Danh sách 6 bài soạn 'Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả' (Ngữ văn 6 - SGK Cánh diều) nổi bật

Hướng dẫn

a) Viết đoạn văn cảm nhận về một bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả nhằm diễn tả suy nghĩ và cảm xúc của bạn về bài thơ đó. Đoạn văn có thể tập trung vào một chi tiết nội dung hoặc nghệ thuật của bài thơ mà bạn ấn tượng nhất.

b)  Khi viết đoạn văn về một bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả, bạn cần chú ý:

– Đọc kĩ để hiểu rõ bài thơ, chú ý các yếu tố tự sự và miêu tả và cách chúng làm rõ nội dung bài thơ.

– Chọn một yếu tố nội dung hoặc nghệ thuật trong bài thơ mà bạn thấy ấn tượng nhất.

– Viết đoạn văn rõ ràng về: Chi tiết, yếu tố nào bạn thích nhất trong bài thơ? Vì sao?

Thực hành

Bài tập: Viết đoạn văn thể hiện cảm nghĩ về một trong các bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả đã học (“Đêm nay Bác không ngủ”, “Lượm”, “Gấu con chân vòng kiềng”).

a) Chuẩn bị

– Ôn lại nội dung bài thơ Lượm: Kể về cậu bé Lượm làm giao liên và hy sinh trong một nhiệm vụ.

– Bài thơ được viết vào năm 1949, trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

– Chú ý các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ và tác dụng của chúng:

+ Ngày Huế đổ máu, chú từ Hà Nội về gặp cháu ở Hàng Bè.

+ Lượm kể về công việc giao liên.

+ Tưởng tượng cảnh Lượm hy sinh khi làm nhiệm vụ.

+ Hình ảnh của Lượm: Cái xắc xinh, cái chân thoăn thoắt, cái đầu nghênh nghênh, mũ lệch, miệng huýt sáo, nhảy trên đường vàng.

+ Hình ảnh Lượm hi sinh: dòng máu tươi, tay nắm chặt bông lúa,…

→ Tác dụng: Người đọc cảm nhận sâu sắc hơn tình cảm, sự xót thương mà tác giả dành cho Lượm.

b) Tìm ý và lập dàn ý

– Tìm ý:

+ Bạn thích các chi tiết miêu tả ngoại hình, cử chỉ, điệu bộ của Lượm vì chúng mang đến sự hồn nhiên của Lượm.

+ Các yếu tố tự sự, miêu tả trong bài thơ Lượm giúp bạn cảm nhận rõ hơn về nhân vật và tình cảm tác giả dành cho Lượm.

+ Bài thơ gợi cho bạn những suy nghĩ và cảm xúc:

•  Tác giả khắc họa Lượm – một chú bé hồn nhiên, dũng cảm, hy sinh vì nhiệm vụ cao cả. 
•  Hình tượng cao đẹp trong thơ Tố Hữu, thể hiện lòng cảm phục và yêu mến của tác giả dành cho Lượm và các em bé yêu nước trong chiến tranh.

– Lập dàn ý:

+ Mở đoạn: Bài thơ Lượm của Tố Hữu để lại ấn tượng sâu sắc về hình ảnh Lượm.

+ Thân đoạn:

• Về nội dung: Kể về cuộc đời ngắn ngủi nhưng anh dũng của chú bé liên lạc.
• Về nghệ thuật: Sử dụng từ láy, thơ tự sự, điệp từ, so sánh… làm nổi bật hình ảnh Lượm.
• Hình ảnh Lượm trong bài thơ:

○ Bé nhỏ, má đỏ bồ quân;

○ Cái xắc xinh xinh, mũ lệch;

○ Thoăn thoắt, nghênh nghênh, huýt sáo vang, nhảy trên đường vàng…

○ Lời nói: chân thật

• Đặc biệt là sự hy sinh anh dũng của Lượm trong nhiệm vụ.

