Ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp ở trẻ nhỏ luôn là điểm quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh. Để hỗ trợ và cung cấp thông tin cho bố mẹ theo dõi sự tiến triển của bé, Mytour đã tổng hợp và chia sẻ những thông tin về kỹ năng giao tiếp và ngôn ngữ ở giai đoạn từ 1 – 2 tuổi dưới đây.
Việc phát triển ngôn ngữ bắt đầu từ khi bé 8 tháng tuổi và tiếp tục phát triển mạnh mẽ đến khi gần đến sinh nhật thứ hai. Ở độ tuổi này, bé có thể hiểu rõ những gì cha mẹ nói và thể hiện ý định của mình thông qua lời nói và hành động. Với sự hướng dẫn đúng đắn, bé sẽ phát triển kỹ năng giao tiếp một cách bất ngờ.
Làm thế nào để bé từ 1 – 2 tuổi phát triển kỹ năng giao tiếp?
Trẻ từ 15 tháng tuổi có thể nói được 1 - 2 từ, và từ 18 tháng tuổi trở lên, hầu hết các bé đã nói được 3 từ trở lên. Đến khi bé 2 tuổi, hầu hết các bé đã biết nhiều từ hơn và có thể ghép các từ lại với nhau để tạo thành những câu ngắn.
Kể cả khi trẻ bắt đầu nói sớm hay muộn, bạn vẫn có thể chắc chắn rằng trẻ hiểu những gì bạn nói. Trẻ có thể đáp lại các lệnh đơn giản như: 'Lăn bóng cho mẹ' hoặc “Mang đồ chơi cho mẹ!”. Trẻ cũng có thể nhìn hoặc chỉ vào các vật phẩm quen thuộc khi bạn gọi tên.
Ở độ tuổi 1, trẻ sẽ sử dụng nhiều cử chỉ như hôn nhẹ, chỉ vào vật mà trẻ muốn hoặc gật đầu đồng ý. Các cử chỉ này sẽ trở nên phức tạp hơn khi trẻ tiến gần đến tuổi 2. Trẻ sẽ bắt chước hành động của bố mẹ và sử dụng cử chỉ để thể hiện bản thân và tham gia vào các trò chơi.
Trong giai đoạn này, vốn từ vựng của trẻ sẽ phát triển nhanh chóng, nhưng khả năng phát âm có thể không bắt kịp. Đến khi 2 tuổi, hầu hết trẻ chỉ hiểu được khoảng một nửa những gì bạn nói. Do đó, bạn cần tập trung vào việc nhấn mạnh từ mà bạn muốn bé nghe và phát âm chính xác từng từ trong câu nói.
Trong độ tuổi này, vốn từ vựng của trẻ sẽ phát triển nhanh chóng, nhưng khả năng phát âm không theo kịp tốc độ. Đến 2 tuổi, hầu hết trẻ chỉ hiểu được khoảng một nửa lời nói của bạn. Do đó, bố mẹ cần nhấn mạnh những từ mà bé nghe và phát âm chính xác từng từ trong câu nói.
Đọc thêm: 12 giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trẻ từ 1 đến 6 tuổi
Cha mẹ có thể làm gì để ủng hộ trẻ từ 1 – 2 tuổi phát triển kỹ năng giao tiếp?
- Gọi tên chính xác của người, vật, sự việc: Trẻ lắng nghe mọi thứ từ cha mẹ và não trẻ lưu trữ từ ngữ, âm thanh với tốc độ đáng kinh ngạc. Vì vậy, thay vì sử dụng các từ tổng quát như 'em bé', bạn nên sử dụng tên riêng cho người, địa điểm và vật thể. Bạn cần nói chậm, rõ ràng để bé có thể liên kết từ nghe được với vật thể được nhắc đến.
Trẻ sẽ có khả năng phát triển kỹ năng giao tiếp tốt hơn khi được cha mẹ hỗ trợ. Nguồn ảnh: canva
- Phản ứng với cử chỉ của bé: Cử chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển ngôn ngữ. Bạn có thể khuyến khích bé tham gia vào cuộc trò chuyện bằng cách kết nối cử chỉ với ngôn ngữ. Ví dụ: bạn có thể hỏi 'Bé muốn uống nước không?' (khi bé chỉ vào cốc nước), sau đó đợi bé phản hồi. Tiếp theo, bạn có thể đổ nước vào cốc để bé nhận thông tin về vật thể cũng như cách phát âm.
- Hát và tham gia trò chơi: Trẻ từ 1 – 2 tuổi thường thích các trò chơi có cử chỉ như: “Chi chi chành chành”, hoặc những bài hát thiếu nhi dễ hiểu kèm theo hành động như “Baby Shark”. Bạn cũng có thể cùng bé chơi trò đơn giản như chỉ vào tai và hỏi: “Tai bé ở đâu?” Hoặc hỏi bé: “Mẹ ở đâu?”
- Đọc sách tranh nhiều màu sắc và khuyến khích bé lật trang sách, tìm những hình ảnh trong sách.
Đọc thêm: Một số hoạt động thú vị giúp bé từ 2 - 3 tuổi phát triển kỹ năng giao tiếp
Trẻ cần thăm bác sĩ khi nào?
Hầu hết trẻ đều đạt được các mốc ngôn ngữ trong giai đoạn này như sau:
- Trẻ sau 15 tháng cố gắng nói 1 – 2 từ ngoài từ 'mama' hoặc 'papa'
- Trẻ nhìn vào một đối tượng quen thuộc khi bạn gọi tên
- Trẻ nói 3 từ trở lên trước 18 tháng
- Trẻ thực hiện theo hướng dẫn của lời nói mà không cần cha mẹ làm mẫu
- Trẻ 2 tuổi có thể chỉ vào các đối tượng trong sách hoặc phần cơ thể
- Trẻ có thể ghép ít nhất 2 từ lại với nhau, ví dụ như “Uống sữa!” khi 2 tuổi.
Trẻ từ 1 – 2 tuổi có thể đạt được nhiều mốc quan trọng trong việc phát triển ngôn ngữ. Nguồn ảnh: canva
Một số bậc phụ huynh có lo lắng rằng trẻ chưa biết nói có thể mắc chứng tự kỷ. Trong trường hợp này, các bác sĩ sẽ xác định dấu hiệu của tự kỷ bằng cách kiểm tra sức khỏe và thực hiện các xét nghiệm khi trẻ đạt 18 tháng và 2 tuổi.
Tổng kết
Từ những thông tin được chia sẻ bởi Mytour, hy vọng rằng quý vị đã hiểu rõ hơn về việc phát triển kỹ năng giao tiếp và ngôn ngữ của trẻ trong độ tuổi từ 1 – 2. Mong rằng quý vị đã có thêm kinh nghiệm để chăm sóc trẻ một cách tốt nhất.
Thu Phương tổng hợp từ kidshealth