Danh sách 10 bài văn kể chuyện về lòng tự trọng (lớp 9) xuất sắc

Lịch sử Việt Nam ghi dấu nhiều vua quan và danh tướng vĩ đại đã cống hiến hết mình để bảo vệ tổ quốc. Trong số đó, danh tướng Trần Bình Trọng nổi bật với phẩm giá và lòng tự trọng tuyệt vời. Vào năm 1285, khi quân Nguyên Mông tràn vào nước ta, Trần Quốc Tuấn đã chỉ huy chiến dịch ‘vườn không nhà trống’ để bảo toàn lực lượng và chuẩn bị phản công. Trong lúc triều đình rút lui về Nam Định, Trần Bình Trọng được giao nhiệm vụ giữ vững bãi sông Thiên Mạc để ngăn chặn quân địch. Trần Bình Trọng, sinh năm 1259 tại xã Bảo Thái, Hà Nam, đã không ngần ngại chiến đấu kiên cường để bảo vệ bờ cõi. Khi quân giặc tấn công và bắt ông, Trần Bình Trọng từ chối đầu hàng và tuyên bố: ‘Ta thà làm quỷ nước Nam, còn hơn làm Vương đất Bắc!’ Mặc dù bị giặc giết hại, nhưng lòng tự trọng và khí phách của ông đã để lại ấn tượng sâu sắc. Sau khi ông mất, vua Trần Nhân Tông phong ông là Bảo Nghĩa Vương. Trần Bình Trọng là tấm gương sáng về trung liệt và lòng tự trọng cho mọi thế hệ noi theo.

Nhiều người chắc hẳn đều quen thuộc với câu chuyện ngắn ‘Lão Hạc’ của Nam Cao. Nhân vật Binh Tư trong câu chuyện chính là tôi. Là người chứng kiến cuộc đời của lão Hạc, tôi không khỏi xúc động trước lòng tự trọng của người nông dân ấy. Dưới đây là câu chuyện tôi muốn chia sẻ với các bạn.

Tôi lớn lên ở một vùng quê nghèo. Dù giờ đã có gia đình riêng, tôi vẫn giữ thói quen thích tiền, thích đồ ăn ngon và lười lao động. Tôi thường mượn đồ của hàng xóm mà không trả, khiến mọi người tránh xa tôi. Gần nhà tôi là lão Hạc, một người có hoàn cảnh khó khăn: vợ mất sớm, con trai bỏ đi làm việc ở đồn điền cao su mà chưa trở về. Lão sống một mình với con chó Vàng trong một túp lều tranh và ba sào vườn không thu hoạch được bao nhiêu do thiên tai. Mặc dù tôi không thích lão vì lão lương thiện quá, nhưng dân làng đều quý mến lão.

Rồi một ngày, lão Hạc đến nhà tôi. Tôi mời lão vào và thắc mắc về lý do lão đến. Lão Hạc xin tôi một ít bả chó. Tôi nhanh chóng lấy cho lão và thấy lão vội vã ra về mà không nói lời cảm ơn. Tôi cười thầm trong bụng vì nghĩ rằng lão cũng không tệ như tôi tưởng. Thời gian trôi qua, một hôm khi tôi làm việc ở đồng, mọi người đổ xô về nhà lão Hạc. Tôi chạy đến xem và thấy lão nằm quằn quại trên sàn, đau đớn với các triệu chứng đáng sợ. Tôi hoảng sợ và về nhà, lẩm bẩm rằng lão chết vì tôi đã đưa bả chó cho lão. Tôi tự trách mình vì lão Hạc không xứng đáng chết như vậy.

Sau cái chết của lão Hạc, tôi cảm thấy buồn và xấu hổ. Lão đã sống với lòng tự trọng và sự ngay thẳng, mặc dù trong nghèo khó. Tôi tự hứa sẽ thay đổi bản thân, sống chăm chỉ và không làm việc xấu để không phải cảm thấy xấu hổ nữa. Tôi cảm ơn lão vì đã dạy tôi bài học quý giá về lòng tự trọng mà tôi sẽ mãi ghi nhớ.

