Danh sách 10 Tản văn xuất sắc về bữa tất niên

Bên lề con phố, thời tiết vẫn còn se lạnh, nhưng gió không còn vương vấn như ngày trước. Sương mỏng dần tan, không khí trở nên ấm áp hơn. Không còn cảm giác gió buốt thấu xương khi đi dọc con đường. Cỏ cây tỏa sức sống mới sau những ngày mưa lạnh, gió cắt bạch, đó là lúc năm hết, tết đến.

Khi đi xa, người ta mới thấu hiểu, mới nhớ đến hương vị của bữa tất niên. Mùi thơm ngọt của những chiếc bánh chưng vừa được hạ xuống còn ngát khói. Hương ngậy của các loại mứt mẹ tự làm. Mùi của nồi nước mùi già thơm nồng vào lòng chiều cuối năm. Mùi củ hành, củ kiệu trong bữa tất niên. Hương vị của xôi gấc nhẹ nhàng bay trong khoảnh khắc linh thiêng của nghi thức cúng giao thừa. Những hương vị quen thuộc đó khiến người ta như trở về nơi quê hương, nơi có người thân, nơi mà mỗi lần nhắc đến, người ta luôn muốn trở về ngay lập tức. “Về quê ăn tết” - câu nói giản đơn mà lại chứa đựng niềm thiêng liêng.

Ngày cuối năm, mọi lo âu, gánh nặng cuộc sống dường như tan biến. Người ta nói nhiều hơn, cười nhiều hơn để cảm nhận những khoảnh khắc yên bình và ấm áp. Ngày cuối năm luôn có cảm giác thời gian trôi chầm chậm. Mặc dù vẫn có đủ thời khắc như bao ngày khác, nhưng có chút gì đó như níu kéo, làm người ta chần chừ. Nhìn tờ lịch cuối cùng treo trên tường, người ta không muốn bóc, sợ thời gian trôi nhanh, sợ năm cũ mang đi những kỷ niệm. Cảm giác như cuộc sống đang giữ lại, giữ lại những thước phim của năm cũ. “Về quê ăn tết” không chỉ đơn thuần là tình cảm, mà còn là giá trị đạo đức, là văn hóa, là sự sống còn bền vững của dân tộc.

Những ngày cuối năm, người ta ai cũng khao khát trở về quê hương. Một nơi mà dù có đi khắp thế giới, vẫn luôn muốn trở lại. Mấy chuyến đi, mấy chuyến đò, vài bước chân qua cánh đồng, mọi người vẫn trở về. Trở về để hít thở không khí thân thuộc, để ngửi mùi đất sỏi đặc trưng, nơi có dấu chân của cha, và những giọt mồ hôi mẹ. Trở về để được ôm lấy trong vòng tay thân thương của gia đình sau một năm xa cách. Về để nhận những lời dặn dò, những thủ thỉ của mẹ sau 365 ngày tương phùng. Có nhiều lý do để người ta không thể không trở về, để sum họp bên gia đình trong những ngày cuối cùng của năm. “Về quê ăn tết” không chỉ là một khái niệm, mà là cuộc hành trình trở về cội nguồn, là sự kết nối với quê hương, với nơi mà ta thuộc về. Đó không chỉ là tình cảm, mà còn là giá trị đích thực của cuộc sống.

Những ngày cuối năm, dù đi xa đến đâu, trong nước hay ngoài nước, mọi người đều cố gắng trở về, sum họp bên gia đình. Để không bị bơ vơ, lạc lõng giữa cuộc sống hối hả. Dù chỉ là vài ngày, nhưng mỗi người đều muốn trải qua những khoảnh khắc bình yên, đẹp đẽ bên người thân, để năm mới bắt đầu với tâm hồn nhẹ nhàng. “Về quê ăn tết” không chỉ là một ý nghĩa cá nhân, mà là niềm mong đợi chung của mọi người. Năm nào cũng có tết, và năm nào cũng về quê ăn tết. Thời gian ở quê chỉ vài ngày, nhưng nó là những ngày quý báu, là thời gian để ngừng lại, để kết nối với gia đình và gốc rễ.

Những ngày cuối năm, dù đến đâu, mọi người đều cảm nhận được sự gắn bó, tình thân, và tình đồng đội. Những thất bại, những phiền muộn của năm cũ dần trôi qua, nhường chỗ cho sự đồng lòng, sự hiểu biết và nhân ái. Những ngày này là cơ hội tốt nhất để thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng, để kết thúc năm cũ trong yên bình. Mỗi năm qua đi, có những điều chưa hoàn thành, những yêu thương vô tình bị lạc lõng trong 365 ngày, có những kế hoạch chưa thực hiện, nhưng hãy để lòng mình mở rộng, sống chậm lại, và gói trọn cảm xúc trong những ngày cuối năm.

Chỉ còn chục tiếng đồng hồ, năm mới sẽ bắt đầu. Không khí lạnh dần qua, ánh sáng ban mai rực rỡ. Những chiếc lá vàng cuối cùng sẽ rơi xuống, nhường chỗ cho lá non mới nảy mầm, mang theo hương sắc tươi mới. Những chú én bay giữa bầu trời rộng lớn, con sông chảy qua thành phố màu xanh hơn. Những con đường thường ngày giờ trở nên nhộn nhịp hơn, nhưng cũng tràn đầy sự ấm áp và sôi động.

Đừng quá lo lắng về những gì đã đạt được hay đã mất trong năm qua. Hãy nhìn lại 365 ngày đầy ý nghĩa, để chuẩn bị đón nhận những trải nghiệm tuyệt vời và những thành công mới của năm mới. Hãy yêu thương nhau nhiều hơn, và hãy chào đón những điều tốt đẹp nhất sắp đến trong năm mới.