+ Kết đoạn: Tác giả thể hiện thành công hình ảnh thiếu niên yêu nước trong thời kỳ kháng chiến bằng lời thơ giản dị.

c) Viết

Bài thơ Lượm của Tố Hữu để lại ấn tượng mạnh mẽ với hình ảnh em bé hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Bài thơ tự sự – trữ tình kể về cuộc đời ngắn ngủi nhưng anh dũng của chú bé liên lạc, hồn nhiên và yêu đời, dũng cảm bảo vệ quê hương. Tố Hữu sử dụng từ láy, thơ tự sự, điệp từ, so sánh,… để thể hiện hình ảnh Lượm – em bé liên lạc vui tươi tham gia kháng chiến. Lượm với dáng người nhỏ nhắn, chiếc xắc xinh, đôi má ửng đỏ, dáng đi thoăn thoắt, miệng huýt sáo,… tất cả đều thể hiện sự hồn nhiên của em. Trong khi hy sinh, hình ảnh của em còn mãi trong lòng người. Tác giả thành công trong việc thể hiện lớp người yêu nước nhỏ tuổi trong kháng chiến.

d) Kiểm tra và chỉnh sửa

Định hướng

a) Những bài thơ xuất sắc thường mang đến cảm xúc sâu sắc và suy nghĩ cho người đọc. Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả có nghĩa là diễn tả cảm nhận của bạn về bài thơ đó. Đoạn văn có thể chỉ tập trung vào một chi tiết cụ thể hoặc một yếu tố nghệ thuật trong bài thơ mà bạn ấn tượng và yêu thích.

b) Để viết đoạn văn về bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả, bạn cần lưu ý:

- Đọc kỹ để hiểu bài thơ, chú ý các yếu tố tự sự và miêu tả, và tác động của chúng đối với nội dung bài thơ.

- Chọn một yếu tố về nội dung hoặc nghệ thuật trong bài thơ mà bạn cảm thấy ấn tượng và yêu thích.

- Viết đoạn văn nêu rõ: Chi tiết hoặc yếu tố nào trong bài thơ bạn thích nhất? Vì sao?

Thực hành

Bài tập: Viết đoạn văn thể hiện cảm nghĩ về một bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả mà bạn đã học

Bài làm

Trong bài thơ “Chuyện cổ tích về loài người,” Xuân Quỳnh đã giải thích nguồn gốc của loài người một cách độc đáo và thú vị. Dù được viết theo hình thức thơ, tác phẩm lại rất tự sự, giống như một câu chuyện kể về sự hình thành loài người. Khi trái đất còn trống trơn, không có cây cỏ, mặt trời chưa xuất hiện, chỉ có bóng đêm. Trời sinh ra trẻ em đầu tiên, một cách lý giải khác biệt với thực tế. Sau đó, tác giả giải thích sự ra đời của mọi vật từ trẻ em. Ánh sáng của mặt trời xuất hiện để trẻ con có thể nhìn thấy. Để nhận biết màu sắc, cây cối và hoa được sinh ra với các màu sắc khác nhau. Âm thanh của chim hót cũng xuất hiện để trẻ con cảm nhận. Sông, biển, mây, con đường ra đời để phục vụ cuộc sống của trẻ con. Những câu tự sự kết hợp với miêu tả thể hiện tình yêu thương sâu sắc của tác giả đối với trẻ em. Bài thơ không chỉ thể hiện thiên nhiên mà còn nhấn mạnh sự yêu thương từ gia đình, thầy cô. Xuân Quỳnh gửi gắm thông điệp chăm sóc và nâng niu trẻ em.

Bài tham khảo thêm

Bài thơ “Những cánh buồm” của Hoàng Trung Thông kể câu chuyện cảm động về ước mơ khám phá đại dương của hai cha con. Tác giả gây ấn tượng với hình ảnh hai cha con trên cát: 'Bóng cha dài lênh khênh, Bóng con tròn chắc nịch' thể hiện sự khác biệt giữa hai thế hệ. Trước trận mưa, người cha tiếc nuối về những ước mơ chưa thực hiện, nhìn bóng những cánh buồm xa xa. Ngược lại, người con tò mò về thế giới, ước muốn khám phá: 'Sao xa kia chỉ thấy nước thấy trời; Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?' và cháy hết mình với hoài bão: 'Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé; Để con đi...'. Sự tò mò của cậu bé gợi lại khao khát thời thơ ấu của người cha. Hành trình của hai cha con bắt đầu, với bài thơ tạo động lực cho người đọc tiếp tục khám phá và theo đuổi ước mơ, với hy vọng vũ trụ sẽ đền đáp xứng đáng cho những nỗ lực đó.