Câu chuyện của lão Hạc là một tấm gương sáng cho tất cả chúng ta. Tôi mong các bạn cũng sống với lòng tự trọng và tránh xa những việc xấu. Hãy sống theo câu tục ngữ “Đói cho sạch, rách cho thơm”.

Mùa thu đã đến gần, từng cơn gió nhẹ nhàng lướt qua, đùa nghịch trên các lá cây, hòa quyện cùng ánh nắng vàng trong trẻo của mùa thu mới. Hôm nay là chủ nhật, bạn bè của Tâm đã đến nhà từ sớm, rủ cô đi dã ngoại tại công viên. Tâm cảm thấy lấn cấn, vì mẹ cô đang ốm. Nếu đi chơi vào lúc này, cô sẽ cảm thấy có lỗi với mẹ. Gia đình Tâm hiện tại không cho phép cô vui chơi thoải mái như trước. Bố Tâm đã mất từ khi cô còn nhỏ, mẹ một mình nuôi hai chị em, giờ mẹ lại ốm, gia cảnh sa sút. Nhìn thấy sự do dự trong ánh mắt Tâm, mẹ nắm tay cô và nói: 'Hôm nay mẹ cảm thấy khá hơn nhiều rồi. Con cứ đi chơi với các bạn đi, hiếm khi có ngày đẹp như vậy. Ở nhà có em và mẹ rồi, con đừng lo.'

Lòng tự trọng là một phẩm chất quý giá của người Việt Nam, giúp mỗi cá nhân khẳng định giá trị bản thân và nhận được sự kính trọng từ những người xung quanh. Một hình mẫu về lòng tự trọng mà em ngưỡng mộ là bạn Thịnh, lớp trưởng gương mẫu, học sinh chăm chỉ và con ngoan. Đặc biệt, Thịnh luôn tỏa sáng với lòng tự trọng đáng quý của mình.

Trong lớp, Thịnh luôn là người tiên phong trong mọi hoạt động, từ học tập, lao động đến các phong trào văn nghệ. Vào buổi sáng hôm đó, lớp em phải trực nhật để dọn dẹp sân trường, chuẩn bị cho lễ chào cờ. Thịnh là người đến sớm nhất, chủ động quét dọn và phân công nhiệm vụ cho các bạn khi họ đến.

Nhưng hôm ấy nhiều bạn đến muộn, khiến tiến độ dọn dẹp bị chậm. Chúng em lo lắng vì nếu không hoàn thành kịp thời, sẽ bị thầy cô khiển trách và ảnh hưởng đến thành tích của lớp. Lúc đó, mặc dù chúng em đã quét dọn xong, vẫn còn nhiều đống rác lớn chưa được xử lý. Bạn Huy, lớp phó lao động, đề xuất tạm thời hất rác xuống cống thoát nước, và sau giờ chào cờ sẽ tiếp tục mang rác ra bãi rác của trường.

Ý tưởng này được nhiều bạn tán đồng, em cũng nghĩ rằng đây là cách hợp lý để tránh bị phạt và kịp giờ chào cờ. Tuy nhiên, Thịnh phản đối mạnh mẽ, cho rằng đây là hành vi gian dối và học sinh không nên làm như vậy. Thịnh khẳng định rằng việc làm sai và không nhận lỗi, đùn đẩy trách nhiệm mới là điều đáng xấu hổ, và đó là hành vi của những người không có tự trọng.

Khi Thịnh phản đối, nhiều bạn cảm thấy bất mãn vì cho rằng việc quan trọng là không bị phạt. Nhưng sau khi nghe Thịnh giải thích, mọi người hiểu ra và quyết định nhận lỗi trước thầy cô, xin trực nhật bù vào một buổi khác. Thịnh thực sự là một tấm gương sáng về lòng tự trọng mà em và các bạn trong lớp sẽ noi theo.

Vào một buổi chiều xuân se lạnh, trước cửa quán xuất hiện hai vị khách lạ, có vẻ như là một người cha và con trai. Người cha bị mù, còn người con trai khoảng mười tám, mười chín tuổi, ăn mặc đơn giản, nhưng từ cậu toát lên sự trầm tĩnh của người có học, có vẻ như vẫn là học sinh.