Tôi yêu những ngày cuối năm này, không biết nên nói điều gì. Không khí ấm áp dù rét buốt, nhưng lại làm tinh thần trở nên khỏe mạnh. Ai cũng mong đợi năm mới sẽ mang lại nhiều điều tốt lành hơn năm cũ. Người nông dân mong được mùa mưa tốt, gió nhẹ, sản lượng nông sản tăng cao, và giá cả ổn định. Người dân thành thị mong được sự thông thái và sự giàu có. Mọi nỗi buồn phiền của năm cũ hãy để nó kết thúc. Hãy tin rằng, cuộc sống sẽ trở nên đẹp đẽ hơn, tràn ngập tình yêu và hạnh phúc.

Tôi yêu những ngày cuối năm, nơi mọi công việc đón tết đã hoàn tất. Đèn nến sáng rực, hương trầm lẫn lộn trong không gian. Hãy dành thời gian để lắng nghe âm thanh của nông trại, núi rừng, sông nước, cảm nhận tiếng vỏ cây nhẹ nhàng, và cảm nhận tiếng gõ cửa của mùa xuân sắp bắt đầu. Tự nhiên, tôi cảm nhận được sự ấm áp và khác biệt.

Nguyễn Sỹ Đoàn

Bên dòng lạnh lùng của ngày cuối năm, hương Tết nồng nàn kề bên mưa phùn nhè nhẹ. Đường phố rực rỡ sắc Tết với những bước chân vội vã.

Trong ký ức, tôi ngọt ngào nhớ những tháng ngày thơ ấu, gia đình khó khăn nhưng luôn dành những nỗ lực cuối cùng để chế biến bữa cơm tất niên ấm áp. Bố mẹ thường bảo, “Bữa cơm mời ông bà, tổ tiên về ăn Tết không thể không chu đáo”. Mẹ tôi, lúc nào cũng chăm chỉ, tỉ mẩn... từ đầu tháng chạp âm lịch, mẹ đã bắt đầu lo mua đậu xanh, gạo nếp để gói bánh chưng. Những hạt gạo, hạt đỗ được mẹ lựa chọn cẩn thận, làm cho bánh chưng của mẹ không thể so sánh với bất cứ nơi nào.

Đến chiều mùng ba Tết, tất cả đã sẵn sàng để cả nhà chào đón Tết. Không khí trong gia đình ngày cuối năm trở nên rộn ràng, ấm áp và hạnh phúc, cả nhà hăng say vào bếp như không có mệt mỏi của cuộc sống hàng ngày.

Những chiếc bánh chưng vuông vắn, đều đặn được gói bởi bàn tay khéo léo của bố, biến những xấp lá dong xanh mướt thành những tác phẩm nghệ thuật nhỏ bé. Tôi và em trai đứng quanh bố để ngắm nhìn quá trình làm bánh, hân hoan chờ đợi những chiếc bánh gù nhỏ xinh. Suốt những năm tháng thơ ấu, Tết luôn gắn liền với hình ảnh những chiếc bánh gù, và đến nay, khi chúng tôi đã trưởng thành, mỗi đứa con trong gia đình vẫn nhận được chiếc bánh gù do bố làm như những ngày xưa.

Khi những chiếc bánh được nấu chín, bố tôi vớt ra, giữ được màu xanh của lá dong, đẹp như tranh. Mẹ và tôi cũng đã chuẩn bị xong bữa cơm tất niên. Những món ăn đơn giản nhưng đậm đà, mỗi bữa cơm như một bức tranh niềm vui, niềm hạnh phúc. Trong ký ức của tôi, hình ảnh bố vào bàn thờ, thắp hương, lòng xì xầm khấn mời các cụ tổ tiên về ăn Tết trong khói nhang thơm ngát, vẫn còn đọng mãi.

Chiều mùng ba Tết, không khí của lễ hội đã tràn ngập khắp nơi, âm thanh rộn ràng, tiếng cười của con cái xa nhà quay về tạo nên bức tranh ấm áp, đông vui. Câu chuyện của năm cũ được kể lại với tiếng cười phấn khích, tạo nên bức tranh sống động của cuộc sống xóm làng. Và đâu đó, mùi bánh chưng thơm ngát trong gió, tiếng bát đũa và tiếng cười giòn tan bên bữa cơm tất niên.

Chúng tôi lớn lên trong những ngày thơ ấu tràn ngập niềm vui và bữa cơm tất niên ngày cuối năm đã khắc sâu trong tâm trí tôi. Dù chị em tôi sau này đi làm xa, mỗi đứa một nơi, nhưng mỗi khi thấy hoa đào, hoa mai nở, lòng lại nôn nao với niềm nhớ nhà khắc sâu. Những lúc như thế, tôi mong muốn được sum họp với gia đình, thưởng thức bữa cơm đoàn viên ấm áp.

Suốt cả năm đi làm xa quê, những ngày cuối năm là lúc tôi mong muốn về nhà ngay lập tức, đến bên mẹ, về với mái nhà bình yên. Trên phố người qua lại với câu hát “Mẹ ơi, sáng nay xuân về, mẹ nhìn ra hiên nắng, mẹ mong con xa nhà, mong mùa xuân con sẽ về”, tôi lại cảm nhận được mùi cay cay ở đầu mũi, nghĩ về mẹ đang đếm từng ngày, mong con cái về. Những khi nghe tiếng xe, mẹ lại ra ngóng ở cổng nhà.

Hôm nay là mùng 27 Tết, vàng đã nở rộ trên góc vườn, phố phường rực rỡ với ánh đèn hoa, con người qua lại tấp nập. Đứa con xa xứ như tôi đang sắp xếp mọi thứ để trở về bên gia đình, quay về với bữa cơm đoàn viên ngày cuối năm, nơi mà niềm hạnh phúc bừng nở trên khuôn mặt của bố mẹ khi thấy con cái quay về trong tiếng reo vui từ đầu ngõ. Mùa xuân ấm áp đang gõ cửa.

