Buzz
1. Mẫu bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 71' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 4
Câu 1 (trang 71 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Xác định và sửa lỗi từ ngữ trong các câu sau:
a. Thời cơ đã đến nhưng họ không biết tận dụng.
đ. Tôi rất yêu thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì nó thật tuyệt vời.
Trả lời:
đ. Tôi rất yêu thích bài ''Thơ duyên'' của Xuân Diệu vì nó thật tuyệt vời.
e. Tôi mong Ban Giám hiệu xem xét và giải quyết vấn đề này giúp tôi.
Câu 2 (trang 71 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Kết nối từ ở cột A với nghĩa tương ứng ở cột B.
A
B
Đề xuất
Đề bạt một người giữ chức vụ cao hơn
Đề cử
Trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên
Đề đạt
Giới thiệu để bầu chọn
Đề bạt
Đề xuất một giải pháp
Trả lời:
+ Đề xuất - đưa ra một giải pháp
+ Đề cử - giới thiệu để bầu chọn
+ Đề đạt - trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên
+ Đề bạt - đưa một người giữ chức vụ cao hơn
Câu 3 (trang 71 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Viết câu với các từ sau để thấy rõ sự khác biệt ý nghĩa.
Trả lời:
- Cô ấy tỏ vẻ như không quan tâm đến sự có mặt của tôi.
- Mai Hoa là một cô gái xinh đẹp và thích làm duyên.
- Dù bộ bàn ghế không phải hàng quý hiếm, nhưng chủ cửa hàng vẫn làm bộ không bán.
- Lời mẹ nói nhẹ nhàng giúp tôi nhận ra lỗi lầm.
- Gió thổi nhẹ nhàng trên tán cây.
- Sau khi hoàn thành bài thi, tôi cảm thấy nhẹ nhõm hơn.
- Đó là một bông hoa nhỏ trên mặt hồ.
- Mặc dù chỉ là một món quà nhỏ, nhưng Lan rất vui.
- Hắn ta là một kẻ nhỏ nhen, ích kỷ.
- Cô ấy luôn quan tâm đến nhân viên của mình ngay từ những việc nhỏ nhặt nhất.
Từ đọc đến viết (trang 71 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) thể hiện tình cảm đối với thiên nhiên và con người, sử dụng các từ ngữ gợi cảm xúc.
Thiên nhiên chính là nguồn sống của chúng ta, là mái nhà chung của tất cả mọi người. Nó cung cấp mọi điều kiện cần thiết để con người sinh sống và phát triển. Thiên nhiên cũng mang đến vẻ đẹp để chúng ta tận hưởng cuộc sống thanh bình và thư giãn tâm hồn sau những giờ làm việc căng thẳng. Từ xa xưa, con người đã dành tình yêu sâu sắc cho thiên nhiên. Yêu cuộc sống tự nhiên chính là hòa hợp với thiên nhiên, bảo vệ và gìn giữ môi trường xung quanh. Vẻ đẹp của thiên nhiên đã được thể hiện qua nghệ thuật, thi ca, hội họa, và âm nhạc, nâng đỡ cảm xúc của con người. Tuy nhiên, hiện nay, thiên nhiên đang bị tàn phá nghiêm trọng bởi chính con người, dẫn đến những hậu quả nặng nề cho nhân loại. Mẹ thiên nhiên đang bị xúc phạm, và chúng ta phải chịu đựng hậu quả từ những hành động thiếu suy nghĩ của mình. Hãy nhớ rằng mỗi mầm xanh, mỗi dòng nước đều quý giá. Bảo vệ thiên nhiên là bảo vệ chính cuộc sống của chúng ta. Hãy học cách tôn trọng và sống hòa hợp với thiên nhiên để cuộc sống ngày càng tươi đẹp hơn.
2. Bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 71' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - mẫu 5
Câu 1 (trang 71 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Chân trời sáng tạo):
Tìm và sửa lỗi dùng từ trong các ví dụ sau:
đ. Tôi rất yêu thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu thực sự rất hay.