Hướng dẫn

a) Những bài thơ tuyệt vời thường gợi lên cảm xúc sâu sắc và suy nghĩ trong lòng người đọc. Để viết một đoạn văn diễn tả cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả, bạn cần thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của mình về bài thơ đó. Đoạn văn có thể chỉ tập trung vào một chi tiết hoặc yếu tố nghệ thuật trong bài thơ mà bạn cảm thấy ấn tượng và yêu thích.

b) Để viết đoạn văn cảm xúc về bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả, bạn nên chú ý:

- Đọc kỹ để hiểu rõ bài thơ, chú ý các yếu tố tự sự và miêu tả cũng như tác động của chúng đến nội dung bài thơ.

- Chọn một yếu tố nội dung hoặc nghệ thuật trong bài thơ mà bạn thấy ấn tượng và yêu thích.

- Viết đoạn văn nêu rõ chi tiết hoặc yếu tố bạn thích nhất trong bài thơ và lý do vì sao.

Thực hành

Trả lời câu hỏi (trang 40 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ về một trong các bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả đã học ('Đêm nay Bác không ngủ', 'Lượm', 'Gấu con chân vòng kiềng')

Phương pháp:

- Chuẩn bị

- Tìm ý và lập dàn ý

- Viết

- Kiểm tra và chỉnh sửa

Đáp án chi tiết:

Bài tham khảo 1

Khi đọc tiêu đề bài thơ “Trường hoa”, Ta-go đã mở ra một thế giới tưởng tượng đầy màu sắc. Đó là một ngôi trường của những bông hoa, nơi hoa cũng đi học như trẻ em. Trong bài thơ, một em bé kể cho mẹ về một trường học dưới lòng đất, nơi hoa vào mùa mưa lại ra sân chơi. Các bông hoa rực rỡ và vui tươi như học sinh, còn khi tàn, hoa bay lên trời như học sinh về nhà. Bằng hình thức nhân hóa, nhà thơ đã làm nổi bật sự tương đồng giữa hoa và trẻ em, cho thấy tình yêu thương và sự quý trọng của Ta-go dành cho trẻ thơ. Qua bài thơ, Ta-go truyền tải thông điệp về sự ngây thơ, trong sáng và tình yêu thương đối với trẻ em.

Bài tham khảo 2

Tiêu đề “Chuyện cổ tích về loài người” của Xuân Quỳnh gợi nhớ về những câu chuyện cổ tích xưa. Bài thơ, tuy được viết dưới dạng thơ, nhưng chứa đựng nhiều yếu tố tự sự, như một câu chuyện về nguồn gốc loài người. Xuân Quỳnh khẳng định rằng trẻ em là sự sống đầu tiên và mọi thứ trên trái đất xuất hiện để phục vụ chúng. Qua những hình ảnh miêu tả sinh động, tác giả trình bày sự ra đời của thiên nhiên, tình yêu thương của mẹ và sự giáo dục của bố. Bài thơ thể hiện tình yêu thương sâu sắc của Xuân Quỳnh đối với trẻ em và thông điệp về sự chăm sóc và nâng niu các em.

Hướng dẫn

a) Để viết một đoạn văn ghi lại cảm xúc về bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả, bạn cần thể hiện những cảm nhận và rung động của mình đối với bài thơ đó. Bạn có thể chỉ tập trung vào một chi tiết hoặc yếu tố nghệ thuật cụ thể của bài thơ mà bạn ấn tượng và yêu thích.

b) Để viết đoạn văn hiệu quả, hãy:

- Đọc kỹ bài thơ để hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả, cũng như tác dụng của chúng trong việc thể hiện nội dung.

- Chọn một yếu tố nội dung hoặc nghệ thuật mà bạn cảm thấy ấn tượng.

- Viết đoạn văn rõ ràng về chi tiết hoặc yếu tố bạn yêu thích và lý do vì sao.

Thực hành

Trả lời câu hỏi (trang 40 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Viết đoạn văn cảm nghĩ về một trong các bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả đã học ('Đêm nay Bác không ngủ', 'Lượm', 'Gấu con chân vòng kiềng')

Phương pháp giải:

- Chuẩn bị

- Tìm ý và lập dàn ý

- Viết

- Kiểm tra và chỉnh sửa

Lời giải chi tiết

Bài 1

Bài thơ 'Đêm nay Bác không ngủ' của nhà thơ Minh Huệ, sáng tác vào năm 1951 trong thời kỳ chống Pháp, đã để lại ấn tượng sâu sắc. Hình ảnh Bác thức suốt đêm để lo cho dân công thể hiện sự yêu nước, thương dân của Bác. Dù Bác mệt mỏi nhưng vẫn động viên anh đội viên đi ngủ để ngày mai chiến đấu. Bài thơ không chỉ thể hiện tình cảm sâu sắc của Bác với cách mạng mà còn cho thấy sự hy sinh và yêu thương vô bờ bến của Bác với đồng bào và chiến sĩ.