NHẬT HẠ

Những ngày thơ ấu, ngay sau khi ông Táo về trời và công việc nông nghiệp đã đi vào hoạt động, mẹ tôi lại hối thúc chúng tôi làm sạch nhà cửa, lau chùi bình hoa, bát nhang trên bàn thờ để chuẩn bị đón Tết.

Ngày mùng ba Tết, nhà tôi cũng như nhiều gia đình nông dân khác, đều bận rộn với việc mua sắm, gói bánh chưng, chuẩn bị thức ăn cho bữa cơm chiều tất niên để đón ông bà, tổ tiên về ăn Tết.

Với gia đình nghèo như chúng tôi, suốt năm chỉ có mấy hôm Tết là có thể ăn no một chút. Bữa cơm tất niên chiều cuối năm là bữa ăn đầu tiên trong những ngày Tết, là dịp cả nhà sum vầy đầy ắp và đầy đủ thức ăn ngon. Tôi luôn hồi hộp mong đến ngày này.

Người ta thường nói rằng, bữa cơm tất niên là bữa ăn ngon nhất trong suốt ngày Tết vì đó là bữa ăn đầu tiên, mọi người chưa cảm thấy ngán. Mẹ tôi luôn biết rằng chúng tôi thích ăn và đang trong độ tuổi ăn, nên mỗi năm bữa cơm tất niên đều được chú trọng, thịnh soạn để chúng tôi được thỏa sức và no nê. Khi cả gia đình quây quần bên bàn ăn đầm ấm, mẹ luôn nói rằng, hãy ăn thoải mái vì đây là ngày Tết, không phải ngày thường cần tiết kiệm.

Có một năm, chị tôi không kịp về nhà vì công việc ở Sài Gòn. Bữa cơm tất niên năm đó, mọi người trong nhà cảm thấy buồn bã và thiếu vui vẻ. Mẹ và bố tôi cảm thấy buồn chị, nên bữa cơm trở nên trầm lắng hơn. Dù thức ăn trên bàn đầy đủ, nhưng tôi và các anh em cảm thấy không ngon vì nhớ chị, cảm giác thiếu vắng. Khi ăn xong, mẹ tôi bùi ngùi nói: 'Chị vất vả quá, cả năm chỉ biết làm việc mà không có một bữa cơm tất niên chiều cuối năm cùng gia đình!'.

Khi còn nhỏ, chúng tôi chưa thấu hiểu hết ý nghĩa và quan trọng của việc sum họp gia đình trong bữa cơm chiều cuối năm. Bà tôi thường nói: “Ngày Tết xa nhà buồn lắm, nhớ gia đình và quê hương nhiều, dù có tiền bạc và mọi thứ đều đủ đầy. Gia đình và quê hương là nguồn gốc để trở về trong những dịp lễ, Tết, đình đám…”. Lớn lên, tôi hiểu được câu nói đó và nhận ra rằng dù làm việc, sống ở đâu, những ngày Tết, mọi người vẫn tìm về gia đình, về quê hương để hòa mình trong không khí đoàn tụ, hạnh phúc và đón Tết. Tôi may mắn chưa bao giờ phải trải qua một Tết thiếu cha mẹ, cũng chưa bao giờ vắng mặt trong bữa cơm chiều mùng ba Tết vì gia đình tôi ở gần, nhưng tôi biết rằng có nhiều người bạn phải đón Tết mà không có gia đình và người thân bên cạnh. Có người từng mong ước: 'Chỉ mong chiều mùng ba Tết được sum họp bên gia đình, bên người thân cùng bữa cơm tất niên, dù chỉ có tương, cà, rau, muối cũng đủ!'. Nhưng những ước mơ nhỏ nhoi ấy đôi khi khó có thể trở thành hiện thực trong cuộc sống, với những yếu tố, hoàn cảnh khác nhau...

Năm cũ sắp qua, năm mới sắp đến và bữa cơm chiều tất niên sắp được dọn ra, nơi mỗi gia đình đều muốn mỗi thành viên đều ở bên nhau trong không khí sum họp để có một Tết trọn vẹn nhất...

NGUYỄN THỊ LOAN

Ngày 23 tháng Chạp, khi ông Táo về trời, những học sinh trường tôi được nghỉ Tết hai tuần. Mẹ tôi đưa tiền và bảo tôi hớt tóc để chuẩn bị đón Tết. Bà ngoại tôi nhắc nhở, cắt tóc đừng quá sớm, hãy đợi đến hết tháng Giêng mới cắt lại.

Nguyên tắc này xuất phát từ quan niệm của bà, rằng tóc là gốc của con người, tóc tai là của cha mẹ ban cho, và trong những ngày Rằm, mùng Một và tháng Giêng, không nên cắt bỏ, vì cắt tóc là việc mang theo lời tiếc nuối và xui xẻo.

Gần Tết, nhóm bạn trong xóm ai cũng lo đi hớt tóc để tự tin với mái tóc mới. Có những người chờ đợi thợ hớt qua xóm để giảm chi phí. Mỗi lần như vậy, mọi người xum lại, đợi lượt của mình, khiến cuộc hớt tóc trở nên hối hả và hài hước với những đầu tóc ngắn lọn như trái dừa bị lột vỏ.

Thị trấn chỉ có hai tiệm hớt tóc, một do người thương binh cụt một chân ở ngã tư gần bến xe, một do ông già ở gần ngõ chợ. Người thanh niên thì vui vẻ, nói chuyện hóm hỉnh, nhưng không sở hữu tài năng như anh “thợ hớt tóc đường Bà Triệu” trong truyện ngắn của Ngô Phan Lưu, những câu chuyện tào lao phù hợp với độ tuổi của những đứa trẻ như tôi. Nhìn anh ta cắt tóc và kẹp nạng xoay quanh ghế đệm, ống quần dài cột lủng lẳng, tôi cảm thấy không thoải mái. Anh ta còn thường nhổ nước miếng xuống nền nhà, làm mất vệ sinh. Tôi chỉ hớt tóc ở tiệm anh ta vài lần, những lần tiệm ông già đóng cửa.

