Buzz
1. Bài soạn Thực hành Tiếng Việt bài 6 (phiên bản 4)
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT - BÀI 6
Câu 1 trang 17 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Tìm các từ ngữ trong văn bản Tuổi thơ tôi được đặt trong dấu ngoặc kép. Xác định nghĩa thông thường và nghĩa theo dụng ý của tác giả bằng cách điền vào bảng sau:
Từ ngữ trong ngoặc kép | Nghĩa thông thường | Nghĩa theo dụng ý của tác giả
Lời giải:
Từ ngữ trong ngoặc kép
Nghĩa thông thường
Nghĩa theo dụng ý của tác giả
Trùm sò
Người đứng đầu nhóm
Chỉ người ích kỷ, tìm cách thu lợi cho mình
Làm giàu
Tích lũy nhiều của cải, tiền bạc
Tích lũy những đồ chơi mà trẻ con coi là giá trị
Võ đài
Đài đấu võ
Khoảng đất cho những con dế đấu nhau
Cao thủ
Người có khả năng vượt trội hơn người khác
Chỉ con dế khỏe mạnh, lì đòn
Cử hành tang lễ
Tổ chức tang lễ cho người đã mất
Tổ chức tang lễ cho con dế
Câu 2 trang 18 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Đặt một câu sử dụng dấu ngoặc kép và giải thích chức năng của dấu ngoặc kép trong câu đó.
Lời giải:
- Câu: Lan lớp tôi sở hữu một “gia tài khổng lồ” với đủ loại sách: sách bách khoa tri thức học sinh, từ điển tiếng Anh, sách bài tập Toán và Tiếng Việt, sách dạy chơi cờ vua, sách tập yoga, sách chơi đàn oóc…
- Tác dụng: Nhấn mạnh từ gia tài được dùng với nghĩa đặc biệt chỉ một kho sách vở phong phú.
Câu 3 trang 18 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Văn bản Con gái của mẹ có bao nhiêu đoạn?
Lời giải:
Văn bản Con gái của mẹ chia thành hai đoạn:
- Đoạn 1 (Từ đầu đến thiếu thốn, khô khát): tình cảm của mẹ dành cho con.
- Đoạn 2 (còn lại): tình yêu thương Lam Anh dành cho mẹ.
Câu 4 trang 18 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Tìm câu chủ đề (nếu có) trong các đoạn văn sau:
Bài ca có thể là lời của cô gái. Nhân buổi sáng đi thăm đồng, lòng phơi phới ngắm nhìn cảnh đồng quê tràn đầy sức sống, cô cảm thấy chính mình cũng trẻ trung, tràn đầy sức sống như những “chẽn lúa đòng đòng', 'phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai” kia. Phải chăng đó là một lời tự khen kín đáo và hồn nhiên?
(Bùi Mạnh Nhị, Về bài ca dao “Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng...')
Không phải ngày phiên, nên chợ vắng vẻ. Một vài quán lơ thơ gió lùa, rác rưởi rải rác giữa lá rụng của cây đề. Gió thổi mạnh làm Sơn cảm thấy lạnh và cay mắt. Nhưng chân trời trong veo hơn mọi bông, những làng ở xa hiện ra rõ nét như ở gần. Mặt đất khô cứng và nứt nẻ, kêu vang lanh canh dưới nhịp guốc của hai chị em.
(Thạch Lam, Gió lạnh đâu mùa)
Lời giải:
Câu chủ đề:
- Đoạn 1: Bài ca có thể là lời của cô gái.
- Đoạn 2: không có câu chủ đề.
VIẾT NGẮN
Câu hỏi:
Viết đoạn văn (khoảng 150 – 200 chữ) kể về kỷ niệm với một người thân mà em xem là điểm tựa tinh thần. Trong đoạn văn có sử dụng dấu ngoặc kép.
