Danh sách 6 Bài luận Phong cách Ngôn ngữ báo chí (phần tiếp theo) (Ngữ Văn 11) xuất sắc

1. Các phương tiện diễn đạt

a, Về từ vựng

b, Về ngữ pháp

c, Về biện pháp tu từ

2. Đặc trưng của ngôn ngữ báo chí

- Tính thông tin thời sự

- Tính ngắn gọn

- Tính sinh động, hấp dẫn

Luyện tập

Bài 1 (trang 145 sgk Ngữ văn 11 tập 1)

Bản tin ngắn nêu việc An Giang đón nhận danh hiệu di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc, có những đặc trưng phong cách ngôn ngữ báo chí:

- Thông tin được cập nhật chính xác, rõ ràng, có thời gian (3/2), địa điểm (An Giang,…), cơ quan cấp, nơi nhận

- Ngôn ngữ ngắn gọn, giàu thông tin

- Đoạn tin gợi được sự hấp dẫn nhất định lời giới thiệu cung cấp thông tin khá ngắn gọn

Câu 2 (trang 145 sgk Ngữ văn 11 tập 1)

Để viết được phóng sự báo chí cần:

- Chủ động xác định được vấn đề gây được chú ý của dư luận trong xã hội: các vấn đề về vệ sinh thực phẩm, tệ nạn xã hội…

- Lựa chọn những sự kiện tiêu biểu để miêu tả, ghi chép người thực, việc thực, có thời gian, địa điểm

- Thông tin cung cấp cần trung thực, xác thực, ngắn gọn

Bài tập

Câu 1 (trang 145 SGK Ngữ Văn 11 Tập 1):

Trong bản tin

- Thông tin cần phải đầy đủ, chính xác, nhất là về thời gian (ngày 3 – 2), địa điểm (An Giang, xã...., huyện,...), cơ quan cấp, nơi được nhận.

- Văn phong ngắn gọn, giàu thông tin.

- Tính hấp dẫn: đoạn tin tạo nên sự hấp dẫn khi giới thiệu thông tin về việc An Giang nhận danh hiệu di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc. Nó thu hút sự chú ý của những người quen biết địa danh này, đồng thời kích thích sự tò mò khám phá của những người chưa từng đặt chân đến nơi đây.

Câu 2 (trang 145 SGK Ngữ Văn 11 Tập 1): Hướng dẫn cách viết một bài phóng sự ngắn mang tính thời sự:

Một nghiên cứu mới từ một trường đại học tại Mỹ tiết lộ: Sinh viên sử dụng mạng xã hội Facebook (FB) có kết quả học tập kém hơn 20% so với sinh viên không sử dụng. Ngoài giờ học, 88% sinh viên không sử dụng FB tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa. 75% sinh viên sử dụng FB không tin rằng mạng xã hội này làm giảm sút kết quả học tập....

Đồng thời, một số ảnh hưởng tiêu cực mà mạng xã hội lớn nhất hiện nay gây ra cho trẻ bao gồm: rối loạn tâm lý, bao gồm các hành vi chống đối xã hội, hoang tưởng, mất ngủ, lo âu, trầm cảm, kết quả học tập giảm sút...

Luyện tập

Câu 1 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1):

+ Tính thông tin thời sự: Thông báo sự kiện quan trọng - tỉnh An Giang đón quyết định của Bộ Văn hóa, công nhận Ô Tà Sóc là di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia; sự kiện có thời gian và địa điểm chính xác.

+ Tính ngắn gọn: Bản tin ngắn gọn, súc tích, đảm bảo đầy đủ thông tin cần có trong một dung lượng hạn chế.

Câu 2 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1):

Gợi ý: Phóng sự về vấn đề Môi trường sống: Bài viết phải cung cấp:

+ Địa điểm được khảo sát về vấn đề môi trường sống.

+ Thời gian thực hiện khảo sát (thời gian viết phóng sự).

+ Hiện trạng vấn đề: Môi trường bị ô nhiễm như thế nào? Nguyên nhân của việc ô nhiễm đó? Những tác động, tác hại của ô nhiễm tới cuộc sống con người? Ý kiến, phản hồi của những người được phỏng vấn (người có thẩm quyền, có trách nhiệm, người dân,…)?

