Tổng hợp trên 30 bài văn để phân tích một bài thơ bạn cho là hay nhất, cung cấp dàn ý chi tiết giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.
Danh sách 30 bài để phân tích một bài thơ bạn đánh giá cao nhất
Đề bài: Hãy phân tích một bài thơ mà bạn cho là hay (ngoài bài đã phân tích trong phần Viết của bài học).
Phân tích một bài thơ bạn đánh giá là hay: Mùa xuân nho nhỏ - mẫu 1
Thanh Hải là một nhà thơ đặc trưng của xứ Huế, ông nổi tiếng với những bài thơ mượt mà, sâu lắng thể hiện văn hóa đặc trưng của vùng đất này. Mùa xuân nho nhỏ là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, viết vào năm 1980, trong bối cảnh đất nước đang xây dựng và phát triển. Bài thơ mang lại một tinh thần trẻ trung, một giai điệu vui tươi của mùa xuân đang rộn ràng khắp nơi.
Sáu câu thơ đầu như là tiếng hát của mùa xuân chào đón một mùa xuân tươi đẹp. Trên dòng sông xanh thẳm của quê hương, một bông hoa tím nở rộ. Từ 'nở rộ' ở đầu câu thơ, mô tả sự hân hoan, niềm vui của mùa xuân, một niềm vui đón nhận tín hiệu của mùa xuân:
Nở giữa dòng nước xanh biếc,
Một đóa hoa tím rực.
'Đóa hoa tím rực' đó có thể là hoa sen, hoặc hoa cẩm tú cầu mà ta thường thấy trên bờ ao, bên bờ sông quê hương:
Dòng sông tuổi thơ ta từng đắm chìm
Vẫn còn đây nước chảy mãi dòng
Hoa sen tím khoe sắc ven bờ...
(Trở về quê hương - Lê Anh Xuân)
Sắc xanh của dòng nước hòa quyện cùng màu 'tím biếc' của hoa đã tạo ra một bức tranh xuân đầy sắc màu và tươi đẹp. Nhìn lên bầu trời, nhà thơ hạnh phúc lắng nghe tiếng chim chiền chiện hót. Chim chiền chiện, còn gọi là chim sơn ca, là người bạn thân của những người làm ruộng. Từ 'ơi' biểu lộ sự kinh ngạc và niềm vui khi nghe tiếng chim hót:
Ơi con chim chiền chiện
Hót vang trên bầu trời.
Hai tiếng ''hót chi' là giọng điệu thân thuộc của người dân Huế mà tác giả dùng để diễn tả sự gần gũi và cuốn hút giữa con người và thiên nhiên. Tiếng chim chiền chiện hót là lời gọi của mùa xuân. Âm thanh của chim ngân vang, đập mạnh lòng người và mang lại niềm vui. Ngắm dòng sông, nhìn bông hoa tươi đẹp, và nghe tiếng chim hót, nhà thơ tràn đầy hạnh phúc:
Từng giọt nước rơi lấp lánh
Tay ta chạm nhẹ, hứng lấy
'Chạm nhẹ... hứng lấy' là một hành động giản dị nhưng tràn đầy ý nghĩa, thể hiện sự kích động sâu xa. 'Giọt nước lấp lánh' là hình ảnh lãng mạn đậm chất thơ. Có phải là giọt sương sớm, hay là tiếng chim chiền chiện? Sự kết hợp giữa âm thanh (nghe) và hình ảnh (nhìn) tạo nên một tác phẩm thẩm mỹ tinh tế.
Tóm lại, chỉ với ba nét vẽ: dòng nước xanh, bông hoa tím biếc, tiếng chim chiền chiện hót..., Thanh Hải đã tạo ra một bức tranh xuân đẹp và đáng yêu tột cùng. Đó là vẻ đẹp và sức sống tươi mới của đất nước trong mùa xuân.
Bốn câu thơ tiếp theo nói về mùa xuân sản xuất và chiến đấu của dân tộc ta. Cấu trúc thơ song hành để nêu bật hai nhiệm vụ chiến lược đó:
Mùa xuân người cầm súng,
Lá non bén đầy lưng.
Mùa xuân người ra đồng,
Ruộng mênh mang lúa xanh.
'Lá non” là mầm mống, cành lá mới xanh mơn mởn. Khi mùa xuân đến, cây cối mọc lên, lá non nảy mầm. 'Lá non' ở đây tượng trưng cho sự sống và vẻ đẹp của mùa xuân. Người lính mang trên lưng lá xanh của cây, mang theo sức sống mùa xuân, sức mạnh của dân tộc để bảo vệ Tổ quốc. Người nông dân gieo mạ và lao động cần cù trên ruộng đồng, ruộng mênh mông màu xanh của lúa. Ý thơ rất sâu sắc: máu và mồ hôi của dân tộc đã tô điểm cho mùa xuân và để giữ gìn mùa xuân mãi mãi.
Toàn bộ dân tộc bước vào mùa xuân với tinh thần hăng hái và sôi động:
Như đang vội vàng
Như đang rộn ràng...
Đoạn thơ tiếp theo thể hiện suy tư sâu sắc của nhà thơ về đất nước và nhân dân:
Đất nước đã trải qua bốn ngàn năm
Vất vả và đầy gian truân
Đất nước như một vì sao
Hãy tiến lên phía trước.
Hành trình lịch sử của đất nước với bốn nghìn năm tồn tại, đôi khi gặp khó khăn, đôi khi thịnh vượng với nhiều thách thức 'vất vả và gian lao'. Trải qua thời gian dài ấy, nhân dân ta từ thế hệ này sang thế hệ khác đã hy sinh máu và xương, làm việc với lòng yêu nước và tinh thần quả cảm để xây dựng và bảo vệ đất nước. Dân ta thông minh và nhân từ. Bốn nghìn năm lịch sử đã phản ánh sức mạnh văn minh của Đại Việt, đã khẳng định sức mạnh của Việt Nam. Câu thơ 'Đất nước như vì sao' là một hình ảnh so sánh đẹp và ý nghĩa. Sao là nguồn sáng lung linh, là vẻ đẹp của bầu trời, tồn tại vĩnh cửu trong không gian và thời gian. So sánh đất nước với vì sao là biểu hiện sự tự hào về đất nước Việt Nam anh hùng, giàu đẹp. Hành trang tiến tới tương lai của dân tộc ta không thể bị ngăn cản: 'Hãy tiến lên phía trước'. Ba từ 'hãy tiến lên' thể hiện sự quyết tâm và niềm tin kiên định của dân tộc để xây dựng một Việt Nam phồn thịnh, mạnh mẽ.