Ngược lại với thanh niên, ông già nói ít, chỉ nói những điều cần thiết, giữ lại thời gian để lắng nghe những câu chuyện của khách, và thỉnh thoảng châm ngôn một vài câu phê phán với nụ cười hồn nhiên. Ông ấy đến từ vùng biển, người cao ráo và cứng cỏi, tìm đến thị trấn này để mưu sinh.

Cuối năm, tiệm hớt tóc đông đúc, những người đợi cắt tóc đều ở độ tuổi trung niên. Tôi ngồi trên chiếc băng ghế, lắng nghe những cuộc trò chuyện của họ. Những câu chuyện về cuộc sống đời sống nông thôn không thiếu những chi tiết thú vị. Có những chủ đề như đám cưới, ghen tuông, hay những ngày nghỉ Tết dài bao nhiêu ngày. Những câu hỏi về tình hình hòa bình được đặt ra, kèm theo những tiếng thở dài của những người đã trải qua nhiều biến cố.

Khi tới lượt tôi ngồi lên ghế đệm, bên ngoài tiệm chợ cũng sôi động. Tôi nhìn vào gương soi cũ đã mờ nước thủy, nhìn qua các gánh hàng, thấy những dáng điệu, những khuôn mặt đầy mệt mỏi nhưng cũng tràn đầy niềm vui sắm sửa để đón chào năm mới.

Đứa trẻ ngây thơ như tôi thì hạnh phúc khi được thợ hớt tóc chăm sóc mái tóc, giống như cách tôi chăm sóc cây hoa vạn thọ ở nhà để làm đẹp cho ngày Tết. Giây phút này, tôi như đang được thả hồn theo tiếng kéo và tiếng máy tông-đơ nhẹ nhàng, mơ màng nhìn thấy ngày Tết đang đến với những trò chơi, niềm vui cùng bạn bè trong xóm. Những lo lắng, phiền muộn của người lớn chỉ là những cơn gió thoáng qua tai.

Cắt cho ta, hãy cắt cho ta

Sợi bạc, sợi vàng, sợi tiền, sợi gạo

Sợi nhục, sợi lo, sợi đau, sợi chán

Sợi phản trắc đui mù, sợi đam mê cuồng vọng

Sợi chảy xuống má cha

Sợi vắt ngang trán mẹ…

Sau này lớn lên, đọc bài thơ Cắt tóc ăn Tết của Nguyên Sa, tôi lại nhớ đến cái tiệm hớt tóc nghèo ở thị trấn quê nhà, nơi sau những năm đi xa, tôi trở về không còn thấy dấu vết. Không biết ông thợ có trở lại khi hòa bình lập lại hay đã qua đời vì tuổi già yếu.

Ở Sài Gòn hơn 50 năm, tôi vẫn chỉ quen với tiệm hớt tóc bình dân của một người đồng hương. Dù tiệm đã dời chỗ nhiều lần, nhưng con của ông ta vẫn tiếp tục nghề của cha, và tôi vẫn là khách hàng trung thành. Tính tổng, không nhớ rõ mình đã hớt tóc bao nhiêu lần, thời gian đủ để nhìn kỹ bản thân trong gương và suy ngẫm về những chuyện đã trải qua. Mỗi lần hớt tóc vào dịp cuối năm cũng là lúc tôi 'đánh giá' lại hình ảnh của mình, 'nghe những gì đã phai mờ' để rồi lại tự an ủi mình rằng 'đời sẽ có lộc và đời sẽ có hoa'.

Có khi nghĩ, nghe bạn bè kêu gọi, cuối năm cũng muốn thử hớt tóc máy lạnh cao cấp một lần để trải nghiệm; nhưng nghĩ lại, chất lượng của tôi vẫn là chất bình dân, tuổi tôi bây giờ không còn là tuổi của sự thay đổi và khám phá. Nhà thơ Vũ Trọng Quang đã viết: Mỗi lần hớt tóc là mỗi lần tôi thay người mới… Còn tôi, mỗi lần hớt tóc, tôi chỉ muốn trở về chính mình. Trở về với đứa trẻ ngồi trong tiệm hớt tóc bên ngõ chợ trong một ngày cuối năm.

Huỳnh Như Phương

Nhà tôi sở hữu một góc sân vườn nhỏ xinh ngay trước nhà. Mỗi năm, khi mùa thu chuyển sang đông, cơn gió se lạnh thổi qua, mẹ tôi lại bắt đầu cuộc săn sóc vườn. Đất được cày xới, rồi từng hàng rau su hào, bắp cải, cà chua, cải ngọt, rau diếp, hành đều được trồng đầy đủ. Nhưng không bao giờ quên luống nhỏ rau mùi. Những loại rau lớn phát triển nhanh, tô điểm cho vườn xanh tươi. Nhưng riêng luống mùi lại mọc chậm hơn, từng hạt mùi nhỏ ngần ngừ như muốn giữ lại sự e thẹn, rồi từ từ nhú mầm xanh nhẹ nhàng, mở rộng từng chiếc lá mảnh dẻ, đón ánh nắng hiếm có của mùa đông. Dù vườn rất nhỏ, nhưng đủ cung cấp rau cho những ngày đông lạnh giá, những đám mùi xanh mướt tạo hương thơm cho bữa cơm ấm áp của gia đình.

Thỉnh thoảng, mẹ nhắc nhở chúng tôi giữ lại một ít rau mùi ở ven rào, không hái, để tận hưởng sự cao quý của chúng. Đám mùi nhanh chóng cao lên, tạo nên bức tranh tươi mới, với những bông trắng nhỏ xinh, thân mùi chuyển từ xanh sang nâu tía, báo hiệu mùa đông đã đi qua, tết Nguyên đán đang dần đến.

