Danh sách 6 bài soạn nổi bật về 'Thực hành tiếng Việt trang 58' (Ngữ văn 10 - SGK Kết nối tri thức'

* Các lỗi về từ ngữ, trật tự từ và cách khắc phục

Câu 1 (trang 58 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):

Lỗi lặp từ “nhà thơ”

Cô-ba-y-a-si Ít-sa là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của thơ hai-cư Nhật Bản.

Việc sử dụng từ “cũng như” không phù hợp

Đề tài, chủ đề, cảm hứng, nội dung của các bài thơ hai-cư rất đa dạng và khác biệt.

Sử dụng từ “thi phẩm” (tác phẩm thơ) lặp nghĩa với từ “bài thơ”

“Thu hứng” là một trong những thi phẩm nổi tiếng của Đỗ Phủ.

Lỗi dùng từ “mượn” không đúng nghĩa

Nhà thơ đã sử dụng trí tưởng tượng của mình để mô tả một khung cảnh thiên nhiên đầy sức sống.

Lỗi dùng từ “tri thức” (những hiểu biết về sự vật, hiện tượng...) không chính xác

Được sinh ra trong một gia đình trí thức, từ nhỏ, nhà văn X đã là một cậu bé đam mê đọc sách.

Lỗi dùng từ không đúng nghĩa. “Nhân vật trữ tình” trong bài không phải là người phụ nữ

Bài thơ “Mùa xuân chín” của Hàn Mạc Tử kết thúc với hình ảnh người phụ nữ vất vả gánh thóc trên bãi cát trắng.

Lỗi dùng từ không đúng phong cách “rất ư bất ngờ”

Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu khiến nhân vật trữ tình trong bài thơ của Chi-ô cảm thấy rất bất ngờ.

Câu 2 (trang 59 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):

Những câu mắc lỗi về trật tự từ trong câu và cách sửa chữa:

Câu 3 (trang 60 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):

HS tự kiểm tra.

Câu 4 (trang 60 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):

Lỗi sai dấu câu và dùng từ không chính xác

“Sau khi kết thúc Đại hội điểm, Ban Thường vụ tổ chức họp đánh giá, rút kinh nghiệm và phát huy những việc làm tốt, chỉ ra những nhược điểm cần khắc phục để rút kinh nghiệm cho các chi bộ, đảng bộ đại hội sau”

(Tạo sự đồng thuận trong toàn Đảng bộ - báo Hànộimới, ngày 17/6/2015).

=> Sửa: “Sau khi kết thúc Đại hội điểm, Ban Thường vụ tổ chức họp đánh giá, rút kinh nghiệm, phát huy những việc làm tốt, chỉ ra những nhược điểm cần khắc phục để rút kinh nghiệm cho các chi bộ, đảng bộ đại hội sau”

Lỗi dùng sai từ

“Mỗi người có một yếu điểm khác nhau và cái tài, cái duyên khác nhau”

(Lệ Rơi phản pháo Đàm Vĩnh Hưng, báo Việt Nam Net, ngày 9/6/2015)

=> Sửa: “Mỗi người có một điểm yếu khác nhau và cái tài, cái duyên khác nhau.”

* Các lỗi dùng từ, lỗi về trật tự từ và cách sửa chữa

Câu 1 (trang 58 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):

Lỗi lặp từ “nhà thơ”

Cô-ba-y-a-si Ít-sa là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thơ hai-cư Nhật Bản.

Sử dụng từ “cũng như” không đúng nghĩa

Đề tài, chủ đề, cảm hứng và nội dung của các bài thơ hai-cư rất phong phú và đa dạng.

Cách dùng từ “thi phẩm” (tác phẩm thơ) lặp nghĩa với từ “bài thơ”

“Thu hứng” là một trong những thi phẩm nổi bật của Đỗ Phủ.

Sử dụng từ “mượn” không chính xác

Nhà thơ đã dùng trí tưởng tượng để mô tả một cảnh sắc thiên nhiên đầy sức sống.