Cậu con trai tiến đến và gọi lớn: “Cho hai bát mì bò!”. Khi tôi đang chuẩn bị viết hóa đơn, cậu vội xua tay và chỉ tay vào bảng giá treo trên tường. Tôi hiểu ngay rằng cậu gọi hai bát mì bò để cha nghe thấy, thực ra chỉ cần một bát có thịt bò, bát kia chỉ cần thêm chút hành. Tôi cảm thấy thông cảm cho cậu vì không muốn cha biết về sự thiếu thốn của mình. Tôi mỉm cười với sự thấu hiểu.

Nhà bếp nhanh chóng phục vụ hai bát mì nóng hổi. Cậu con trai ân cần dâng bát mì bò cho cha, nhẹ nhàng nói: “Cha, mì đã có đây, cha ăn cẩn thận nhé!”. Sau đó, cậu tự bưng bát mì nước về phía mình. Người cha không vội ăn, ông dò dẫm đũa trong bát rồi gắp một miếng thịt và vội vàng bỏ vào bát của con trai. “Ăn đi con, con ăn nhiều vào, học hành chăm chỉ, thi đỗ đại học, sau này sẽ có ích cho xã hội”. Dù mắt ông đã mờ, nhưng nụ cười ấm áp và mãn nguyện vẫn hiện rõ trên gương mặt nhăn nheo. Điều kỳ lạ là cậu con trai không ngăn cản cha, mà tiếp nhận miếng thịt rồi lặng lẽ gắp lại vào bát của cha.

Cứ như vậy, miếng thịt trong bát của người cha dường như không bao giờ hết. “Quán này thật tử tế, một bát mì mà có bao nhiêu thịt.” Ông lão xúc động nói. Tôi cảm thấy xót xa vì trong bát chỉ có vài mẩu thịt nhỏ, còn cậu con trai nhanh chóng an ủi cha: “Cha ăn đi, bát của con đầy lắm rồi.” “Ừ, con ăn nhanh lên, mì bò rất bổ dưỡng.”

Hành động và lời nói của hai cha con đã khiến chúng tôi cảm động. Bà chủ quán lặng lẽ đứng bên cạnh tôi, quan sát họ. Một lúc sau, đầu bếp Trương mang ra một bát thịt bò thơm phức, bà chủ ra hiệu cho cậu đặt lên bàn của hai cha con. Cậu con trai ngạc nhiên hỏi: “Có nhầm bàn không? Chúng tôi không gọi thêm thịt bò.” Bà chủ nhẹ nhàng trả lời: “Không nhầm đâu, đây là quà kỷ niệm ngày khai trương quán.” Cậu con trai không hỏi thêm, tiếp tục cho thịt vào bát của cha và bỏ phần còn lại vào túi nhựa.

Chúng tôi âm thầm quan sát hai cha con ăn xong, thanh toán và tiễn họ ra khỏi quán. Khi Trương thu dọn bát, chúng tôi mới nhận ra rằng cậu con trai đã để lại số tiền vừa đủ cho bát thịt bò trên bảng giá. Cuộc sống có thể nghèo khó về vật chất nhưng lòng tự trọng sẽ luôn là ánh sáng dẫn đường, giúp chúng ta vượt qua khó khăn và sống với sự tự tin và thanh thản.

Trong cuộc sống, chúng ta thường thấy nhiều người khởi nghiệp không thành công, nhiều người thất nghiệp không tìm được công việc, và nhiều người tốt nghiệp nhưng không có cơ hội làm việc đúng ngành học. Nguyên nhân chủ yếu là do họ chưa xác định đúng vị trí của mình.

Một doanh nhân giàu có ở New York thấy một người đàn ông ăn mặc tồi tàn đang bán bút chì bên đường. Ông cảm thấy thương hại nên bỏ lại cho người đàn ông 1 USD rồi vội vã rời đi. Nhưng khi đi được một đoạn, ông nhận ra hành động của mình không đúng, liền quay lại, nhặt vài cái bút và xin lỗi người bán hàng, giải thích rằng ông quên lấy bút và mong người đàn ông đừng để bụng.

Trước khi rời đi, doanh nhân này nói: “Anh và tôi đều là doanh nhân, anh có hàng để bán, và mỗi sản phẩm đều có giá trị.” Một thời gian sau, tại một bữa tiệc, một nhà doanh nhân ăn mặc lịch sự đến bắt tay ông và nói: “Có thể ngài đã quên tôi, nhưng tôi sẽ không bao giờ quên ngài. Ngài đã giúp tôi lấy lại sự tự trọng và tự tin.”