Trả lời:
a.
- Lỗi sai: sử dụng từ không đúng về mặt ngữ âm.
- Sửa: Thời điểm đã chín muồi nhưng họ lại không biết nắm bắt.
b.
- Lỗi sai: Từ “giấu giếm” không phù hợp khi kết hợp với từ “với”.
- Sửa: Nó không giấu giếm ba mẹ điều gì cả.
c.
- Lỗi sai: Lỗi dùng từ không đúng hình thức ngữ âm.
- Sửa: Ngày mai, lớp em sẽ đi tham quan động Hương Tích.
d.
- Lỗi sai: Sử dụng từ không đúng nghĩa (từ “bất tử” chỉ dùng cho con người, không áp dụng cho các loại hình nghệ thuật).
- Sửa: Những bài hát bất hủ ấy sẽ tồn tại mãi theo thời gian.
đ.
- Lỗi sai: Lỗi lặp từ.
- Sửa: Tôi rất yêu thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì nó thật sự hay.
e.
- Lỗi sai: Sử dụng từ không phù hợp với kiểu văn bản. (Trong văn bản hành chính, không nên dùng từ “phiền”).
- Sửa: Tôi hy vọng Ban Giám hiệu sẽ xem xét và giải quyết vấn đề này giúp tôi.
Câu 2 (trang 71 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Chân trời sáng tạo):
Lựa chọn từ ngữ ở cột A và khớp với nghĩa tương ứng ở cột B.
Trả lời:
A
B
Đề xuất
Đưa ra một người cho chức vụ cao hơn
Đề cử
Trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên
Đề đạt
Giới thiệu ra để lựa chọn và bầu
Đề bạt
Đưa ra một ý kiến, giải pháp
Trả lời:
+ Đề xuất - đưa ra một ý kiến, giải pháp.
+ Đề cử - giới thiệu để lựa chọn và bầu.
+ Đề đạt - trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên.
+ Đề bạt - đưa một người giữ chức vụ cao hơn.
Câu 3 (trang 71 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Chân trời sáng tạo):
Đặt câu với các từ dưới đây để thể hiện sự khác biệt về ý nghĩa của chúng.
Trả lời:
a.
- Làm bộ: chỉ sự giả vờ, không thật.
Đặt câu: Anh ấy làm bộ như không liên quan.
- Làm dáng: chú ý đến vẻ bề ngoài, làm đẹp.
Đặt câu: Mới còn nhỏ, nhưng Bình đã biết làm duyên, làm dáng.
- Làm cao: thể hiện sự kiêu ngạo, chảnh chọe.
Đặt câu: Cô Hoa đã lớn tuổi, nhưng vẫn làm cao.
b.
- Nhẹ nhàng: chỉ thái độ, hành động hoặc tính chất nhẹ nhàng, không gây tiếng động, tạo sự nhã nhặn, gợi cảm giác thanh thản trong công việc.
Đặt câu: Thời tiết mùa thu thật nhẹ nhàng và mát mẻ.
- Nhè nhẹ: hơi nhẹ, gợi sự chuyển động lướt qua nhẹ nhàng.
Đặt câu: Bước đi của cô giáo em nhè nhẹ.
- Nhẹ nhõm: cảm giác thanh thản, thoải mái, không bị vướng bận hay nặng nề bởi thứ gì.
Đặt câu: Sau khi hoàn thành công việc, tôi cảm thấy thật nhẹ nhõm.
c.
- Nho nhỏ: hơi nhỏ.
Đặt câu: Cánh hoa nho nhỏ khoe sắc trong vườn.
- Nhỏ nhoi: nhỏ bé, ít ỏi, mỏng manh.
Đặt câu: Tôi còn chút vốn liếng nhỏ nhoi, bạn hãy nhận để làm việc cần thiết nhé!
- Nhỏ nhen: hẹp hòi, hay chú ý đến những việc nhỏ nhặt.