Lỗi dùng từ “tri thức” (những hiểu biết về sự vật, hiện tượng...) không phù hợp

Được sinh ra trong một gia đình trí thức, từ nhỏ, nhà văn X đã là một cậu bé đam mê sách.

Lỗi dùng từ “quan trọng nhất” không hợp nghĩa

Thiên nhiên là một trong những chủ đề quan trọng trong thơ hai-cư.

Lỗi dùng từ không chính xác. “Nhân vật trữ tình” trong bài không phải là người phụ nữ

Bài thơ “Mùa xuân chín” của Hàn Mạc Tử kết thúc với hình ảnh người phụ nữ vất vả gánh thóc trên bãi cát trắng.

Lỗi dùng từ không đúng phong cách “rất ư bất ngờ”

Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu khiến nhân vật trữ tình trong bài thơ của Chi-ô cảm thấy rất bất ngờ.

Câu 2 (trang 59 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):

Những câu mắc lỗi về trật tự từ và cách sửa chữa:

Câu 3 (trang 60 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):

- Đọc lại các đoạn văn đã viết theo yêu cầu của bài kết nối đọc – viết.

- Dựa vào kiến thức về lỗi dùng từ hoặc trật tự từ để xác định và tìm lỗi nếu có.

Câu 4 (trang 60 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):

Học sinh tự tìm và sưu tầm các ví dụ về lỗi dùng từ hoặc trật tự từ trong các văn bản báo chí.

Câu 1

Xác định lỗi dùng từ trong các câu dưới đây và đề xuất cách chỉnh sửa phù hợp:

a) Nhà thơ Cô-ba-y-a-si Ít-sa là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thơ hai-cư Nhật Bản.

b) Nội dung, đề tài, chủ đề và cảm hứng của các bài thơ hai-cư rất phong phú và đa dạng.

c) Bài thơ Thu hứng là một trong những tác phẩm nổi bật của Đỗ Phủ.

d) Nhà thơ đã sử dụng trí tưởng tượng của mình để tái hiện một cảnh thiên nhiên đầy sức sống bằng ngôn từ.

e) Sinh ra trong một gia đình tri thức, nhà văn X đã sớm trở thành một cậu bé mê đọc sách.

f) Thiên nhiên là một trong những chủ đề nổi bật nhất trong thơ hai-cư.

g) Bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử kết thúc với hình ảnh một người phụ nữ vất vả gánh thóc trên bãi cát trắng.

h) Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu làm cho nhân vật trữ tình trong bài thơ của Chi-ô cảm thấy bất ngờ.

(Trích từ bài làm của học sinh)

i) Hai-cư, với độ dài ngắn nhất thế giới, được coi là một thể loại xuất sắc trong văn chương Nhật Bản.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ lý thuyết về lỗi lặp từ, lỗi dùng từ và lỗi trật tự từ trang 58, 59.

- Áp dụng lý thuyết để sửa lỗi trong các câu trên.

Lời giải chi tiết:

a) Lỗi lặp từ: “nhà thơ” -> bỏ từ “nhà thơ” ở đầu câu.

Sửa lỗi: Cô-ba-y-a-si Ít-sa là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thơ hai-cư Nhật Bản.

b) Lỗi trật tự từ: thứ tự các từ “đề tài”, “chủ đề”, “cảm hứng”, “nội dung” chưa hợp lý.

Sửa lỗi: Nội dung, đề tài, chủ đề và cảm hứng của các bài thơ hai-cư rất phong phú và đa dạng.

c) Lỗi dùng từ: “thi phẩm” -> “tác phẩm”.

Sửa lỗi: Bài thơ Thu hứng là một trong những tác phẩm nổi bật của Đỗ Phủ.

d) Lỗi trật tự từ: thứ tự các từ trong câu chưa hợp lý.

Sửa lỗi: Bằng trí tưởng tượng của mình, nhà thơ đã sử dụng ngôn từ để tái hiện một cảnh thiên nhiên đầy sức sống.

e) Lỗi trật tự từ: vị trí của từ “từ nhỏ” chưa chính xác.