Nhà doanh nhân New York không ngờ rằng chỉ với một câu nói đơn giản đã giúp người đàn ông khốn khổ đó khôi phục sự tự tin và nỗ lực để đạt được thành công. Câu chuyện này cho thấy, mỗi người đều mong muốn được tôn trọng. Khi người bán bút chì nghèo khó thiếu thốn sự tôn trọng, doanh nhân New York đã tôn trọng anh và giúp anh lấy lại lòng tự trọng, dẫn đến thành công.

Chúng ta không cần phải là trụ cột của xã hội, nhưng hãy là một con ốc vít vững chắc. Đừng mù quáng theo đám đông để mất đi cá tính, đừng để thế tục che mờ trái tim, và đừng để bóng tối lôi kéo bạn xuống vực thẳm. Hãy nhận ra giá trị bản thân, tự định vị và hướng đến ước mơ của mình.

Vào một buổi sáng chủ nhật mùa thu, trời cao trong xanh, tôi bắt gặp một cậu bé gầy gò đang ăn xin bên vệ đường. Tôi tiếp cận và hỏi:

– Cậu đói lắm phải không?
Cậu bé đáp:
Ừ, tôi đói lắm. Từ qua đến giờ không có gì ăn.
Nhìn cậu bé với gương mặt hốc hác và thân hình xanh xao, tôi cảm thấy thật tội nghiệp. Tôi nói:
– Tôi có nửa cái bánh mì trong cặp. Cậu ăn tạm nhé.

Tôi lấy nửa chiếc bánh ra và đưa cho cậu. Cậu bé cảm ơn và ăn rất nhanh. Tôi mời cậu về nhà uống nước và cậu đồng ý. Sau khi uống nước xong, cậu rời đi. Trong khi gia đình tôi đang ăn trưa, bỗng có tiếng gõ cửa. Bố bảo tôi ra mở cửa, và tôi ngạc nhiên khi thấy cậu bé nghèo lúc sáng. Cậu nói:
– Tôi nhặt được một bọc tiền lớn gần cửa hàng tạp hóa và muốn trả lại, nhưng không biết đường đến đồn công an. Xin giúp tôi với.

Tôi bảo cậu đợi một chút và vào gọi bố. Bố đưa chúng tôi đến đồn công an, và thật may là gặp được người mất tiền. Đó là một đôi thanh niên xăm trổ với vẻ mặt nghiêm nghị. Khi thấy chúng tôi mang tiền đến, họ chạy lại và người đàn ông nói:
– Đây rồi, đúng số tiền của chúng tôi. Cảm ơn cháu.
Người phụ nữ bên cạnh ôm lấy tiền mà không nói lời cảm ơn, sau đó rút từ ví ra một tờ năm trăm ngàn đưa cho cậu bé:
– Ê nhóc, cô cho cậu đây.
Cậu bé lắc đầu không nhận. Cô ấy nói:
– Ai làm việc tốt cũng mong được báo đáp. Cậu cầm lấy đi, đừng ngại.
Cậu bé lại từ chối:
– Không phải ai làm việc tốt cũng mong được báo đáp đâu cô ạ. Cháu nghèo nhưng cũng có lòng tự trọng của mình.
Nói rồi cậu bé chào tạm biệt và lặng lẽ rời đi. Mọi người xung quanh nhìn theo cậu, suy nghĩ.

Tôi nhìn theo cậu với sự ngưỡng mộ, nhớ đến câu tục ngữ của bố dạy: “Đói cho sạch, rách cho thơm”.

Đầu năm học lớp 8, gia đình Lan chuyển đến sống gần nhà tôi. Lan vào cùng lớp với tôi và cô giáo đã xếp Lan ngồi cạnh tôi, có lẽ vì cô biết chúng tôi là hàng xóm. Tôi được giao nhiệm vụ giúp Lan làm quen với các bạn trong lớp và cả lớp đều vui mừng chào đón bạn mới này.