Lời giải:
Kỷ niệm thời thơ ấu đáng nhớ nhất với em là lần không nghe lời mẹ. Một buổi trưa nắng nóng, mẹ dặn em ở nhà giữ nhà để mẹ ra ngoài. Nhưng, để thỏa mãn “sở thích” của mình, vừa mẹ đi khỏi em đã chạy đi chơi điện tử. Chơi suốt chiều tối mới về. Về nhà, em không thấy mẹ đâu. Vội chạy đi tìm thì được các bác kể rằng: Trưa không thấy em ở nhà, mẹ lo lắng nên đi tìm suốt cả buổi chiều và bị sốt cao phải nhờ người đưa về. Nghe đến đây mặt em đỏ bừng, nước mắt trực trào, em chạy về nhà. Mở cửa phòng mẹ, phòng tối om, bật đèn lên thấy mẹ nằm trên giường. Em ôm mẹ khóc nức nở “Mẹ ơi con xin lỗi, con đã làm mẹ khổ”. Mẹ mỉm cười hiền hòa xoa đầu em: “Con ngoan biết lỗi là được rồi”. Đó là kỷ niệm em làm mẹ buồn vì không nghe lời mẹ, và là bài học nhắc nhở em không bao giờ làm mẹ buồn thêm nữa.
Chú thích:
- “sở thích”: đặt trong ngoặc kép với ý nghĩa mỉa mai về sự ham chơi của nhân vật.
- “Mẹ ơi con xin lỗi, con đã làm mẹ khổ”: trích nguyên văn lời thoại của nhân vật.
2. Bài soạn Thực hành Tiếng Việt bài 6 (số 5)
A. Soạn bài Thực hành tiếng Việt ngắn gọn:
Câu 1 (trang 17 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
Từ ngữ trong ngoặc kép
Nghĩa thông thường
Nghĩa theo dụng ý của tác giả
Thảm thiết
nỗi đau khổ thống thiết
Đau đớn
Trùm sò
kẻ cầm đầu nhóm vô lại
Kẻ đứng đầu trong lớp
Thu vén cá nhân
Chỉ chăm lo, vun vén cho lợi ích riêng của bản thân
Chỉ chăm lo, vun vén cho lợi ích riêng của bản thân
Làm giàu
tích luỹ nhiều của cải, tiền bạc
tích luỹ nhiều viên bi từ bạn bè
Võ đài
là đài đấu võ
là nơi dế chiến đấu
Cao thủ
người có khả năng hơn hẳn người khác
Con dế mạnh mẽ nhất
Giang hồ
là các tay du đãng
Trả thù
gây hại cho kẻ đã làm tổn thương mình hoặc người khác
Nhóm bạn trả thù Lợi vì ghét Lợi
Cử hành tang lễ
tổ chức lễ tang cho người đã qua đời
Chôn cất con dế lửa
Câu 2 (trang 18 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời
Học sinh tham khảo câu sau:
Hoa là “cây văn nghệ” của lớp.
→ Dấu ngoặc kép nhấn mạnh rằng Hoa hát rất hay trong lớp.
Câu 3 (trang 18 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời
Văn bản Con gái của mẹ có 2 đoạn:
- Đoạn 1 (từ đầu đến thiếu thốn, khô khát): nói về tình yêu của mẹ dành cho con gái Lam Anh
- Đoạn 2 (từ Thương mẹ vất vả đến hết): nói về tình cảm của con gái Lam Anh dành cho mẹ
Câu 4 (trang 18 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
Câu chủ đề:
- Đoạn 1: Bài ca có thể là lời của cô gái.
- Đoạn 2: không có câu chủ đề.
Viết ngắn: Viết đoạn văn (khoảng 150 – 200 chữ) kể về kỉ niệm với một người thân mà em xem là điểm tựa tinh thần của mình. Trong đoạn văn có sử dụng dấu ngoặc kép.
