Buzz
1. Mẫu bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 127' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 4
Câu 1 (trang 127 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Trả lời:
- Chú thích ngắn gọn, phù hợp với kích thước của ảnh đính kèm.
- Mối liên kết giữa hình ảnh và chú thích với nội dung chính: khớp chặt chẽ, đồng nhất về nội dung và chủ đề.
Câu 2 (trang 127 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1):Có nhiều loại biểu đồ và sơ đồ, chẳng hạn như biểu đồ cột, biểu đồ đường, và biểu đồ tròn:
Đối với bạn, liệu có thể thay thế các biểu đồ trong ba hình ảnh minh họa bằng các loại khác không? Giải thích vì sao?
Trả lời:
- Theo ý kiến của tôi, có thể thay thế các biểu đồ trong ba hình ảnh minh họa bằng các loại khác tùy thuộc vào đặc tính của từng loại biểu đồ, miễn sao vẫn truyền tải đúng thông tin.
- Ví dụ: khi thể hiện tỷ lệ tăng dân số, có thể sử dụng biểu đồ đường hoặc biểu đồ cột vì cả hai đều rõ ràng về sự thay đổi dân số, giúp người đọc dễ dàng nhận diện.
Câu 3 (trang 128 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1):Tìm ít nhất một văn bản thông tin từ sách báo có sử dụng biểu đồ. Giải thích công dụng của biểu đồ đó.
Trả lời:
- Nguồn tham khảo: danso.org.com
- Việc sử dụng biểu đồ giúp người đọc theo dõi rõ ràng sự phát triển dân số qua các năm.
* Từ đọc đến viết
Đề bài (trang 128 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1):Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bày tỏ quan điểm của bạn về việc bảo tồn một loại hình nghệ thuật, nhạc cụ, hay trang phục truyền thống của dân tộc, sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ.
Đoạn văn tham khảo:
Áo dài không chỉ là trang phục truyền thống của Việt Nam mà còn mang trong mình một bề dày lịch sử và văn hóa, phản ánh các quan niệm thẩm mỹ và tinh thần dân tộc của người Việt. Dù xã hội và thời đại thay đổi, áo dài vẫn là biểu tượng tuyệt vời của văn hóa dân tộc, là niềm tự hào của người Việt Nam.
Hình ảnh tà áo dài Việt Nam (Nguồn: Internet)
Nhìn thấy kimono, người ta nghĩ ngay đến Nhật Bản, hanbok gợi liên tưởng đến Hàn Quốc, sườn xám của Trung Hoa, sari của Ấn Độ, còn áo dài lại là hình ảnh đặc trưng của người phụ nữ Việt Nam. Áo dài với vẻ đẹp nữ tính tiêu biểu đang trở thành công cụ quan trọng để quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới. Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp thời trang, áo dài ngày càng ít xuất hiện trong đời sống. Vì vậy, việc bảo tồn và phát triển áo dài Việt là rất quan trọng. Mỗi người nên sử dụng áo dài nhiều hơn trong các dịp đặc biệt thay vì những trang phục khác, và ý thức gìn giữ và phát huy áo dài truyền thống để nó ngày càng được trân trọng hơn.
2. Mẫu bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 127' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 5
Câu 1 (trang 127 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Trả lời:
Câu 2 (trang 127 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Có nhiều loại biểu đồ và sơ đồ khác nhau, chẳng hạn như biểu đồ cột, biểu đồ đường, và biểu đồ tròn:
Liệu có thể thay thế các biểu đồ trong ba hình ảnh minh họa bằng các loại khác không? Tại sao?
Trả lời:
Có thể thay đổi các biểu đồ vì mỗi loại biểu đồ có thể được sử dụng linh hoạt tùy thuộc vào cách người viết trình bày.
+ Đối với tổng dân số, có thể sử dụng biểu đồ đường.
+ Tỷ lệ tăng dân số có thể sử dụng biểu đồ tròn.
+ Tỷ lệ giới tính có thể sử dụng biểu đồ cột.