Lan là một bạn gái nhỏ nhắn, dễ thương và rất thông minh. Dù gia đình Lan mới đến, hàng xóm đều quý mến vì bố mẹ Lan rất thân thiện. Tuy nhiên, gia đình Lan còn gặp khó khăn. Mẹ Lan làm công nhân vệ sinh và phải vất vả thu gom rác, trong khi bố Lan chạy xe ôm cũng khá cực nhọc. Thỉnh thoảng, tôi thấy bố Lan đứng ở cổng trường đón Lan về. Có lần, bố Lan đã cho tôi đi nhờ xe về nhà. Ông nói do chở khách về gần trường nên tiện đón Lan. Qua những lần như vậy, tôi cảm nhận được tình cảm ấm áp trong gia đình Lan và ngày càng quý mến bạn cũng như học hỏi được nhiều điều từ Lan.

Hôm đó, sau khi tan học, tôi và Lan thấy bố Lan đứng chờ ở cổng. Chúng tôi lên xe nhưng không về nhà mà đến một ngôi nhà cách trường khoảng 5km. Tôi và Lan thắc mắc và bố Lan giải thích rằng sáng nay có một vị khách nhờ chở về nhà. Tiền công chỉ 50 nghìn đồng, nhưng khách trả thừa một tờ 50 nghìn. Bố Lan không chú ý và không trả lại. Khi mua nước, bố Lan mới phát hiện ra. Tôi hỏi tại sao phải đi xa như vậy để trả tiền, dù người ta không biết. Bố Lan bình thản đáp: “Số tiền 50 nghìn không lớn, nhưng nó là kết quả của mồ hôi và công sức. Nếu cháu đánh rơi 50 nghìn thì có tiếc không? Họ cũng vậy, dù không biết đã mất tiền ở đâu nhưng chắc chắn sẽ tiếc. Biết rồi thì phải trả lại. Lòng tự trọng không cho phép bác tiêu số tiền đó.”

Nghe vậy, tôi cảm thấy xấu hổ. Tôi và Lan ngồi yên trên xe đến nhà khách. Người khách cảm ơn bố Lan và tặng chúng tôi hai cái bánh vì biết chúng tôi vừa đi học về và trời đã quá trưa. Chúng tôi cảm ơn và chào tạm biệt. Sau lần đó, tôi đã học được bài học lớn về lòng tự trọng.

Chúng ta thường được nghe rằng, mỗi cá nhân là quan trọng nhất đối với chính mình. Tuy nhiên, việc hiểu rõ bản thân, đặc biệt là khẳng định giá trị cá nhân trong cuộc sống, không phải là điều dễ dàng. Những người thực sự hiểu và thể hiện được lòng tự trọng chính là những người có nhận thức rõ ràng về điều này.

Theo từ điển Tiếng Việt, “tự trọng” có nghĩa là giữ gìn phẩm giá và danh dự của bản thân, đồng thời tôn trọng giá trị của chính mình. Người có lòng “tự trọng” là người biết rõ mình là ai và mình có mặt trên đời để làm gì. Họ nhận thức được những điểm mạnh và điểm yếu của mình, từ đó phát huy ưu điểm và khắc phục nhược điểm. Đặc biệt đối với lứa tuổi học sinh từ 16 đến 18, khi mà tâm lý muốn khẳng định bản thân rất mạnh mẽ, việc rèn luyện lòng “tự trọng” là vô cùng quan trọng. Để thực hiện điều đó, trước tiên bạn cần duy trì các phẩm chất đạo đức, tôn trọng thầy cô và giữ quan hệ hòa nhã với bạn bè. Quan trọng hơn, bạn phải trung thực với bản thân và với những người xung quanh. Việc quay cóp, gian lận trong bài kiểm tra sẽ làm bạn đánh mất lòng tự trọng của chính mình khi bị phát hiện.

Trong học tập, bạn cần nỗ lực tìm tòi và học hỏi để hoàn thiện kiến thức, đồng thời đặt ra mục tiêu phấn đấu và lập kế hoạch để đạt được mục tiêu đó, dù có khó khăn cũng không được nản lòng. Đó là cách bạn khẳng định bản thân. Trong giao tiếp với thầy cô và bạn bè, bạn nên giữ thái độ lễ phép và từ tốn. Dù người khác có nói sai, bạn không nên cắt lời hoặc dùng lời lẽ xúc phạm, vì điều đó có thể khiến bạn bị coi là thiếu tôn trọng và làm mất hình ảnh của chính mình.