Lời giải chi tiết:
Kỉ niệm đáng nhớ nhất của em từ thời thơ ấu là lần không nghe lời mẹ. Hôm đó trời nắng gắt, mẹ bảo em ở nhà giữ nhà để mẹ ra ngoài. Nhưng, để thỏa mãn “đam mê” trong lòng, em đã lén đi chơi điện tử ngay khi mẹ vừa rời khỏi. Em chơi suốt chiều đến tối mới về. Khi về, em không thấy mẹ đâu. Vội đi tìm, em được biết rằng: Mẹ đã đi tìm em suốt chiều và bị sốt cao phải nhờ người đưa về. Nghe vậy, em đỏ mặt, nước mắt rơi, chạy về nhà. Mở cửa phòng mẹ, phòng tối, em bật đèn lên, mẹ đang nằm trên giường. Em ôm mẹ khóc nức nở 'Mẹ ơi con xin lỗi, con làm mẹ khổ vì con quá'. Mẹ mỉm cười hiền từ vỗ về em: Con biết lỗi là tốt rồi. Một kỉ niệm buồn tuổi thơ, bài học dạy em không bao giờ làm mẹ buồn nữa.
Chú thích:
- “đam mê”: được đặt trong ngoặc kép với ý mỉa mai về sự ham chơi của em.
- 'Mẹ ơi con xin lỗi, con làm mẹ khổ vì con quá': lời thoại của em trong đoạn văn.
B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Kiến thức tiếng Việt:
Dấu ngoặc kép
- Một trong những công dụng của dấu ngoặc kép là để đánh dấu từ ngữ không theo nghĩa thông thường.
Ví dụ: Chẳng đứa nào vui vì “trả thù” được Lợi nữa.
- Từ “trả thù” thường có nghĩa là làm cho người gây hại phải nhận hậu quả xứng đáng. Nhưng ở đây, “trả thù” mang ý nghĩa đùa cợt của trẻ con.
3. Bài soạn Thực hành Tiếng Việt bài 6 (số 6)
Kiến thức ngữ văn
*Dấu ngoặc kép
- Về hình thức: Dấu ngoặc kép được viết là ' '
- Công dụng:
+ Dấu ngoặc kép thường dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc người khác. (Nếu lời nói trực tiếp là một câu hoàn chỉnh hoặc một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép cần thêm dấu hai chấm)
Ví dụ:
Bác Hồ kính yêu của chúng ta từng nói: ' Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành. '
+ Dấu ngoặc kép còn dùng để đánh dấu những từ ngữ với ý nghĩa đặc biệt.
Ví dụ: Nhìn từ xa, chiếc cầu như một ' dải lụa ' mềm mại vắt ngang sông.
+ Dấu ngoặc kép dùng để thể hiện ý mỉa mai.
Ví dụ: Cuốn tiểu thuyết đó được viết trên ' bưu thiếp '.
- Dấu ngoặc kép cũng được dùng để đánh dấu tên các vở kịch, tác phẩm văn học, tờ báo, tập san, v.v. dẫn trong câu văn.
Ví dụ: Văn bản ' Bài học đường đời đầu tiên ' của nhà văn Tô Hoài kể về chàng Dế Mèn kiêu ngạo, xốc nổi nhưng cuối cùng biết ăn năn và rút ra bài học đường đời cho mình.
*Câu chủ đề
- Đặc điểm: Câu chủ đề là câu khái quát nội dung của đoạn văn, ngắn gọn và đủ hai thành phần chính.
- Vị trí: Thường nằm ở đầu hoặc cuối đoạn văn. Dựa vào vị trí của câu chủ đề, ta có các kiểu đoạn khác nhau:
+ Nếu câu chủ đề ở đầu đoạn: Đoạn văn thuộc kiểu diễn dịch (các câu còn lại triển khai và làm rõ cho câu chủ đề).
+ Nếu câu chủ đề ở cuối đoạn: Đoạn văn thuộc kiểu quy nạp (trình bày từ các ý nhỏ đến ý lớn, từ chi tiết đến khái quát, từ luận cứ cụ thể đến kết luận bao trùm. Kết luận là câu chủ đề).