Câu 3 (trang 128 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Tìm ít nhất một văn bản thông tin từ sách báo có sử dụng biểu đồ. Giải thích công dụng của biểu đồ đó.
Trả lời:
Ví dụ:
Thông tin về tai nạn giao thông, cháy nổ và xử lý vi phạm an toàn giao thông tháng 3/2021 (bocongan.gov.vn)
Từ đọc đến viết (trang 128 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu ý kiến của bạn về việc bảo tồn một loại hình nghệ thuật, nhạc cụ, hoặc trang phục truyền thống của dân tộc, trong đó có sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ.
Áo tứ thân là trang phục truyền thống của phụ nữ miền Bắc Việt Nam. Vào thế kỷ 17, để thuận tiện hơn cho công việc đồng áng, áo tứ thân đã được giản lược từ áo trực lĩnh. Chiếc áo này cho phép người mặc buộc hai tà trước để trông gọn gàng hơn. Áo tứ thân bao gồm phần lưng áo có hai mảnh vải cùng màu ghép lại, phía trước có hai thân tách rời, buộc lại và thả trước bụng để tạo sự mềm mại. Phần ngực không được gài hết mà để lộ chiếc yếm thắm bên trong. Áo dài gần chấm gót, thường kết hợp với quần lĩnh đen và thắt lưng lụa. Kèm theo áo tứ thân là yếm, khăn mỏ quạ và nón quai thao. Hiện nay, áo tứ thân chỉ còn xuất hiện trong các lễ hội và nhạc hội truyền thống. Vì vậy, cần thúc đẩy việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa này bằng cách tổ chức triển lãm, biểu diễn trang phục, và quay video quảng bá hình ảnh áo tứ thân để nhiều người biết đến trang phục truyền thống này.
3. Mẫu bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 127' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 6
Câu 1:
b. Đánh giá về cách mà tác giả chú thích các hình ảnh đính kèm: độ dài của phần chú thích, mối liên kết giữa hình ảnh và phần chú thích trong văn bản chính
Trả lời:
Câu 2: Có nhiều loại biểu đồ và sơ đồ khác nhau, ví dụ như biểu đồ cột, biểu đồ đường, biểu đồ tròn như đã nêu
Bạn nghĩ có thể thay thế các loại biểu đồ trong ba hình minh họa trên bằng loại khác không? Vì sao?
Trả lời:
Có thể, vì các loại biểu đồ có thể thay đổi linh hoạt tùy thuộc vào cách sử dụng của người viết.
- Dân số có thể sử dụng biểu đồ đường
- Tỉ lệ tăng dân số có thể sử dụng biểu đồ tròn
- Tỉ lệ giới tính có thể sử dụng biểu đồ cột
Câu 3: Tìm ít nhất một văn bản thông tin trên sách báo có sử dụng biểu đồ. Giải thích vai trò của biểu đồ đó
Trả lời:
Ví dụ:
Tình hình tai nạn giao thông, cháy, nổ và xử lý hành chính về trật tự an toàn giao thông tháng 3/2021 (bocongan.gov.vn)
B. Bài tập và hướng dẫn giải
TỪ ĐỌC ĐẾN VIẾT
Câu hỏi: Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày quan điểm của bạn về việc bảo tồn một loại hình nghệ thuật, một nhạc cụ, một kiểu trang phục,.. truyền thống của dân tộc, bao gồm việc sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ
=> Xem hướng dẫn giải
Trả lời:
Múa rối nước là một hình thức nghệ thuật đặc sắc của văn hóa lúa nước, ra đời gần như đồng thời với nền văn hóa Đại Việt. Với tính độc đáo, múa rối nước nhanh chóng trở thành nghệ thuật truyền thống, có thể sánh ngang với Tuồng và Chèo. Nghệ thuật múa rối nước Việt Nam đã được bạn bè quốc tế ngưỡng mộ, và sân khấu múa rối nước được xem là một bộ môn nghệ thuật “Độc nhất vô nhị”.