Sửa lỗi: Sinh ra trong một gia đình tri thức, nhà văn X đã sớm trở thành một cậu bé mê đọc sách ngay từ khi còn nhỏ.

f) Lỗi dùng từ: “quan trọng” -> “nổi bật”.

Sửa lỗi: Thiên nhiên là một trong những chủ đề nổi bật nhất trong thơ hai-cư.

g) Lỗi dùng từ: cụm từ “nhân vật trữ tình” có thể bỏ.

Sửa lỗi: Bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử kết thúc với hình ảnh một người phụ nữ vất vả gánh thóc trên bãi cát trắng.

h) Lỗi dùng từ: từ “ư” -> bỏ “ư”.

Sửa lỗi: Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu làm cho nhân vật trữ tình trong bài thơ của Chi-ô cảm thấy bất ngờ.

i) Lỗi dùng từ: từ “đặc sản” dùng sai chữ.

Sửa lỗi: Hai-cư, với độ dài ngắn nhất thế giới, được coi là một thể loại xuất sắc trong văn chương Nhật Bản.

Câu 2

Chỉ ra các câu mắc lỗi trật tự từ và đưa ra cách sửa chữa cho các câu đó.

a) Một bộ phận đông đảo độc giả đã không cảm nhận được cái mới trong thơ Hàn Mặc Tử.

b) Hai-cư, với độ dài ngắn nhất thế giới, được coi là một thể loại xuất sắc trong văn chương Nhật Bản.

c) Nói chung, người đọc thơ trữ tình cần quan tâm đến mạch cảm xúc hơn là mạch sự kiện của bài thơ.

d) Rất nhiều hình ảnh đời thường xuất hiện trong thơ hai-cư Nhật Bản.

e) Thơ Đường luật mặc dù có bố cục chặt chẽ nhưng vẫn có những khoảng trống liên tưởng khơi gợi.

f) Điều làm người đọc thích thú ở bài thơ này là cách gieo vần độc đáo.

g) Trong bài thơ Tiếng thu, các từ láy tượng thanh đóng vai trò rất quan trọng.

h) Nhà thơ lãng mạn cho phép thơ giải phóng cảm xúc của mình một cách rất phóng khoáng.

(Trích từ bài làm của học sinh)

Phương pháp giải:

Câu 1

Hãy xác định lỗi dùng từ trong các câu dưới đây và đưa ra cách sửa chữa hợp lý:

a) Cô-ba-y-a-si Ít-sa là một trong những nhà thơ nổi bật nhất của thể thơ hai-cư Nhật Bản.

b) Nội dung, đề tài, chủ đề và cảm hứng của các bài thơ hai-cư rất phong phú và đa dạng.

c) Bài thơ Thu hứng là một trong những tác phẩm nổi bật của Đỗ Phủ.

d) Nhà thơ đã sử dụng trí tưởng tượng của mình để tái hiện một khung cảnh thiên nhiên đầy sức sống qua ngôn từ.

e) Sinh ra trong một gia đình tri thức, nhà văn X đã trở thành một cậu bé mê đọc sách từ khi còn nhỏ.

f) Thiên nhiên là một trong những chủ đề tiêu biểu nhất trong thơ hai-cư.

g) Bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử kết thúc với hình ảnh một người phụ nữ vất vả gánh thóc trên bãi cát trắng.

h) Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu khiến nhân vật trữ tình trong bài thơ của Chi-ô cảm thấy bất ngờ.

(Trích từ bài làm của học sinh)

i) Hai-cư, thể thơ ngắn nhất thế giới, được coi là một thể loại xuất sắc của văn chương Nhật Bản.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ lý thuyết về lỗi lặp từ, lỗi dùng từ và lỗi trật tự từ trang 58, 59.

- Áp dụng lý thuyết để sửa lỗi trong các câu trên.

Lời giải chi tiết:

a) Lỗi lặp từ: “nhà thơ” -> bỏ từ “nhà thơ” ở đầu câu.

Sửa lỗi: Cô-ba-y-a-si Ít-sa là một trong những nhà thơ nổi bật nhất của thể thơ hai-cư Nhật Bản.

b) Lỗi trật tự từ: thứ tự các từ “nội dung”, “đề tài”, “chủ đề”, “cảm hứng” chưa hợp lý.

