Danh sách 6 bài soạn hay cho bài 'Ai ơi mồng 9 tháng 4' (Ngữ văn 6 - SGK Kết nối tri thức)

I. Khám phá bài 'Ai ơi mồng 9 tháng 4' trong sách Kết nối tri thức để chuẩn bị bài học

Bố cục bài 'Ai ơi mồng 9 tháng 4'

- Phần 1: Từ đầu đến “đồng bằng Bắc Bộ” (Giới thiệu lễ hội Gióng).

- Phần 2: Từ tiếp theo đến “nêu lên thời gian, đặc điểm và diễn biến lễ hội” (Giới thiệu về lễ hội Gióng).

- Phần 3: Còn lại (Ý nghĩa của lễ hội Gióng).

II. Hướng dẫn soạn bài 'Ai ơi mồng 9 tháng 4' trong sách Kết nối tri thức

1. Đọc và phân tích văn bản

• Giới thiệu chung về lễ hội Gióng

- Tên gọi: Lễ hội Gióng hay còn gọi là hội làng Phù Đổng, là một trong những lễ hội lớn nhất tại đồng bằng Bắc Bộ.

- Thời gian:

+ Từ mồng 1 tháng 3 đến mồng 5 tháng 4: thời gian chuẩn bị.

+ Hội chính bắt đầu từ ngày mồng 6.

- Địa điểm tổ chức trên một khu vực rộng lớn, xung quanh những di tích liên quan đến Thánh:

+ Cố Viên: vườn xưa, nay nằm giữa đồng thôn Đổng Viên, nơi mẹ Gióng từng giẫm phải vết chân ông Đổng, có tảng đá với dấu chân kỳ lạ.

+ Miếu Ban: thuộc thôn Phù Dực (tên cũ là rừng Trại Nòn), nơi Thánh Gióng được sinh ra. Có một ao nhỏ với gò và bể đá tượng trưng cho bồn tắm cùng chiếc liềm đá cắt rốn cho anh hùng.

+ Đền Mẫu (đền Hạ): nơi thờ mẹ Gióng, nằm ngoài đê.

+ Đền Thượng: nơi thờ Thánh, xây dựng từ vị trí của ngôi miếu từ thời Hùng Vương thứ sáu, trên nền nhà cũ của mẹ Thánh, có tượng Thánh, 6 tượng quan văn và võ, cùng 2 phỗng quỳ và 4 viên hầu cận.

• Các hoạt động chính của lễ hội Gióng:

* Lễ rước

+ Rước cờ tới đền Mẫu, rước cơm chay lên đền Thượng.

+ Mồng 8 rước nước từ đền Hạ về đền Thượng.

+ Ngày mồng 10 có lễ duyệt quân và tạ ơn Thánh.

+ Ngày 11 làm lễ rửa khí giới.

+ Ngày 12 tổ chức lễ rước cờ thông báo thắng trận.

* Hát thờ

+ Địa điểm: Trước thủy đình ở đền Thượng.

+ Loại hình chủ yếu: Hát dân ca.

* Hội trận

- Địa điểm: Cánh đồng rộng lớn.

- Mô phỏng cảnh Thánh Gióng đánh giặc:

+ 28 cô tướng từ 9 đến 12 tuổi mặc tướng phục đẹp, tượng trưng cho 28 đạo quân thù; 80 phù giá lưng đeo túi dết, chân quấn xà cạp là quân ta.

+ Đầu đám rước là bé trai cầm roi rồng, mặc áo đỏ dọn đường, tượng trưng cho đạo quân mục đồng.

+ Theo sau là ông Hổ từng giúp Thánh đánh giặc.

+ Cùng đám rước có ông Trống, ông Chiêng và 3 viên Tiểu Cổ mặc áo xanh lĩnh xướng.

+ Cũng có cả đánh cờ người. Khi ông hiệu cờ múa cờ, người dân chia nhau đồ lễ vì tin rằng sẽ mang lại may mắn cho cả năm.

Điểm kết thúc: Đổng Viên.

• Ý nghĩa lễ hội Gióng
  + Giúp người xem trải nghiệm các nghi thức lễ mang tính nghệ thuật và biểu tượng cao.

+ Cơ hội để người Việt cảm nhận mối quan hệ đa chiều: cá nhân và cộng đồng, thực tại và hư vô, thiêng liêng và trần thế…

+ Bảo tồn giá trị truyền thống vô giá cho thế hệ sau.

2. Phân tích văn bản sau khi đọc

Câu 1. Văn bản này miêu tả sự kiện gì?

- Văn bản miêu tả lễ hội Gióng hay hội làng Phù Đổng, diễn ra vào ngày mồng 9 tháng 4 âm lịch, tại xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội. 

Câu 2. Đoạn mở đầu văn bản cung cấp thông tin gì?

- Thời gian diễn ra: mồng 9 tháng 4 âm lịch, đánh dấu mùa mưa dông.

- Tên gọi: Lễ hội Gióng, hay hội làng Phù Đổng.

- Quy mô: Một trong những lễ hội lớn nhất ở đồng bằng Bắc Bộ.

Câu 3. Lễ hội Gióng diễn ra ở những địa điểm nào? Những địa điểm đó gợi nhớ chi tiết nào trong truyền thuyết Thánh Gióng?