+ Trong đoạn văn nghị luận, câu chủ đề có thể ở đầu và cuối đoạn, tạo nên kiểu đoạn Tổng - Phân - Hợp.
Hướng dẫn Soạn bài: Thực hành Tiếng Việt - trang 17, Ngữ Văn 6, sách Chân trời sáng tạo
Câu 1 (trang 17)
Tìm trong văn bản Tuổi thơ tôi các từ ngữ được đặt trong dấu ngoặc kép. Chỉ ra nghĩa thông thường và nghĩa theo dụng ý của tác giả bằng cách điền thông tin vào bảng sau:
Trả lời:
Từ trong ngoặc kép:
- Làm giàu
+ Nghĩa thông dụng: Tích lũy nhiều của cải, tiền bạc để trở nên giàu có
+ Nghĩa theo dụng ý của tác giả: Giúp đỡ bạn bè để kiếm tiền
- Trùm sò:
+ Nghĩa thông dụng: Kẻ cầm đầu nhóm vô lại
+ Nghĩa theo dụng ý của tác giả: Người ích kỷ, chỉ nghĩ đến lợi ích cá nhân
- Thảm thiết:
+ Nghĩa thông dụng: Nỗi đau khổ với cảm xúc thê thảm, thống thiết
+ Nghĩa theo dụng ý của tác giả: Tha thiết, thêm phần thảm (tương tự nghĩa thông dụng)
- Võ đài
+ Nghĩa thông dụng: Đài đấu võ
+ Nghĩa theo dụng ý của tác giả: Nơi tổ chức chọi dế
- Cao thủ
+ Nghĩa thông dụng: Người tài giỏi, ứng phó hơn người
+ Nghĩa theo dụng ý của tác giả: Con dế mạnh mẽ nhất trong cuộc chọi
- Trả thù
+ Nghĩa thông dụng: Gây hại cho người đã làm tổn thương mình hoặc người khác
+ Nghĩa theo dụng ý của tác giả: Tìm cách trêu chọc bạn bè
- Cử hành tang lễ
+ Nghĩa thông dụng: Quy trình tổ chức lễ tang cho người đã qua đời.
+ Nghĩa theo dụng ý của tác giả: Trình tự các hành động của Lợi và bạn bè, cùng thầy Phú đối với con dế lửa đã chết.
Câu 2 (trang 18)
Hãy đặt một câu có sử dụng dấu ngoặc kép và giải thích công dụng của dấu ngoặc kép trong câu ấy.
Trả lời:
Các em có thể tham khảo một trong ba câu sau có sử dụng dấu ngoặc kép theo ba công dụng khác nhau:
Câu 1: Văn bản ' Con gái của mẹ ' ca ngợi tình mẫu tử cảm động và cao đẹp.
- > Công dụng: Đánh dấu tên tác phẩm
- Câu 2: Nó giữ gìn tập truyện Conan đó rất cẩn thận và coi như ' báu vật '.
- > Công dụng: Đánh dấu từ ngữ có nghĩa đặc biệt
- Câu 3: Câu nói của chị Lam Anh: ' Giờ em chỉ ước học thật nhanh, ra trường đi làm có tiền rồi đưa mẹ ra tiệm mua một đôi dép, một bộ quần áo mới, vào nhà hàng ăn một bữa thật ngon vì 18 năm nay mẹ phải đi xin và dành tất cả cho em. ' Thật cảm động và cao đẹp biết bao.
- > Tác dụng: Đánh dấu lời dẫn trực tiếp
.Câu 3 (trang 18) Văn bản Con gái của mẹ có mấy đoạn? (mấy phần)
Trả lời:
Văn bản Con gái của mẹ có hai phần:
+ Phần 1 (Từ đầu đến như một nhành xương rồng chồi lên mọi thiếu thốn, khô khát): Tình cảm của mẹ dành cho con.
