1. Khám phá những loại giun phổ biến có thể ký sinh trong cơ thể người
Danh sách các loại giun phổ biến ký sinh trong cơ thể người bao gồm: giun kim, giun móc, giun tóc, giun đũa gây ra các bệnh lý và vấn đề sức khỏe khác nhau.
Giun ký sinh trong cơ thể con người thường tập trung ở đường tiêu hóa
1.1. Giun kim
Giun kim có hình dáng dài và kích thước rất nhỏ, thường chỉ dài hơn 1/2 inch. Con người thường bị nhiễm giun này khi nuốt phải trứng chúng trong thức ăn hoặc nước uống. Khi trứng giun kim vào ruột, chúng sẽ nở ra và phát triển ở đó.
Ban đêm là thời điểm hoạt động chủ yếu của giun ký sinh này, chúng thường thoát ra khỏi cơ thể qua hậu môn để đẻ hàng nghìn trứng. Qua đường này, trứng giun kim được phát tán và có thể lây nhiễm cho người khác, gây bệnh.
Trẻ em là nhóm người dễ bị nhiễm giun kim nhất và cũng là nhóm dễ lây nhiễm nhất. Giun kim có chu kỳ sống khoảng 1-2 tháng, từ trứng đến trưởng thành mất khoảng 2-4 tuần. Trong thời gian này, một con giun có thể đẻ từ 4-16 ngàn trứng, nên khả năng lây nhiễm rất cao.
Giun kim thường có hình dáng dài và ký sinh trong ruột
Triệu chứng khi nhiễm giun kim ký sinh thường không rõ ràng, một số bệnh nhân không có triệu chứng, trong khi có những bệnh nhân khác có thể gặp buồn nôn, đau, hoặc ngứa hậu môn.
1.2. Giun đũa
Giun đũa là loài giun ký sinh có chu kỳ sống khá dài, khoảng 13-15 tháng, trong thời gian này chúng có thể đẻ đến 200 ngàn trứng mỗi ngày.
Điều kiện môi trường lý tưởng cho sự phát triển của giun đũa là ở những vùng ấm áp với điều kiện vệ sinh kém, đặc biệt là ở các nước nhiệt đới và ôn đới. Những người dân sinh sống ở vùng nông thôn với điều kiện vệ sinh kém thường dễ bị nhiễm giun đũa hơn so với những người dân ở khu vực thành thị. Tương tự như giun kim, trẻ em thường dễ bị nhiễm giun đũa hơn người lớn.
Con đường lây nhiễm giun đũa tương tự như giun kim, khi trứng giun được phát tán trong môi trường và bị con người nuốt phải. Giun đũa thường sinh sống và phát triển trong đường ruột, trước đó giun non thường di chuyển tới phổi và họng. Với kích thước lớn, bệnh nhân nhiễm giun đũa thường có nhiều triệu chứng rõ ràng như đau bụng, mệt mỏi, khò khè, nôn mửa, ho khan, giảm cân nhanh, tiêu chảy, ...
1.3. Giun móc
Loài giun này phổ biến ở các nước nhiệt đới. Một đặc điểm đặc biệt là trứng giun thải ra môi trường từ người bệnh có thể tự phát triển, sau đó có thể xâm nhập vào cơ thể con người qua da. Vì vậy, đi chân trần hoặc tiếp xúc nhiều với đất kém vệ sinh thường dễ bị nhiễm giun móc.
Giun móc thường là loài giun ký sinh phổ biến ở các nước nhiệt đới
Khi trưởng thành, giun móc có kích thước khá nhỏ, với con cái dài khoảng 10 - 13 mm và con đực dài khoảng 8 - 11mm. Chúng cũng có khả năng đẻ ra một lượng trứng đáng kinh ngạc, khoảng từ 10 đến 25 ngàn trứng mỗi ngày.
Mặc dù xâm nhập vào cơ thể con người qua da, nhưng khi trưởng thành, giun móc thường tập trung ở đường ruột, đặc biệt là tá tràng hoặc ruột non. Với đôi răng hình móc trong miệng, chúng có thể cắn chặt vào niêm mạc đường tiêu hóa để hút máu và sống sót.