- Các địa danh diễn ra lễ hội Gióng:

+ Cố Viên - giữa đồng thôn Đổng Viên: vườn cà của mẹ Thánh Gióng - nơi bà giẫm phải vết chân ông Đổng, tảng đá với dấu chân kỳ lạ cũng ở đây.

+ Miếu Ban - thôn Phù Dực - tên cũ là rừng Trại Nòn: nơi Thánh Gióng được sinh ra. Có ao nhỏ với gò và bể đá tượng trưng cho bồn tắm cùng liềm đá cắt rốn cho anh hùng.

+ Đền Mẫu (đền Hạ): nơi thờ mẹ Thánh Gióng, nằm ngoài đê.

+ Đền Thượng: nơi thờ Thánh, xây dựng từ vị trí ngôi miếu từ thời Hùng Vương thứ sáu, trên nền nhà cũ của mẹ Thánh – có tượng Thánh, 6 tượng quan văn và võ, cùng 2 phỗng quỳ và 4 viên hầu cận.

Câu 4: 

III. Tổng kết bài soạn 'Ai ơi mồng 9 tháng 4' trong sách Kết nối tri thức

• Giá trị nội dung bài 'Ai ơi mồng 9 tháng 4'

“Ai ơi mồng 9 tháng 4” là văn bản thuyết minh về lễ hội Gióng, cung cấp thông tin về thời gian, địa điểm, ý nghĩa và các nghi thức đặc sắc của lễ hội cho người đọc.

• Đặc sắc nghệ thuật bài 'Ai ơi mồng 9 tháng 4'

Thông tin chính xác, lời văn chân thực và súc tích.

Tóm tắt

Lễ hội Gióng, diễn ra vào ngày 9 tháng 4 âm lịch hằng năm, là một trong những lễ hội nổi bật nhất của khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Diễn ra tại các địa điểm liên quan đến truyền thuyết như Cố Viên, Miếu Ban, đền Mẫu, và đền Thượng, lễ hội kéo dài từ mồng 1 tháng 3 đến mồng 5 tháng 4 âm lịch. Các hoạt động nổi bật bao gồm lễ rước cờ, cơm chay, và nước, cùng với hát thờ, hội trận, và đánh cờ người. Vào ngày mồng 10, có lễ duyệt quân và tạ ơn thánh, ngày 11 là lễ rửa khí giới, và ngày 12 là lễ rước cờ báo tin thắng trận. Đây là một di sản văn hóa vô giá được gìn giữ qua các thế hệ.

Bố cục

3 phần:

+ Phần 1: Từ đầu đến “đồng bằng Bắc Bộ”: Giới thiệu tổng quan về lễ hội Gióng, một trong những lễ hội lớn nhất khu vực đồng bằng Bắc Bộ.

+ Phần 2: Từ tiếp theo đến “với trời đất”: Chi tiết về quá trình tổ chức lễ hội Gióng.

+ Phần 3: Phần còn lại: Ý nghĩa và giá trị của lễ hội Gióng.

Nội dung chính

“Ai ơi mồng 9 tháng 4” là văn bản giải thích về Hội Gióng. Tác giả Anh Thư cung cấp các thông tin thiết yếu như thời gian, địa điểm, tiến trình, các sự kiện quan trọng, ý nghĩa và đặc biệt là các nghi thức độc đáo của lễ hội Gióng.

* Sau khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:

Câu 1 (trang 15 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)

- Văn bản kể về lễ hội Gióng, hay còn gọi là hội làng Phù Đổng, diễn ra vào ngày mồng 9 tháng 4 âm lịch tại xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội.

Câu 2 (trang 15 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)

- Đoạn mở đầu cung cấp các thông tin sau:

+ Tên sự kiện: lễ hội Gióng.

+ Thời gian tổ chức: mồng 9 tháng 4 âm lịch.

+ Bối cảnh: có mưa và dông.

+ Đặc điểm: là một trong những lễ hội lớn nhất khu vực đồng bằng Bắc Bộ.

Câu 3 (trang 15 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)

- Các địa danh liên quan đến hội Gióng:

+ Cố Viên - giữa đồng thôn Đổng Viên: vườn cà của mẹ Thánh Gióng - nơi bà bước lên vết chân ông Đổng và tảng đá có dấu chân kỳ lạ.

+ Miếu Ban - thôn Phù Dực, trước đây là rừng Trại Nòn: nơi Thánh Gióng được sinh ra, với một ao nhỏ và gò đá tượng trưng cho bồn tắm và dụng cụ cắt rốn.

+ Đền Mẫu (đền Hạ): nơi thờ mẹ Thánh Gióng, nằm ngoài đê.

+ Đền Thượng: nơi thờ Thánh Gióng, xây dựng trên nền miếu cũ, có tượng Thánh và các tượng quan văn, quan võ, phỗng quỳ và viên hầu cận.

Câu 4 (trang 16 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)

Thứ tự

Thời gian

Không gian

Sự kiện

Người tham gia

Ngày chuẩn bị Hội Gióng

1/3 đến 5/4 âm lịch

Khu vực xung quanh các di tích của Thánh Gióng ở làng Phù Đổng.

Chuẩn bị lễ hội.

Dân làng, …

Bắt đầu Hội

6/4 âm lịch

Đền Mẫu, đền Thượng.

Lễ rước cờ, cơm chay.

Dân làng, …

8/4 âm lịch

Từ đền Hạ đến đền Thượng.

Lễ rước nước.