Sau suy tư là niềm tin của Thanh Hải. Đầu tiên là lời cầu nguyện được thể hiện:
Hãy trở thành tiếng chim hót
Hãy trở thành một bông hoa
Hãy trở thành âm nhạc hòa ca
Một giai điệu sâu lắng và xúc động.
'Để chim hót' mang lại mùa xuân, mang lại niềm vui cho con người. 'Một cành hoa' để trang trí cuộc sống, làm đẹp cho thiên nhiên sơn nước. 'Một nốt trầm' của 'hòa ca' êm đềm để làm rung động lòng người, khích lệ nhân dân. 'Chim hót', 'một cành hoa', 'một nốt trầm' là ba biểu tượng tượng trưng cho vẻ đẹp, niềm vui, cho trí thông minh của đất nước và con người Việt Nam.
Với Thanh Hải, việc hiện thân là để cống hiến, để phục vụ cho một mục đích cao cả:
Một mùa xuân nhỏ bé
Dâng lên cuộc đời mình
Dù là ở tuổi hai mươi
Dù là khi tóc đã bạc phơ
Tâm tình của lời thơ sâu lắng. Mỗi người hãy trở thành 'một mùa xuân nhỏ bé' để tạo ra một mùa xuân bất diệt cho đất nước. Mỗi người đều phải có ý nghĩa trong cuộc sống. Mùa xuân nhỏ bé là một biểu tượng sáng tạo thể hiện ý tưởng sâu xa: 'Mỗi cuộc đời đã biến hóa núi sông ta' (Nguyễn Khoa Điềm). 'Nhỏ bé' và 'lặng lẽ' là biểu hiện của sự khiêm tốn, chân thành. 'Dâng lên cuộc đời' là phương tiện sống cao quý, lý tưởng. Vì 'Sống là cho đi, không chỉ nhận' (Tố Hữu), sống hết mình, trung thành với đất nước, dành cả cuộc đời phục vụ đất nước, từ khi còn trẻ trung vào tuổi 'hai mươi' cho đến khi già dặn với tóc 'bạc phơ'. Thơ hay nằm ở cảm xúc chân thành. Thanh Hải đã diễn đạt những cảm xúc 'mạnh mẽ' của mình. Ông đã sống theo tinh thần của lời thơ mình. Khi đất nước đối mặt với mối đe dọa từ Mỹ - Diệm và các tay sai thù địch đang âm mưu chia cắt đất nước, ông đã hoạt động ngầm trong chiến khu, xây dựng phong trào cách mạng, coi thường cảnh máu chảy và đầu đổ. Thêm vào đó, điều rất cảm động là bài thơ Mùa xuân nhỏ bé đã được ông viết khi ông đang nằm trên giường bệnh, chỉ một tháng trước khi ông qua đời.
Thanh Hải đã sử dụng các kỹ thuật biểu đạt ngôn từ rất khéo léo: 'Ta hát... ta làm... ta hòa...', 'dù là khi... dù là khi...', tạo ra một giai điệu thơ mềm mại, đậm chất cảm xúc, làm cho ý thơ trở nên sâu sắc và rõ ràng hơn. Người đọc không khỏi cảm động trước âm nhạc của những dòng thơ trữ tình, ấm áp như vậy. Có thể xem phần cuối của bài thơ này là những lời tâm sự chân thành từ tác giả.
Kết thúc bài thơ là một bản tình ca:
Xuân về rồi, ta hát
Nam ái, đất của Nam
Nước non xa xôi mênh mông
Nước non xa xôi tràn đầy tình thương
Nhịp nhàng tiếng trống ở đất Huế.
Như người sáng tác đã viết về âm nhạc và cảm xúc của mùa xuân ở Huế:
Trong văn hóa thơ ca dân tộc, mùa xuân đã luôn là một chủ đề quen thuộc. Thanh Hải đã tạo ra một bài thơ xuân đẹp, tươi sáng và giàu ý nghĩa. Với cấu trúc năm chữ, dòng thơ của ông mang lại cảm giác mạnh mẽ và sâu lắng. Ngôn ngữ thơ trong sáng và đầy hiểu cảm, với các hình tượng tinh tế và ý nghĩa sâu xa. Thanh Hải đã truyền đạt tình yêu của mình với mùa xuân và quê hương một cách sâu sắc và cảm động.
Hãy phân tích một bài thơ bạn cho là hay: Mùa xuân nho nhỏ - mẫu 2
Mùa xuân nho nhỏ là biểu tượng của tác giả, Thanh Hải, mong muốn gắn bó và cống hiến cho quê hương một cách chân thành và sâu sắc. Ông muốn đóng góp một phần nhỏ của mình vào mùa xuân của dân tộc, một ước mơ đơn giản nhưng cao cả và thiêng liêng.
Bài thơ sử dụng thể thơ năm chữ, gần gũi và có nhiều hình ảnh so sánh dễ hiểu và gợi cảm. Điều này giúp người đọc dễ dàng tiếp cận và cảm nhận nội dung của bài thơ.
Mùa xuân là thời điểm của sự sống mới, của hy vọng và cảm xúc tươi mới. Đây là nguồn cảm hứng vô tận cho nhiều bài thơ. Thanh Hải đã tạo ra một bức tranh mùa xuân gần gũi và đầy tình thương.
Bài thơ mở đầu với hình ảnh tự nhiên của mùa xuân, âm thanh quen thuộc từ vùng quê, toát lên sự mới mẻ và sức sống rộn ràng.
Giữa dòng sông xanh mát mẻ
Một bông hoa tím tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót rộn ràng giữa bầu trời
Từng giọt sương long lanh rơi
Tôi nâng tay tôi hứng
Từ đoạn thơ trên, ta có thể tưởng tượng một bông hoa tím tím biếc mọc bên dòng sông xanh mát. Tiếng chim chiền chiện vang lên trong bầu trời rộn ràng, báo hiệu mùa xuân đã về. Cuộc sống trở nên ấm áp, hạnh phúc dần hiện ra trước mắt chúng ta.
Thán từ “ơi” thể hiện niềm vui rộn ràng trước vẻ đẹp của mùa xuân. Hai tiếng “hót chi” là âm thanh thân thuộc của người dân Huế, tượng trưng cho cảm xúc thiết tha giữa con người và thiên nhiên.
