhận ra đây là một cặp tai nghe của Grado với chiếc hộp Pizza giấy quen thuộc. Nhưng trái ngược với các sản phẩm cũ, GW100 có hộp nhỏ gọn và ít họa tiết thừa thãi hơn.
Ngay cả trước khi mở hộp, hãng đã nhắc nhở người dùng rằng Grado là một hãng lâu đời, 'sự truyền thống vẫn có chỗ đứng'!
Mở hộp, ta lại được...nhắc thêm một lần nữa rằng hãng đã đi vào sản xuất các thiết bị âm thanh từ năm 1953!
Sợi dây của GW100 khác '360 độ' so với những chiếc dây của dòng Prestige trước đây, có vẻ mỏng và tiện lợi hơn, nhưng đã không được gia cố chắc chắn bằng. Theo mình thì đây là một yếu điểm, nhưng là yếu điểm nhỏ vì 99.99% người dùng mua cặp tai nghe này là để nghe nhạc không dây!
Trong hộp, ngoài tai nghe ta có thêm một bức thư 'thân ái', cảm ơn người dùng đã mua sản phẩm của Grado với chữ kí của cả 3 thế hệ gia đình Grado đã điều hành công ty trong suốt 65 năm qua, một sợi dây sạc micro USB và dây cắm 3.5mm để nghe nhạc những lúc hết pin.
Phát triển một cặp tai nghe không dây, Grado hoàn toàn có thể làm mới mình bằng cách sử dụng một thiết kế mới, nhưng hãng vẫn tiếp tục sử dụng kiểu dáng giống y hệt với các dòng sản phẩm trước đây. Đây là một con dao 2 lưỡi, vì những fan 'cứng' của hãng chắc chắn sẽ thích, nhưng hãng sẽ khó thu hút được những khách hàng mới. Khi so sánh GW100 và cặp Sony WH-1000x
Thiết kế tổng thể không thay đổi, nhưng khi cầm trên tay ta vẫn nhận ra những nâng cấp nhỏ mà hãng đã trang bị cho tai nghe. GW100 có chất lượng nhựa tốt hơn, với các khớp nối có vẻ cũng được đúc chuẩn hơn nên đã đỡ 'ọp ẹp' hơn SR60 hay SR80 nhiều.
Điểm yếu lớn và cũng cố hữu của các cặp tai nghe đến từ Grado nói riêng và các cặp tai dạng mở (Open-back) nói chung là khả năng cách âm kém, cũng như bị hiện tượng lọt tiếng ra ngoài, nên nếu như bạn nghe nhạc thì tất cả những người dùng quanh cũng 'được' (hoặc 'phải) nghe nhạc cùng bạn. Chất lượng cách âm của GW100 gần như không khác gì, đây vẫn là một cặp tai nghe sử dụng trong nhà hoặc những nơi yên tĩnh, nhưng khả năng chống lọt tiếng đã được cải thiện phần nào vì hãng đã có những biện pháp tán âm tốt hơn, giảm được đa phần âm nhạc tới tai những người xung quanh.
Trên thân tai có thêm các nút bấm để điều khiển, bao gồm nút nguồn, chỉnh âm lượng...
...cùng với đó là cổng nghe nhạc 3.5mm và cổng sạc micro USB. Cổng sạc micro USB này được che chắn bằng một cửa cao su, nhưng cũng chỉ để chống bụi mà thôi, GW100 không có chuẩn chống nước nào cả đơn giản vì mặt sau 'rộng mở', rơi xuống nước rất có thể sẽ 'đi' ngay. Thời lượng pin của cặp tai nghe này rơi vào khoảng 14 - 15 tiếng tùy vào âm lượng, có thể nói là tiêu chuẩn cho một cặp tai nghe On-ear. Trong 2 tuần trải nghiệm, mình chỉ sạc GW100 một lần duy nhất, nên pin cũng không phải là vấn đề lớn trong quá trình sử dụng, và tất nhiên khi hết pin người dùng vẫn có thể cắm dây 3.5mm để nghe.