(Mẹ dành tình yêu thương và sự hy sinh lớn lao cho con).
+ Phần 2 (các đoạn còn lại): Tình cảm của con dành cho mẹ.
(Con cảm nhận được sự vất vả của mẹ, luôn yêu thương và kính trọng mẹ, và cố gắng đền đáp công ơn mẹ)
Câu 4 (trang 18) Tìm câu chủ đề (nếu có) trong các đoạn văn sau:
Bài ca có thể là lời của cô gái. Nhân buổi sáng đi thăm đồng, lòng phơi phới ngắm nhìn cảnh đồng quê tràn đầy sức sống, cô cảm thấy mình cũng tươi trẻ, tràn đầy sức sống như những ' chẽn lúa đòng đòng ', ' phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai ' kia. Phải chăng đó là một lời tự khen thầm kín và hồn nhiên?
(Bùi Mạnh Nhị, Về bài ca dao ' Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng..')
Không phải ngày phiên, nên chợ vắng vẻ. Mấy quán chơ vơ giữa gió, rác bẩn rải rác lẫn với lá rụng của cây đề. Gió thổi mạnh làm Sơn thấy lạnh và cay mắt. Nhưng chân trời trong hơn mọi bông, những làng xa hiện lên rõ ràng như ở gần. Mặt đất rắn lại và nứt nẻ, kêu vang dưới bước guốc của hai chị em.
(Thạch Lam, Gió lạnh đầu mùa)
Trả lời:
Câu chủ đề:
- Đoạn 1: Bài ca có thể là lời của cô gái.
- > Câu chủ đề ở đầu đoạn
- Đoạn 2: Không có câu chủ đề.
4. Bài soạn Thực hành Tiếng Việt bài 6 (số 1)
Câu 1 trang 17 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 6:
Hãy tìm trong văn bản Tuổi thơ tôi các từ ngữ được đặt trong dấu ngoặc kép. Xác định nghĩa thông thường và nghĩa theo dụng ý của tác giả bằng cách điền thông tin vào bảng dưới đây:
Trả lời:
Từ ngữ trong ngoặc kép
Nghĩa thông thường
Nghĩa theo dụng ý của tác giả
Thảm thiết
nỗi đau khổ cùng cực
Đau đớn
Trùm sò
người đứng đầu nhóm lưu manh
Kẻ cầm đầu trong lớp
Thu vén cá nhân
Chỉ chăm lo, vun vén cho lợi ích cá nhân
Chỉ chăm lo, vun vén cho lợi ích cá nhân
Làm giàu
tích luỹ nhiều tài sản, tiền bạc
tích luỹ nhiều viên bi từ bạn bè
Võ đài
nơi tổ chức đấu võ
nơi tổ chức đấu võ
Cao thủ
người có khả năng vượt trội hơn người khác
Con dế có khả năng chiến thắng các con dế khác
Giang hồ
là những kẻ côn đồ, du đãng
Trả thù
gây thiệt hại cho người đã làm hại mình hoặc người khác
Các bạn trả thù Lợi vì không ưa Lợi
Cử hành tang lễ
tổ chức tang lễ cho người đã qua đời
Chôn cất con dế lửa
Câu 2 trang 18 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 6:
Hãy đặt một câu có sử dụng dấu ngoặc kép và giải thích tác dụng của dấu ngoặc kép trong câu ấy.
Trả lời:
- Các bạn reo lên vui mừng, hóa ra Lan là một 'danh ca' thực sự.
- Tác dụng dấu ngoặc kép: Nhấn mạnh từ danh ca với ý nghĩa đặc biệt là chỉ người hát rất hay, hát giống như ca sĩ.
Câu 3 trang 18 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 6:
Văn bản Con gái của mẹ có bao nhiêu đoạn?
Trả lời:
- Văn bản Con gái của mẹ có hai đoạn: một đoạn nói về tình cảm của mẹ dành cho con, đoạn còn lại nói về tình yêu thương Lam Anh dành cho mẹ.