Đặt câu: Cô ấy có tính cách rất nhỏ nhen.
- Nhỏ nhặt: những điều không đáng kể.
Đặt câu: Đây chỉ là một việc rất nhỏ nhặt.
Từ đọc đến viết
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) thể hiện sự kết nối với thiên nhiên và con người, trong đó có sử dụng các từ ngữ gợi cảm xúc.
Trả lời:
Con người và thiên nhiên luôn đồng hành cùng nhau. Điều này được thể hiện rõ trong các tác phẩm thi ca như câu thơ của Nguyễn Du: “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu/ Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ.” Hay Xuân Diệu đã thể hiện tình cảm và rung động trước cuộc đời qua việc miêu tả thiên nhiên: “Của ong bướm này đây tuần tháng mật, của yến anh này đây khúc tình si.” Khung cảnh thiên nhiên luôn có ảnh hưởng lớn đến cảm xúc và tâm trạng của con người. Khi trời trong xanh, mát mẻ và thoáng đãng, tâm hồn chúng ta cảm thấy thư thái, nhẹ nhàng. Còn khi trời mưa hay gió lạnh, nhịp sống có vẻ chậm lại. Nhìn mưa có thể khiến chúng ta nhớ đến những kỷ niệm sâu sắc, những người và những điều mình yêu thương. Theo từng sự thay đổi của cảnh vật, cảm xúc và tâm trạng của chúng ta cũng thay đổi. Cảnh đẹp làm ta vui, cảnh trầm lắng làm ta sống chậm lại. Đây là một sự giao cảm tự nhiên, khăng khít.
3. Bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 71' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - mẫu 6
Câu 1 trang 71 SGK Ngữ văn 10 Tập 1
Hãy tìm và sửa lỗi dùng từ trong các câu sau:
a. Thời cơ đã chín mùi nhưng họ lại không biết nắm bắt.
b. Tôi rất thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu rất hay.
Lời giải
a.
Lỗi: Sử dụng từ không đúng hình thức ngữ âm.
Sửa: Thời cơ đã chín muồi nhưng họ lại không biết nắm bắt.
b.
Lỗi: Dùng từ không phù hợp với khả năng kết hợp (từ “giấu giếm” không kết hợp với từ “với”).
Sửa: Nó không giấu giếm ba mẹ chuyện gì.
c.
Lỗi: Sử dụng từ không đúng hình thức ngữ âm.
Sửa: Ngày mai, lớp em sẽ đi tham quan động Hương Tích.
d.
Lỗi: Dùng từ không đúng nghĩa (từ “bất tử” chỉ dành cho con người, không dùng cho các loại hình nghệ thuật).
Sửa: Những bài hát bất hủ ấy sẽ còn lại mãi với thời gian.
e.
Lỗi: Dùng từ không phù hợp với kiểu văn bản (trong văn bản hành chính, không nên dùng từ “phiền”).
Sửa: Tôi hi vọng Ban Giám hiệu xem xét và giải quyết vấn đề này giúp tôi.
Câu 2 trang 71 SGK Ngữ văn 10 Tập 1
Lời giải
- Đề xuất: đưa ra ý kiến, giải pháp
- Đề cử: giới thiệu để lựa chọn và bầu
- Đề đạt: trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên
- Đề bạt: nâng một người lên chức vụ cao hơn
Câu 3 trang 71 SGK Ngữ văn 10 Tập 1
Đặt câu với các từ sau để hiểu rõ sự khác biệt về ý nghĩa:
Lời giải
a.
- Làm bộ: sự giả vờ.
Ví dụ: Anh ấy thích cô nhưng vì ngại không dám thổ lộ nên làm bộ như không có tình cảm.
- Làm dáng: làm đẹp.
Ví dụ: Bạn A lớp tôi làm dáng ghê lắm.
- Làm cao: sự kiêu ngạo, chảnh.
Ví dụ: Thích vậy mà còn làm cao.
b.
- Nhẹ nhàng: có tính chất nhẹ, không gây cảm giác nặng nề hoặc chỉ đức tính con người.
