Danh sách 14 đoạn văn sử dụng biện pháp chêm xen và phân tích tác dụng tu từ của chúng (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều) tốt

Trong cuộc sống, ước mơ là thứ quý giá, đẹp đẽ và có ý nghĩa sâu sắc với mỗi người. Thực tế, ước mơ như ngọn đèn dẫn đường, giúp chúng ta vững bước trên con đường chinh phục thành công. Có ước mơ và lộ trình rõ ràng sẽ giúp con người chủ động và sẵn sàng theo đuổi đam mê hàng ngày. Những ước mơ, dù nhỏ bé hay bình dị, chính là ánh sáng dẫn đường qua những thử thách để đạt thành công. Đối mặt với khó khăn, ta cần giữ vững tinh thần lạc quan và ghi nhớ ước mơ của mình. Tóm lại, ước mơ là thứ quý báu cần được trân trọng và xác định sớm ngay từ bây giờ.

Biện pháp chêm xen: (dù nhỏ bé hay bình dị).

Tác dụng: làm rõ thêm ý nghĩa cho 'những ước mơ'.

Trong cuộc sống, mỗi người đều trải qua nhiều loại tình cảm khác nhau. Có thể là tình mẫu tử, phụ tử, tình anh em, hay tình ông bà cháu. Dù ít được nhắc đến, tình cảm giữa bà và cháu lại sâu sắc và mạnh mẽ hơn nhiều. Chúng ta không thể quên bài thơ 'Bếp lửa' của Bằng Việt, đầy cảm động và tràn ngập tình yêu thương giữa bà và cháu. Trong xã hội hiện đại, khi mọi người bận rộn với công việc và các mối quan hệ xã hội, họ thường bỏ quên những điều nhỏ bé. Người bà, với lòng yêu thương vô bờ bến, luôn khao khát thấy cháu mình trưởng thành và thành công. Bà sẵn sàng hy sinh, chịu đựng mọi khó khăn chỉ để mang đến cho cháu một cuộc sống đầy đủ. Những người bà thường chăm sóc cháu như mẹ và cha, lo lắng cho từng bữa ăn, giấc ngủ. Hình ảnh bà vất vả nhưng tràn đầy tình yêu thương đã in sâu vào ký ức của mỗi người. Thời gian có thể lấy đi nhiều thứ, nhưng hình ảnh người bà yêu thương sẽ mãi mãi không thể phai mờ.

'Chiến tranh không được thanh toán trong thời kỳ xung đột, hóa đơn sẽ đến sau' (Benjamin Franklin). Dù chiến tranh đã qua đi từ lâu, những di chứng của nó vẫn còn ám ảnh trên từng tấc đất của dân tộc. Chiến tranh là sự xung đột vũ trang giữa các quốc gia, chính phủ, xã hội hoặc các nhóm bán quân sự như lính đánh thuê, quân nổi dậy và dân quân. Đất nước chúng ta đã trải qua nhiều cuộc chiến đẫm máu và nỗi đau: cha mẹ xa con, vợ chồng ly biệt, con cái chưa kịp biết mặt cha. Tuy hoàn cảnh khó khăn như thiếu lương thực, bệnh tật, và chết chóc, nhân dân ta vẫn kiên cường và giành lại độc lập. Nhiều cái tên như Võ Thị Sáu, La Văn Cầu, Nguyễn Văn Trỗi, Phan Đình Giót được lưu danh. Bên cạnh niềm tự hào là nỗi xót xa cho những số phận là nhân chứng cho hậu quả chiến tranh, như những người nhiễm chất độc màu da cam từ Mỹ. Chúng ta, với cơ thể lành lặn và trí tuệ minh mẫn, cần nỗ lực hơn nữa để xây dựng quê hương xứng đáng với sự hi sinh của tổ tiên. Mỗi người cần nhận thức rằng: chiến tranh không bao giờ là điều đúng đắn.