Trong bối cảnh cuộc sống hối hả của thành phố, gia đình nhỏ của tôi đã mất dần đi những bữa ăn ấm cúng.

Vợ chồng đều bận rộn, con cái đi học, tham gia nhiều hoạt động, nên chúng tôi buộc phải chấp nhận những bữa ăn nhanh chóng, mỗi người một lịch trình. Đôi khi tôi bất giác nhớ về những bữa ăn gia đình ấm áp của quê hương xưa.

Những ngày xưa, gia đình tôi với ba thế hệ: ông bà, bố mẹ, và chúng tôi anh em, cùng cô Út, một linh hồn độc lập vẫn chưa muốn lấy chồng. Dù đông đúc nhưng mọi người biết tôn trọng và hòa thuận, mỗi người mỗi công việc.

Thường xuyên, mọi người tụ tập đông đủ cho bữa cơm gia đình, thậm chí chỉ là những món đơn giản nhưng tràn ngập niềm vui và hạnh phúc. Bố mẹ thường mời ông bà thưởng thức những món ngon nhất, sau đó là đến tôi - đứa út thường được cưng chiều nhất trong nhà.

Quanh bàn ăn, mọi người trò chuyện, kể những câu chuyện vui trong ngày. Ông nội luôn nhắc nhở: “Bữa cơm mà không có tiếng cười của con, bữa cơm mới thật ngon bổ.”

Và như vậy, tôi lớn lên bên bàn ăn gia đình. Có lúc, ông nội nhìn anh Hai tôi và nói: “Thằng Thuận này năm nay đã hai tuổi, lớn rồi đấy, tìm vợ cho nó đi.”

Anh Hai chỉ biết cười và đỏ mặt vì ngần ngại. Trước khi trả lời, bà nội đã nhanh chóng quật ngã: “Đừng nói chuyện về Út nữa! Nó đã lớn tuổi rồi mà cứ nhắc đến chuyện lấy chồng là nói mãi. Mỗi người nói một kiểu, chê cao, chê thấp, chê mập, chê ốm... ôi, đủ thứ. Nhắc đến thì tôi muốn chết mất thôi.”

Những bữa cơm đặc biệt nhất là bữa cơm trong mùa gặt. Lúc đó, ông bà nội ở nhà, tôi thường xin cô Út đi đồng. Qua một dãy trâm, một đám mẫu ngoằn ngoèo nữa, chúng tôi đến nơi.

Chúng tôi dùng cơm trong căn chòi nhỏ phủ bằng rơm và ngồi trên rơm êm ái, ngửi mùi rạ mới thoảng qua. Cơm mùa gặt ướt át bởi nước dừa hòa quyện với giọt mồ hôi nóng hổi nhưng lại thơm ngon đến khó tả.

Vào chiều mùng ba tết, ông nội mặc áo dài khăn đóng, làm lễ trước bàn thờ tổ tiên, sau đó cả nhà quây quần bên bàn ăn chúc tết. Trước cổng, những bông mai nở rộ, bàn ăn đầy đủ mọi người nhưng chắc chắn ông bà tôi là hạnh phúc nhất vì có mặt của con cái xa xôi: cô Ba, cô Tư, và chú Năm tôi.

Anh Hai tôi trong bộ suit mới trông đằng cấp, già trước tuổi. Ông nội đến xoa đầu: “Sang năm phải cưới vợ để ông có cháu nữa, nghe con!” Anh Hai chỉ cười và lại đỏ mặt vì ngần ngại.

Bây giờ, ông bà nội của tôi đã về với cõi vĩnh hằng. Còn tôi, vì cuộc sống, vì những thay đổi, tôi đang mất dần những bữa ăn gia đình, ngay trong gia đình nhỏ của mình.

Thỉnh thoảng, tôi kể lại về những bữa cơm trong gia đình đa thế hệ của tôi. Con tôi nghe, ngạc nhiên và xa lạ.

Những người trẻ họ có tư duy mới, có lối sống khác, thích sự riêng tư khi trưởng thành, giống như những người ở phương Tây. Tôi buồn.

Tối nay, vợ phải làm thêm giờ, con gái học thêm ngoại ngữ, con trai đi dự tiệc sinh nhật cùng bạn bè, tôi lại một mình bên bàn ăn trống vắng.

Lòng chợt nhớ mãi về những bữa ăn gia đình từ thời thơ ấu, với ông bà, bố mẹ, và nhất là cô Út, người đã vượt qua tuổi 30 mà vẫn chưa muốn lấy chồng. Ôi, bữa ăn gia đình, sao đến lạ kỳ và thiêng liêng đến thế!

NGUYỄN LINH

Vào những ngày cuối năm theo dương lịch, từ khi chúng ta tiễn ông táo trở về trời đến ngày 30 Tết, không thể từ chối những bữa tiệc tất niên ấm áp ở những ngôi nhà của người thân, bạn bè, thậm chí là tại những người quản lý. Luôn lưu giữ trong lòng ý nghĩa: Hãy tránh xa đủ để giữ cho dạ dày an bình chào đón năm mới. Nhưng thực tế thường khác xa ước mơ!