Cặp tai nghe này vẫn đi theo hướng dạng thiết kế On-ear quen thuộc, đã làm nên tên tuổi của Grado. Nhưng đây lại là một nâng cấp nhỏ nữa của cặp tai nghe không dây này: phần đệm tai được làm dày dặn hơn, cũng như lực ép đã được giảm thiểu nhiều nên cảm giác đeo đã thoải mái hơn. Nhưng tất nhiên, kiểu đeo này vẫn sẽ làm cho người đeo cảm thấy nóng trong mùa hè, nên cũng vẫn sẽ phải bỏ ra để nghỉ sau khoảng nửa tiếng sử dụng.
Phần thiết kế 'sang' nhất của tai nghe có lẽ nằm ở dải đệm đầu, được bọc bằng đệm với vỏ ngoài bằng giả da mềm mại. Như đã đề cập, thì lực ép của tai nghe không quá lớn nên hãng cũng không cần phải bọc phần đệm đầu quá dày để không bị cấn.
Đọc tới đây, chắc chắn bạn đọc sẽ nghĩ rằng đây là một cặp tai nghe tầm trung, với thiết kế 'cổ đại' và khó dùng vì không có khả năng cách âm, vậy thì tại sao không mua những cặp tai nghe từ các hãng khác chứ? Câu trả lời đó là người dùng không mua GW100 để tận dụng những tính năng mới nhất, hay để có thiết kế 'lòe người', mà là vì cách tai nghe tái tạo âm thanh.
Gần như tất cả các hãng âm thanh đang làm tai nghe không dây hiện nay đều đi theo một hướng âm thanh giống hệt nhau: một chất âm nghe tạp, với tất cả các dải âm đồng đều và nhẹ nhàng để dễ phối nhạc. Đây là một chất âm 'an toàn', khó có thể chê nhưng cũng khó tìm ra một điểm nổi bật để khen. Grado GW100 đi theo hướng hoàn toàn khác, không muốn thỏa hiệp bất cứ một dải nào, từ đó tạo nên một chất âm thú vị, nổi bật và không bị nhàm chán.
Âm trầm của cặp GW100 có lượng dồi dào hơn một chút so với dòng Prestige, cũng như có âm lượng cao hơn so với trước, cũng có thể nói là đã được 'hiện đại hóa'. Song, cách hãng tinh chỉnh âm trầm này đã làm cho cặp tai nghe này nổi bật so với các sản phẩm không dây khác trên thị trường. Thử bài Too hip to retire trong album Whiplash, âm trống xuống tới được đoạn siêu trầm (sub-bass), cân bằng được sự mềm mại và punchy nên tuy cho cảm giác lực rất tốt nhưng lại không dồn ứ. Độ chi tiết trong dải trầm được thể hiện tuyệt vời, từ đó tạo ra những nhịp trống hoặc âm bật bộ dây mang tính thực, tròn trịa và tránh được hiện tượng 'làm phẳng' (flat) của các cặp tai nghe nghe tạp.
Âm trầm của Grado từ trước đến nay vẫn được ca ngợi vì tốc độ phản ứng nhanh, phù hợp với nhạc có nhịp điệu nhanh, nhưng trên GW100 theo quan điểm của tôi, dù đã thêm thêm lượng và tốc độ tan chậm hơn, vẫn là một dải âm có tính kỹ thuật cao. Điểm yếu của âm trầm này là bị ảnh hưởng bởi các tạp âm bên ngoài, ở những nơi ồn ào âm trầm trở nên yếu đi, lại một lần nữa khẳng định rằng đây là một cặp tai nghe dành cho việc thưởng thức ở những nơi yên tĩnh.
Cách GW100 thể hiện dải âm trung chắc chắn sẽ tạo ra sự tranh cãi giữa các người nghe nhạc. Trong thời gian trải nghiệm cặp tai nghe này, một người bạn là fan hâm mộ thực sự của Grado đã nghe thử, và kết luận rằng dải trung này khá 'lạ'. Nó hơi lùi về phía sau, ngược lại với phong cách âm trung tiến bộ, thậm chí có phần 'bạo lực' của dòng sản phẩm Prestige. Cách thể hiện giọng ca sĩ mạnh mẽ và táo bạo đó là một trong những yếu tố làm cho các cặp tai nghe của Grado nổi bật khi nghe nhạc Rock và Metal. Cuối cùng, cậu bạn này không thích GW100 vì dải trung này.