Câu 4 trang 18 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 6:
Tìm câu chủ đề (nếu có) trong các đoạn văn sau:
Bài ca có thể là lời của cô gái. Trong buổi sáng đi thăm đồng, lòng hân hoan nhìn cảnh đồng quê tràn đầy sức sống, cô cảm thấy chính mình cũng tươi trẻ, tràn đầy sức sống như những “chẽn lúa đòng đòng', 'phất phơ dưới ánh nắng hồng ban mai” kia. Phải chăng, đó là một lời tự khen thầm kín và hồn nhiên?
(Bùi Mạnh Nhị, Về bài ca dao “Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng... `)
Không phải ngày phiên, nên chợ vắng vẻ. Những quán hàng đơn độc lộng gió, rác rưởi vương vãi lẫn với lá rụng của cây đề. Gió thổi mạnh khiến Sơn cảm thấy lạnh và cay mắt. Nhưng chân trời trở nên trong hơn bao giờ hết, những làng ở xa, Sơn nhìn rõ như ở gần. Mặt đất cứng lại và nứt nẻ những vết nhỏ, phát ra âm thanh vang vang dưới nhịp guốc của hai chị em.
Trả lời:
- Đoạn 1 có câu chủ đề là: bài ca có thể là lời của cô gái.
- Đoạn 2 không có câu chủ đề.
* Viết ngắn
Viết đoạn văn (khoảng 150 – 200 chữ) kể về kỉ niệm với một người thân mà em xem là điểm tựa tinh thần của mình. Trong đoạn văn có sử dụng dấu ngoặc kép.
Bài làm
Chúng ta chắc hẳn ai cũng có những kỉ niệm đáng nhớ và bản thân tôi cũng vậy. Có lẽ kỉ niệm đáng nhớ nhất của tôi là hồi hè được bố mẹ đưa đi chơi ở Vịnh Hạ Long. Đó là một ngày nắng đẹp, thời tiết thật dễ chịu. Chẳng mấy chốc, chúng tôi đã có mặt ở Hạ Long. Ở đây, không khí trong lành và dễ chịu khác hẳn với khói bụi của thành phố ồn ào. Từ trên cao nhìn xuống, vịnh Hạ Long như một bức tranh thiên nhiên sống động. Tôi đi tắm biển ở Bãi Cháy nằm dọc theo bờ vịnh Hạ Long là nơi tôi yêu thích nhất. Sóng biển vỗ về tạo cảm giác dễ chịu. Mọi người thích thú với Vịnh Hạ Long không chỉ vì biển đẹp mà còn có khu vui chơi thú vị. Đó là chuyến đi rất đáng nhớ với tôi và gia đình. Chuyến đi này sẽ mãi là kỉ niệm đẹp trong tôi.
5. Bài soạn Thực hành Tiếng Việt bài 6 (số 2)
Câu 1: Tìm các từ ngữ trong dấu ngoặc kép trong văn bản 'Tuổi thơ tôi'. Xác định nghĩa thông thường và nghĩa theo dụng ý của tác giả bằng cách điền thông tin vào bảng dưới đây:
Từ ngữ trong ngoặc kép
Nghĩa thông thường
Nghĩa theo dụng ý của tác giả
thảm thiết
thê thảm, thống thiết
tha thiết, thêm thảm
làm giàu
tích lũy của cải, tiền bạc để trở nên giàu có
giúp đỡ bạn để kiếm tiền
trùm sò
người ích kỷ, luôn tìm cách thu lợi cho mình
ích kỷ, luôn tìm cách thu lợi cho mình
võ đài
nơi tổ chức đấu võ
nơi dùng để chơi chọi dế
cao thủ
người tài giỏi trong một lĩnh vực nhất định
nói đến dế lửa là cao thủ chọi dế
trả thù
làm cho người đã gây hại, gây tai hoạ cho bản thân mình hoặc người thân phải chịu điều tương xứng với những gì người ấy đã gây ra
tìm cách trêu chọc, phá phách bạn bè
Câu 2: Đặt một câu có dấu ngoặc kép và giải thích tác dụng của dấu ngoặc kép trong câu ấy.