Năm nay, buổi tất niên sớm nhất mà tôi có dịp tham gia là ở nhà một người bạn kinh doanh bất động sản. Thị trường nhà đất không ngừng sôi động. Mỗi ngày, công ty nhỏ của anh ấy vẫn tiếp tục giao dịch vài ba lô đất theo quy hoạch. Mỗi lô mang lại vài chục triệu đồng lợi nhuận. Nhưng từ ngày 20 tháng Chạp, không ai dám bán đất vì người mua sẽ nghĩ rằng chủ đất đang gặp khó khăn và ép giá xuống! Và ít ai mua nhà đất vào những ngày cuối năm! Vì vậy, người bạn của tôi quyết định... tổ chức buổi tất niên! Cả khách và chủ nhà, vài chục người tham gia. Bàn tiệc của họ đầy ắp thủy sản tươi sống và một con heo sữa quay nằm trên bàn. Ăn ít, nhậu nhiều. Từ trưa đến gần tối, mọi người đã uống hết vài chai rượu đặc sản và độ mươi thùng bia xanh để giải cơn khát nồng. Rượu vào, lời ra. Chủ nhà tự tin chia sẻ về kinh doanh địa ốc của mình. Ví dụ, một gia đình tái định cư được phân đất hướng Tây hoặc Bắc, không phù hợp với hướng tuổi của họ, họ đã nhờ đến dịch vụ bất động sản để bán lại. Đất hướng đó khó bán, nhưng chủ nhà đã can thiệp và đặc biệt là giá mềm. Hoặc chẳng hạn, khi có người mua, lô đất lại có hướng Đông Nam hoặc chính Nam với giá... hơi cao! Anh ta tự hào về sự tài năng của mình: Đơn giản như trở bàn tay! Với một số mối quan hệ trong Ban quản lý dự án, chỉ cần chút đầu bếp, không có hướng nào là không thể có. Người này khen cao, người khen thấp, khen béo, khen ốm,... ôi trời ơi, đủ rồi. Khi nói đến chồng con, ông ta tỏ ra phấn khích: “Năm nay Thuận được hai tuổi, đã lớn rồi đấy, hãy tìm cho nó một nửa đàng hoàng...”. Trước khi ông trả lời, bà nội đã nói trước: “Đủ rồi, đừng bàn chuyện cưới con Út nữa! Con lớn tuổi mà cứ nhắc đến chuyện lấy chồng là nó lắc đầu nguyệt nguyệt. Người này chê cao, người kia chê thấp, chê mập, chê ốm,... không nói hết được. Mỗi khi nhắc đến, bà tôi thấy như muốn chết vậy ấy!”. Nghe bà nói lo lắng về chuyện hôn nhân của con cháu, cô Út mỉm cười và nhìn anh Hai như muốn nói: Đợi xem, chút nữa, mày sẽ chết với Út đấy, hỡi Thuận!

Cũng có những buổi tất niên đặc biệt - những bữa cơm trong mùa gặt. Lúc đó, bà tôi ở nhà, tôi được cô Út mời đến đồng. Qua một bờ trâm bầu và mấy dãy mẫu ngoằn ngoèo, hai chú cháu đến nơi. Chúng tôi bày cơm trong căn chòi tạm bợ bằng rơm và ngồi ăn trên nền rơm êm ái, ngửi mùi rạ mới thoảng thoảng. Cơm mùa gặt ngoài đồng được ngâm nước dừa kèm theo vài giọt mồ hôi nóng hổi, nhưng lại thơm phức đến lạ kỳ.

Chiều mùng ba mươi Tết, ông nội mặc chiếc áo dài truyền thống, cung kính thắp hương trước bàn thờ tổ tiên, sau đó cả nhà quây quần bên bàn ăn để cùng thưởng thức bữa cơm ấm cúng. Mỗi món ăn mang theo một câu chuyện về những năm tháng trước đây, về những kỷ niệm đáng nhớ. Gia đình cùng lắng nghe, khuôn mặt hồn nhiên và những nụ cười trên môi. Bữa ăn không chỉ là thời điểm để thưởng thức hương vị tuyệt vời, mà còn là dịp để biết ơn cuộc sống và những người thân yêu quanh ta. Từng giọt nước mắt lan tỏa cảm xúc, từng nụ cười hạnh phúc, buổi tất niên trở nên ý nghĩa và trân quý.

Không chỉ thế, có những buổi tất niên đặc biệt, được tổ chức dưới bóng cây cổ thụ. Ánh đèn lung linh, không khí ấm áp của ngày cuối năm tạo nên bức tranh tuyệt vời và lãng mạn. Mỗi thành viên đều mang theo niềm vui và ước mơ riêng, tạo nên không khí phấn khích và độc đáo.

Cùng nhau nâng cốc chúc mừng, những câu chuyện và kỷ niệm cũ hồi sinh, những ước mơ mới chớm nở. Mỗi khoảnh khắc là một trang mới trong cuộc sống, và mỗi người là nhân vật chính trong câu chuyện của mình. Buổi tất niên không chỉ là dịp để thưởng thức đồ ngon và tham gia các trò chơi, mà còn là cơ hội để chia sẻ niềm vui, tình thân và lòng biết ơn.

Và còn nhiều buổi tất niên khác, mỗi buổi là một câu chuyện đặc sắc riêng. Kỷ niệm về những buổi tất niên đã qua không chỉ là những dấu ấn trong ký ức, mà còn là động lực và năng lượng tích cực cho cuộc sống hàng ngày. Đó là những khoảnh khắc giao thừa tràn ngập niềm hạnh phúc, nơi mọi người cùng nhau chia sẻ tình yêu thương và những kí ức đáng nhớ.

Và cuối cùng, khi câu chuyện vừa kết thúc, tôi nhận được một cuộc gọi mời... tham gia một buổi tất niên khác! Lần này, tôi không thể từ chối. Người mời là một người bạn mới gia nhập Hội nhà văn Việt Nam: nhà văn Trần Kỳ Trung tại Hội An. Trung đã tổ chức một buổi tất niên để mừng những thành công mới và chắc chắn rằng chúng tôi sẽ... hòa mình vào không khí ấm cúng và hạnh phúc của ngày cuối năm.

Những chiều cuối năm, đếm nhịp đồng hồ đang chuẩn bị chấm dứt một chu kỳ. Chỉ mong năm cũ kết thúc, những điều tốt đẹp và may mắn sẽ rộng lớn mở ra.