Dân làng, …

Chính Hội

9/4 âm lịch

Trước thủy đình ở đền Thượng và một cánh đồng rộng lớn.

Múa hát thờ, hội trận, lễ khao quân, hát dân ca, đánh cờ người, chia đồ tế lễ.

28 cô tướng từ 9-12 tuổi, 80 phù giá, dăm ba bé trai, ông Hổ, ông Trống, ông Chiêng, 3 viên Tiểu Cồ, dân chúng xem hội, …

Vãn Hội

10/4 âm lịch

Làng Phù Đổng.

Lễ duyệt quân, tạ ơn Thánh.

Dân làng, …

11/4 âm lịch

Làng Phù Đổng.

Lễ rửa khí giới.

Dân làng, …

12/4 âm lịch

Làng Phù Đổng.

Lễ rước cờ báo tin thắng trận, cầu cho hòa bình.

Dân làng, …

Câu 5 (trang 16 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)

- Một số hình ảnh và hoạt động trong lễ hội được giải thích như sau:

+ Lễ rước nước từ đền Hạ về đền Thượng vào ngày 8: tượng trưng cho việc tôi luyện vũ khí.

+ Hội trận mô phỏng cảnh Thánh Gióng đánh giặc.

+ 28 cô tướng từ 9 đến 12 tuổi đại diện cho 28 đạo quân thù.

+ 80 phù giá là quân ta, và dăm ba bé trai cầm roi rồng, mặc áo đỏ tượng trưng cho đạo quân mục đồng.

+ Cảnh chia đồ tế lễ biểu thị việc xin lộc Thánh.

+ Ngày 12 là lễ rước cờ báo tin thắng trận và cầu cho hòa bình.

Câu 6 (trang 16 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)

- Theo tác giả, lễ hội Gióng là di sản quý báu của văn hóa dân tộc, thể hiện mối liên hệ giữa cá nhân và cộng đồng, thực tại và hư vô, thiêng liêng và trần thế. Lễ hội cần được bảo tồn và phát huy để gìn giữ các giá trị truyền thống.

I. Tác giả

- Tác giả: Anh Thư

II. Tổng quan về tác phẩm

• Thể loại: Văn bản thông tin
• Nguồn gốc và bối cảnh:

- Trích từ báo điện tử “Hà Nội mới” (7/4/2004)

• Phương pháp diễn đạt: Thuyết minh
• Người kể: Ngôi thứ ba
• Tóm tắt:

Lễ hội Gióng, hay còn gọi là hội làng Phù Đổng, là một trong những lễ hội lớn nhất tại đồng bằng Bắc Bộ. Văn bản “Ai ơi mồng 9 tháng 4” miêu tả chi tiết sự kiện này diễn ra vào ngày mồng 9 tháng 4 âm lịch, tại xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội. Đến tháng 4 âm lịch, từ ngày mồng 1 đến mồng 5 là thời gian chuẩn bị, từ mồng 6 đến mồng 8 là thời điểm khai hội, mồng 9 là ngày chính hội và từ mồng 10 đến 12 là thời gian vãn hội. Lễ hội này có nhiều hoạt động phong phú và mang ý nghĩa to lớn, là một di sản văn hóa cần được gìn giữ và phát huy.

• Bố cục:

Gồm 3 phần:

+ Phần 1: Từ đầu đến “đồng bằng Bắc Bộ”: Giới thiệu tổng quát về lễ hội Gióng – một trong những lễ hội lớn nhất ở đồng bằng Bắc Bộ.

+ Phần 2: Tiếp theo đến “với trời đất”: Mô tả diễn biến của hội Gióng.

+ Phần 3: Đoạn còn lại: Ý nghĩa và giá trị của hội Gióng.

• Giá trị nội dung:

Ai ơi mồng 9 tháng 4 là một văn bản thuyết minh về Hội Gióng. Tác giả đã cung cấp các thông tin quan trọng như thời gian, địa điểm, ý nghĩa và các nghi thức đặc trưng.

• Giá trị nghệ thuật:

Thông tin chính xác, văn phong chân thực và súc tích.

III. Khám phá chi tiết về tác phẩm

• Hội Gióng

- Địa điểm:

+ Cố Viên - giữa đồng thôn Đổng Viên - Vườn cà của mẹ Gióng, nơi bà giẫm phải vết chân ông Đổng, và tảng đá có dấu chân kỳ lạ cũng ở đây.

+ Miếu Ban - thôn Phù Dực - tên cũ là rừng Trại Nòn - Nơi Thánh Gióng được sinh ra. Đằng sau còn có một ao nhỏ, giữa ao có gò, trên gò có bể đá tượng trưng cho bồn tắm và một chiếc liềm đá là dụng cụ cắt rốn cho người anh hùng.

+ Đền Mẫu (đền Hạ) - nơi thờ mẹ Gióng - xây dựng ngoài đê.

+ Đền Thượng - nơi thờ Thánh Gióng - xây dựng trên nền ngôi miếu cổ từ thời Hùng Vương thứ sáu, có tượng Thánh, 6 tượng quan văn, quan võ đứng chầu hai bên, cùng 2 phỗng quỳ và 4 viên hầu cận.

- Lưu ý: Hội Gióng thường bắt đầu vào mùa mưa dông.

• Các hoạt động chính:

a) Hát thờ

- Địa điểm: Trước thủy đình ở đền Thượng.