'Đất rừng phương Nam' là tiểu thuyết của nhà văn Đoàn Giỏi kể về cuộc đời phiêu lưu của cậu bé An. Bối cảnh của tiểu thuyết là vùng miền Tây Nam Bộ với những con người hiếu khách, yêu nước, kiên cường trong giai đoạn năm 1945, sau khi thực dân Pháp tái xâm chiếm Nam Bộ. Quyển sách để lại cho em nhiều suy nghĩ về vùng đất phương Nam yêu dấu. Chỉ khi đọc hết sách, chúng ta mới cảm nhận được vẻ đẹp và tinh thần kiên cường chống giặc ngoại xâm của nhân dân. Nhân vật chính là cậu bé An, 14 tuổi, bị môi trường khắc nghiệt rèn giũa thành một người dũng cảm, có chí lớn. An thích phiêu lưu với những trò như câu rắn, lấy tổ ong, và săn cá sấu với ba. Nhưng cậu cũng rất hồn nhiên, như khi mải mê xem hát bị thuyền bỏ lại hoặc theo bạn mò ốc và lạc gia đình. An là hình mẫu của trẻ em thời chiến và là tấm gương đáng học hỏi trong hiện tại.

- Biện pháp tu từ liệt kê:

+ câu rắn, lấy tổ ong, săn cá sấu cùng ba.

+ mải xem hát bị thuyền bỏ lại, theo bạn mò ốc lạc gia đình.

- Biện pháp tu từ chêm xen:

+ tiểu thuyết của Đoàn Giỏi về cuộc đời phiêu lưu của cậu bé An.

+ một cậu bé 14 tuổi

Trong dịp Tết vừa qua, gia đình tôi đã có một chuyến du lịch tuyệt vời tại Vũng Tàu, thành phố biển nổi tiếng. Tết tại Vũng Tàu mang đến cảm giác khác biệt so với Hà Nội. Trong khi Hà Nội có mưa phùn và hoa đào nở rộ, Vũng Tàu lại đón Tết với nắng ấm, gió biển mát lành và hoa mai vàng rực rỡ. Tôi đã có cơ hội tắm biển, thưởng thức hải sản tươi ngon và khám phá khu du lịch Hồ Mây. Một trong những trải nghiệm đáng nhớ là khi tôi đứng trên tượng Chúa dang tay ở Vũng Tàu, được biết đến là tượng Chúa lớn nhất Việt Nam, nhìn xuống biển cả rộng lớn. Chuyến đi ngắn ngủi để lại trong tôi ấn tượng sâu sắc với cảnh đẹp và những trải nghiệm mới lạ. Tôi hy vọng sẽ có thêm nhiều cơ hội để cùng gia đình du lịch khắp đất nước.

- Biện pháp tu từ liệt kê:

+ mưa phùn, hoa đào

+ nắng, gió biển, hoa mai vàng

+ tắm biển, ăn hải sản, khám phá khu du lịch Hồ Mây

- Biện pháp tu từ chêm xen: được biết đến là tượng Chúa dang tay lớn nhất Việt Nam.

Nhà thơ Tố Hữu, một tên tuổi nổi bật trong lĩnh vực thơ trữ tình chính trị, đã để lại nhiều tác phẩm ghi dấu ấn mạnh mẽ về quá trình cách mạng. 'Việt Bắc', tác phẩm nghệ thuật xuất sắc của Tố Hữu, được viết trong giai đoạn lịch sử quan trọng - thời kỳ kháng chiến chống Pháp để cứu nước. Với cái nhìn của một nhà tư tưởng và tâm hồn của một nghệ sĩ, Tố Hữu đã khắc họa một cách sâu sắc và cảm động về cuộc chia tay của những người lính kháng chiến với căn cứ cách mạng Việt Bắc, cũng như hiện thực của cuộc chiến tranh kéo dài suốt 15 năm kháng chiến.