Nhìn ngắm dòng sông, bông hoa, và tiếng chim hót ngân nga, lòng nhà thơ xúc động:
Từng giọt sương long lanh rơi
Tôi nâng tay tôi hứng
Tiếng chim chiền chiện như những giọt sương long lanh rơi trên bầu trời xuân. Từ cảm nhận đó, chúng ta có thể thấy tâm hồn của nhà văn Thanh Hải, lòng yêu thương cuộc sống sôi động.
'Tôi nâng tay tôi hứng' thể hiện sự trân trọng và đón nhận những điều tốt đẹp. Nhờ đó, nhà văn đã vẽ lên một bức tranh xuân tươi đẹp, sống động - một vẻ đẹp của mùa xuân đất nước.
Từ cảm nhận về mùa xuân của thiên nhiên, từ mùa xuân của quốc gia, là một sự chuyển động hợp lý. Bởi mùa xuân là thời điểm mọi người đều nhận được niềm vui và sức sống mới.
Mùa xuân, người cầm súng
Lộc nở khắp bờ vai
Mùa xuân, người ra đồng
Lúa nảy mầm, lúa nhiều
Từ từng câu thơ như “Lộc nở khắp bờ vai” thể hiện sức mạnh của dân tộc trên vai người lính. “Lúa nảy mầm, lúa nhiều” phản ánh sự chăm sóc, hy vọng vào một mùa màng bội thu của nông dân. Chiến sĩ và nông dân đều đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Câu thơ chứa đựng ý nghĩa sâu sắc rằng người ra trận phải hy sinh, người ra đồng phải lao động cần cù để giữ vững tự do và hạnh phúc cho dân tộc.
Đất nước đã trải qua bốn nghìn năm
Vất vả và gian khổ
Đất nước như một vì sao
Cứ tiến lên phía trước
Trong suốt bốn nghìn năm lịch sử, tổ tiên đã hy sinh không biết bao nhiêu để xây dựng và bảo vệ đất nước. Khi phân tích bài thơ về mùa xuân nho nhỏ, chúng ta hiểu rõ cảm nhận và niềm tự hào của tác giả Thanh Hải dành cho đất nước.
Đất nước đã vượt qua mọi khó khăn, tiến lên phía trước. Từ từ “cứ” thể hiện sự kiên định rằng dù gặp khó khăn đến đâu, đất nước cũng sẽ vượt qua. Đoạn thơ thể hiện lòng tự hào, tin yêu và sự lạc quan của tác giả vào đất nước và dân tộc.
Khi phân tích bài thơ về mùa xuân nho nhỏ, có lẽ người đọc sẽ ấn tượng nhất với đoạn thơ thể hiện ước nguyện chân thành của bản thân với đất nước:
Ta như con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta hòa mình vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến
Làm 'con chim hót' để mời gọi mùa xuân về, để mang tiếng hót vui mừng đến mọi nhà. Làm “một cành hoa' để tô điểm cho vẻ đẹp của núi non, làm “một nốt trầm xao xuyến” để góp phần làm ngọt ngào, làm yên bình cuộc sống.
Chữ 'tôi' đã được thay bằng chữ 'ta' đầy sảng khoái, thể hiện tinh thần tự do, cao thượng và sự hòa nhập vào cuộc sống, vào mùa xuân đang về trên mọi con đường.
Mỗi người chỉ cần hiến tặng “một mùa xuân nho nhỏ” của mình đã đóng góp vào việc tạo ra một mùa xuân dân tộc trọn vẹn.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Dù chúng ta ở độ tuổi nào thì cũng có thể đóng góp cho đất nước theo nhiều cách khác nhau. Từ “nho nhỏ” và “lặng lẽ” thể hiện sự khiêm nhường và chân thành của tác giả trong việc đóng góp cho đất nước. Khổ thơ cuối là tiếng hát yêu thương của tác giả:
Mùa xuân - ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế
“Câu Nam ai, Nam Bình” là hai điệu nhạc truyền thống vô cùng nổi tiếng và đặc trưng của xứ Huế từ lâu đời đến nay. Câu hát ấy vẫn vang mãi trong tim một người con dù ở giai đoạn cuối của cuộc đời vẫn muốn dành hết tâm huyết cho đất nước, cho quê hương.
Hãy phân tích một bài thơ mà bạn cho là hay: Mùa xuân nho nhỏ - mẫu 3
Mùa xuân trong thơ ca là một chủ đề được nhiều nhà thơ khai thác. Đó là mùa của tuổi trẻ, của khát khao sống mãnh liệt, của niềm tin vào cuộc sống. Thanh Hải, một người con của Huế, đã viết một bài thơ về mùa xuân rất hay đó chính là Mùa xuân nho nhỏ. Điều đặc biệt là ông đã sáng tác bài thơ này trong khi đang nằm trên giường bệnh. Một người đang đau ốm nhưng vẫn cảm nhận được vẻ đẹp của mùa xuân. Chao ôi, mùa xuân ấy mới đẹp làm sao.
Trong suốt cuộc đời, Thanh Hải đã hiến dâng cho cuộc chiến giải phóng dân tộc qua cả hai cuộc kháng chiến chống Mỹ và Pháp. Niềm khao khát được dâng hiến cuộc đời cho Tổ quốc luôn nằm sâu trong lòng tác giả. Điều này được thể hiện rõ qua tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ. Có thể coi đây là món quà cuối cùng mà Thanh Hải dành tặng cho chúng ta, cho chính cuộc đời của mình.
Mặc dù đang trong tình trạng bệnh tật nhưng Thanh Hải đã sáng tác những dòng thơ không chứa sự buồn bã của một người sắp phải rời bỏ cuộc sống. Ngược lại, những câu thơ của ông chứa đựng sự thiết tha và thanh thản. Một giọng văn tươi mới và đầy sức sống. Tác giả đã nhìn thấy cảnh sắc của một mùa xuân mới qua một cửa sổ nhỏ, lắng nghe tiếng gọi của mùa xuân một cách tinh tế.
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Màu tím là biểu tượng của xứ Huế. Huế nổi tiếng với sắc tím mơ màng. Bông hoa tím rực rỡ giữa dòng sông xanh làm cho cảnh quan trở nên đặc biệt. Hình ảnh này không chỉ gợi nhớ về hoa bèo mộng mơ mà còn về những chiếc áo dài tím của các cô gái Huế, tạo nên một vẻ đẹp dịu dàng và quyến rũ. Tiếng chim chiền chiện hót vang trời như một bản giao hưởng thiên nhiên, tươi vui và đầy sức sống. Nhà thơ muốn ôm lấy vẻ đẹp này, muốn hứng lấy từng giọt sương mai, từng âm vang của chim hót, thể hiện sự trân trọng và kỳ vọng của mình đối với thiên nhiên.