- Loại hình chủ yếu: Hát dân ca.

b) Hội trận

- Địa điểm: Một cánh đồng rộng lớn.

- Mô phỏng cảnh Thánh Gióng đánh giặc:

+ 28 cô tướng từ 9 đến 12 tuổi mặc tướng phục đẹp, tượng trưng cho 28 đạo quân thù.

+ 80 phù giá lưng đeo túi dết, chân quấn xà cạp đại diện cho quân ta.

+ Dẫn đầu đoàn rước là dăm ba bé trai cầm roi rồng, mặc áo đỏ dọn đường, tượng trưng cho đạo quân mục đồng.

+ Theo sau là ông Hổ đã giúp Thánh Gióng đánh giặc.

+ Đoàn rước còn có ông Trống, ông Chiêng và 3 viên Tiểu Cố mặc áo xanh dẫn đầu.

+ Còn có hoạt động đánh cờ người. Trong khi ông hiệu cờ múa cờ, dân chúng xem hội chia nhau đồ tế lễ với hy vọng mang lại may mắn cho cả năm.

+ Điểm kết thúc: Đổng Viên.

• Ý nghĩa hội Gióng

- Thực hiện các nghi thức lễ có giá trị nghệ thuật và biểu tượng cao.

- Là dịp để người Việt Nam cảm nhận mối quan hệ đa chiều.

- Bảo tồn di sản văn hóa quý giá cho các thế hệ sau.

Câu 1 trang 15, SGK Ngữ văn 6 tập 2 - KNTT

Câu hỏi:

Văn bản này thuật lại sự kiện gì?

Trả lời:

Văn bản “Ai ơi mồng 9 tháng 4” thuật lại sự kiện lễ hội Gióng.

Câu 2 trang 15, SGK Ngữ văn 6 tập 2 - KNTT

Câu hỏi:

Đoạn mở đầu của văn bản nêu rõ những thông tin gì?

Trả lời:

Đoạn mở đầu của văn bản cung cấp các thông tin:

- Hội Gióng diễn ra vào mùng 9 tháng 4 âm lịch hàng năm.

- Lễ hội Gióng là một trong những lễ hội lớn nhất ở Bắc Bộ.

Câu 3 trang 15, SGK Ngữ văn 6 tập 2 - KNTT

Câu hỏi:

Hội Gióng diễn ra ở những địa điểm nào? Những địa điểm đó nhắc em nhớ đến các chi tiết nào trong truyền thuyết Thánh Gióng?

Trả lời:

Hội Gióng diễn ra ở những địa điểm sau: trên khu vực rộng lớn xung quanh những dấu tích của Thánh tại quê hương, bao gồm:

- Cố Viên (vườn cũ), hiện nằm giữa đồng thôn Đổng Viên, là nơi mẹ Gióng đã giẫm phải vết chân ông Đổng

=> Địa điểm này gợi nhớ việc mẹ Gióng ướm chân vào vết chân và thụ thai sinh ra Thánh Gióng

- Miếu Ban, thuộc thôn Phù Dực, là nơi Thánh Gióng được sinh ra

=> Địa điểm này gợi nhớ việc Gióng được sinh ra tại ngôi làng nhỏ

- Đền Mẫu là nơi thờ mẹ Gióng, xây dựng ngoài đê

=> Địa điểm này gợi nhớ đến người mẹ sinh ra Gióng

- Đền Thượng là nơi thờ Thánh Gióng

=> Địa điểm này gợi nhớ việc vua Hùng đời thứ sáu cho xây dựng đền để tưởng nhớ Thánh Gióng vì đã có công đánh giặc giữ nước

Câu 4 trang 16, SGK Ngữ văn 6 tập 2 - KNTT

Câu hỏi:

Hãy tóm tắt tiến trình diễn ra hội Gióng bằng một bảng với các nội dung: thứ tự, thời gian, không gian, sự kiện, người tham gia.

Trả lời:

Câu 5 trang 16, SGK Ngữ văn 6 tập 2 - KNTT

Câu hỏi:

Một số hình ảnh, hoạt động trong lễ hội được tác giả bài viết giải thích rõ ý nghĩa tượng trưng. Tìm và liệt kê các hình ảnh, hoạt động đó.

Trả lời:

Các hình ảnh, hoạt động trong lễ hội mang ý nghĩa tượng trưng:

- Mồng 8 có lễ rước nước từ đền Hạ về đền Thượng, tượng trưng cho việc tôi luyện vũ khí trước khi đánh giặc

- Mồng 9 vào chính hội có múa hát thờ, có hội trận và lễ khao quân. Hội trận mô phỏng cảnh Thánh Gióng đánh giặc tại cánh đồng, có 28 đạo quân thù, có đạo quân mục đồng

- Ngày 12 có lễ rước cờ, tượng trưng cho báo tin chiến thắng với trời đất.

Câu 6 trang 16, SGK Ngữ văn 6 tập 2 - KNTT

Câu hỏi:

Theo tác giả bài viết, lễ hội Gióng có ý nghĩa, giá trị gì?

Trả lời:

Theo tác giả, lễ hội Gióng không chỉ là dịp để thực hiện các nghi thức lễ có tính nghệ thuật và biểu tượng cao, mà còn là cơ hội để người Việt Nam cảm nhận các mối quan hệ đa chiều: cá nhân và cộng đồng, thực tại và hư vô, thiêng liêng và trần thế. Đây là những giá trị văn hóa quý báu được gìn giữ cho các thế hệ mai sau.

