Nhu cầu tìm hiểu các tài liệu thi vào lớp 10 là vấn đề được nhiều phụ huynh và học sinh quan tâm. Việc nắm rõ các tài liệu và chủ đề đã thi sẽ giúp các em tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả ôn tập. Dưới đây là danh sách các tài liệu thi vào lớp 10 tại TP HCM trong những năm gần đây để phục vụ cho kỳ thi sắp tới.
1. Danh sách các tài liệu thi vào lớp 10 tại TP HCM qua các năm
a. Tài liệu năm 2018:
Học sinh có thể chọn một trong hai đề sau:
Đề 1:
'Không có kính không phải do xe không có kính
Bom nổ, bom rung, kính vỡ hết rồi
Thản nhiên ngồi trong buồng lái
Nhìn đất, nhìn trời, hướng về phía trước
Cảm nhận gió làm cay mắt
Thấy con đường dẫn thẳng vào trái tim
Nhìn sao trời và bất ngờ thấy cánh chim
Như mưa như nước tràn vào buồng lái
(Trích từ bài thơ về tiểu đội xe không kính, Phạm Tiến Duật)
Nhận xét của bạn về hình ảnh người lính trong hai đoạn thơ trên. Sau đó, so sánh với một tác phẩm khác cũng viết về người lính để hiểu thêm sự tương đồng của các tác giả khi khai thác chủ đề này.
Đề 2:
Dựa trên những trải nghiệm khi đọc tác phẩm văn học, viết một bài văn với tiêu đề “Những ngọn lửa từ trang sách”.
b. Tài liệu năm 2019:
Học sinh có thể chọn một trong hai đề sau:
Đề 1:
Nhận xét của bạn về tình cảm mà người cha dành cho con trong tác phẩm 'Chiếc lược ngà' của Nguyễn Quang Sáng. So sánh với thực tế cuộc sống hoặc một tác phẩm khác về gia đình để hiểu rõ sức mạnh của tình cảm gia đình.
Đề 2:
Mỗi bài thơ của chúng ta
Giống như một cánh cửa
Mở ra tình yêu
(Trích từ 'Liên tưởng tháng Hai', Lưu Quang Vũ)
Dựa trên những trải nghiệm khi đọc thơ, hãy viết về một bài thơ hoặc đoạn thơ 'như một cánh cửa/mở ra tình yêu' trong cảm nhận của bạn.
c. Tài liệu năm 2020:
Qua tác phẩm, tác giả truyền tải tiếng nói của mình. Khi đọc, người đọc tiếp nhận những thông điệp mà tác giả gửi gắm:
Thông điệp về những giá trị sống đáng quý cần được bảo tồn ở mỗi người qua đoạn thơ:
Ngẩng mặt nhìn lên trời
có điều gì làm cảm động
như là đồng cỏ hay biển cả
như là sông, như là rừng
Trăng vẫn tròn đầy đặn
dù người có lơ là
ánh sáng trắng lặng lẽ
đủ để khiến ta bừng tỉnh.
(Ánh trăng, Nguyễn Duy)
Thông điệp về tình cảm yêu thương gia đình qua đoạn thơ:
Cuộc đời bà trải qua bao nắng mưa
Mặc dù đã nhiều năm trôi qua, đến giờ đây
bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Nhóm bếp lửa ấm áp và nồng nàn
Nhóm lên tình yêu thương, khoai sắn ngọt ngào
Nhóm nồi xôi gạo mới, sẻ chia niềm vui
Nhóm dậy những tâm tư của tuổi thơ
Ôi bếp lửa, thật kỳ diệu và thiêng liêng!
(Bếp lửa, Bằng Việt)
Thông điệp về khát vọng cống hiến cho xã hội qua đoạn thơ:
Ta trở thành con chim hót
Ta hóa thành một cành hoa
Ta hòa vào bản giao hưởng chung
Một nốt trầm đầy cảm xúc.
Một mùa xuân nhỏ bé
Âm thầm dâng tặng cuộc đời
Dù ở tuổi đôi mươi
Dù khi đã tóc bạc.
(Mùa xuân nho nhỏ, Thanh Hải)
Đề 1:
Hãy viết một bài văn thể hiện cảm nhận của bạn về một trong ba thông điệp đã nêu. Sau đó, liên hệ với một tác phẩm khác để làm nổi bật thông điệp bạn chọn.
Đề 2:
Dựa trên các gợi ý và trải nghiệm từ việc đọc tác phẩm văn học, hãy viết một bài văn với tiêu đề: 'Lắng nghe tác phẩm - Hiểu về cuộc sống'.
d. Tài liệu năm 2021:
Vào năm 2021, do tình hình dịch Covid - 19 trở nên nghiêm trọng và phức tạp, UBND TP HCM đã quyết định không tổ chức kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 và thay vào đó thực hiện xét tuyển.
e. Tài liệu năm 2022:
Học sinh có thể chọn một trong hai đề sau:
Đề 1
Sông lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu trở nên vội vã
Có những đám mây của mùa hạ
Chuyển mình sang mùa thu
Vẫn còn bao ánh nắng
Cơn mưa dần dứt
Sẩm tối dần không còn bất ngờ
Trên hàng cây đã đứng tuổi.