Sau khi cảm nhận vẻ đẹp tự nhiên, tác giả tiếp tục cảm nhận vẻ đẹp của mùa xuân qua hình ảnh các chiến sĩ và nông dân làm việc trên đồng ruộng.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…
Trong khổ thơ này, dù không đề cập đến màu xanh, nhưng màu sắc này vẫn hiện diện rõ ràng. Đó là màu xanh của lá cây trù phú, mà người lính và nông dân mang trên người, và màu xanh của nương mạ trải rộng trên cánh đồng trong mùa xuân. Mùa xuân, người lính ra chiến trường, người nông dân ra đồng làm ruộng, cùng làm nền tảng vững chắc cho sự phát triển của đất nước. Dù mỗi người một công việc, nhưng tất cả đều hối hả, xôn xao với công việc của mình, tìm niềm vui trong đó. Họ chính là những người mang lại mùa xuân cho tổ quốc. Cuối khổ thơ, dấu chấm hỏi tượng trưng cho sự tiếp nối không ngừng của mùa xuân, qua từng thế hệ, từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước
Câu thơ là biểu tượng của lòng tự hào về đất nước. Trải qua hơn bốn nghìn năm lịch sử, dân tộc ta đã chịu đựng không ít gian khổ và vất vả. Tuy nhiên, với tinh thần kiên cường, chúng ta vẫn tiến lên phía trước. Tác giả so sánh 'đất nước như vì sao', bởi như những ngôi sao luôn sáng rực trên bầu trời, đất nước dù gian nan cũng sẽ vững bước đi về phía trước.
Trước niềm tự hào về đất nước, nhà thơ mong muốn tự nhân thân mình thành con chim hót, một bông hoa, hoặc một nốt nhạc để dâng hiến cho cuộc sống. Ước mơ đó dù giản dị nhưng cũng rất cao cả:
Ta làm con chim hót
Ta trở thành một bông hoa
Ta hòa mình vào giai điệu ca hát
Một giai điệu nhẹ nhàng đầy cảm xúc
Những điều mà nhà thơ khao khát dường như rất giản dị, nhưng chính những điều đó tạo nên vẻ đẹp của cuộc sống, hòa mình vào bản hòa âm tinh tế. Tâm hồn của nhà thơ là điều tuyệt vời. Điều đáng quý trong hoàn cảnh như của nhà thơ là mong ước hiến dâng bản thân cho Tổ quốc. Mong ước ấy chắc chắn là mong ước chung của nhiều người
Một mùa xuân nhỏ bé
Lặng lẽ đóng góp cho cuộc sống
Dù là ở tuổi thanh xuân
Dù có tóc bạc phơ
Mỗi người trong chúng ta đều như một mùa xuân nhỏ. Mỗi mùa xuân ấy âm thầm dâng trào, tạo thành một mùa xuân to lớn, một mùa xuân chung cho tất cả. Không cần phải là những nhà lãnh đạo vĩ đại, chỉ cần là những con người bình dị, sống toàn tâm toàn ý vì quê hương, vì Tổ quốc, thì dù tóc bạc phơ hay cả đầu trắng, cũng đã góp phần làm nên mùa xuân rồi.
Mùa xuân hân hoan ta ca
Khúc hát Nam ai, Nam Bình
Những dòng sông nghìn dặm tình
Với đất non ngàn dặm mênh mông
Nhịp phách vang vọng đất Huế.
Bao nhiêu suy tư, tác giả đều đã ươm vào trong những vần thơ. Người ta thường nói lời của người trước khi ra đi là những lời chân thành nhất. Qua những vần thơ của Thanh Hải, người đọc hẳn cũng đã cảm nhận được cái chân thành trong tâm hồn ông. Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ mang lại cho người đọc ý nghĩa của cuộc sống, mang lại cho con người khao khát về niềm vui sống mãnh liệt. Viết về mùa xuân nho nhỏ nhưng lại nói lên được cái tình cảm lớn lao của con người, tác giả đã để lại trong lòng người đọc nỗi xúc động trào dâng.
Hãy phân tích một bài thơ được bạn đánh giá là hay: Mùa xuân chín - mẫu 1
Hàn Mạc Tử là nhà thơ đã có nhiều sáng tác hay viết vào mùa thu, một trong những tác phẩm nổi bật của ông đó là bài thơ Mùa Xuân Chín, tác phẩm này để lại cho tác giả nhiều cảm xúc.
Mùa xuân chín là một tác phẩm viết về mùa thu với những độ chín của mùa màng, hình ảnh đó thể hiện một tình cảm đặc biệt mà người đọc đã hướng tới, đầu tiên tác giả đã sử dụng những hình ảnh để báo hiệu rằng mùa thu đã tới, hình ảnh những cơn sướng mùa, những tiếng gió sột soạt trên mái nhà, và những giàn thiên lý đang báo hiệu mùa thu đã sang, những hình ảnh đó đã mang lại cho người đọc một cái nhìn sâu sắc và có nhiều ấn tượng nhất cho người đọc:
Dưới ánh nắng ửng khói mơ tan
Bên mái nhà tranh lấm thấm vàng
Gió sượt soạt trêu áo biếc dịu dàng,
Trên giàn thiên lý - chào xuân về
Ánh nắng dần phai nhạt khi thu về, vẻ sắc của nắng không còn rực rỡ như mùa hè mới, trên những mái nhà đã đầy lá vàng, đó có thể là hình ảnh của những chiếc lá vàng rơi, và những cơn gió nhẹ nhàng trên mái nhà, đó là những hình ảnh sáng tạo gợi mở cho người đọc thấy rằng mùa thu đã đến:
Cỏ xanh mướt lay nhẹ dưới bóng trời
Ba cô gái hát vang trên đồi xanh
Ngày mai trong khung cảnh xuân tươi
Có người sẽ bỏ lại mối tình ngàn thu
Hình ảnh bầu trời xanh dần hồi sinh những kỷ niệm tươi đẹp, nó lan tỏa và lan tràn khắp không gian, thể hiện một tình cảm đặc biệt, với hình ảnh của cánh đồng vang lên tiếng hát và sự tươi mới của mùa xuân, ẩn dụ cho việc các cô gái sắp bước vào tuổi xuân, chuẩn bị bước vào cuộc sống mới với người chồng tương lai, hình ảnh của bầu trời xanh, với những cô gái hát trên đồi xanh, thể hiện sự sống động của mùa xuân, tất cả những điều này biểu hiện cho sự nở rộ của mùa xuân, thể hiện sự sống động và tươi mới của mùa xuân:
Tiếng hò vang vọng trên đỉnh non
Lung linh như những câu chuyện của mây
Lặng lẽ cùng ai dưới bóng trúc
Hòa với hương vị và vẻ đẹp ngây ngất
Trên núi cao, tiếng hò của những cô gái thôn dã vang vọng, âm nhạc trong trẻo, hòa quyện vào không gian của núi rừng, hình ảnh của những tiếng hò, như hòa mình vào cảnh vật của thiên nhiên, như mây trôi trên bầu trời xanh, mang lại cho mỗi người cái nhìn mới và sâu sắc nhất. Hình ảnh của những người đứng trên đỉnh núi, với những giai điệu của tiếng hò, thì thầm dưới bóng trúc, tạo ra cảm giác hòa mình vào thiên nhiên, tình cảm ấy thể hiện sự gợi nhớ và kỷ niệm, mang đến cho người đọc cảm xúc dễ chịu và thú vị nhất.