Dù im lặng hay ồn ào, năm qua đều đi qua với đầy những trải nghiệm và màu sắc cuộc sống... có niềm vui, có nỗi buồn, có thành công, có thất bại, có hi vọng và cũng có những thử thách...

Người ta mong đợi ngày cuối năm như một dấu phẩy yên bình giữa năm cũ và năm mới, là khoảnh khắc dành cho sự đánh giá về những ngày đã qua.

Chiều cuối năm…

Là những chuyến đi muộn màng, cố gắng bán hết để kịp về nhà chuẩn bị cho những thay đổi sắp tới…

Là những chiếc xe trễ đưa con cái trở về, tìm về bản nguyên của gia đình…

Là sự vội vã của những người đi mua sắm cuối cùng để chuẩn bị cho cái Tết âm nhạc...

Là bữa cơm tất niên ấm áp, ngập tràn tình thân và tình bạn…

Là thời khắc mọi người ngồi lại, chia sẻ về những điều đã diễn ra trong năm, để xem họ đã làm được gì, chưa làm được gì, để tự nhìn nhận và hướng về những thách thức mới.

Chiều cuối năm, mỗi người đều tìm kiếm khoảnh khắc yên bình, dành vài phút sau sự hối hả của một năm đầy biến động, để nhìn lại quá khứ và nhìn về tương lai… rồi hướng về những khám phá mới.

Những chiều cuối năm, tâm hồn người ta thường dung dị để tha thứ cho những sai lầm trong quá khứ; họ gật đầu để quên những điều không may mắn, để bước vào năm mới với lòng thanh thản và hạnh phúc.

Những chiều cuối năm, có lẽ cả thiên nhiên cũng muốn giữ lại một chút nồng nàn của năm cũ. Hoặc có thể là lòng người, dù háo hức đón nhận một năm mới với những khởi đầu mới, vẫn không quên tiếc nuối những ngày đã qua - những ngày đầy ý nghĩa, bất kỳ có buồn vui, có đắng ngắt hay ngọt ngào, cũng không thể nào lặp lại?

Những chiều cuối năm, lòng người thương nhớ những người ở xa đang mong đợi một bữa cơm gia đình; thương những người nhìn về quê hương trong khung cảnh mới; thương những người kinh doanh muộn màng chỉ mong một cái Tết đủ ấm áp những niềm vui vội vã của một năm đầy cảm xúc…

Những chiều cuối năm, đếm những khoảnh khắc cuộc sống chuẩn bị đóng lại một giai đoạn. Chỉ mong năm mới mang lại những điều tốt đẹp và may mắn hơn.

Mong một năm mới tràn đầy sự an bình và hạnh phúc...

Mong mọi lo âu sẽ rơi bỏ trên nét mặt của những người thân, mong mọi người sẽ luôn khỏe mạnh, quên đi mọi ốm đau…

Mong niềm vui lan tỏa đến mọi người và để quên đi nỗi đau, tuyệt vọng ở phía sau…

Mong nụ cười luôn rạng ngời khắp mọi nơi và để quên đi nước mắt, đau buồn ở lại…

Mong may mắn luôn hướng dẫn trên con đường sắp tới…

Mong 365 ngày sắp tới sẽ sống mà không phải nuối tiếc…

Mong một năm mới sẽ đáp ứng đầy đủ theo cách mọi người mong đợi…

Tạm biệt năm cũ, tạm biệt chiều cuối năm!

Lạc Hi

Mỗi năm, những ngày cuối đông, khi tiết trời chuyển mình từ se lạnh của những ngày đầu năm sang khí hậu ấm áp của mùa xuân, tôi thường bắt gặp những hình ảnh và ký ức tuổi thơ hiện về trong tâm trí mình. Nơi tôi lớn lên, Tết luôn đặc biệt, là khoảnh khắc cả gia đình quây quần, tận hưởng không khí ấm áp và thiêng liêng.

Những kỷ niệm về những chuyến đi chợ cuối năm, những chiếc bánh chưng truyền thống và hương vị của những bữa cơm tất niên đều hiện về trong tâm trí tôi. Có lẽ bởi vì đã trải qua nhiều nơi, nhiều thời kỳ, những giá trị truyền thống ấy càng trở nên quý giá hơn với tôi.

Ngày nay, khi mọi người có nhiều quan điểm khác nhau về Tết, tôi vẫn giữ trong mình niềm tin vào vẻ đẹp của những giá trị truyền thống. Mỗi lần đào mình vào những ký ức ấy, tôi cảm thấy lòng mình ấm áp và tràn đầy tình yêu thương. Đó chính là điều mà tôi luôn trân trọng và giữ gìn, không chỉ trong những dịp đặc biệt mà còn trong từng khoảnh khắc của cuộc sống hàng ngày.

NGUYỄN VĂN A

Năm cũ sắp qua đi. Một năm mới đang tới và mâm cơm chiều tất niên cũng sắp được dọn ra. Bà tôi vẫn thường bảo: "Ngày Tết tha hương buồn lắm, nhớ nhà và người thân lắm, mặc dù có thể tiền bạc và mọi cái không thiếu thốn gì. Quê hương, gia đình là nguồn cội để ta trở về trong các dịp lễ Tết, đình đám...".

Vâng, Ba mươi Tết, nhà tôi cũng như biết bao các hộ dân quê đều rất bận rộn bởi vừa phải lo mua sắm, vừa phải gói bánh chưng, mổ gà, "đụng" lợn... lại vừa phải chuẩn bị mâm cơm chiều tất niên để đón ông bà tổ tiên về ăn Tết.