1. Giới thiệu về văn bản

• Giới thiệu tổng quan về lễ hội Gióng

- Tên gọi: Lễ hội Gióng, còn được gọi là hội làng Phù Đổng, là một trong những lễ hội nổi bật nhất tại đồng bằng Bắc Bộ.

- Thời gian:

• Từ mồng 1 tháng 3 đến mồng 5 tháng 4 là thời gian chuẩn bị.
• Hội chính bắt đầu từ ngày mồng 6 tháng 4.

- Địa điểm diễn ra rộng lớn, xung quanh những dấu vết của Thánh tại quê hương:

Cố Viên: khu vườn xưa, nay nằm giữa đồng thôn Đổng Viên, nơi truyền thuyết kể rằng mẹ Gióng đã giẫm phải vết chân của ông Đổng, và tảng đá với dấu chân kỳ lạ cũng ở đây.

Miếu Ban: thuộc thôn Phù Dực (trước đây là rừng Trại Nòn), nơi Thánh Gióng được sinh ra. Phía sau có một ao nhỏ, giữa ao có gò, trên gò có bể đá nhỏ tượng trưng cho bồn tắm và một chiếc liềm đá dùng để cắt rốn cho Thánh.

Đền Mẫu (đền Hạ): nơi thờ mẹ Gióng, xây dựng ngoài đê.

Đền Thượng: nơi thờ phụng Thánh, được xây dựng trên nền của ngôi miếu cổ từ thời Hùng Vương thứ sáu, với tượng Thánh, 6 tượng quan văn, quan võ chầu hai bên, cùng 2 phỗng quỳ và 4 viên hầu cận.

• Các hoạt động chính của hội Gióng:

* Lễ rước

• Rước cờ đến đền Mẫu, rước cơm chay lên đền Thượng.
• Ngày mồng 8, rước nước từ đền Hạ về đền Thượng.
• Ngày mồng 10, lễ vãn hội có lễ duyệt quân, tạ ơn Thánh.
• Ngày 11, làm lễ rửa khí giới.
• Ngày 12, lễ rước cờ báo tin thắng trận.

* Hát thờ

• Địa điểm: trước thủy đình ở đền Thượng.
• Loại hình chủ yếu: Hát dân ca.

* Hội trận

- Địa điểm: Một cánh đồng rộng lớn.

- Mô phỏng cảnh Thánh Gióng đánh giặc:

• 28 cô tướng từ 9 đến 12 tuổi mặc tướng phục đẹp, tượng trưng cho 28 đạo quân thù; 80 phù giá lưng đeo túi dết, chân quấn xà cạp là quân ta.
• Đi đầu là vài bé trai cầm roi rồng, mặc áo đỏ dọn đường, tượng trưng cho đạo quân mục đồng.
• Theo sau là ông Hổ đã giúp Thánh đánh giặc.
• Trong đám rước còn có ông Trống, ông Chiêng và 3 viên Tiểu Cổ mặc áo xanh lãnh xướng.
• Còn có cả việc đánh cờ người. Trong khi ông hiệu cờ đang múa cờ, dân chúng chia nhau đồ tế lễ, tin rằng chúng sẽ đem lại may mắn cho năm tới.
• Điểm kết thúc: Đổng Viên.

Ý nghĩa của hội Gióng

• Giúp người xem chứng kiến các nghi thức lễ với tính nghệ thuật và biểu tượng cao.
• Cho người Việt cảm nhận mối quan hệ đa chiều: cá nhân và cộng đồng, thực tại và hư vô, thiêng liêng và trần thế…
• Gìn giữ tài sản vô giá để truyền lại cho thế hệ sau.

2. Câu hỏi và trả lời

Câu 1. Văn bản này thuật lại sự kiện gì?

Văn bản thuật lại sự kiện về lễ hội Thánh Gióng.

Câu 2. Đoạn mở đầu của văn bản nêu rõ những thông tin gì?

• Thời gian diễn ra sự kiện: mồng 9 tháng 4 âm lịch, bắt đầu mùa mưa dông.
• Tên gọi: Lễ hội Gióng, hay còn gọi là hội làng Phù Đổng.
• Quy mô: một trong những lễ hội lớn nhất ở khu vực đồng bằng Bắc Bộ.

Câu 3. Hội Gióng diễn ra ở những địa điểm nào? Những địa điểm đó nhắc em nhớ đến các chi tiết nào trong truyền thuyết Thánh Gióng?

- Địa điểm diễn ra trên một khu vực rộng lớn, xung quanh những vết tích còn lại của Thánh tại quê hương:

• Cố Viên: tức vườn cũ, nay ở giữa đồng thôn Đổng Viên, nơi truyền thuyết kể rằng mẹ Gióng đã giẫm phải vết chân của ông Đổng, và tảng đá có dấu chân kỳ lạ cũng ở đây.
• Miếu Ban: thuộc thôn Phù Dực (tên cũ là rừng Trại Nòn), nơi Thánh Gióng được sinh ra. Phía sau còn một ao nhỏ, giữa ao có gò, trên gò có bể đá nhỏ tượng trưng cho bồn tắm và một chiếc liềm đá dùng để cắt rốn cho Thánh.
• Đền Mẫu (đền Hạ): nơi thờ mẹ Gióng, xây dựng ngoài đê.
• Đền Thượng: nơi thờ phụng Thánh, được xây dựng trên nền của ngôi miếu cổ từ thời Hùng Vương thứ sáu, với tượng Thánh, 6 tượng quan văn, quan võ chầu hai bên, cùng 2 phỗng quỳ và 4 viên hầu cận.