(Trích Sang thu, Hữu Thỉnh, Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam)
Hãy cảm nhận về hai khổ thơ trên. Sau đó, liên hệ với một tác phẩm khác để thấy sự thay đổi của thiên nhiên hoặc con người theo thời gian.
Đề 2:
TIN NHẮN TỪ THỜI GIAN
Người gửi: Thời gian
Người nhận: Tuổi trẻ
Nội dung tin nhắn: Tuổi trẻ ơi, trong hành trang thanh xuân, không thể thiếu những cuốn sách giúp bạn khám phá bản thân mình.
Dựa trên tin nhắn từ thời gian và trải nghiệm đọc sách, hãy viết một bài văn nghị luận về một cuốn sách hoặc tác phẩm văn học đã giúp bạn hiểu thêm về chính mình.
Gần đây, chúng tôi đã liệt kê chi tiết các tác phẩm văn học đã thi trong những năm qua. Các bạn có thể sử dụng danh sách này để định hướng ôn tập hiệu quả, nhằm đạt được điểm số cao nhất.
2. Tổng quan về đề thi vào lớp 10 tại TP HCM mới nhất
Vào ngày 14/2, Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM công bố cấu trúc đề thi môn Ngữ văn cho kỳ thi vào lớp 10 năm học 2023-2024. Dự kiến, đề thi năm nay sẽ có nhiều điểm mở rộng hơn.
Cấu trúc đề thi năm 2023 - 2024 không có thay đổi so với các năm trước, với thời gian làm bài là 120 phút và gồm ba phần:
+/ Đọc hiểu (3 điểm);
+/ Phần nghị luận xã hội (3 điểm);
+/ Phần nghị luận văn học (4 điểm).
Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM đã đưa ra hướng dẫn ôn tập như sau:
+/ Về kỹ năng đọc hiểu:
Văn bản có thể thuộc các thể loại như nghị luận, thông tin, văn học, khoa học... Các câu hỏi được phân loại theo độ khó từ cơ bản đến nâng cao, bao gồm nhận biết, thông hiểu, phân tích, suy luận, đánh giá và vận dụng. Trong phần đọc hiểu có một câu hỏi về tiếng Việt.
Các văn bản được chọn sẽ phù hợp với độ tuổi và liên quan đến các vấn đề thời sự hiện tại. Chúng giúp luyện tập các kỹ năng như nhận diện và giải mã từ ngữ, chi tiết, hình ảnh; phát hiện các vấn đề tiếng Việt trong văn bản; tóm tắt nội dung; liên kết văn bản đang đọc với các văn bản khác và thực tế, đồng thời đưa ra quan điểm cá nhân về vấn đề trong văn bản.
Câu trả lời cần phải ngắn gọn, rõ ràng và đáp ứng yêu cầu của đề. Khi làm bài đọc hiểu, cần đọc toàn bộ văn bản để hiểu nội dung và trả lời một cách chính xác, tránh dài dòng không cần thiết.
+/ Về phần nghị luận xã hội:
Học sinh cần viết một bài văn khoảng 500 chữ, đảm bảo đầy đủ cấu trúc gồm mở bài, thân bài và kết bài. Cần phân tích và xác định vấn đề nghị luận, triển khai thành các luận điểm rõ ràng, sử dụng lý lẽ và dẫn chứng chặt chẽ, đồng thời rút ra bài học nhận thức và hành động.
Các thao tác lập luận cần rèn luyện bao gồm giải thích, chứng minh và bình luận. Dẫn chứng phải liên quan sát sao với vấn đề, phân tích rõ ràng và đưa ra bài học cá nhân.
+/ Về phần nghị luận văn học:
Học sinh có thể chọn một trong hai đề sau để làm bài:
- Đề 1: Chọn một tác phẩm thuộc chủ đề đã cho, cảm nhận và phân tích ảnh hưởng của tác phẩm đối với bản thân hoặc so sánh với một tác phẩm khác và thực tế cuộc sống để rút ra một vấn đề văn học hoặc cuộc sống.
- Đề 2: Đưa ra một tình huống cụ thể và yêu cầu học sinh sử dụng kiến thức và trải nghiệm từ quá trình đọc để giải quyết tình huống đó.
Trong phần này, học sinh cần nâng cao kỹ năng phân tích và cảm nhận tác phẩm văn học qua thể loại thơ và truyện, cùng với kỹ năng viết bài nghị luận văn học. Nên đọc thêm các tác phẩm ngoài sách giáo khoa, dùng kiến thức và kinh nghiệm đọc để giải quyết tình huống. Học sinh cần tránh việc diễn xuôi tác phẩm, thiếu cảm xúc do ít đọc, hoặc học vẹt. Cần phân bổ thời gian hợp lý, đọc kỹ đề và trả lời đúng trọng tâm, tránh lan man và viết thiếu bố cục.