Ví dụ: Đây quả thật là công việc nhẹ nhàng!
- Nhè nhẹ: hơi nhẹ.
Ví dụ: Gió thổi nhè nhẹ qua từng kẽ lá.
- Nhẹ nhõm: cảm giác thanh thản, khoan khoái, không bị vướng bận hay nặng nề.
Ví dụ: Làm xong bài tập về nhà khiến mình thở phào nhẹ nhõm.
c.
- Nho nhỏ: hơi nhỏ.
Ví dụ: Những bông hoa nho nhỏ đang tỏa ngát hương.
- Nhỏ nhoi: nhỏ bé, ít ỏi, mỏng manh.
Ví dụ: Mình còn chút vốn liếng nhỏ nhoi, bạn cầm lấy để làm việc cần thiết nhé!
- Nhỏ nhen: hẹp hòi, hay chú ý đến việc nhỏ nhặt.
Ví dụ: Sau câu chuyện tối qua mới thấy lòng dạ anh ấy thật nhỏ nhen.
- Nhỏ nhặt: những điều không đáng kể.
Ví dụ: Tuy chỉ có chút phần quà nhỏ nhắt nhưng ở đó chất chứa tình thương của tất cả mọi người.
Từ đọc đến viết
Viết một đoạn văn khoảng 200 chữ thể hiện cảm xúc với thiên nhiên và con người, sử dụng các từ ngữ gợi cảm xúc.
Lời giải
Bài tham khảo
Mẫu 1:
Thiên nhiên luôn mang đến cho ta cảm giác thư thái và thảnh thơi. Sống hòa hợp với thiên nhiên là ước mơ cháy bỏng của mỗi người. Cuộc sống hối hả khiến ta dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi và chán nản. Những lúc như vậy, nhiều người tìm đến những thú vui như xem phim, nghe nhạc,... Nhưng nếu có thể, hãy thử tìm về núi rừng xanh tươi, đại dương rộng lớn để chữa lành tâm hồn. Hãy tưởng tượng đôi chân mềm mại bước trên bờ cát trắng, nghe tiếng sóng vỗ bờ từ xa, không còn tiếng còi xe ồn ào, chỉ có gió thổi qua rặng dừa cao. Về với thiên nhiên, ta được đắm chìm trong không khí trong lành. Đó thực sự là phút giây thăng hoa và hứng khởi. Sống giao cảm với thiên nhiên là niềm hạnh phúc lớn lao với mỗi người. Vì vậy, chúng ta cần trân trọng và gìn giữ những giá trị mà thiên nhiên mang lại.
Mẫu 2:
Thiên nhiên giữ vai trò quan trọng trong cuộc sống con người. Thiên nhiên như người bạn vỗ về, âu yếm, làm dịu mát tâm hồn chúng ta. Sống hòa hợp với thiên nhiên, con người sẽ trở nên thư thái và yên bình. Khi hòa mình trong hương thơm của núi rừng xanh tươi, tâm hồn ta như được gột rửa sau những ngày mệt mỏi. Hay khi lắng nghe tiếng chim ca, ngắm nắng mai nhảy trên cành lá và hít thở hương thơm từ hoa cỏ, con người sẽ gạt bỏ cuộc sống bon chen, trở về trạng thái an yên. Sống giao cảm với thiên nhiên không chỉ giúp ta khám phá vẻ đẹp của đất trời mà còn mang đến những khoảnh khắc hạnh phúc cho cuộc đời. Thiên nhiên như liều thuốc tinh thần, xoa dịu trái tim cằn cỗi, hàn gắn vết thương lòng và gắn kết mọi người. Từ đó, mỗi người hãy có ý thức bảo vệ môi trường tự nhiên để thiên nhiên luôn tươi đẹp và giàu có.
