Danh sách Top 5 Bài luận 'Cuộc chia tay của những con búp bê' xuất sắc

* Bố cục:

- Đoạn 1 (Từ đầu ... hình vẽ rực rỡ trên bức tranh cuộc sống

- Đoạn 2 (tiếp theo ... trùm lên cảnh vật) : Thủy nói lời chia tay lớp học.

- Đoạn 3 (phần cuối) : Cuộc chia tay của hai anh em Thành và Thủy.

Câu 1 (Trang 26 sgk ngữ văn 7 tập 1):

Truyện nói về nhóm nhân vật gồm có: Thành, Thủy, bố mẹ, cô giáo Tâm, con Vệ Sĩ, con Em Nhỏ.

Chủ đề chính xoay quanh cuộc chia tay của gia đình Thành và Thủy, kéo theo sự chia ly đau lòng giữa hai anh em và cả hai con búp bê Vệ Sĩ, Em Nhỏ

Nhân vật chính là Thành và Thủy.

Câu 2 (Trang 26 sgk ngữ văn 7 tập 1):

a, Nguyên tác được kể từ góc nhìn của nhân vật sử dụng ngôi thứ nhất

+ Người kể là Thành, người chứng kiến và trải qua những sự kiện, thể hiện trực tiếp tâm trạng, suy nghĩ của mình
+ Việc này làm tăng tính chân thực và sâu sắc của câu chuyện

b, Tên của bài thể hiện sự ẩn dụ về nỗi đau của sự chia ly, đặc biệt là sự chia tay của những đứa trẻ trong tình cảnh vô tội. Cuộc chia tay của bố mẹ dẫn đến sự chia tay của con cái, những người bạn.

- Thành và Thủy không muốn chia tay, mong muốn được ở bên nhau nhưng không thể vì sự quyết định của người lớn

Bài 3 (trang 27 sgk ngữ văn 7 tập 1):

- Hai anh em Thành Thủy luôn gần gũi, yêu thương và chia sẻ với nhau:

+ Thủy vá áo cho anh

+ Thành luôn đón em về từ trường, hai anh em nói chuyện và nắm tay nhau

+ Trong đêm cuối cùng, Thành nín khóc nhưng nước mắt trào ra như muối

+ Thủy nhường lại con Vệ Sĩ để bảo vệ Thành không sợ ma

+ Khi chia tay, Thủy nhắc Thành về chuyện vá áo

Câu 4 (trang 27 sgk ngữ văn 7 tập 1):

- Thủy và Thành đều muốn nhường nhau đồ chơi. Dưới sự chỉ đạo của mẹ, Thủy đồng ý để Thành chia đồ chơi nhưng khi Thành chia đến hai con búp bê, Thủy giận dữ và tru tréo

- Giải pháp tốt nhất để giải quyết mâu thuẫn là gia đình Thành Thủy đoàn tụ, hai anh em không phải chia tay

- Tình huống này làm người đọc cảm nhận sự lạc quan và nhân hậu của bạn Thủy, thấu hiểu rằng chỉ có gia đình đoàn tụ mới giải quyết được mâu thuẫn

Câu 5 (trang 27 sgk ngữ văn 7 tập 1):

Chi tiết làm cô giáo bàng hoàng và chi tiết khiến bạn cảm động nhất:

+ Chi tiết gây ấn tượng nhất có thể là khi cô giáo Tâm tặng Thủy quyển vở và chiếc bút máy nắp vàng, nhưng Thủy không dám nhận do sắp không được học nữa, khiến cô Tâm tái mặt và nước mắt tuôn trào

+ Thủy buộc phải chuyển trường, không thể đến trường nữa vì nhà bà ngoại quá xa, phải bán hoa quả tại chợ

→Thủy là đứa trẻ hiền lành, giàu lòng nhân ái nhưng phải chia tay bạn bè, gia đình, đồ chơi, và không được đến trường, trở thành người phải trưởng thành sớm

Câu 6 (Trang 27 sgk ngữ văn 7 tập 1):

Khi Thủy rời khỏi trường, Thành “ngạc nhiên thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn sáng đẹp như trước”