Câu 4. Hãy tóm tắt tiến trình diễn ra hội Gióng bằng một bảng với các nội dung: thứ tự, thời gian, không gian, sự kiện, người tham gia.

• Từ mồng 1 tháng 3 đến mồng 5 tháng 4: thời gian chuẩn bị.
• Mồng 6 tháng 4: Bắt đầu hội chính.
• Mồng 8 tháng 4, Rước nước từ đền Hạ về đền Thượng.
• Mồng 9 tháng 4, múa hát thờ, hội trận và khao quân.
• Ngày mồng 10, lễ vãn hội có lễ duyệt quân, tạ ơn Thánh.
• Ngày 11 làm lễ rửa khí giới.
• Ngày 12 làm lễ rước cờ báo tin thắng trận.

Câu 5. Một số hình ảnh, hoạt động trong lễ hội được tác giả bài viết giải thích rõ ý nghĩa tượng trưng. Tìm và liệt kê các hình ảnh, hoạt động đó.

• Lễ rước nước từ đền Hạ về đền Thượng, ngày mồng 8: tượng trưng cho việc tôi luyện vũ khí trước khi đánh giặc
• Hội trận mô phỏng cảnh Thánh Gióng đánh giặc.
• 28 cô tướng từ 9 đến 12 tuổi mặc tướng phục đẹp tượng trưng cho 28 đạo quân thù.
• 80 phù giá lưng đeo túi dết, chân quấn xà cạp là quân ta.
• Dăm ba bé trai cầm roi rồng, mặc áo đỏ đi dọn đường, tượng trưng cho đạo quân mục đồng.
• Cảnh chia nhau những đồ tế lễ tượng trưng cho việc xin lộc Thánh để được may mắn trong cả năm.
• Ngày 12 là lễ rước cờ tượng trưng cho việc báo tin thắng trận với trời đất, thiên hạ hưởng thái bình.

Câu 6. Theo tác giả bài viết, lễ hội Gióng có ý nghĩa, giá trị gì?

• Giúp người xem chứng kiến các nghi thức lễ với tính nghệ thuật và biểu tượng cao.
• Cho người Việt cảm nhận mối quan hệ đa chiều: cá nhân và cộng đồng, thực tại và hư vô, thiêng liêng và trần thế…
• Gìn giữ tài sản vô giá để truyền lại cho thế hệ sau.

Câu 1 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Văn bản này mô tả sự kiện gì?

Phương pháp giải:

Xem xét nội dung văn bản, đặc biệt là đoạn 2 để trả lời câu hỏi này.

Lời giải chi tiết:

Văn bản “Ai ơi mồng 9 tháng 4” kể về lễ hội Gióng.

Câu 2 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Đoạn mở đầu của văn bản cung cấp những thông tin gì?

Phương pháp giải:

Xem lại đoạn mở đầu để trả lời câu hỏi này.

Lời giải chi tiết:

Đoạn mở đầu của văn bản cung cấp các thông tin:

- Hội Gióng được tổ chức vào mồng 9 tháng 4 âm lịch hàng năm.

- Đây là một trong những lễ hội lớn nhất ở khu vực Bắc Bộ.

Câu 3 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Lễ hội Gióng được tổ chức ở những địa điểm nào? Những địa điểm này liên quan đến các chi tiết nào trong truyền thuyết về Thánh Gióng?

Phương pháp giải:

Đọc lại văn bản để tìm thông tin cần thiết.

Lời giải chi tiết:

Lễ hội Gióng được tổ chức tại các địa điểm sau, xung quanh những dấu vết của Thánh tại quê hương:

- Cố Viên (vườn cũ), hiện nay nằm giữa đồng thôn Đổng Viên, là nơi truyền thuyết kể rằng mẹ Gióng đã giẫm phải vết chân của ông Đổng.

=> Địa điểm này gợi nhớ đến việc mẹ Gióng đặt chân vào vết chân và mang thai Thánh Gióng.

- Miếu Ban, thuộc thôn Phù Dực, là nơi Thánh Gióng được sinh ra.

=> Địa điểm này nhắc nhớ về việc Thánh Gióng ra đời tại ngôi làng nhỏ.

- Đền Mẫu là nơi thờ mẹ Gióng, nằm ngoài đê.

=> Địa điểm này liên quan đến người mẹ của Thánh Gióng.

- Đền Thượng là nơi thờ Thánh Gióng.

=> Địa điểm này nhắc về việc vua Hùng đời thứ sáu đã xây dựng đền để vinh danh Thánh Gióng vì công lao đánh giặc.

Câu 4 (trang 16 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Hãy tóm tắt tiến trình của lễ hội Gióng bằng một bảng với các thông tin: thứ tự, thời gian, không gian, sự kiện, người tham gia.

Phương pháp giải:

Xem lại văn bản, tạo bảng để điền thông tin cần thiết.

Lời giải chi tiết:

Câu 5 (trang 16 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Một số hình ảnh và hoạt động trong lễ hội được giải thích rõ ý nghĩa tượng trưng. Liệt kê các hình ảnh và hoạt động đó.