Mẫu 3:
Thiên nhiên như liều thuốc xoa dịu tâm hồn con người. Khoảnh khắc sống giao cảm với thiên nhiên là giây phút hạnh phúc nhất của chúng ta. Cuộc sống nhộn nhịp cuốn mọi người vào vòng xoáy lo toan. Chúng ta dễ bỏ lỡ vẻ đẹp của thiên nhiên. Vì vậy, mỗi người hãy thử sống gắn bó với thiên nhiên. Bạn có thể tận hưởng không khí trong lành của biển cả, lắng nghe tiếng sóng rì rào và ngắm đàn chim bay trên bầu trời xanh. Hãy gạt bỏ phiền muộn để đắm chìm trong vẻ tươi mát của cảnh vật. Tâm hồn bạn sẽ trở nên thư thái và nhẹ nhàng. Thiên nhiên và con người luôn được gắn kết bằng một sợi dây vô hình nhưng bền chặt. Để sợi dây ấy mãi bền lâu, mỗi người hãy yêu thiên nhiên và trân trọng sự sống của vạn vật. Cùng nhau bảo vệ môi trường để ngày mai trời vẫn trong xanh, nắng lên, hoa nở và chim hót.
4. Bài tập 'Thực hành tiếng Việt trang 71' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - Mẫu 1
Câu 1
Nhận diện và sửa lỗi từ vựng trong các ví dụ sau:
a. Thời cơ đã chín muồi nhưng họ không biết cách nắm bắt.
b. Tôi rất yêu thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì nó thật sự tuyệt vời.
Phương pháp giải:
- Nghiên cứu lý thuyết trong phần Tri thức Ngữ Văn.
- Áp dụng lý thuyết vào bài tập.
Lời giải chi tiết:
a. Lỗi sai: lỗi từ ngữ không đúng hình thức ngữ âm.
Sửa lỗi: Thời cơ đã chín muồi nhưng họ không biết cách nắm bắt.
b. Lỗi sai: lỗi từ ngữ không phù hợp với khả năng kết hợp (từ “giấu giếm” không kết hợp với từ “với”).
Sửa lỗi: Nó không giấu giếm ba mẹ điều gì.
c. Lỗi sai: lỗi từ ngữ không đúng hình thức ngữ âm.
Sửa lỗi: Ngày mai, lớp chúng tôi sẽ đi tham quan động Hương Tích.
d. Lỗi sai: lỗi từ ngữ không đúng nghĩa (Từ “bất tử” chỉ dùng cho con người, không dùng cho các hình thức nghệ thuật).
Sửa lỗi: Những bài hát bất hủ ấy sẽ còn mãi với thời gian.
e. Lỗi sai: lỗi từ ngữ không phù hợp với kiểu văn bản (Trong văn bản hành chính, không nên dùng từ “phiền”).
Sửa lỗi: Tôi hy vọng Ban Giám hiệu sẽ xem xét và giải quyết vấn đề này giúp tôi.
Câu 2
Chọn từ ngữ từ cột A và ghép với nghĩa tương ứng ở cột B.
Hình ảnh (trang 71, SGK Ngữ Văn 10, tập một)
Phương pháp giải:
- Đặt các từ ngữ ở cột A vào các văn cảnh cụ thể để phân biệt rõ hơn.
Lời giải chi tiết:
Câu 3
Viết câu với các từ sau để làm rõ sự khác biệt về ý nghĩa của chúng.
Phương pháp giải:
- Đặt từng từ vào văn cảnh cụ thể để viết câu.
- Nghiên cứu nghĩa của từng từ để viết câu chính xác nhất.
Lời giải chi tiết:
a. Làm bộ: sự giả vờ.
Ví dụ câu: Anh ấy có tình cảm với cô nhưng vì ngại nên làm bộ như không quan tâm.
Làm dáng: làm đẹp.
Ví dụ câu: Bạn A trong lớp tôi rất thích làm dáng.
Làm cao: sự kiêu ngạo, chảnh.
Ví dụ câu: Dù thích vậy mà bạn ấy còn làm cao.
b. Nhẹ nhàng: có tính chất nhẹ, không gây cảm giác nặng nề hoặc chỉ đức tính con người.