Triệu chứng ban đầu của việc nhiễm giun móc thường là sự xuất hiện của ban đỏ và ngứa trên da. Ngoài ra, việc giun ký sinh bám chặt vào niêm mạc đường tiêu hóa có thể gây đau bụng, tiêu chảy, mệt mỏi, thiếu máu, rối loạn tiêu hóa, sụt cân, ...
1.4. Giun tóc
Giun tóc có hình dáng giống như sợi tóc, mảnh mẻ và dài, chúng thích sống ở môi trường ấm áp của khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Màu sắc của giun tóc thường là trắng sữa hoặc hồng nhạt, chiều dài có thể từ 30 đến 50mm, phụ thuộc vào giới tính của chúng. Một con giun tóc cái có thể đẻ khoảng 2 ngàn trứng mỗi ngày và chúng có thể sống đến 5-6 năm nếu không được điều trị.
Giun tóc có hình dạng giống như sợi tóc, mảnh mẻ và dài
Nhiễm giun tóc thường xảy ra ở các khu vực nông thôn, đặc biệt là khi có điều kiện vệ sinh kém, đặc biệt là với những người thường sử dụng phân bón chưa qua xử lý để trồng cây rau. Trứng giun có thể phát triển và lan truyền trong môi trường bên ngoài cho đến khi trở thành ấu trùng, sau đó chúng lây nhiễm cho con người qua đường tiêu hóa.
Hầu hết bệnh nhân nhiễm giun tóc không có bất kỳ triệu chứng rõ ràng nào, chỉ khi nhiễm nặng mới bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu:
-
Người gầy gò, suy nhược.
-
Tiêu chảy kéo dài kèm theo máu hoặc chất nhầy.
-
Sa trực tràng bị đẩy ra khỏi hậu môn.
Ngoài 4 loài giun ký sinh phổ biến nhất này, con người cũng có thể nhiễm một số loài khác như: giun lươn, giun xoắn, sán dây, sán máng, giun chỉ bạch huyết,… Đa số chúng sống ký sinh trong đường tiêu hóa, một phần trong máu hoặc cơ quan nội tạng.
2. Triệu chứng bị nhiễm giun ký sinh
Tùy theo số lượng giun ký sinh trong cơ thể mà người bệnh có thể thấy hoặc không thấy các triệu chứng. Nếu số lượng giun ký sinh ít, các triệu chứng thường không rõ ràng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, số lượng giun sẽ tăng nhanh chóng theo thời gian và gây ra nhiều tác động đến cơ quan bị ảnh hưởng và cơ thể.
Trong nhiều trường hợp, nhiễm giun ký sinh quá nhiều có thể gây tắc ruột, đòi hỏi phải tiến hành phẫu thuật để loại bỏ chúng. Đối với người bị nhiễm giun nhiều, các triệu chứng thường rất rõ ràng như:
Nhiễm giun ký sinh quá nhiều có thể dẫn đến tình trạng tắc ruột
-
Giun kim: thường gây ngứa vùng hậu môn vào ban đêm.
-
Có các triệu chứng của thiếu dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu vitamin và khoáng chất.
-
Rối loạn tiêu hóa, thường thấy phân đặc lúc phân lỏng, đôi khi có giun xuất hiện trong phân hoặc ở hậu môn.
-
Đau bụng ở vùng rốn, tái phát nhiều lần kèm theo cảm giác buồn nôn, tiêu chảy.
-
Trẻ nhỏ nhiễm giun ký sinh thường biếng ăn, khó ngủ và thường xuyên quấy khóc.
Khi phát hiện dấu hiệu này, người bệnh nên tự ý đi khám để xác định tình trạng nhiễm giun và có biện pháp điều trị phù hợp. Các loại giun có thể ký sinh trong cơ thể người thường được điều trị bằng thuốc tẩy giun một lần duy nhất, có độ an toàn cao và tác dụng với nhiều loại giun. Tuy nhiên, thuốc cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ nên trước khi sử dụng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.