Phương pháp giải:

Liệt kê các hình ảnh và hoạt động trong lễ hội.

Lời giải chi tiết:

Các hình ảnh và hoạt động trong lễ hội mang ý nghĩa tượng trưng:

- Ngày mồng 8 có lễ rước nước từ đền Hạ về đền Thượng, tượng trưng cho việc chuẩn bị vũ khí trước khi chiến đấu.

- Ngày mồng 9, trong chính hội có múa hát thờ, hội trận và lễ khao quân. Hội trận mô phỏng cảnh Thánh Gióng đánh giặc, với 28 đạo quân thù và đạo quân mục đồng.

- Ngày 12 có lễ rước cờ, tượng trưng cho việc thông báo chiến thắng với trời đất.

Câu 6 (trang 16 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Theo tác giả, lễ hội Gióng có ý nghĩa và giá trị gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần cuối văn bản để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Theo tác giả, lễ hội Gióng là dịp để tổ chức các nghi thức lễ với sự tinh tế, mang tính nghệ thuật và biểu trưng cao. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để người Việt cảm nhận mối quan hệ đa chiều: cá nhân và cộng đồng, thực tại và hư vô, thiêng liêng và trần thế. Tất cả những giá trị văn hóa này sẽ được lưu giữ cho các thế hệ mai sau trong cộng đồng dân tộc Việt Nam.

Giới thiệu về Hội Gióng

Văn bản này cung cấp một cái nhìn tổng quát về Hội Gióng, tóm tắt các điểm nổi bật của lễ hội và những hoạt động chính diễn ra trong dịp này.

• Giới thiệu về Đền Thờ Thánh Gióng (Khu Di Tích Đền Gióng)

- Địa điểm:

+ Cố Viên - Nơi nằm giữa đồng thôn Đổng Viên, là khu vực gần Vườn tương cà của mẹ Gióng, nơi bà giẫm phải dấu chân của ông Đổng và tảng đá có dấu chân kỳ lạ cũng nằm ở đây.

+ Miếu Ban - thôn Phù Dực - trước đây là rừng Trại Nòn - nơi Thánh Gióng ra đời. Phía sau có một ao nhỏ với gò nhỏ giữa ao, trên gò có bể đá tượng trưng cho bồn tắm và một chiếc liềm đá dùng để cắt rốn cho người anh hùng.

+ Đền Mẫu (đền Hạ) - nơi thờ mẹ Gióng, nằm ngoài đê.

+ Đền Thượng - nơi thờ Thánh Gióng, được xây dựng trên nền của ngôi miếu từ thời Hùng Vương thứ sáu, trên nền nhà cũ của mẹ Thánh. Tại đây có tượng Thánh, sáu tượng quan văn và quan võ đứng hai bên cùng hai phỗng quỳ và bốn viên hầu cận.

- Lưu ý: Hội Gióng thường diễn ra vào mùa mưa dông.

• Các hoạt động chính của Hội Gióng:

a) Hát Thờ

- Địa điểm: Trước thủy đình ở Đền Thượng.

- Loại hình chủ yếu: Hát dân ca.

b) Hội Trận

- Địa điểm: Một cánh đồng rộng lớn.

- Mô phỏng cảnh Thánh Gióng đánh giặc:

+ 28 cô tướng từ 9 đến 12 tuổi mặc trang phục tướng, tượng trưng cho 28 đạo quân thù.

+ 80 phù giá lưng đeo túi dết, chân quần xà cạp tượng trưng cho quân ta.

+ Đầu đám rước là vài bé trai cầm roi rồng, mặc áo đỏ dọn đường, tượng trưng cho đạo quân mục đồng.

+ Theo sau là ông Hổ, người đã hỗ trợ Thánh Gióng đánh giặc.

+ Trong đám rước còn có ông Trống, ông Chiêng và ba viên Tiểu Cố mặc áo xanh dẫn dắt.

+ Còn có cả trò đánh cờ người. Trong khi ông hiệu cờ múa cờ, dân chúng chia nhau đồ tế lễ, tin rằng chúng sẽ mang lại may mắn cho cả năm.

+ Điểm kết thúc: Đổng Viên.

• Ý Nghĩa Hội Gióng

- Trình diễn các nghi thức lễ mang tính nghệ thuật và biểu tượng cao.

- Cơ hội để người Việt Nam cảm nhận các mối quan hệ đa chiều.

- Bảo tồn những giá trị văn hóa quý báu để truyền lại cho thế hệ sau.

* Nội dung

Văn bản 'Ai ơi mồng 9 tháng 4' thuyết minh về Hội Gióng tại Sóc Sơn, Hà Nội. Tác giả Anh Thư đã cung cấp thông tin chi tiết về thời gian, địa điểm, ý nghĩa và các nghi thức độc đáo của lễ hội.

* Nghệ thuật

Văn bản 'Ai ơi mồng 9 tháng 4' thể hiện sự chính xác về số liệu, cùng với lời văn chân thực và súc tích.

Trả lời câu hỏi

Câu 1. Văn bản này thuật lại sự kiện gì?

Trả lời

Văn bản thuật lại sự kiện Hội Gióng.

Câu 2. Đoạn mở đầu của văn bản nêu rõ những thông tin gì?

Trả lời

Đoạn mở đầu nêu rõ tên lễ hội, thời gian và thời tiết thường gặp trong Hội Gióng.