Ví dụ câu: Đây quả là một công việc nhẹ nhàng!
Nhè nhẹ: hơi nhẹ.
Ví dụ câu: Gió thổi nhè nhẹ qua các kẽ lá.
Nhẹ nhõm: cảm giác thanh thản, thoải mái, không bị vướng bận.
Ví dụ câu: Hoàn thành bài tập khiến tôi thở phào nhẹ nhõm.
c. Nho nhỏ: hơi nhỏ.
Ví dụ câu: Những bông hoa nho nhỏ đang tỏa hương thơm.
Nhỏ nhoi: nhỏ bé, ít ỏi, mỏng manh.
Ví dụ câu: Tôi còn chút vốn nhỏ nhoi, bạn cầm lấy để sử dụng nhé!
Nhỏ nhen: hẹp hòi, chú ý đến những việc nhỏ nhặt.
Ví dụ câu: Sau câu chuyện tối qua, tôi thấy anh ấy thật nhỏ nhen.
Nhỏ nhặt: những điều không quan trọng.
Ví dụ câu: Dù chỉ là món quà nhỏ nhặt, nhưng nó chứa đựng tình cảm của mọi người.
Từ đọc đến viết
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) thể hiện sự cảm thông với thiên nhiên và con người, sử dụng các từ ngữ gợi cảm xúc.
Phương pháp giải:
- Hiểu khái niệm từ ngữ gợi cảm xúc.
- Viết đoạn văn theo đúng chủ đề.
Lời giải chi tiết:
Thiên nhiên là những yếu tố tự nhiên xung quanh chúng ta hàng ngày: nước, đất, không khí, cây cối,... Con người sống và phát triển trong thiên nhiên, và thiên nhiên cũng hòa quyện với con người. Đây là một mối quan hệ chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau. Thiên nhiên cung cấp sự sống, nơi con người sinh sống, phát triển; cũng là nguồn cảm hứng vô tận cho các tác phẩm văn thơ. Con người yêu thiên nhiên, chăm sóc và bảo vệ nó sẽ góp phần tạo nên một môi trường xanh – sạch – đẹp. Một không gian thiên nhiên trong lành sẽ giúp con người khỏe mạnh và thoải mái. Vì vậy, khi thiên nhiên bị tàn phá, cuộc sống của con người cũng bị đe dọa nghiêm trọng. Ví dụ như biến đổi khí hậu và thiên tai hàng năm. Hãy cùng nhau giữ gìn mối quan hệ đó để tất cả được phát triển trong điều kiện tốt nhất.
- Các từ ngữ gợi cảm xúc: yêu, thoải mái, tươi trẻ.
5. Bài tập 'Thực hành tiếng Việt trang 71' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - mẫu 2
Câu 1. Tìm và chỉnh sửa lỗi từ trong các ví dụ sau:
đ. Tôi rất thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu rất hay.
Gợi ý:
đ. Tôi rất thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì nó rất hay.
Câu 2. Kết nối từ ngữ ở cột A với các từ ở cột B:
A
B
đề xuất
đưa một người giữ chức vụ cao hơn
đề cử
trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên
đề đạt
giới thiệu ra để lựa chọn mà bầu
đề bạt
đưa ra một ý kiến, giải pháp
Gợi ý:
- đề xuất: đưa ra một ý kiến, giải pháp
- đề cử: giới thiệu ra để lựa chọn mà bầu
- đề đạt: trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên
- đề bạt: đưa một người giữ chức vụ cao hơn
Câu 3. Viết câu với các từ sau để thấy rõ sự khác biệt về nghĩa của chúng:
Gợi ý:
a.
- Con bé chỉ đang làm bộ khóc lóc thôi.
- Con công đang làm dáng để thu hút bạn tình.
- Cô ta rất thích, nhưng vẫn còn làm cao.
b.
- Công việc hôm nay rất nhẹ nhàng.
- Tôi nghe thấy tiếng bước chân nhẹ nhàng.