+ Những biện pháp khắc phục được đề ra là gì?

Câu 1 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Phân tích những đặc trưng cơ bản của ngôn ngữ báo chí thể hiện trong bản tin sau.

Vào ngày 3-2, tỉnh An Giang tổ chức lễ đón nhận quyết định của Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia Ô Tà Sóc tại xã Lương Phi, huyện Tri Tôn. Đây là di tích cấp quốc gia thứ 15 tại tỉnh An Giang. Ô Tà Sóc nằm trong vùng sơn lâm rộng khoảng 5 km2 thuộc núi Giài. Với hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở, từ năm 1962 đến 1967, nơi đây là căn cứ của Tỉnh uỷ An Giang, sau đó là căn cứ dự phòng của tỉnh...

(Lâm Điển, báo Lao động, số 35 - 2004)

Lời giải chi tiết:

Có thể nói chỉ với bản tin ngắn trên (về việc An Giang đón nhận danh hiệu di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc) chúng ta cũng có thể nhận ra được những nét đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí:

- Thông tin được đưa ra là thông tin cập nhật, chính xác rõ ràng, đặc biệt là những thông tin về thời gian (ngày 3-2), địa điểm (An Giang, xã..., huyện...), cơ quan cấp, nơi nhận.

- Văn bản ngắn gọn, giàu thông tin.

- Đoạn tin gợi được sự hấp dẫn nhất định trong những lời giới thiệu cung cấp thông tin khá ngắn gọn. Thu hút sự chú ý của những người đã từng biết đến địa danh này, đồng thời có thể kích thích sự tò mò khám phá của những người chưa từng đến nơi đây.

Câu 2 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Viết một bài phóng sự ngắn mang tính chất thời sự.

Lời giải chi tiết:

Để viết được bài phóng sự báo chí cần:

- Chủ động xác định vấn đề gây chú ý của dư luận trong xã hội: các vấn đề về vệ sinh thực phẩm, tệ nạn xã hội, đại dịch Covid-19,...

- Lựa chọn sự kiện tiêu biểu để miêu tả, ghi chép về người thực, sự kiện thực, có thời gian, địa điểm

- Thông tin cung cấp cần trung thực, xác thực, ngắn gọn

Luyện tập (trang 145 sgk Ngữ văn 11 Tập 1):

Bài 1

- Thời sự : Ngày 3-2, tỉnh An Giang long trọng tổ chức lễ đón nhận quyết định của Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia Ô Tà Sóc tại xã Lương Phi, huyện Tri Tôn. Đây là sự kiện đáng chú ý với thông tin chính xác và cập nhật.

- Ngắn gọn : Mỗi câu chứa một thông tin quan trọng.

Bài 2

Gợi ý: Phóng sự cần đảm bảo những nội dung cơ bản sau:

- Mô tả hiện trạng

- Các hoạt động địa phương đã thực hiện

- Biện pháp đang được triển khai ở địa phương

- Liên kết với bản thân và cộng đồng

Câu 1 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Những thông tin quan trọng của ngôn ngữ báo chí trong bản tin là:

- Thông tin chính xác và rõ ràng.

- Sự kiện: Tỉnh An Giang chính thức nhận Quyết định của Bộ Văn hoá – Thông tin.

- Thời gian: Ngày 3-2-2004.

- Địa điểm: Tỉnh An Giang.

- Quyết định công nhận: Di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc thuộc xã Lương Phi, huyện Tri Tôn.

- Lý do công nhận: Với nhiều hang động và đường mòn hiểm trở, từ 1962-1967, nơi này là căn cứ của tỉnh An Giang.

+ Tính ngắn gọn và giàu thông tin: Thông tin đầy đủ, dễ hiểu.

+ Tính hấp dẫn: Giới thiệu về danh lam thắng cảnh, hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở, kích thích sự tò mò khám phá của những người chưa từng đến.

Câu 2 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Ví dụ: Viết tin về “Một vấn đề xã hội ở địa phương”

Yêu cầu:

- Thời gian xảy ra sự kiện

- Địa điểm sự kiện

- Nhân chứng của sự kiện

- Nguyên nhân dẫn đến tình trạng hiện tại,

- Lo ngại của cộng đồng và chính quyền

- Đề xuất ý kiến và hướng giải quyết.