Câu 3. Hội Gióng diễn ra ở những địa điểm nào? Những địa điểm đó nhắc em nhớ đến những chi tiết nào trong truyền thuyết Thánh Gióng.

Trả lời

- Cố Viên – giữa đồng thôn Đổng Viên – Vườn tương cà của mẹ Gióng, nơi bà giẫm phải vết chân của ông Đổng, và tảng đá có dấu chân kỳ lạ cũng nằm ở đây.

- Miếu Ban – thôn Phù Dực - trước đây là rừng Trại Nòn – nơi Thánh Gióng ra đời. Phía sau có một ao nhỏ với gò nhỏ giữa ao, trên gò có bể đá tượng trưng cho bồn tắm và một chiếc liềm đá là dụng cụ cắt rốn cho người anh hùng.

- Đền Mẫu (đền Hạ) – nơi thờ mẹ Gióng, được xây dựng ngoài đê.

- Đền Thượng – nơi thờ Thánh Gióng, được xây dựng trên nền của ngôi miếu từ thời Hùng Vương thứ sáu, trên nền nhà cũ của mẹ Thánh. Tại đây có tượng Thánh, sáu tượng quan văn và quan võ đứng hai bên cùng hai phỗng quỳ và bốn viên hầu cận.

Câu 4. Tóm tắt tiến trình diễn ra Hội Gióng bằng bảng với các nội dung: thứ tự, thời gian, không gian, sự kiện, người tham gia.

Trả lời

Soạn bài 'Ai ơi mồng 9 tháng 4' Kết nối tri thức cung cấp thêm thông tin về lễ hội làng Gióng trong lịch vạn niên năm 2021 cho các em theo dõi.

Tóm tắt tiến trình diễn ra Hội Gióng bằng bảng

Thứ tự

Thời gian

Không gian

Sự kiện

Người tham gia

Ngày chuẩn bị Hội Gióng

1/3 đến 5/4 âm lịch

Khu vực rộng lớn xung quanh những vết tích còn lại của Thánh tại quê hương làng Phù Đổng.

Chuẩn bị lễ hội.

Dân làng, ...

Bắt đầu Hội

6/4 âm lịch

Đền Mẫu, Đền Thượng.

Lễ rước cờ, rước cơm chay (cơm cà).

Dân làng, ...

8/4 âm lịch

Từ Đền Hạ về Đền Thượng.

Lễ rước nước.

Dân làng, ...

Chính Hội

9/4 âm lịch

Trước thủy đình ở Đền Thượng. Một cánh đồng rộng lớn.

Múa hát thờ, hội trận và lễ khao quân. Hát dân ca. Đánh cờ người. Chia nhau đồ tế lễ.

28 cô tướng từ 9-12 tuổi, 80 phù giá, vài bé trai, ông Hổ, ông Trống, ông Chiêng và 3 viên Tiểu Cồ, Dân chúng xem hội, ...

Vãn Hội

10/4 âm lịch

Làng Phù Đổng.

Lễ duyệt quân, tạ ơn Thánh.

Dân làng, ...

11/4 âm lịch

Làng Phù Đổng.

Làm lễ rửa khí giới.

Dân làng, ...

12/4 âm lịch

Làng Phù Đổng.

Làm lễ rước cờ báo tin thắng trận với trời đất.

Dân làng, ...

Câu 5. Một số hình ảnh, hoạt động trong lễ hội được tác giả bài viết giải thích rõ ý nghĩa tượng trưng. Tìm và liệt kê các hình ảnh, hoạt động đó.

Trả lời

• 8/4 Lễ rước nước luyện vũ khí trước khi đánh giặc.
• 9/4 Múa hát thờ, hội trận và lễ khao quân.

* Hát Thờ:

- Địa điểm: Trước thủy đình ở Đền Thượng.

- Loại hình chủ yếu: hát dân ca.

* Hội Trận:

- Địa điểm: Một cánh đồng rộng lớn.

- Mô phỏng lại cảnh Thánh Gióng đánh giặc:

+ 28 cô tướng từ 9 đến 12 tuổi mặc trang phục tướng, tượng trưng cho 28 đạo quân thù.

+ 80 phù giá lưng đeo túi dết, chân quần xà cạp tượng trưng cho quân ta.

+ Đi đầu đám rước là vài bé trai cầm roi rồng, mặc áo đỏ dọn đường, tượng trưng cho đạo quân mục đồng.

+ Theo sau là ông Hổ, người đã giúp Thánh đánh giặc.

+ Trong đám rước có ông Trống, ông Chiêng và ba viên Tiểu Cổ mặc áo xanh dẫn dắt.

+ Còn có trò đánh cờ người. Trong khi ông hiệu cờ múa cờ, dân chúng chia nhau đồ tế lễ, tin rằng chúng sẽ mang lại may mắn cho cả năm.

+ Điểm kết thúc: Đổng Viên.

• 11/4 Lễ rửa khí giới.
• 12/4 Lễ rước cờ báo tin thắng trận với trời đất.

Câu 6. Theo tác giả bài viết, lễ hội Gióng có ý nghĩa và giá trị gì?

Trả lời

- Trình diễn các nghi thức lễ mang tính nghệ thuật và biểu tượng cao.

- Cơ hội để người Việt Nam cảm nhận các mối quan hệ đa chiều.

- Bảo tồn những giá trị văn hóa quý báu để truyền lại cho thế hệ sau.