- Tôi cảm thấy nhẹ nhõm khi giải quyết xong mọi việc.
c.
- Chú chim non nhỏ bé đang đậu trên cành cây.
- Tôi chỉ có một mong muốn nhỏ bé.
- Cậu ta là một người nhỏ nhen.
- Chị ấy lúc nào cũng chú ý đến những chuyện nhỏ nhặt.
Từ đọc đến viết
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) thể hiện cảm xúc sâu sắc với thiên nhiên và con người, sử dụng từ ngữ gợi cảm xúc.
Thiên nhiên không chỉ cung cấp tài nguyên quý giá, vô tận mà còn là nơi nuôi dưỡng tâm hồn chúng ta. Thế giới tự nhiên có thể phát triển mà không cần đến loài người nhưng con người không thể tồn tại nếu thiếu thiên nhiên. Chính vì vậy, chúng ta cần bảo vệ và trân trọng môi trường sinh thái. Khi con người chú tâm và quan sát vạn vật xung quanh, họ sẽ tìm thấy niềm vui và sự thư thái. Ở đó, ta được đắm chìm trong màu xanh tươi mát của những hàng cây, thảm cỏ, cánh đồng. Ta được hòa mình vào dòng nước ngọt lành, mát lịm của con suối, biển xanh. Hay ta đặt bàn chân lên đất mềm tơi xốp để cảm nhận được đất mẹ thiêng liêng. Thiên nhiên còn nuôi dưỡng, lưu giữ bao kỷ niệm thời thơ ấu ngây ngô. Đó là hình ảnh lũy tre xanh rì rào trong gió, là tiếng sáo diều vi vu trên nền trời trong vắt, là con sông đỏ nặng phù sa mỗi khi mùa mưa đến. Vì lý do đó, mỗi khi cảm thấy căng thẳng, áp lực trong cuộc sống, chúng ta luôn tìm về với không gian rộng lớn của thiên nhiên. Sống hòa hợp với thiên nhiên là niềm hạnh phúc của mỗi người.
6. Bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 71' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 3
Câu 1 trang 71 SGK Ngữ văn 10 Tập 1: Tìm và sửa lỗi dùng từ trong các ví dụ sau:
a. Thời cơ đã chín muồi nhưng họ lại không biết nắm bắt.
đ. Tôi rất yêu thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu thực sự rất tuyệt vời.
Trả lời:
a.
Lỗi sai: lỗi dùng từ không chính xác về hình thức âm thanh.
Sửa lỗi: Thời cơ đã chín muồi nhưng họ lại không biết nắm bắt.
b.
Lỗi sai: Lỗi dùng từ không hợp lý trong kết hợp (từ “giấu giếm” không hợp với từ “với”).
Sửa lỗi: Nó không giấu giếm cha mẹ bất kỳ điều gì.
c.
Lỗi sai: Lỗi dùng từ không chính xác về âm thanh.
Sửa lỗi: Ngày mai, lớp chúng tôi sẽ đi tham quan động Hương Tích.
d.
Lỗi sai: Lỗi dùng từ không đúng nghĩa (Từ “bất tử” chỉ dành cho con người, không áp dụng cho các hình thức nghệ thuật).
Sửa lỗi: Những bài hát bất hủ ấy sẽ tồn tại mãi theo thời gian.
đ.
Lỗi sai: Lỗi lặp lại từ.
Sửa lỗi: Tôi rất yêu thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu bởi vì nó rất tuyệt vời.
e.
Lỗi sai: Lỗi dùng từ không phù hợp với loại văn bản (trong văn bản hành chính, không nên dùng từ “phiền”).
Sửa lỗi: Tôi hy vọng Ban Giám hiệu xem xét và giải quyết vấn đề này giúp tôi.
Câu 2 trang 71 SGK Ngữ văn 10 Tập 1: Lựa chọn từ ngữ ở cột A với nghĩa tương ứng ở cột B.