Hình ảnh của những cô gái thôn dã, hòa vào âm nhạc của cuộc sống, tạo ra cái nhìn mới về mùa thu, với sự tươi tắn và đầy sức sống trong thiên nhiên, tình cảm ấy sâu sắc và ý nghĩa, với những lời thơ nhẹ nhàng và uyển chuyển:
Khách từ xa đến vào mùa thu chín
Khung cảnh u buồn đọng lại trong ký ức về quê hương
Chị ấy vẫn mang gánh thóc nặng nề năm nay
Dọc bên bờ sông, ánh nắng trắng quái bắt mắt
Và hình ảnh của những du khách đang lưu luyến trước vẻ đẹp mùa xuân, họ đắm chìm trong những khung cảnh tươi đẹp. Tâm trạng bâng khuâng, nỗi nhớ thương sâu sắc lấn át trong từng câu thơ. Hình ảnh của chị ấy, năm nay vẫn gánh thóc, và bên dòng sông, ánh nắng vẫn chiếu sáng lung linh, tất cả đều gợi lại những cảm xúc lưu luyến trước vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời.
Bài thơ gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc sâu thẳm nhất, với hình ảnh mùa xuân đang bừng nở, thể hiện một tình cảm sâu sắc mà tác giả muốn truyền đạt. Những dòng thơ này đang khắc sâu vào tâm trí người đọc, mang lại cái nhìn mới và ý nghĩa sâu sắc nhất. Mùa xuân hiện hữu trong tâm hồn của người đọc và những du khách đang đến, tạo nên những cảm xúc mãnh liệt, lưu luyến trước vẻ đẹp của tự nhiên.
Hãy phân tích một bài thơ được bạn đánh giá là hay: Mùa xuân chín - mẫu 2
Nhà nghiên cứu Chu Văn Sơn đã nhận xét: “Thơ của Hàn Mặc Tử là tiếng thơ vang lên từ sự suy tàn để hướng về sự sống”. Đúng như vậy, đọc những bài thơ của Hàn Mặc Tử, chúng ta luôn cảm nhận được lòng yêu cuộc sống, lòng khao khát sống. Trong số đó, bài thơ “Mùa xuân chín” là một minh chứng. Bài thơ này được chọn lựa từ tập “Đau thương” (1938) – được coi là “tiếng thơ của tuổi trẻ nhất của Hàn Mặc Tử”, với vẻ trẻ trung nhưng cũng đầy bí ẩn và đau thương.
'Mùa xuân mùi ' tác phẩm mang đẩy sự ấn tượng với đọc giả bởi chủ đề của nó. Hàn Mặc Tử luôn tạo ra mọt khung cảnh ấn tượng với sự kết hợp của 'máu', 'trăng' và 'rượu'. Nhưng 'mùa xuân mùi' mang lại một cảm giác hoàn toàn mới lạ, một không gian tràn đầy sức sống của cảnh xuân và tình xuân.
Mạch thơ của Hàn Mặc Tử là mọt dòng suy nghĩ bất định với những chuyển kênh bất chợt. Đọc thơ, ta cảm giác như đang di chuyển giữa quá khú xa xưa và hiện tại với hình ảnh cảnh quan thân quen.
Bài thơ mở đầu bằng một bài thiên nhiên tươi mới, ánh nắng, nhà tranh, và gió, đây là một khung cảnh xuân tươi đẹp.
'Trong làn nắng, nhà tranh lấp lanh dưới ánh sáng vàng. Gió đùa giễu cánh áo của thiên nhiên trên giàn cói. Bóng xuân nhẹ nhàng quang quyến'.
Thiên nhiên mùa xuân hiện ra ngập tràn sắc vàng của nắng trong ánh sương khói huyền bí. Sự kết hợp giữa 'khói sương mơ tan' và 'mái nhà tranh vàng' tạo nên một khung cảnh tuyệt đẹp.
Hàn Mặc Tử mở rộng tầm mắt với 'sóng cỏ xanh tươi' bất tận, cũng như tạo ra một không gian rộng lớn của mùa xuân.
Từ cảnh thu, Hàn Mặc Tử chuyển sang tình thu, biển đổi giữa ngoại cảnh và tâm cảnh của mùa xuân.
'Bao cô thôn nữ hát trên đồi. Ngày mai trong đám xuân xanh ấy. Có người theo chồng bỏ cuộc chơi'
'Xuân xanh' là biểu tượng của sự trẻ trung, xinh đẹp của những cô gái. Họ tươi sáng như mùa xuân, vui vẻ trong tình yêu và hôn nhân.
Từ âm thanh cao vút, lời thiện chiến của người dân đồng bằng đầu sông Hồng bất ngờ trở thành những tâm tụng vội vàng:
'Thầm thỉ với ai dưới bầy tre. Nghe ra ý vị và thơ ngây'
Câu thơ mang tính tượng trưng, siêu thực. 'Mùa xuân chín' đánh dấu sự kết thúc của tuổi thanh xuân và của tình yêu.
'Khách xa, gặp mùa xuân chín. Lòng buồn thị phiếu nghĩ về quê nhà. Chị ấy, năm nay còn gánh thóc. Đủ bờ sông trắng nắng chang chang'
Trước 'mùa xuân chín', lòng 'khách xa' đã trầm mặc nhớ nhỏ về quê hương thân thương. Họ gặp lại hình ảnh của người phụ nữ đang gánh thóc bên bờ sông trắng.