Sửa lỗi: Nội dung, đề tài, chủ đề và cảm hứng của các bài thơ hai-cư rất phong phú và đa dạng.

c) Lỗi dùng từ: “thi phẩm” -> “tác phẩm”.

Sửa lỗi: Bài thơ Thu hứng là một trong những tác phẩm nổi bật của Đỗ Phủ.

d) Lỗi trật tự từ: thứ tự các từ trong câu chưa hợp lý.

Sửa lỗi: Bằng trí tưởng tượng của mình, nhà thơ đã sử dụng ngôn từ để tái hiện một khung cảnh thiên nhiên đầy sức sống.

e) Lỗi trật tự từ: vị trí của từ “từ nhỏ” chưa chính xác.

Sửa lỗi: Sinh ra trong một gia đình tri thức, nhà văn X đã trở thành một cậu bé mê đọc sách từ khi còn nhỏ.

f) Lỗi dùng từ: “quan trọng” -> “tiêu biểu”.

Sửa lỗi: Thiên nhiên là một trong những chủ đề tiêu biểu nhất trong thơ hai-cư.

g) Lỗi dùng từ: cụm từ “nhân vật trữ tình” có thể bỏ.

Sửa lỗi: Bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử kết thúc với hình ảnh một người phụ nữ vất vả gánh thóc trên bãi cát trắng.

h) Lỗi dùng từ: từ “ư” -> bỏ “ư”.

Sửa lỗi: Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu khiến nhân vật trữ tình trong bài thơ của Chi-ô cảm thấy bất ngờ.

i) Lỗi dùng từ: từ “đặc sản” dùng sai chữ.

Sửa lỗi: Hai-cư, thể thơ ngắn nhất thế giới, được coi là một thể loại xuất sắc của văn chương Nhật Bản.

Câu 2

Trường hợp nào dưới đây mắc lỗi về trật tự từ? Hãy đưa ra cách sửa lỗi cho trường hợp đó.

(Trích từ bài làm của học sinh)

Phương pháp giải:

Câu 1 (trang 58 SGK Ngữ Văn 10 Tập 1)

Lỗi lặp từ “nhà thơ”

Cô-ba-y-a-si Ít-sa được biết đến như một trong những nhà thơ nổi bật của thể thơ hai-cư Nhật Bản.

Sử dụng từ “cũng như” không chính xác

Đề tài, chủ đề, cảm hứng, và nội dung của các bài thơ hai-cư vô cùng phong phú và đa dạng.

Lỗi lặp nghĩa với từ “bài thơ” khi sử dụng từ “thi phẩm”

“Thu hứng” là một trong những tác phẩm nổi bật của Đỗ Phủ.

Sử dụng từ “mượn” không đúng ngữ nghĩa

Nhà thơ đã dùng trí tưởng tượng để mô tả một khung cảnh thiên nhiên đầy sức sống qua ngôn từ.

Lỗi dùng từ “tri thức” không phù hợp

Được sinh ra trong một gia đình trí thức, nhà văn X đã là một cậu bé mê đọc sách từ khi còn nhỏ.

Lỗi dùng từ không chính xác; “nhân vật trữ tình” không phải là người phụ nữ

Bài thơ “Mùa xuân chín” của Hàn Mặc Tử kết thúc với hình ảnh một người phụ nữ vất vả gánh thóc trên bãi cát trắng.

Lỗi dùng từ không đúng phong cách: “rất ư bất ngờ”

Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu khiến nhân vật trữ tình trong bài thơ của Chi-ô cảm thấy bất ngờ.

Câu 2 (trang 59 SGK Ngữ Văn 10 Tập 1)

Những câu có lỗi về trật tự từ và cách sửa chữa:

Câu 3 (trang 60 SGK Ngữ Văn 10 Tập 1)

- Học sinh tự đọc lại bài viết của mình để phát hiện lỗi.