Âm thanh của tiếng ếch kêu lại khiến tôi nhớ về những kỷ niệm tuổi thơ. Khi đêm xuống, ông dẫn tôi ra đồng. Hai ông cháu, một người già và một người trẻ, từng bước dò dẫm trong bóng tối, thỉnh thoảng chiếu đèn về phía những nơi có tiếng ếch kêu. Ông kể lại những câu chuyện xưa về nghề bắt ếch của ông thời trẻ. Lắng nghe ông, tôi càng thêm kính trọng ông. Ông ngoại luôn là người tôi yêu quý nhất.
-> Biện pháp tu từ chêm xen: 'một người già và một người trẻ dò dẫm từng bước một'.
-> Tác dụng: làm nổi bật đặc điểm của hai ông cháu.

Chiến tranh đã qua, nhưng những di chứng của nó vẫn luôn là nỗi ám ảnh đối với con người. Qua việc đọc tác phẩm 'Người ở bến sông Châu', ta mới hiểu được số phận khốn khổ và bi thương của những người trở về từ chiến tranh. Tác phẩm không chỉ phản ánh nỗi đau mà còn gửi gắm bài học về tình yêu thương và lòng biết ơn đối với các thế hệ trước, những người đã hi sinh tuổi trẻ cho sự độc lập của dân tộc.
-> Biện pháp tu từ chêm xen: 'những người đã hi sinh tuổi trẻ cho sự độc lập của dân tộc.'
-> Tác dụng: làm nổi bật công lao của các thế hệ cha ông, bổ sung ý nghĩa cho cụm từ 'các thế hệ trước'.

Trong cuộc sống, ngoài cha mẹ, thầy cô là những người luôn yêu thương và mong muốn chúng ta trưởng thành. Thầy cô không chỉ dạy cho chúng ta chữ viết và cách viết đẹp mà còn chỉ cho chúng ta lối sống nhân văn và cao cả, cung cấp nhiều bài học quý giá. Là học sinh, chúng ta cần chăm chỉ học tập và rèn luyện đạo đức để không làm phụ lòng thầy cô. Đó là cách thể hiện lòng kính trọng và sự biết ơn đối với thầy cô - những người cha, người mẹ thứ hai trong cuộc đời chúng ta.
-> Biện pháp tu từ chêm xen: 'những người cha, người mẹ thứ hai trong cuộc đời chúng ta.'
-> Tác dụng: nhấn mạnh sự gần gũi và gắn bó giữa thầy cô và học sinh.

Gần đây, tôi đã có dịp tham dự một buổi triển lãm tranh. Khi lại gần, tôi nhận ra Mai, cô gái dễ thương với mái tóc đen nhánh mà tôi đã gặp lần trước. Chúng tôi đã cùng trò chuyện và thảo luận về bức tranh có tên 'Vẻ đẹp quê hương'. Mặc dù tôi có chút hiểu biết về hội họa, nhưng khi lắng nghe Mai nhận xét, tôi chỉ biết gật đầu tán thưởng. Tôi thật sự bất ngờ vì một cô bé nhỏ tuổi như vậy lại có sự am hiểu sâu sắc về nghệ thuật.
-> Biện pháp tu từ chêm xen: 'cô gái dễ thương với mái tóc đen nhánh mà tôi đã gặp lần trước'.
-> Tác dụng: làm rõ đặc điểm của người được nhắc đến trong câu.

Hà Nội, với lịch sử nghìn năm văn hiến, luôn sở hữu một sức hút đặc biệt đối với du khách. Hàng năm, thành phố này đón tiếp một lượng lớn khách du lịch cả trong nước lẫn quốc tế. Mỗi lần đặt chân đến Hà Nội, du khách thường không bỏ lỡ cơ hội tham quan Hồ Gươm, phố cổ, cùng nhiều địa danh nổi tiếng khác như Hoàng Thành Thăng Long, Văn Miếu Quốc Tử Giám,... Tất cả những điểm đến này đều bảo tồn vẻ đẹp tinh túy của kinh thành Thăng Long xưa.
-> Biện pháp tu từ chêm xen: 'với lịch sử nghìn năm văn hiến, luôn sở hữu một sức hút đặc biệt đối với du khách'.
-> Tác dụng: làm nổi bật đặc trưng và sự hấp dẫn của Hà Nội.