- Đặt câu:
Thạch Lam đã từng quan niệm: “Đối với tôi, văn chương không phải là phương tiện để người đọc thoát khỏi thực tại hay quên đi, mà là vũ khí tinh thần quý giá giúp chúng ta vừa lên án và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác, đồng thời làm cho tâm hồn con người thêm trong sáng và phong phú hơn”.
- Tác dụng: Đánh dấu phần trích dẫn trực tiếp.
Câu 3: Văn bản 'Con gái của mẹ' có bao nhiêu đoạn?
Gồm 2 đoạn:
- Đoạn 1. Từ đầu đến “thiếu thốn, khô khát”: Tình cảm của người mẹ dành cho con gái.
- Đoạn 2. Phần còn lại: Tình cảm của người con dành cho mẹ.
Câu 4: Tìm câu chủ đề (nếu có) trong các đoạn văn dưới đây:
Bài ca có thể là lời của cô gái. Trong buổi sáng thăm đồng, lòng hân hoan ngắm nhìn cảnh đồng quê tràn đầy sức sống, cô cảm thấy mình cũng tươi trẻ, tràn đầy sức sống như những “chẽn lúa đòng đòng”, “phất phơ dưới ánh nắng hồng ban mai” kia. Phải chăng, đó là một lời tự khen thầm lặng và hồn nhiên?
(Bùi Mạnh Nhị, Về bài ca dao “Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng…”)
Không phải ngày phiên, nên chợ vắng vẻ. Các quán hàng đơn độc lộng gió, rác rưởi vương vãi lẫn với lá rụng của cây đề. Gió thổi mạnh khiến Sơn cảm thấy lạnh và cay mắt. Nhưng chân trời trở nên trong hơn bao giờ hết, những làng ở xa, Sơn nhìn rõ như ở gần. Mặt đất cứng lại và nứt nẻ những vết nhỏ, phát ra âm thanh vang vang dưới nhịp guốc của hai chị em.
(Thạch Lam, Gió lạnh đầu mùa)
Câu chủ đề:
- Đoạn 1: Bài ca có thể là lời của cô gái.
- Đoạn 2: Không có câu chủ đề.
6. Bài soạn Thực hành Tiếng Việt bài 6 (số 3)
Câu 1 trang 17 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Tìm các từ ngữ trong dấu ngoặc kép trong văn bản 'Tuổi thơ tôi'. Xác định nghĩa thông thường và nghĩa theo dụng ý của tác giả bằng cách điền vào bảng dưới đây (hoàn thành trong vở):
Từ ngữ trong ngoặc képNghĩa thông thườngNghĩa theo dụng ý của tác giả.........
Trả lờiTừ ngữ trong ngoặc kép
Nghĩa thông thường
Nghĩa theo dụng ý của tác giả
thảm thiết
vô cùng đau đớn, thống thiết
đau đớn
trùm sò
kẻ đứng đầu nhóm người xấu, vô lại
kẻ ích kỷ, luôn tìm cách thu lợi cho mình
thu vén cá nhân
tìm cách thu gom, vơ vét làm giàu cho bản thân
tích lũy tiền bạc, của cải
tích lũy cả một gia tài đồ chơi như các viên bi
võ đài
nơi diễn ra cuộc đấu võ của các võ sĩ
nơi tổ chức cuộc đấu giữa các chú dế
cao thủ
võ sĩ mạnh mẽ hơn người khác, luôn chiến thắng
chú dế mạnh, lì đòn, không sợ bất kỳ con dế nào
ra giang hồ
bước vào thế giới cạnh tranh, nhiều trận chiến
bước vào môi trường cạnh tranh với các chú dế khác trong những trận đánh liên tiếp
trả thù
làm hại kẻ đã gây đau khổ, bất hạnh cho mình
khiến Lợi khóc và mất mặt vì mất chú dế mạnh
cử hành tang lễ
tổ chức tang lễ, chôn cất người đã mất
tổ chức sự kiện tạm biệt, chôn cất chú dế
Câu 2 trang 18 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Hãy đặt một câu có dấu ngoặc kép và giải thích công dụng của dấu ngoặc kép trong câu đó.