Câu 4 (trang 60 SGK Ngữ Văn 10 Tập 1)

Lỗi dấu câu và dùng từ không chính xác

“Sau khi kết thúc Đại hội điểm, Ban Thường vụ tổ chức họp đánh giá, rút kinh nghiệm phát huy những việc làm tốt, chỉ ra những tồn tại cần khắc phục để rút kinh nghiệm cho các chi bộ, đảng bộ đại hội sau” (Tạo sự đồng thuận trong toàn Đảng bộ - báo Hànộimới, ngày 17/6/2015).

=> Sửa: “Sau khi kết thúc Đại hội điểm, Ban Thường vụ tổ chức họp đánh giá, rút kinh nghiệm, phát huy những việc làm tốt, chỉ ra những nhược điểm cần khắc phục để rút kinh nghiệm cho các chi bộ, đảng bộ đại hội sau.”

Lỗi dùng từ sai

“Mỗi người có một yếu điểm khác nhau và cái tài, cái duyên khác nhau” (Lệ Rơi phản pháo Đàm Vĩnh Hưng, báo Việt Nam Net, ngày 9/6/2015)

=> Sửa: “Mỗi người có một điểm yếu khác nhau và cái tài, cái duyên khác nhau.”

Câu 1. Xác định lỗi dùng từ trong câu và đề xuất cách chỉnh sửa phù hợp:

(Trích từ bài làm của học sinh)

Gợi ý:

a.

• Lỗi: Lặp từ “nhà thơ”.
• Sửa: Cô-ba-y-a-si Ít-sa là một trong những nhà thơ nổi bật nhất của thể thơ hai-cư Nhật Bản.

b.

• Lỗi: Sắp xếp từ “Đề tài, chủ đề, cảm hứng cũng như nội dung” không hợp lý và từ “đa dạng, khác nhau” dùng không phù hợp (đa dạng là từ Hán Việt, còn khác nhau là thuần Việt).
• Sửa: Nội dung, đề tài, chủ đề và cảm hứng của các bài thơ hai-cư đều rất phong phú và đa dạng.

c.

• Lỗi: Dùng từ “thi phẩm” không chính xác.
• Sửa: Bài thơ “Thu hứng” là một trong những tác phẩm nổi tiếng của Đỗ Phủ.

d.

• Lỗi: Trật tự từ không hợp lý trong câu “Nhà thơ đã mượn trí tưởng tượng của mình…”.
• Sửa: Bằng trí tưởng tượng của mình, nhà thơ đã sử dụng ngôn từ để tái hiện một khung cảnh thiên nhiên tràn đầy sức sống.

e.

• Lỗi: Trật tự từ “từ nhỏ” không hợp lý.
• Sửa: Được sinh ra trong một gia đình trí thức, nhà văn X đã là một cậu bé mê đọc sách từ khi còn nhỏ.

f.

• Lỗi: Dùng từ “quan trọng” không chính xác.
• Sửa: Thiên nhiên là một trong những chủ đề tiêu biểu nhất của thơ hai-cư.

g.

• Lỗi: Dùng từ “nhân vật trữ tình” không chính xác.
• Sửa: Bài thơ “Mùa xuân chín” của Hàn Mặc Tử kết thúc với hình ảnh người phụ nữ vất vả gánh thóc trên bãi cát trắng.

h.

• Lỗi: Dùng từ “ư” không phù hợp.
• Sửa: Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu khiến nhân vật trữ tình trong bài thơ của Chi-ô cảm thấy bất ngờ.

Câu 2. Tìm ra các trường hợp lỗi trật tự từ và cách sửa chữa:

(Trích từ bài làm của học sinh)

- Các trường hợp lỗi về trật tự từ: a, c, e, g, h.

- Cách sửa:

Câu 3. Phát hiện lỗi dùng từ hoặc trật tự từ trong đoạn văn đã viết theo yêu cầu của bài kết nối đọc - viết.

Học sinh tự kiểm tra.

Câu 4. Tìm kiếm và phân tích các lỗi dùng từ hoặc trật tự từ trong văn bản báo chí, và đề xuất cách sửa lỗi.

Học sinh tự thực hiện.