+ Thành choáng váng khi thấy mọi người tiếp tục cuộc sống như thường lệ, nắng vẫn chiếu sáng trên khắp mọi nơi, khiến sự đau khổ của Thành trở nên hụt hẫng

+ Những người xung quanh không hề biết đến nỗi đau khổ mà Thành đang trải qua

- Thành nghĩ rằng mọi người đều biết về cuộc chia tay của hai anh em

- Thiên nhiên vẫn tươi đẹp và bình yên

→Sự đối lập giữa nỗi đau lớn của Thành và sự bình yên của thiên nhiên tạo nên hiệu ứng kinh điển để thể hiện cảm xúc sâu sắc của nhân vật.

Câu 7 (Trang 27 sgk ngữ văn 7 tập 1):

Tác giả muốn truyền đạt điều gì:

- Gia đình là điều quý giá nhất trong cuộc sống. Người lớn cần giữ gìn và bảo vệ mái ấm gia đình, để che chở và chăm sóc cho con trẻ có một cuộc sống đầy đủ tình cảm. Họ không nên để gia đình tan vỡ, vì nó sẽ gây ra những cuộc chia tay đau lòng, đặc biệt là với trẻ nhỏ.

Phần I. Hiểu văn bản:

Câu 1. Cuộc chia tay giữa hai anh em Thành và Thủy là về điều gì?

- Cuộc chia tay giữa hai anh em Thành và Thủy xảy ra do bố mẹ họ li hôn. Thủy về quê ngoại với mẹ, Thành ở lại với bố.

- Cả hai anh em Thành và Thủy đều là nhân vật chính của câu chuyện.

Câu 2.

a. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy? Việc lựa chọn ngôi kể này có tác dụng gì?

- Chuyện được kể theo ngôi thứ nhất. Nhân vật xưng tôi là Thành – là người chịu đựng nỗi đau chia li và chứng kiến mọi sự việc xảy ra.

- Lựa chọn cách kể này thể hiện sâu tâm trạng, tình cảm của nhân vật và tăng tính chân thực của câu chuyện.

-> Đây là câu chuyện do người trong cuộc kể lại.

b. Tên truyện có liên quan đến ý nghĩa của truyện không?

- Tên truyện “Cuộc chia tay của những con búp bê” có liên quan đến ý nghĩa của câu chuyện vì:

• Búp bê gợi lên sự bé bỏng, trong sáng, thơ ngây, hồn nhiên đáng yêu.
• Hai anh em Thành và Thủy cũng trong sáng và đáng yêu như thế, và họ không nên chia tay.
• Tiêu đề gợi lên tình huống truyện, một tình huống đau lòng khi hai anh em phải chia tay.

Câu 3. Hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy tình cảm gần gũi giữa Thành và Thủy.

- Chia sẽ, giúp đỡ và quan tâm đến nhau:

+ Thủy vá áo cho anh.

+ Thành giúp em học bài và đón em đi học về.

- Rất gần gũi thương yêu:

+ Nắm tay nhau vừa đi vừa trò chuyện.

+ Chia đồ chơi, thể hiện sự quan tâm và tình cảm chân thành giữa hai anh em.

Câu 4. Lời nói và hành động của Thủy khi thấy anh chia hai con bút bê Vệ Sĩ và Em Nhỏ ra hai bên có gì mâu thuẫn?

- Sự mâu thuẫn của Thủy:

+ Thủy giận dữ khi thấy anh lấy con Vệ Sĩ và Em Nhỏ sang hai phía.

+ Nhưng khi thấy anh để lại hai con búp bê cạnh nhau theo ý muốn của mình, Thủy lại cũng chấp nhận.

- Cách giải quyết mâu thuẫn: Gia đình Thành, Thủy đoàn tụ, không chia tay, giữ cho hai anh em và con búp bê không phải chia lìa.

Câu 5. Chi tiết nào làm cô giáo bàng hoàng và chi tiết nào khiến em cảm động nhất?

- Cô giáo bàng hoàng khi biết Thủy không còn đi học nữa và phải bán hoa quả ngoài chợ để kiếm sống.