Bài 2

Bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” của Minh Huệ là tác phẩm tuyệt vời về Bác Hồ. Đọc bài thơ, người đọc cảm nhận được tấm lòng yêu thương sâu sắc của Bác đối với bộ đội và nhân dân, cũng như tình cảm kính trọng của chiến sĩ đối với lãnh tụ. Hình ảnh Bác hiện lên qua mắt một chiến sĩ trong đêm khuya, mặc cho mưa gió, vẫn ân cần chăm sóc từng người. Bài thơ khắc họa hình ảnh Bác giản dị nhưng vĩ đại, thể hiện sự quan tâm, yêu thương rộng lớn của Bác với nhân dân và chiến sĩ.

Hướng dẫn

a) Những bài thơ hay thường gợi ra nhiều cảm xúc và suy nghĩ cho người đọc. Khi viết một đoạn văn về cảm xúc đối với một bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả, bạn nên trình bày những cảm nhận và rung động cá nhân của mình đối với bài thơ đó. Đoạn văn có thể tập trung vào một chi tiết nội dung hoặc nghệ thuật của bài thơ mà bạn cảm thấy ấn tượng và yêu thích.

b) Để viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả, bạn cần chú ý:

- Đọc kỹ để hiểu bài thơ, lưu ý các yếu tố tự sự, miêu tả và tác dụng của chúng trong việc thể hiện nội dung của bài thơ.

- Chọn một yếu tố nội dung hoặc nghệ thuật trong bài thơ mà bạn cảm thấy ấn tượng và yêu thích.

- Viết đoạn văn nêu rõ: Chi tiết, yếu tố nào trong bài thơ bạn thích nhất? Tại sao?

Thực hành

Đề bài: Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ về một trong các bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả đã học ('Đêm nay Bác không ngủ', 'Lượm', 'Gấu con chân vòng kiềng')

Chuẩn bị

- Xem lại nội dung bài Gấu con chân vòng kiềng

- Chú ý các yếu tố tự sự, miêu tả và tác dụng của chúng trong bài thơ.

Tìm ý và lập dàn ý

- Tìm ý

+ Em ấn tượng với chi tiết gấu con tự tin bước vào khu vui chơi với đôi chân vòng kiềng của mình.

+ Bài thơ như một thông điệp khuyến khích em yêu mến, tự hào và tự tin với cơ thể của mình, đồng thời nhắc nhở em không được chê bai hay kỳ thị ngoại hình của người khác.

- Lập dàn ý

+Mở đoạn:

Giới thiệu chung về bài thơ Gấu con chân vòng kiềng

Đề cập đến nội dung ấn tượng nhất trong bài thơ

+ Thân đoạn:

Trình bày chi tiết nội dung ấn tượng theo cách của mình

Giải thích lý do bạn yêu thích chi tiết đó

Nhận xét bài học rút ra từ chi tiết đó

+ Kết đoạn:

Cảm nghĩ của bạn về bài thơ, đặc biệt là chi tiết đó

Viết

Bài làm tham khảo

Bài 1

Trong bài thơ “Gấu con chân vòng kiềng”, tôi ấn tượng với hình ảnh gấu con tự hào bước vào khu vui chơi và tự tin nói: “Chân vòng kiềng là ta/ Ta vào rừng đi dạo”. Chi tiết này thể hiện sự tự tin và mạnh mẽ của gấu con. Sau khi bị trêu chọc vì đôi chân vòng kiềng, gấu con đã cảm thấy tổn thương và khóc lóc, nhưng khi mẹ giải thích rằng đôi chân của chú rất khỏe mạnh và mẹ tự hào về nó, gấu con đã hiểu và tự tin hơn. Câu chuyện đã dạy tôi về sự tự hào với cơ thể của mình và không chê bai ngoại hình của người khác, vì điều đó có thể gây tổn thương cho người khác.