Hình ảnh (trang 71, SGK Ngữ Văn 10, tập một)
Trả lời:
A
B
Đề xuất
Đưa một người giữ chức vụ cao hơn
Đề cử
Trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên
Đề đạt
Giới thiệu ra để lựa chọn mà bầu
Đề bạt
Đưa ra một ý kiến, giải pháp
Trả lời:
+ Đề xuất- đưa ra một ý kiến, giải pháp
+ Đề cử- giới thiệu ra để lựa chọn mà bầu
+ Đề đạt- trình bày ý kiến, nguyện vọng lên cấp trên
+ Đề bạt- đưa một người giữ chức vụ cao hơn
Câu 3 trang 71 SGK Ngữ văn 10 Tập 1: Đặt câu với các từ sau để làm rõ sự khác biệt về ý nghĩa của chúng.
Trả lời:
a.
- Làm bộ: sự giả vờ.
Đặt câu: Anh ấy thích cô nhưng vì ngại nên giả vờ không có tình cảm.
- Làm dáng: làm đẹp.
Đặt câu: Bạn A lớp tôi làm dáng quá mức.
- Làm cao: sự kiêu ngạo, chảnh.
Đặt câu: Thích vậy mà còn làm cao.
b.
- Nhẹ nhàng: có tính chất nhẹ, không gây cảm giác nặng nề hoặc chỉ đức tính của con người.
Đặt câu: Đây đúng là một công việc nhẹ nhàng!
- Nhè nhẹ: hơi nhẹ.
Đặt câu: Gió thổi nhè nhẹ qua các kẽ lá.
- Nhẹ nhõm: cảm giác thanh thản, không bị vướng bận hay nặng nề.
Đặt câu: Làm xong bài tập về nhà khiến mình thở phào nhẹ nhõm.
c.
- Nho nhỏ: hơi nhỏ.
Đặt câu: Những bông hoa nho nhỏ đang tỏa hương ngát.
- Nhỏ nhoi: nhỏ bé, ít ỏi, mỏng manh.
Đặt câu: Mình còn chút vốn liếng nhỏ nhoi, bạn giữ để làm việc cần thiết nhé!
- Nhỏ nhen: hẹp hòi, hay chú ý đến việc nhỏ nhặt.
Đặt câu: Sau câu chuyện tối qua mới thấy lòng dạ anh ấy thật nhỏ nhen.
- Nhỏ nhặt: những điều không đáng kể.
Đặt câu: Tuy chỉ có một món quà nhỏ nhặt nhưng chứa đựng tình cảm của tất cả mọi người.
Từ đọc đến viết
Câu hỏi trang 71 SGK Ngữ văn 10 Tập 1: Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) thể hiện sự giao cảm với thiên nhiên và con người, trong đó sử dụng các từ ngữ gợi cảm xúc.
Trả lời:
Thiên nhiên chính là những yếu tố sẵn có trong môi trường xung quanh con người mà chúng ta thấy hàng ngày: nước, đất, không khí, cây cối,... Con người sinh sống và tồn tại trong thiên nhiên, và thiên nhiên cũng hòa quyện với con người. Đó là một mối quan hệ gắn bó, hỗ trợ lẫn nhau. Thiên nhiên cung cấp sự sống cho con người, là nơi con người phát triển; đồng thời là nguồn cảm hứng vô tận cho các tác phẩm văn học. Khi con người yêu mến thiên nhiên, chăm sóc và bảo tồn nó, họ cũng góp phần tạo nên một hệ sinh thái xanh – sạch – đẹp. Một không gian thiên nhiên tươi mới, trong lành sẽ giúp con người khỏe mạnh, vui tươi và thư giãn. Do đó, khi thiên nhiên bị tàn phá, cuộc sống của con người cũng bị đe dọa, ảnh hưởng nghiêm trọng. Ví dụ như biến đổi khí hậu hay thiên tai, lũ lụt hàng năm. Hãy chung tay giữ gìn mối quan hệ này để mọi thứ phát triển trong điều kiện tốt nhất.