Nhưng đối với tôi thì ngược lại hoàn toàn, tôi cho rằng đây là một trong những cách thể hiện âm trung toàn diện nhất. Giọng Cécile Corbel trong Les Capitaines hơi nghiêng về phía tối nhẹ, ấm áp và luôn tạo ra cảm giác thân mật mặc dù không tiến gần tới người nghe như các cặp tai có dây của hãng. Đến gần với phần trung cao (high-mid), GW100 vẫn giữ được sự mạnh mẽ và không 'mềm yếu', tạo ra điểm sáng cho giọng hát của ca sĩ. Sự 'toàn diện' của dải trung này không chỉ nằm ở mức độ sáng tối, hoặc ở điểm nào đó mà còn ở âm hình tốt. Âm guitar trong bài Up Close của nhạc sĩ Ottmar Liebert gần như 'bật' ra và đập thẳng vào người nghe. Đây là một đặc điểm của những cặp tai nghe cao cấp, và khó tìm thấy ở những sản phẩm không dây.
Dải âm cao của GW100 đã tạo ra sự khác biệt, với lượng âm rất nhiều, không bao giờ là thiếu dù là ở các bài nhạc Pop Rock như Paradise của Coldplay hoặc Jazz nhẹ nhàng như St Judy's Comet qua giọng hát của nữ ca sĩ Alexis Cole. GW100 đạt tới những âm tần cao nhất, và thể hiện chúng một cách đầy đủ, khiến âm cao luôn sáng, có sự sắc nét và thậm chí có sự sắc sảo. Điều này lại tạo ra một chất âm của GW100 thú vị, với sự đối lập giữa âm trầm đậm đà và âm cao sáng, tạo ra một trải nghiệm nghe nhạc đầy hấp dẫn.
Phần lớn âm thanh của GW100 được đặt ở giữa đầu người nghe, nhưng không phải vì vậy mà âm trường của tai nghe hẹp. Trong các bài có âm thanh ở rìa, tai nghe vẫn có khả năng đưa ra những âm thanh này để tạo ra cảm giác không gian âm thanh mở rộng. Đây là một loại âm trường không 'làm màu', không chứa đựng tất cả mọi thứ ra xa người nghe để rồi tạo ra một cảm giác 'mông lung' và 'ảo'. Có thể nhiều người không hợp với kiểu âm trường như thế này và muốn có một âm trường rộng mở hơn, nhưng đối với tôi, một âm trường vừa phải và tạo ra sự gần gũi sẽ tốt hơn cho kiểu âm của GW100.
Trước khi sản phẩm này được phân phối tại Việt Nam, phần lớn mọi người đã thất vọng về Grado. Họ cho rằng Grado đã 'mất phong độ' khi rời khỏi con đường tìm kiếm chất lượng âm thanh tuyệt vời ở các cặp tai nghe có dây và chuyển sang 'xu hướng' không dây như các hãng khác. Nhưng sau khi trải nghiệm GW100 trong 2 tuần, tôi cho rằng đây vẫn là một cặp tai nghe mang đậm dấu ấn của Grado, từ cách đóng gói, thiết kế, đến khả năng tái tạo âm thanh.
Chất âm của cặp tai nghe này đã có sự khác biệt, với một chút 'hiện đại hóa' so với dòng Prestige hay Reference, nhưng điều đó có vấn đề gì không? Hãng vẫn đang tiến xa hơn trong việc đẩy giới hạn của âm thanh, cố gắng làm cho tất cả các dải âm trở nên nổi bật, nhưng vẫn giữ được sự mở và rộng lớn của âm trường mà rất nhiều cặp tai đóng phải chấp nhận thua. Nhưng ngược lại, không thể phủ nhận những điểm yếu của một cặp tai nghe Grado, như việc thiếu những công nghệ mới như chống ồn, chống nước... một thiết kế thuộc thế hệ trước. Tuy vậy, theo đánh giá cá nhân của tôi, đây vẫn là một sản phẩm đáng mua, đơn giản vì nó dũng cảm, nó khác biệt, dám bước đi theo một hướng đã định trước.