Người có lòng tự trọng luôn biết nhận lỗi và sửa chữa sai lầm. Nếu bạn mắc lỗi với bố mẹ, bạn bè hoặc người xung quanh, hãy xin lỗi và hứa sẽ không tái phạm. Đây cũng là cách khẳng định giá trị bản thân. Nếu bạn trốn tránh hoặc đổ lỗi cho người khác, bạn sẽ không được tôn trọng vì thiếu dũng cảm nhận lỗi và đó là hành vi hèn nhát. Bên cạnh việc học tập, bạn nên biết cách hòa hợp các mối quan hệ xung quanh bằng cách thực hiện những hành động đơn giản như chào hỏi lễ phép, cảm ơn khi nhận sự giúp đỡ, và xin lỗi khi làm phiền người khác. Điều này sẽ giúp bạn được mọi người quý mến và tôn trọng, đồng thời xây dựng hình ảnh tốt đẹp về bản thân trong mắt người khác.

Lòng tự trọng là yếu tố quan trọng tạo nên giá trị bản thân và là nền tảng giúp bạn giao tiếp hiệu quả. Người có lòng tự trọng biết cách hoàn thiện mình để trở thành người được yêu mến. Để đạt được điều đó, mỗi cá nhân phải luôn nỗ lực và phấn đấu trong học tập cũng như trong cuộc sống.

Lòng tự trọng là một phẩm chất quý giá đã có từ lâu trong văn hóa dân tộc Việt Nam, và nó được phản ánh qua nhiều câu tục ngữ như: “Giấy rách phải giữ lấy lề” hay “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mỗi cá nhân cần phải nuôi dưỡng lòng tự trọng để xây dựng phẩm cách của chính mình. Câu chuyện dưới đây là một ví dụ rõ nét về tinh thần tự trọng.

Lòng tự trọng thể hiện qua nhiều hành động cụ thể như không tham gia vào các hành vi gian lận trong buôn bán, không nhận hối lộ, và đơn giản là không quay cóp trong các kỳ thi. Bác của em là một cán bộ cấp huyện, được nhiều người kính trọng nhờ phẩm cách và lối sống giản dị của mình. Dù có chức vụ cao, bác vẫn luôn sống khiêm tốn, không bao giờ tỏ ra kiêu ngạo hay hách dịch. Chính vì vậy, bác được cả cơ quan và xóm làng kính trọng. Đặc biệt, bác giữ vững sự thanh liêm, không nhận bất kỳ quà tặng nào, từ tiền bạc đến những món quà nhỏ nhất.

Nhà bác và nhà em gần nhau, nên em thường sang chơi vì chị con bác cũng cùng tuổi với em. Một ngày, có một bác gái và một chị đến nhờ bác giúp xin việc cho chị ở huyện hoặc xã nào đó. Họ đem theo một giỏ hoa quả và một phong bì không rõ số tiền. Sau khi nghe vấn đề và nhận giỏ hoa quả, bác đã từ chối nhận phong bì và cho biết sẽ cố gắng hết sức để giúp đỡ nhưng không đảm bảo kết quả. Bác khẳng định rằng sự giúp đỡ không phụ thuộc vào mối quan hệ mà chỉ dựa vào năng lực thật sự của người xin việc. Dù vậy, bác vui vẻ nhận giỏ hoa quả và bảo vợ mình chuẩn bị để mọi người cùng thưởng thức.

Khi khách ra về, bác còn nhắc vợ không nhận bất kỳ thứ gì khi bác không có mặt, để tránh gây ra sự áy náy nếu không giúp được. Em được bác tặng một túi hoa quả về nhà và kể cho bố mẹ nghe. Bố mẹ em rất vui và hài lòng với phẩm cách của bác, họ nói rằng nếu cán bộ nào cũng như bác thì sẽ không có tình trạng tham nhũng và hối lộ.

Thanh liêm trong công việc của bác là một biểu hiện rõ nét của lòng tự trọng mà nhiều người nên học hỏi và gìn giữ.