Tết đến, khoái nhất vẫn là trẻ con vì được nghỉ học, được ăn ngon, mặc áo quần đẹp, được đi chơi thỏa thích lại còn được người lớn lì xì. Nhà tôi nghèo lắm, hầu như quanh năm luôn thiếu đói và đứt bữa vào những độ giáp hạt vì vậy chỉ có mấy hôm Tết cả nhà mới được ăn no một chút. Bữa cơm tất niên chiều cuối năm thường là bữa đầu tiên trong mấy ngày Tết cả nhà sum vầy đủ đầy và có nhiều thức ăn ngon nên tôi thường hồi hộp mong ngóng. Có khi còn cách cả tuần mới Tết, vậy mà tôi đã hỏi mẹ xem trong bữa cơm ấy nhà mình sẽ làm những món gì, và chị cả năm nay có về kịp không...

Người ta thường nói, ăn Tết ngon nhất là bữa cơm tất niên. Mẹ biết anh em chúng tôi háo hức vì đang tuổi ăn, tuổi lớn nên riêng bữa cơm tất niên bao giờ mẹ cũng bảo bố làm thật thịnh soạn, thật nhiều món để các con được thỏa thích, no nê. Nào gà, nem chả cuốn, nào canh măng nấu bóng, thịt lợn... và cả bao nhiêu thứ rau xào nấu ngon, sau khi cúng ông bà tiên tổ xong được bê từ trên ban thờ xuống. Khi cả nhà ngồi quây quần bên mâm cơm đầm ấm, bao giờ mẹ tôi cũng nói các con ăn thoải mái đi vì đây là ngày Tết, không phải tiết kiệm. Chúng tôi ngồi đánh chén mà không phải giữ ý tứ như ngày thường, hay những khi nhà có khách, bởi lúc đó có khi chỉ mỗi đĩa thịt còn phải dành cho khách nên không dám gắp. Có năm, thấy thằng em tôi cứ xới cơm đánh chén liên hồi mẹ bảo: "Cu Tý gắp các thứ ăn đi chứ ăn cơm nhiều lại không ăn được đâu!".

Mặc dù có quá nhiều thức ăn nhưng nhiều khi tôi để ý bố, mẹ tôi vẫn như có vẻ nhường cho các con. Thấy vậy, tôi lấy đũa gắp thức ăn cho bố mẹ. Mẹ tôi vội khen: "Thằng Hai sau này là có hiếu lắm đây! Thôi con cứ ăn đi, hôm nay nhiều thức ăn mà, mấy đứa không phải lo để dành hay ăn rè đâu nhé. Cả năm nhà mình đói khổ nên bố mẹ cố lo cho các con ăn no, ăn đủ trong mấy ngày Tết...".

Có một năm, chị cả tôi đi làm mãi tận trong nam do lỡ tàu xe không về kịp nên bữa cơm tất niên năm ấy cả nhà kém vui. Mẹ và bố tôi buồn thương chị vất vả nên trong bữa cơm không khí trầm lắng hẳn đi. Mấy anh em chúng tôi ăn cũng cảm thấy không ngon vì nhớ tới chị, cảm thấy thiếu thốn, mặc dù thức ăn đầy mâm đầy bát đĩa. Khi ăn xong, cả nhà đang ngồi uống nước, mẹ bùi ngùi: "Chị cả chúng mày vất vả quá, mưu sinh cả năm quần quật vậy mà có mỗi bữa cơm chiều cuối năm cũng không được đoàn tụ gia đình!". Ngày đó không có điện thoại di động nên chị đang về tới đâu cũng chẳng thể biết được. Và mãi sáng sớm mùng Một Tết chị mới tất tưởi về tới nhà, nước mắt rưng rưng...

Còn trẻ và chưa có dịp xa gia đình nên chúng tôi chưa thấu hiểu được ý nghĩa và sự quan trọng của ngày sum vầy đoàn tụ trong bữa cơm chiều cuối năm. Bà tôi vẫn thường bảo: "Ngày Tết tha hương buồn lắm, nhớ nhà và người thân lắm, mặc dù có thể tiền bạc và mọi cái không thiếu thốn gì. Quê hương, gia đình là nguồn cội để ta trở về trong các dịp lễ Tết, đình đám...". Lớn lên tôi cũng hiểu dần được câu bà nói. Quả là, dù có làm ăn, sinh sống ở nơi đâu thì những ngày Tết thường là người ta vẫn hối hả tìm về với gia đình, với quê hương để chung vui, họp mặt và đón Tết. Bữa cơm tất niên là khoảnh khắc thiêng liêng đối với hết thảy mọi người vì đây là khoảnh khắc, là buổi họp mặt cuối cùng của năm cũ, ôn lại những vất vả, buồn vui để chuẩn bị sang một năm mới tràn đầy hy vọng.

Tôi chưa bao giờ phải đón một cái Tết thiếu cha thiếu mẹ và cũng chưa bao giờ vắng mặt trong bữa cơm gia đình chiều Ba mươi Tết bởi gia đình tôi ở một miền ngoại thành gần gặn, thế nhưng bạn bè tôi cũng đã có quá nhiều người phải chịu cảnh đón Tết không gia đình, người thân bên cạnh. Tâm trạng của họ lúc đó hẳn là rất buồn, nhớ nhà, nhớ mùi thức ăn lan tỏa quyện hòa cùng làn khói bếp mỏng manh nhưng ấm áp bay lên trên những nếp nhà đơn sơ. Có người từng ước "Giá như chiều Ba mươi được sum vầy bên mẹ, cha, bên người thân cùng mâm cơm tất niên chỉ toàn tương, cà, rau, muối... cũng được!". Thế nhưng ước ao nhỏ nhoi đó nhiều khi cũng khó có thể thành hiện thực trong cuộc đời mỗi con người, vì những hoàn cảnh khác nhau...

Năm cũ sắp qua đi. Một năm mới đang tới và mâm cơm chiều tất niên cũng sắp được dọn ra. Ở đó, mỗi gia đình đều không muốn một thành viên nào phải tha hương, vì Tết sum họp đủ đầy mới là một cái Tết trọn niềm vui nhất.

NGUYỄN LONG