Như vậy, bài thơ “Mùa xuân chín” của Hàn Mặc Tử mang đậm hơi thở của mùa xuân, tình yêu và nỗi nhớ. Đặc điểm nổi bật của bài thơ này là sự kết hợp tài tình giữa cái cổ điển và cái hiện đại.
Thơ Hàn Mặc Tử thể hiện một thế giới nội tâm mãnh liệt với những cung bậc cảm xúc phức tạp. Mùa xuân chín thể hiện sự khao khát giao cảm với cuộc sống, trân trọng cái đẹp và ý thức giữ gìn những điều tinh tế của cuộc sống.
Hãy phân tích một bài thơ được bạn đánh giá là hay: Mùa xuân chín - mẫu 3
Hàn Mặc Tử là một nhà thơ có phong cách rất độc đáo, riêng biệt. Bài thơ “Mùa xuân chín” là một ví dụ điển hình, góp phần làm nên tên tuổi của ông.
Tựa đề bài thơ “Mùa xuân chín” khiến ta cảm nhận được vẻ đẹp mềm mại và sâu lắng của mùa xuân, kèm theo sự tò mò muốn khám phá ý nghĩa của nó trong thơ của Hàn Mặc Tử.
'Trong ánh nắng ấm dịu, khói mơ pha. Nhà tranh lấm tấm vàng. Gió nhẹ thổi lay áo biếc. Trên giàn thiên lý, bóng xuân nồng nàn'
Khung cảnh mùa xuân ở nơi làng quê hiền hòa và đầy yêu thương. Ánh nắng mặt trời nhẹ nhàng, khói tan đi tạo nên không khí mơ màng. Những chiếc nhà tranh mộc mạc phủ lên mình màu vàng ấm áp, trong lành. Cơn gió nhẹ đưa lá xanh biếc lượn lờ, tạo nên âm nhạc dịu dàng. Mùa xuân đang len lỏi khắp nơi, tạo nên bức tranh thiên nhiên huyền diệu.
'Cỏ xanh tươi mơn man gợn sóng tới chói lọi, Mọi người con gái ở thôn hát vang trên đồi;'
Mọi thứ đều hòa mình vào sức sống xuân, cơn mưa xuân tưới cho cây cỏ thêm xanh tươi rợp trời như đang đùa giỡn với ánh nắng, làn gió và những đám mây. Tiếng hát chào mừng xuân của các cô gái thôn quê đầy ấm áp, mùa xuân đến khiến mọi người đều hân hoan, phấn khởi, tâm hồn tràn đầy sự trẻ trung, yêu đời. Những giai điệu nhấp nhô cùng những lời ca:
'Ngày mai trong đám xuân xanh rực rỡ kia, Có người theo chồng bỏ cuộc vui giữa chốn này.'
Niềm vui của mùa xuân kết hợp cùng niềm hạnh phúc của đôi lứa, và ngày mai trong đám cô gái thôn quê đó, có người sẽ lấy chồng và rời xa những niềm vui ấy, mang theo chút tiếc nuối đắng cay. Mùa xuân tô điểm cho cuộc sống, góp phần tạo nên hạnh phúc cho tình yêu, mùa của niềm vui tràn đầy.
'Tiếng hò vang vọng trên dãy núi xanh, Như lời của gió và mây trôi dạt, Thầm thì với ai ngồi dưới bên trúc, Nghe thấy ý vị và đẹp ngây ngất...'
Niềm yêu đời lưu giữ trong tiếng hát ngây ngất, trong sáng và tinh nghịch 'tiếng hò vang vọng' trên núi, hòa mình vào cảnh vật, âm thanh vang mãi. Những âm thanh như đang điều chỉnh theo nhịp thời gian, 'hòa nhã' và 'thầm thì' với nhau đầy ý nghĩa, thân thiết. Tiếng thơ làm sao khiến con người bồi hồi, xao xuyến đến lạ kỳ.
'Người xa quê gặp mùa xuân chín rồi, Lòng bâng khuâng nhớ mãi về quê nhà, Chị ấy năm nay vẫn gánh đồng lúa, Dọc bên sông trắng nắng long lanh...'
Nếu ở khổ thơ đầu là hình ảnh cỏ cây xanh tươi, thì đây là hình ảnh ngược lại khi xuân chín, không còn mộng mơ như lúc mới sang, màu sắc của nỗi tiếc nuối, nắng gió thôn quê: 'Dọc bờ sông trắng nắng chang chang'. 'ang' cuối câu thơ khiến tâm trạng khó tả, như nỗi lòng đang lo lắng, xót xa về số phận của người con gái:
'Chị ấy năm nay vẫn gánh thóc Dọc bờ sông trắng nắng chang chang'
Nếu ngày xưa tuổi xuân, nhịp xuân cùng tiếng hát vang vọng, thì giờ đây khi xuân chín, xa rời màu xuân xanh năm nào, 'chị ấy' trở thành người phụ nữ với những lo toan. Trách nhiệm của người mẹ, người vợ trở nên nặng nề, nhưng dù vất vả, khó khăn vẫn phản ánh nét đẹp rạng ngời.
Bài thơ nhẹ nhàng, ngôn ngữ giản dị nhưng được chọn lọc rất tinh tế. Mỗi câu thơ như một bức tranh thương yêu, mang nỗi thương và nhớ về quê hương gian nan, vất vả. Với ngôn từ và tấm lòng hồn hậu của thi nhân, Hàn Mạc Tử đã tạo nên một 'mùa xuân chín' đầy đặn, thiết tha.
Bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương thể hiện sự trân trọng vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng của phụ nữ Việt Nam xưa. Tác giả cũng thể hiện niềm thương cảm với cuộc sống khó khăn của họ:
'Thân em trắng lại tròn trắng, Bảy nổi ba chìm nước non thương. Rắn nát dầu còn tay kẻ nặn, Nhưng em vẫn giữ tấm lòng son.'
'Thân em vừa trắng lại vừa tròn, Bảy nổi ba chìm cùng nước non, Dù đời đầy gian nan gian khó, Em vẫn giữ trọn tấm lòng son.'
Bài thơ truyền đạt hai ý: trước hết là miêu tả hình ảnh bánh trôi nước, từ màu sắc (trắng) đến hình dáng (tròn) và cách làm bánh. Hồ Xuân Hương tạo ra hình ảnh sống động của chiếc bánh trôi từ bên ngoài đến bên trong.