Vì ra đời sau các môn nghệ thuật khác, múa rối nước không tránh khỏi những hạn chế, cộng thêm mục đích thương mại đã khiến loại hình này ngày càng bị lãng quên. Do đó, việc bảo tồn loại hình nghệ thuật này là rất quan trọng. Các cấp chính quyền và cơ quan chức năng cần đề xuất các giải pháp hiệu quả, và mỗi người cần có ý thức gìn giữ và phát huy loại hình truyền thống mang đậm nét văn hóa Việt Nam. Chỉ khi đó, múa rối nước mới thực sự xứng đáng với danh hiệu là một loại hình nghệ thuật đặc sắc với tuổi đời hàng ngàn năm, hòa nhập vào đời sống văn hóa cộng đồng hiện đại.
* Lịch sử hình thành múa rối nước
Múa rối nước đã xuất hiện khoảng hơn 10 thế kỷ trước ở vùng châu thổ sông Hồng. Nó thường được biểu diễn trong các dịp lễ, hội làng, ngày vui và Tết, sử dụng con rối để diễn kịch trên mặt nước. Trò rối nước cũng là một nét văn hóa phi vật thể đặc sắc của dân tộc Việt Nam.
Với tính độc đáo, múa rối nước đã nhanh chóng trở thành nghệ thuật truyền thống, có thể so sánh với tuồng và chèo, những bộ môn nghệ thuật nổi bật trong nền sân khấu dân tộc. Múa rối có ở nhiều quốc gia, nhưng múa rối nước thì chỉ có ở Việt Nam.
* Đặc điểm của múa rối nước
Nghệ thuật trò rối nước có những đặc điểm khác biệt so với múa rối thông thường: sử dụng mặt nước làm sân khấu (gọi là nhà rối hay thủy đình), phía sau có phông che (gọi là tấm y môn) tạo sân khấu diễn múa rối nước giống như ban thờ lớn ở đình, chùa của người Việt, xung quanh trang trí bằng cờ, quạt, voi, lọng, cổng hàng mã... Trên 'sân khấu' là những con rối (làm bằng gỗ) được điều khiển bởi những người đứng sau phông thông qua hệ thống sào, dây... Biểu diễn rối nước không thể thiếu những âm thanh phụ trợ như trống và pháo.
* Cách thức hoạt động
Con rối làm từ gỗ sung, loại gỗ nhẹ nổi trên mặt nước, được đục cốt, đẽo với những đường nét cách điệu và sau đó gọt giũa, đánh bóng và trang trí bằng nhiều màu sơn khác nhau để tôn lên đặc điểm của từng nhân vật. Hình dạng của con rối thường tươi sáng, ngộ nghĩnh, với tính hài và tượng trưng cao.
Thân rối nổi trên mặt nước để thể hiện nhân vật, còn phần đế chìm dưới nước giữ cho rối nổi lên và là nơi lắp máy điều khiển cho con rối cử động.
Máy điều khiển và kỹ xảo điều khiển trong múa rối nước tạo ra hành động của các con rối trên sân khấu, đây là yếu tố cốt lõi của nghệ thuật trò rối nước.
Máy điều khiển rối nước có thể chia thành hai loại cơ bản: máy sào và máy dây, đều có nhiệm vụ làm di chuyển con rối và tạo hành động cho nhân vật. Máy điều khiển được giấu dưới nước, lợi dụng sức nước để điều khiển từ xa, mang đến cho người xem nhiều điều kỳ thú và bất ngờ.
Buồng trò rối nước là nhà rối hay thủy đình thường dựng giữa ao, hồ với kiến trúc cân đối tượng trưng cho mái đình của vùng nông thôn Việt Nam.
Người nghệ nhân rối nước đứng trong buồng trò để điều khiển con rối. Họ thao tác từng cây sào, dây thừng hoặc kéo con rối bằng hệ thống dây bố trí bên ngoài hoặc dưới nước. Sự thành công của con rối nước chủ yếu phụ thuộc vào sự cử động của thân hình và hành động đóng kịch của nó.