- Chi tiết làm em cảm động nhất có thể là chi tiết cô giáo và cả lớp khóc khi biết Thủy không còn được đi học nữa, thể hiện sự xót xa và thương cảm.

Câu 6. Tại sao tâm trạng của Thành lại “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”?

- Tình huống đối lập giữa ngoại cảnh bình thường và nội tâm đau đớn của Thành. Ngoại cảnh vẫn rất bình thường, còn nội tâm của Thành đang phải chịu đựng sự mất mát quá lớn.

- Tăng thêm sự cô đơn, lạc lõng của hai tâm hồn trẻ thơ trong cảnh vật vẫn bình thường nhưng cuộc đời của họ đã tan nát.

Câu 7. Tác giả muốn truyền đạt điều gì?

“Gia đình là điều quý giá nhất. Hãy bảo vệ và gìn giữ hạnh phúc gia đình, không để những vấn đề vụng trộm làm tổn thương tình cảm gia đình.”

I. VỀ TÁC PHẨM:

Trong tác phẩm này, nằm trong nhóm văn bản nhật dụng (tham khảo thêm trong Cổng trường mở ra của Lí Lan), tác giả chủ trương nói về quyền của trẻ em - một trong những nội dung cơ bản mà văn bản nhật dụng trong Chương trình Ngữ văn 7 đề cập.

Tác giả sử dụng tự sự làm phương thức chủ yếu, tập trung vào ba cuộc chia tay làm hạt nhân của tác phẩm. Đồng thời, qua cách kể chuyện, tác giả thể hiện trực tiếp cảm xúc của nhân vật chính (là người trong cuộc), tạo nên một giọng điệu truyền cảm, khám phá những nỗi đau tâm sâu sắc trong lòng độc giả.

II. TRẢ LỜI CÂU HỎI SGK:

Câu 1. Đọc kĩ văn bản để nắm được: truyện viết về ai, về việc gì? Ai là nhân vật chính trong truyện?

Trả lời:

Truyện là câu chuyện đầy xót xa và cảm động về cuộc chia lìa của hai anh em ruột, với nhân vật chính là Thành và Thủy.

Câu 2.

a. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất hay thứ ba? Lựa chọn ngôi kể này mang lại điều gì?

b. Tên truyện có phản ánh ý nghĩa của nó không?

Trả lời:

a.

Truyện được kể theo ngôi thứ nhất - từ góc nhìn của người anh. Sự lựa chọn này giúp tác giả thể hiện sâu sắc tâm trạng, suy nghĩ, và cảm xúc của nhân vật, tăng tính thực tế và thuyết phục của câu chuyện.

b.

Tên truyện 'Cuộc chia tay của những con búp bê' rất tinh tế, phản ánh chính xác nội dung và ý nghĩa của truyện. Hai đứa trẻ trong câu chuyện, vô tội như những con búp bê, phải chia tay nhau vì những lựa chọn của người lớn.

3. Hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy hai anh em Thành, Thủy rất mực gần gũi thương yêu, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau.

Trả lời:

Hai anh em Thành, Thủy thể hiện mối quan hệ đặc biệt qua những chi tiết như:

- Chia sẻ và giúp đỡ nhau: Thủy vá áo cho Thành với chiếc kim chỉ.

- Quan tâm và chia sẻ niềm vui buồn: Nắm tay nhau, trò chuyện mỗi khi đi học về.

- Tình cảm thân thiết qua việc chia đồ chơi: Thành nhường hết cho em, thậm chí là chia cả Vệ Sĩ và Em Nhỏ.

- Cảm xúc chia tay đầy xúc động: Cả hai đều bật khóc khi chia lìa.

4. Lời nói và hành động của Thủy khi anh chia rẽ Vệ Sĩ và Em Nhỏ có sự mâu thuẫn không? Có giải pháp nào để giải quyết tình huống đó không? Thủy thể hiện tình cảm và suy nghĩ gì trong quá trình đó?

Trả lời:

Hành động và lời nói của Thủy có mâu thuẫn. Mặt một, em tỏ ra giận dữ khi anh chia rẽ Vệ Sĩ và Em Nhỏ; mặt khác, em lại bộc lộ sự bối rối sau khi 'tru tréo lên'.