Ngoài ra, tác giả muốn thể hiện vẻ đẹp và số phận của phụ nữ trong xã hội xưa qua hình ảnh của bánh trôi nước. Chuỗi từ 'thân em' là một mô-típ thường thấy trong ca dao:
'Thân em giống như trái bần trôi
Gió thổi sóng dồi biết tấp vào đâu'
Hoặc như:
'Thân em giống như ớt chín cây
Càng tươi ngoài vỏ, càng cay trong lòng'
Trong bài thơ 'Bánh trôi nước' và các bài ca dao, dân ca, tình cảm thương cảm, xót xa về số phận của phụ nữ xưa là chủ đề chính. Họ là những người nhỏ bé trong xã hội, cuộc sống không được tự do, mà phải tuân theo người khác.
Hình ảnh phụ nữ hiện lên với 'vừa trắng lại vừa tròn' kỳ diệu và bị nhốt trong một cuộc sống gian nan. 'Bảy nổi ba chìm' diễn tả sự bất ổn và đau khổ, nhưng người phụ nữ vẫn giữ được tấm lòng son thủy chung dù cuộc đời có gian nan như thế nào.
Vì vậy, 'Bánh trôi nước' là một tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc. Chúng ta cần phải trân trọng, yêu thương phụ nữ hơn.
Hãy phân tích một bài thơ bạn coi là hay: Sang thu - mẫu 1
Mùa thu là chủ đề không lạ trong thơ ca cổ điển và các nhà thơ đều có góc nhìn riêng về mùa thu. Hữu Thỉnh, một nhà thơ tài năng, đã có những khám phá đặc biệt về mùa thu. Bài thơ 'Sang thu' của ông vẫn được đánh giá cao về miêu tả mùa thu.
Nhan đề của bài thơ đã gợi cho chúng ta về khoảnh khắc chuyển mùa của thiên nhiên và cuộc sống con người. Khổ thơ đầu tiên phản ánh sự nhạy bén của tác giả về sự biến đổi của mùa thu:
Đột nhiên ngửi thấy mùi của ổi
Lẻn vào gió lạnh
Sương lạnh qua những con đường
Dường như mùa thu đã đến.
Nếu Xuân Diệu cảm nhận mùa thu qua lá vàng, Xuân Quỳnh qua hoa cúc và gió heo may, thì Hữu Thỉnh lại cảm nhận mùa thu qua hương ổi - một hương thơm quen thuộc. Hương ổi kết hợp với từ 'bỗng' tạo ra cảm giác đột ngột, ngỡ ngàng, hòa vào gió se lạnh của mùa thu.
Từ 'chùng chình' thể hiện sự quyến luyến của màn sương, như màn sương đang chậm rãi tan đi, không muốn rời xa mùa hè. Hình ảnh này miêu tả sinh động và tài tình dấu hiệu đầu tiên của mùa thu.
Mỗi thay đổi của đất trời khi sang thu đều khiến tác giả rung động. 'Hình như' thể hiện cảm xúc mơ hồ, băn khoăn của tác giả trước sự thay đổi của mùa thu.
Sông trở nên dềnh dàng.
Chim bắt đầu bay vội vã.
Những đám mây mùa hạ đã xuất hiện.
Như thế, chúng ta thấy mùa thu đã đến.
Bắt đầu từ những dòng sông dịu dàng, chậm rãi, chúng ta không còn thấy những dòng nước cuồn cuộn như mùa hè nữa, thay vào đó là dòng sông thu trong trẻo, tĩnh lặng, chảy hiền hòa như đang suy tư. Thu đến, dòng sông không còn phải chống đỡ mưa lũ, những chú chim đã bắt đầu tìm nơi trú ẩn trước mùa đông. Còn những đám mây trắng trên bầu trời cũng đã đến lúc chia tay mùa hè. Ngược lại, những chú chim lại vội vã về phương Nam tránh rét, gợi lên những lo toan của cuộc sống đời thường.
Đoạn thơ sử dụng các từ 'dềnh dàng', 'vội vã' để thể hiện sự chuyển động của tự nhiên. Các sự vật được nhân hóa với những hành động sinh động trong con mắt của tác giả. Động từ 'Vắt' cho thấy hình ảnh của đám mây mềm mại, vắt ngang trên bầu trời, một nửa vấn vương mùa hạ, nửa còn lại bước chân sang mùa thu.
Khoảnh khắc giao mùa hiện lên tinh tế qua các câu thơ giàu chất tạo hình. Nhà thơ nhạy cảm khi nhìn nhận sự vật, hiện tượng trong khoảnh khắc giao mùa. Ở khổ thơ cuối, ông không còn cảm nhận mùa thu qua sự thay đổi của tự nhiên mà thay vào đó là sự đan xen những suy tư về cuộc sống.
Vẫn còn nắng ấm mặt trời.
Mưa đã dần vơi đi.
Tiếng sấm cũng trở nên hiền hòa.
Trên dòng cây đã trải qua nhiều năm tháng
Hữu Thỉnh sử dụng phép đối lập 'vẫn còn – vơi dần', 'nắng – mưa' để thể hiện sự chuyển động đối lập của hai mùa. Cơn mưa mùa hè đã dần vơi đi, nắng cũng không còn gay gắt như mùa hè mà trở nên dịu dàng, như màu mật ong. Tín hiệu của mùa thu đã rõ ràng hơn bao giờ hết. Sự tinh tế, nhạy bén của Hữu Thỉnh được thể hiện trong cách sắp xếp từ ngữ giảm dần: vẫn còn – vơi – bớt, thể hiện sự giảm dần của mùa hạ và sự đậm nét hơn của mùa thu mỗi ngày.
Hình ảnh 'hàng cây đứng tuổi' gợi lên nhiều liên tưởng. Đây có thể là biểu tượng cho một con người đã trải qua nhiều sóng gió của cuộc đời để trưởng thành. Mùa thu không chỉ là của đất nước mà còn là của cuộc đời, khi con người đã trưởng thành hơn, không còn bị bất ngờ trước những thay đổi của môi trường xung quanh. Đây là một hình ảnh ẩn dụ sâu sắc về cuộc đời.
Bài thơ ngắn gọn nhưng ý nghĩa sâu sắc, hình ảnh đơn giản nhưng gợi cảm, Hữu Thỉnh đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp với nhiều cảm xúc tinh tế. 'Sang thu' là một bài thơ nhẹ nhàng, thơ mộng, gợi nhớ và thầm suy ngẫm về cuộc đời, đồng thời mang đến tình quê hương sâu đậm qua nét đẹp mùa thu của Việt Nam. Đọc thơ Hữu Thỉnh, ta cảm thấy yêu quê hương hơn, và cần phải cống hiến cho việc xây dựng đất nước.