Sân khấu rối nước là khoảng không gian trước buồng trò. Buồng trò và sân khấu được trang bị cờ, quạt, voi, lọng, cổng hàng mã... Buổi diễn rất sinh động với lời ca, tiếng trống, mõ, tù và, pha trộn với tiếng pháo chuột, pháo thăng thiên, pháo mở cờ từ dưới nước lên, trong ánh sáng lung linh và màn khói huyền bí.
4. Đề bài 'Thực hành tiếng Việt trang 127' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - mẫu 1
Câu 1
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương.
- Chú ý các hình ảnh và cách chú thích có trong bài.
Lời giải chi tiết:
- Độ dài của phần chú thích phù hợp với kích thước của hình ảnh.
- Nội dung chú thích và hình ảnh phải đồng nhất với nhau.
- Hình ảnh và chú thích giúp làm rõ hơn nội dung văn bản chính.
Câu 2
Có nhiều loại biểu đồ và sơ đồ, ví dụ như biểu đồ cột, đường, và tròn như sau:
Hình ảnh (trang 126, SGK Ngữ Văn 10, tập một)
Theo bạn, có thể thay thế các biểu đồ trong ba hình minh họa trên bằng dạng khác không? Giải thích vì sao?
Phương pháp giải:
- Quan sát kỹ ba biểu đồ.
- Hiểu đặc điểm của từng loại biểu đồ.
- Đưa ra quan điểm cá nhân.
Lời giải chi tiết:
Theo ý kiến của tôi, các biểu đồ trong ba hình minh họa có thể được thay thế bằng các dạng khác, ví dụ:
- Biểu đồ đường có thể dùng để thể hiện tổng dân số.
- Biểu đồ tròn phù hợp để thể hiện tỷ lệ tăng dân số.
- Biểu đồ cột thích hợp để thể hiện tỷ lệ giới tính.
Câu 3
Tìm ít nhất một văn bản thông tin trên sách báo có sử dụng biểu đồ và giải thích tác dụng của biểu đồ đó.
Phương pháp giải:
Tự tìm một văn bản thông tin trên sách báo có sử dụng biểu đồ.
Lời giải chi tiết:
Tìm kiếm:
Thông tin từ Báo Lao động.
Trong khoảng thời gian từ 2016 đến 2020, cả nước đã xảy ra 93.938 vụ tai nạn giao thông, làm chết 39.873 người và làm bị thương 77.743 người. Dưới đây là một số thống kê chi tiết.
Việc sử dụng biểu đồ giúp làm rõ và cụ thể hóa các số liệu trong thông tin.
Từ đọc đến viết
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) về quan điểm của bạn về việc bảo tồn một loại hình nghệ thuật, nhạc cụ, hoặc trang phục truyền thống của dân tộc, và sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ.
Phương pháp giải:
Trình bày quan điểm cá nhân về việc bảo tồn các loại hình nghệ thuật truyền thống.
Lời giải chi tiết:
Múa rối nước là một nghệ thuật đặc sắc của văn hóa lúa nước, xuất hiện cùng với sự hình thành nền văn hóa Đại Việt. Với đặc điểm độc đáo, múa rối nước đã nhanh chóng trở thành một nghệ thuật truyền thống, có thể sánh ngang với Tuồng và Chèo. Sự tinh túy của múa rối nước Việt Nam đã được ngưỡng mộ trên thế giới, và được xem là một bộ môn nghệ thuật “độc nhất vô nhị”.
Hình ảnh múa rối nước tại Việt Nam (Nguồn ảnh: Internet)
Nhưng vì xuất hiện muộn hơn các môn nghệ thuật khác, múa rối nước vẫn có những hạn chế, và mục đích thương mại đã làm cho loại hình nghệ thuật này dần bị lãng quên. Do đó, việc bảo tồn múa rối nước là rất cần thiết. Các cấp chính quyền và cơ quan chức năng cần đưa ra các giải pháp hiệu quả, và mỗi cá nhân nên có ý thức gìn giữ và phát huy loại hình nghệ thuật truyền thống mang đậm văn hóa Việt Nam. Chỉ khi đó, múa rối nước mới xứng đáng là một nghệ thuật đặc sắc có tuổi đời hàng ngàn năm, hòa nhập vào văn hóa cộng đồng hiện nay.