Trả lời
Học sinh tham khảo câu sau:
Hùng là 'cầu thủ' xuất sắc nhất của đội bóng đá trường em.
→ Dấu ngoặc kép được dùng để nhấn mạnh rằng Hùng chơi bóng đá xuất sắc như một cầu thủ chuyên nghiệp.
Câu 3 trang 18 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Văn bản 'Con gái của mẹ' có bao nhiêu đoạn?
Trả lời
Văn bản 'Con gái của mẹ' gồm 2 đoạn:
- Đoạn 1 (từ đầu đến “thiếu thốn, khô khát”): Nói về tình cảm của người mẹ dành cho con gái Lam Anh.
- Đoạn 2 (từ “Thương mẹ vất vả” đến hết): Nói về tình cảm của con gái Lam Anh dành cho mẹ.
Câu 4 trang 18 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Tìm câu chủ đề (nếu có) trong các đoạn văn dưới đây:
Bài ca có thể là lời của cô gái. Trong buổi sáng thăm đồng, lòng hân hoan nhìn cảnh đồng quê tràn đầy sức sống, cô cảm thấy mình cũng tươi trẻ, tràn đầy sức sống như những “chẽn lúa đòng đòng”, “phất phơ dưới ánh nắng hồng ban mai” kia. Phải chăng, đó là một lời tự khen thầm lặng và hồn nhiên?
(Bùi Mạnh Nhị, Về bài ca dao “Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng…”)
Không phải ngày phiên, nên chợ vắng vẻ. Các quán hàng đơn độc lộng gió, rác rưởi vương vãi lẫn với lá rụng của cây đề. Gió thổi mạnh khiến Sơn cảm thấy lạnh và cay mắt. Nhưng chân trời trở nên trong hơn bao giờ hết, những làng ở xa, Sơn nhìn rõ như ở gần. Mặt đất cứng lại và nứt nẻ những vết nhỏ, phát ra âm thanh vang vang dưới nhịp guốc của hai chị em.
(Thạch Lam, Gió lạnh đầu mùa)
Trả lời
Câu chủ đề có trong đoạn văn là:
- Đoạn 1: Bài ca có thể là lời của cô gái.
- Đoạn 2: Không có câu chủ đề.
Viết ngắn
Viết đoạn văn (khoảng 150 đến 200 chữ) kể về kỉ niệm với một người thân mà em xem là điểm tựa tinh thần của mình. Trong đoạn văn có sử dụng dấu ngoặc kép.
Trả lời
Học sinh tham khảo đoạn văn sau:
“Mẹ ơi!” là tiếng gọi đầu tiên em luôn cất lên mỗi khi về nhà, vì mẹ là người em yêu quý nhất trong gia đình. Từ nhỏ, mẹ đã làm cả mẹ và bố, vất vả nuôi em lớn khôn. Mẹ chính là điểm tựa tinh thần vững chắc nhất cho em mỗi ngày. Thích nhất là những buổi tối mùa đông. Sau khi học bài, em sẽ ngồi bên mẹ, gối đầu lên chân mẹ, chăm chú nhìn mẹ chấm bài cho học sinh. Rồi thiếp đi lúc nào không hay. Sáng hôm sau, như một phép màu, em sẽ tỉnh dậy trên chiếc giường ấm áp. Cảm giác bình yên và hạnh phúc ấy chỉ có mẹ mới có thể mang lại. Em sẽ cố gắng học tập thật tốt, trưởng thành để trở thành điểm tựa vững chắc cho mẹ.