Hãy phân tích một bài thơ bạn đánh giá là hay: Sang thu - mẫu 2
Mùa thu là một đề tài phổ biến trong thi ca, là nguồn cảm hứng dồi dào cho nghệ sĩ. 'Sang thu' của Hữu Thỉnh là một bài thơ như vậy. Sau cuộc kháng chiến, 'Sang thu' của Hữu Thỉnh đã thể hiện những trải nghiệm về con người và cuộc sống.
Tiêu biểu cho sự đổi mới và sự xúc động, tiêu biểu cho mùa thu, 'Sang thu' không chỉ là của thiên nhiên mà còn là của con người, của cuộc sống.
Trên hàng cây đứng tuổi
“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Từ “bỗng” ở đầu khổ thơ, tác giả cho thấy mùa thu đến đột ngột, không hẹn trước. Tín hiệu mùa thu đầu tiên được cảm nhận qua hương ổi, gió se và sương. Hương ổi thơm dịu, quen thuộc báo hiệu mùa thu. Gió se là tín hiệu đặc trưng của mùa thu. Hương ổi lan tỏa trong gió se, làm nổi bật tín hiệu mùa thu. Sương chùng chình qua ngõ, như biểu hiện sự lưu luyến của mùa hạ. Tuy vui sướng nhưng nhà thơ vẫn dè dặt trước sự đột ngột của mùa thu.
Cảm nhận về sự chuyển biến của thiên nhiên trong cái nhìn viễn cảnh
Sông dường như dịu dàng
Nhà thơ Hữu Thỉnh đã mô tả một không gian rộng lớn với hình ảnh cụ thể: sông dịu dàng, chim vội vã và đám mây mùa hạ. Dòng sông được mô tả như chậm rãi, êm đềm như muốn dừng lại để nghỉ ngơi. Trong khi đó, đàn chim lại bay vội vã, cảm nhận được sự thay đổi của mùa thu và nhanh chóng bay về phương nam tránh rét. Đám mây được mô tả như vẻ đẹp mong manh, mềm mại của mùa thu. Một nửa của bầu trời vẫn là mùa hạ, một nửa đã là mùa thu. Đám mây như thể hiện sự dẻo dai, quyến luyến với mùa hạ. Nhà thơ đã diễn tả sự chuyển đổi mong manh giữa hai mùa qua các hình ảnh sinh động.
Kết thúc bài thơ 'Sang thu', Hữu Thỉnh gửi gắm những suy tư về cuộc đời:
Còn nhiều ánh nắng
Cơn mưa dường như đã dịu đi
Tiếng sấm cũng ít bất ngờ hơn
Trên hàng cây đã trải qua bao mùa
Tác giả kết thúc bài thơ với hình ảnh mùa thu trong tâm trạng con người. 'Nắng, mưa, sấm' - những hiện tượng của mùa hạ nhưng mức độ đã thay đổi. 'Sấm' là biểu tượng cho những thử thách của cuộc đời. 'Hàng cây đứng tuổi' tượng trưng cho những người đã trải qua nhiều khó khăn. 'Sang thu', sấm ít dần, cây đứng tuổi không còn rung chuyển như trước. Người khi bước vào tuổi 'sang thu' trở nên sâu sắc hơn, chín chắn hơn trước những thách thức. Mùa thu không chỉ là sự chuyển giao của thiên nhiên mà còn là sự chuyển giao của cuộc đời mỗi người.
Với thể thơ năm chữ, ngôn ngữ hình ảnh sáng tạo, Hữu Thỉnh đã mô tả một bức tranh thiên nhiên lúc sang thu đẹp, duyên dáng, tinh tế. 'Sang Thu' góp phần vào hòa ca mùa thu của quê hương, đất nước với tiếng nói đầy thi vị, ám ảnh, xúc động.
Hãy phân tích một bài thơ được bạn đánh giá là hay: Thu điếu
Nguyễn Khuyến thường sáng tác về đạo đức con người, thể hiện sự hòa hợp với thiên nhiên. 'Thu điếu' nói về mối tình thu buồn của một nhà Nho với quê hương đất nước.
'Thu điếu' được viết bằng thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, diễn tả cảnh vật và cảm xúc một cách tinh tế.
Hình ảnh ao thu và chiếc thuyền câu nhỏ bé là biểu tượng của quê hương thân thương. Nước ao trong veo, sương mùa thu như bao phủ cảnh vật. Chiếc thuyền câu nhỏ bé trên mặt nước là hình ảnh đáng yêu, bình dị của quê nhà.
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo'.
Các từ như 'lạnh lẽo', 'trong veo', 'bé tẻo teo' mô tả đường nét, hình dáng, màu sắc của cảnh vật mùa thu, kèm theo âm vang của lời thơ như tiếng thu, hồn thu vọng về.
Hai câu tiếp theo trong phần thực là những nét vẽ tài hoạ làm nổi bật thêm bản sắc của cảnh thu:
'Sóng biếc theo dáng hơi gợn tí,
Lá vàng trước gió nhẹ đưa vèo'.
Màu sắc 'biếc' của sóng phù hợp với tông màu 'vàng' của lá tạo nên bức tranh quê mùa thu tràn đầy sức sống. Nghệ thuật đối lập trong phần thực vô cùng tinh tế, với 'lá vàng' và 'sóng biếc', tốc độ 'vèo' của lá đối với mức độ 'tí' của sóng gợn. Nguyễn Khuyến ca ngợi từ 'vèo' trong thơ của Tản Đà, nhấn mạnh ý nghĩa của từ này trong miêu tả mùa thu.
- 'Trời thu xanh ngắt nhiều tầng cao
(Thu vịnh)
- 'Da trời nhuộm màu xanh ngắt'.
(Thu ẩm)
- 'Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt'.
(Thu điếu)
'Xanh ngắt' là một loại xanh có sâu sắc. Trời thu không mây mù (mây xám), màu xanh ngắt nổi bật và sâu lắng. Xanh ngắt thể hiện sự lắng đọng và sâu thẳm của không gian, cái nhìn phong phú của nhà thơ, của người câu cá. Sau đó, ông lơ đãng nhìn ra khắp làng quê. Dường như người dân đã kết thúc công việc trên cánh đồng. Xóm thôn trở nên vắng vẻ, tĩnh lặng. Mọi con đường quanh co, im lìm, không một bóng người qua lại:
'Đường ngõ trúc quanh co khách vắng teo'.