Để giải quyết, gia đình cần đoàn tụ. Thủy muốn giữ lại Em Nhỏ cạnh Vệ Sĩ để chúng không bao giờ chia cách, thể hiện lòng vị tha, nhân hậu của mình. Chi tiết này làm cho độc giả thấu hiểu và cảm thông với tâm trạng của Thủy.

5. Chi tiết nào trong cảnh chia tay giữa Thủy và lớp học khiến cô giáo bàng hoàng? Còn chi tiết nào khiến em cảm động nhất?

Trả lời:

- Chi tiết khiến cô giáo bàng hoàng:

+ Cô giáo tặng Thủy quyển số và bút máy nắp vàng, nhưng em từ chối vì không còn đi học. Em bật mí về hoàn cảnh khó khăn của gia đình mình, khiến cô giáo cảm thấy bàng hoàng và đau lòng.

+ Ý nghĩa: Sự thất học, xa bố, và những khó khăn mà Thủy phải đối mặt khiến cô giáo nhận thức rõ hơn về những vấn đề xã hội và gia đình.

- Chi tiết khiến em cảm động nhất:

+ Khi cả lớp cùng cô giáo khóc khi biết Thủy không còn đi học. Thủy tụt xuống đất, đặt Em Nhỏ cạnh Vệ Sĩ. Chi tiết này làm độc giả cảm thấy sâu sắc về sự chia lìa và đau buồn.

6. Em giải thích tại sao Thành kinh ngạc khi thấy mọi người vẫn bình thường và nắng vẫn rực rỡ sau khi rời khỏi trường?

Trả lời:

Thành kinh ngạc vì tâm trạng buồn bã, đau lòng của mình khi chứng kiến cảnh chia tay với Thủy. Anh nghĩ rằng thế giới nên ngừng lại, nhưng mọi người vẫn tiếp tục cuộc sống bình thường, và nắng vẫn tỏa sáng. Khung cảnh ngoại vi bình thường kia làm tăng thêm cảm giác lạc lõng, cô đơn của Thành.

7. Tác giả muốn truyền đạt điều gì thông qua câu chuyện này?

Trả lời:

Tác giả muốn nhắn gửi rằng gia đình là điều vô cùng quý giá và quan trọng. Mọi người cần bảo vệ và gìn giữ tình cảm gia đình, tránh làm tổn thương những mối quan hệ tự nhiên và trong sáng đó vì bất kì lý do gì.

I. HƯỚNG DẪN ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:

Văn bản khá dài, do đó, hãy tóm tắt cốt truyện theo 3 cảnh nhất định:

- Phân chia đồ chơi giữa hai anh em Thành, Thủy;

- Thủy nói lời chia tay với cô giáo và bạn bè ở trường;

- Phút giây đau lòng khi hai anh em phải xa cách nhau.

II. Đọc - hiểu văn bản theo các câu hỏi trong SGK:

1. Đọc kỹ văn bản để hiểu: Câu chuyện kể về ai, về sự kiện gì? Nhân vật chính là ai trong câu chuyện?

Câu chuyện nói về thời khắc đau lòng khi hai anh em ruột Thành và Thủy phải chia lìa nhau. Nhân vật chính là Thành và Thủy.

2. a. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy? Lựa chọn ngôi kể này có tác dụng gì?

Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất. Người xưng “tôi” trong truyện là người tham gia trực tiếp vào những sự kiện, trải qua những cảm xúc và nỗi đau chung với em gái. Lựa chọn ngôi kể này giúp tác giả dễ dàng thể hiện tâm lý, tình cảm và suy nghĩ của nhân vật. Đồng thời, cách lựa chọn này làm tăng tính thực tế và sức thuyết phục của câu chuyện.

b) Tên truyện có liên quan đến ý nghĩa của câu chuyện không?

Hai anh em Thành và Thủy, trong sự ngây thơ và hồn nhiên, giống như những chú bướm xinh đẹp, dễ thương. Tên truyện 'Cuộc chia tay của những chú bướm' rất tinh tế, phản ánh chính xác nội dung và ý nghĩa của câu chuyện. Tác giả đã chọn một cách đặt tên sáng tạo, làm nổi bật tình huống và thông điệp của câu chuyện.

3. Hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy hai anh em Thành, Thủy thể hiện tình cảm gắn bó, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau.

Hình ảnh gần gũi, tình cảm giữa hai anh em Thành, Thủy được thể hiện qua những chi tiết sau:

- Thủy sẵn lòng vá áo cho Thành với chiếc kim.
- Thành luôn đón em gái về nhà, cả hai nắm tay và trò chuyện.
- Sự hi sinh khi nhường đồ chơi cho nhau, Thành dành hầu hết đồ chơi cho em gái. Thủy, tuy thấy thương anh nhưng cũng nhường Vệ Sĩ cho anh vì lý do 'không có ai gác cho anh ngủ'.
- Thủy bày tỏ lo lắng, nhắc nhở anh phải vá áo rách.

4. Lời nói và hành động của Thủy khi thấy anh chia hai con búp bê Vệ Sĩ và Em Nhỏ ra hai phía có điều gì mâu thuẫn? Cách giải quyết của Thủy làm nổi bật những suy nghĩ và tình cảm nào?

Lời nói và hành động của Thủy có sự mâu thuẫn. Một mặt, em tỏ ra tức giận khi thấy anh chia rẽ Vệ Sĩ và Em Nhỏ; mặt khác, em lại thể hiện sự bối rối khi 'tru tréo lên'. Tình huống này làm nổi bật mong ước của độc giả về sự đoàn tụ của hai anh em và sự giải quyết của cha mẹ. Kết thúc câu chuyện, Thủy quyết định để lại Em Nhỏ bên cạnh Vệ Sĩ để họ không bao giờ bị chia cách. Chi tiết này thể hiện lòng nhân ái, vị tha của Thủy.


5. Trong cảnh chia tay của Thủy với lớp học, chi tiết nào khiến cô giáo bàng hoàng và chi tiết nào khiến độc giả cảm động nhất, tại sao?

Chi tiết làm cô giáo bàng hoàng là Thủy nói về việc em phải bỏ học, phải đến chợ bán hoa quả vì nhà bà ngoại ở xa trường. Cô không thể tin rằng một đứa trẻ nhỏ như Thủy đã phải trải qua những khó khăn như vậy. Trong tình huống này, cô giáo thất vọng và nước mắt tràn ngập. Chi tiết làm độc giả cảm động nhất chính là sự quyết định cuối cùng của Thủy, để lại Em Nhỏ gần Vệ Sĩ, đảm bảo họ không bao giờ bị chia cách. Điều này làm thấy lòng nhân ái và tràn đầy tình cảm từ Thủy. Người đọc không khỏi mong ước cuộc chia lìa của Thành và Thủy sẽ không bao giờ xảy ra.

6. Giải thích vì sao khi Thành dắt tay Thủy rời khỏi trường, anh lại cảm thấy 'kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật'.

Thành đang trải qua những cảm xúc hỗn loạn, đau buồn, và mới chứng kiến cảnh chia tay đầy nước mắt giữa Thủy và cô giáo cùng bạn bè. Vì vậy, trong tâm trạng chán nản của mình, Thành cảm thấy 'kinh ngạc' khi nhìn thấy mọi người tiếp tục cuộc sống bình thường và nắng vẫn chiếu sáng. Khung cảnh bình thường ấy làm tăng thêm cảm giác lạc lõng và cô đơn của nhân vật. Điều này đồng thời làm thấy rằng cuộc sống vẫn tiếp diễn dù bản thân anh đang gặp khó khăn.

7. Qua câu chuyện này, theo em, tác giả muốn truyền đạt điều gì đến độc giả?

Qua câu chuyện, có thể tác giả muốn nhắc nhở độc giả về sự quý giá và quan trọng của tình cảm gia đình. Mọi người nên bảo vệ và giữ gìn những mối quan hệ gia đình, tránh làm tổn thương những tình cảm trong sáng và tự nhiên đó vì bất kỳ lý do nào.