Bài 2

Bài thơ 'Bếp lửa' của Bằng Việt khắc họa hình ảnh bếp lửa giản dị nhưng đầy thiêng liêng, là biểu tượng của tình bà cháu và kỷ niệm thời thơ ấu. Bếp lửa là hình ảnh của những năm tháng gian khó nhưng đầy tình yêu thương. Tác giả sống cùng bà bên bếp lửa, quen với khói và hơi ấm của nó, và cảm nhận được tình yêu và sự chăm sóc của bà qua mỗi lần nhóm lửa. Bếp lửa không chỉ giữ ấm cho gia đình mà còn là biểu tượng của niềm tin và hy vọng. Dù có đi đâu, ký ức về bếp lửa và bà luôn tồn tại trong lòng tác giả như một hình ảnh thiêng liêng và ấm áp.

1. Định hướng

a) Các bài thơ hay thường mang đến cho người đọc những cảm xúc sâu lắng và những suy nghĩ đầy ý nghĩa. Để viết một đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả, bạn cần nêu rõ những ấn tượng và rung động của mình về bài thơ đó. Đoạn văn có thể tập trung vào một chi tiết cụ thể về nội dung hoặc nghệ thuật trong bài thơ mà bạn cảm thấy ấn tượng và yêu thích.

b) Khi viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả, bạn nên lưu ý:

– Đọc kỹ để hiểu bài thơ, chú ý đến các yếu tố tự sự và miêu tả, cũng như tác dụng của chúng trong việc thể hiện nội dung bài thơ.

– Chọn một yếu tố về nội dung hoặc nghệ thuật trong bài thơ mà bạn thấy ấn tượng và yêu thích.

– Viết đoạn văn rõ ràng về chi tiết, yếu tố nào trong bài thơ bạn thích nhất và lý do vì sao.

2. Thực hành

Bài tập: Viết một đoạn văn thể hiện cảm nghĩ của bạn về một trong các bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả đã học như “Đêm nay Bác không ngủ”, “Lượm”, “Gấu con chân vòng kiềng”.

Bài làm

Bài 1

Trong bài thơ “Lượm” của Tố Hữu, hình ảnh Lượm để lại ấn tượng sâu sắc với sự hồn nhiên và tinh nghịch của nhân vật. Chú bé Lượm, với dáng vẻ nhỏ nhắn và hành động nhanh nhẹn, luôn mang theo chiếc xắc đựng thư để chuyển đi khắp các chiến tuyến. Dù công việc của chú bé đầy nguy hiểm, nhưng nét hồn nhiên và vui tươi vẫn luôn hiện hữu trên gương mặt Lượm. Những lời tâm sự của Lượm, như “Cháu đi liên lạc/Vui lắm chú à”, không chỉ thể hiện tinh thần làm việc hăng say mà còn thể hiện niềm vui khi được đóng góp vào công cuộc kháng chiến. Sự hi sinh đột ngột của Lượm trong cuộc chiến khiến người đọc cảm thấy xót xa và đau đớn. Hình ảnh Lượm với bông lúa trong tay mãi sống trong lòng người đọc, thể hiện sự hồn nhiên, dũng cảm và tinh thần yêu nước của chú bé.

Bài 2

Bài thơ “Mây và sóng” của Tagore khắc họa tình mẫu tử thiêng liêng qua câu chuyện của một em bé kể cho mẹ nghe về cuộc trò chuyện với những người trong mây và sóng. Em bé hiếu kỳ muốn biết cách lên “trên mây” và ra “ngoài sóng”, nhưng khi nhớ đến mẹ vẫn chờ đợi ở nhà, em đã từ chối những cuộc phiêu lưu đó. Tình yêu thương của em bé dành cho mẹ thể hiện qua những câu hỏi ngây thơ nhưng sâu sắc. Trong trò chơi tưởng tượng, em bé trở thành mây và sóng tinh nghịch, còn mẹ là vầng trăng, bờ biển dịu dàng. Hình ảnh thơ, dù ngắn gọn, vẫn giúp người đọc hình dung vẻ đẹp kỳ diệu của thiên nhiên qua mắt em bé. Bài thơ là một câu chuyện cảm động về tình mẫu tử, thể hiện sự gắn bó sâu sắc và tình yêu thương bất diệt.