5. Bài tập 'Thực hành tiếng Việt trang 127' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 2
Câu 1 trang 127 SGK Ngữ văn 10 tập 1 CTST
Giải đáp:
a) Các hình ảnh trong văn bản Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương giúp người đọc hiểu sâu hơn về mô tả, nhận diện cây đàn ghi-ta phím lõm, sự khác biệt với đàn ghi-ta thông thường, và ứng dụng của nó trong môi trường âm nhạc cải lương.
b) Cách tác giả chú thích hình ảnh:
- Độ dài của chú thích phải tương thích với kích thước của hình ảnh.
- Nội dung chú thích phải khớp với hình ảnh.
- Mỗi hình ảnh cần có chú thích mô tả rõ ràng về nội dung, từ đó làm rõ hơn nội dung văn bản chính.
Câu 2 trang 127 SGK Ngữ văn 10 tập 1 CTST
Đa dạng loại biểu đồ, ví dụ như biểu đồ cột, đường, tròn:
Theo bạn, các biểu đồ trong ba hình ảnh minh họa có thể thay đổi dạng không? Giải thích lý do.
Giải đáp:
Em cho rằng có thể thay đổi dạng biểu đồ trong ba hình ảnh minh họa dựa trên mục đích sử dụng. Ví dụ:
+ Tổng dân số: có thể dùng biểu đồ đường.
+ Tỉ lệ tăng dân số: có thể dùng biểu đồ tròn.
+ Tỉ lệ giới tính: có thể dùng biểu đồ cột.
Câu 3 trang 128 SGK Ngữ văn 10 tập 1 CTST
Tìm một văn bản thông tin từ sách báo có sử dụng biểu đồ và giải thích tác dụng của nó.
Gợi ý trả lời:
Theo Báo Lao động.
Trong 6 tháng đầu năm 2022, cả nước ghi nhận 5.684 vụ tai nạn giao thông, làm 3.286 người thiệt mạng và 3.696 người bị thương. Trung bình mỗi ngày xảy ra 31 vụ tai nạn, gây tử vong 19 người. Dưới đây là số liệu chi tiết về tai nạn giao thông trong nửa đầu năm từ 2017 - 2022.
Biểu đồ giúp làm rõ số liệu và nội dung về tai nạn giao thông trong nửa đầu năm 2022 so với các năm trước.
6. Bài tập 'Thực hành tiếng Việt trang 127' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 3
Câu 1.
Hướng dẫn:
Câu 2. Có nhiều loại biểu đồ và sơ đồ như biểu đồ cột, biểu đồ đường, biểu đồ tròn được trình bày trong SGK.
Bạn có thể thay thế các biểu đồ trong ba hình minh họa trên bằng dạng khác không? Vì sao?
- Ý kiến: Không thể.
- Nguyên nhân: Mỗi loại biểu đồ thể hiện các đặc điểm riêng biệt của dữ liệu được mô tả.
Câu 3. Tìm ít nhất một văn bản thông tin từ sách báo có sử dụng biểu đồ. Giải thích vai trò của biểu đồ đó.
Học sinh tự tìm kiếm.
- Ví dụ:
- Bài viết: Việt Nam dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng kinh tế số (dangcongsan.vn)
- Biểu đồ sử dụng: Dự báo tăng trưởng nền kinh tế số của Việt Nam từ Báo cáo e-Conomy SEA 2021 (Biểu đồ cột)
- Vai trò: Giúp người đọc hình dung rõ hơn về sự phát triển của nền kinh tế số tại Việt Nam.
Từ đọc đến viết
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu quan điểm của bạn về việc bảo tồn một loại hình nghệ thuật, nhạc cụ, trang phục truyền thống của dân tộc, trong đó có sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ.