Tình cảm thầy trò là một mối liên kết vô cùng thiêng liêng. Các thầy cô đã hy sinh cuộc sống riêng tư của mình để 'đưa đò' cho 'người khách' đến bến bờ tri thức và xây dựng tương lai đất nước. Dù có biết rằng những 'người khách' ấy có nhớ đến mình hay không, thầy cô vẫn luôn tận tâm dạy dỗ như những người cha, người mẹ thứ hai. Họ như những ngọn hải đăng chiếu sáng cho bao thế hệ học sinh giữa biển tri thức mênh mông. Thầy cô những người cha, người mẹ thứ hai đã cống hiến không ngừng nghỉ để chúng ta nên người. Ôi! Những học trò ngây thơ của chúng tôi làm sao có thể hiểu được rằng mỗi lần thầy cô nhắc nhở là một nỗi đau trong lòng họ. Niềm hạnh phúc đằng sau mỗi nụ cười khi thấy chúng tôi đạt thành tích là vô bờ. Thầy cô luôn âm thầm theo dõi chúng tôi từ phía sau mà không đòi hỏi chúng tôi phải quay lại nhìn. Chính vì thế, chúng ta cần phải tôn trọng, yêu thương và kính trọng thầy cô giáo. Và hơn hết, ta phải cố gắng học tập thật tốt để mãi xứng đáng với công lao của thầy cô.

- Phép tu từ: phép chêm xen trong đoạn văn: những người cha, người mẹ thứ hai

- Tác dụng: làm nổi bật công lao to lớn của thầy cô.

Đoạn trích 'Hồi trống Cổ Thành' trong Tam quốc diễn nghĩa kể về việc Quan Công minh oan, xua tan nghi ngờ và hiểu lầm từ Trương Phi. Sau khi nghe lời của Tôn Càn, Trương Phi tức giận định giết Quan Công vì nghi ngờ phản bội. Dù Quan Công giải thích, Trương Phi vẫn không tin. Khi đó, vì đã giết cháu ngoại tướng Sái Dương của Tào Tháo, Quan Công đã bị truy đuổi. Quan Công chấp nhận thách thức của Trương Phi: 'Phải lấy đầu Sái Dương trong ba hồi trống'. Chưa đến hồi thứ ba, chỉ sau hồi trống đầu tiên, đầu Sái Dương đã nằm dưới đất. Nghe lời kể từ một lính của Tào Tháo, Trương Phi mới nhận ra lòng trung thực của Quan Công và đã xúc động, khóc và lạy Quan Công.

Tác dụng: làm nổi bật sức hấp dẫn của tác phẩm.

Tố Hữu, biểu tượng của nền văn học cách mạng, đã viết bài thơ 'Việt Bắc' để thể hiện tình cảm sâu sắc giữa quân và dân trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp. Việt Bắc, vùng đất nơi đầu Tổ quốc, đã nuôi dưỡng các chiến sĩ cách mạng và là nơi của những người dân chất phác. Bài thơ mang đến hình ảnh thiên nhiên và con người miền núi phía Bắc, làm lay động lòng người đọc. Với tầm nhìn của một nhà thơ cách mạng và tư tưởng, Tố Hữu đã phản ánh chân thực hiện thực kháng chiến kéo dài mười lăm năm của Việt Bắc và dự đoán những thay đổi trong hòa bình.

Tác dụng của biện pháp chêm xen: cung cấp thêm thông tin về tác giả và vùng đất Việt Bắc.