Bài viết được tư vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Đặng Thị Ngoan - Chuyên gia Nhi, Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Quốc tế Mytour Hạ Long.

Zona thần kinh là một bệnh xuất phát từ virus Varicella, nguyên nhân chủ yếu là do virus gây bệnh thủy đậu, tồn tại trong cơ thể trẻ. Khi không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm đối với trẻ em.

Sau khi trẻ trải qua bệnh thủy đậu, virus Varicella zoster vẫn duy trì trong cơ thể, ẩn nấp trong các dây thần kinh cảm giác ở trạng thái ngủ yên. Khi trẻ phải đối mặt với stress, mệt mỏi, hoặc hệ miễn dịch suy giảm, hoặc trong quá trình điều trị bằng tia xạ,... virus có thể tái hoạt động, gây ra bệnh Zona (hay còn gọi là bệnh giời leo hoặc zona thần kinh).

Bệnh Zona thường kéo dài từ 2-4 tuần và có khả năng lây nhiễm cao. Người mắc bệnh có thể truyền nhiễm virus từ Zona cho những người trước đây chưa từng mắc thủy đậu, làm cho họ mắc bệnh thủy đậu thay vì Zona. Sau khi trải qua thủy đậu, người bệnh có nguy cơ mắc bệnh Zona nhiều lần trong đời.

Các dấu hiệu của bệnh zona ở trẻ em có sự đa dạng, tùy thuộc vào việc dây thần kinh nào bị ảnh hưởng.

Da có cảm giác căng trải qua, bỏng, ngứa, nhức, hoặc đau nhói. Sau 1-3 ngày, xuất hiện các mụn nước màu hồng hình chùm ở những vị trí da đau nhức. Các mụn nước này thường chỉ xuất hiện ở một nửa cơ thể như lưng, ngực hoặc mặt, hiếm khi xuất hiện ở cả hai bên. Chúng phát triển thành mụn rộp đầy mủ, vỡ ra và đóng vảy trong 10-12 ngày. Sau 2-3 tuần, vảy sẽ khô và rơi tự nhiên, để lại sẹo. Trong thời gian mắc zona, trẻ có thể có triệu chứng toàn thân như sốt, đau đầu, ngứa, mệt mỏi.

Các vị trí thường gặp của zona ở trẻ bao gồm tai, mắt, và miệng.

• Zona ở tai: Mụn nước xuất hiện trên vùng da tai, cửa ống tai. Tai có thể đau, cảm giác như bị bỏng, khó chịu lan dọc theo ống tai ngoài và vùng da trước và sau tai. Có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tai và gây khó khăn trong ăn uống.
• Zona ở miệng: Mụn nước nhỏ mọc rải rác hoặc dải dọc theo mép môi, gây ngứa và đau rát. Ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và thẩm mỹ khuôn mặt.
• Zona ở mắt: Mụn nước xuất hiện xung quanh mắt, mi mắt, trán, mũi. Có thể xuất hiện đồng thời hoặc vài tuần sau khi vết da rộp biến mất. Triệu chứng bao gồm đau đớn, khó chịu, mỏi mắt, và có thể dẫn đến tình trạng tê liệt, hoại tử mắt và mù mắt vĩnh viễn.

Zona là một trong những căn bệnh hiếm gặp ở trẻ em, thường bị nhầm lẫn với các vấn đề da khác. Tuy nhiên, do có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là khi ảnh hưởng đến mắt, nên cha mẹ cần phải hết sức cảnh báo. Nếu nghi ngờ trẻ có dấu hiệu của zona, hãy đưa ngay đến cơ sở y tế để được điều trị.

• Các loại thuốc kháng virus được kê đơn trong điều trị zona sẽ hiệu quả nhất khi sử dụng ngay từ giai đoạn ban đầu. Việc sử dụng paracetamol hoặc ibuprofen giúp giảm đau và chống viêm. Ngoài ra, có thể sử dụng một số loại thuốc bôi ngoại vi giúp giảm ngứa, đau tại chỗ và kích thích quá trình phục hồi da.
• Trong thời kỳ mắc zona, cha mẹ cần tăng cường dinh dưỡng, đảm bảo chế độ ăn giàu rau củ để tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ. Đồng thời, duy trì vệ sinh sạch sẽ và giúp trẻ có thời gian nghỉ ngơi đủ để hồi phục nhanh chóng.
• Khi bị bệnh zona, hạn chế tiếp xúc gần với người khác, đặc biệt trong giai đoạn lây nhiễm khi có mụn nước. Tuyệt đối không được gãi mạnh để tránh việc lan rộng vết thương sang các khu vực khác.
• Giữ cho vùng da bị tổn thương sạch sẽ và tránh làm tổn thương thêm. Rửa tay kỹ sau khi tiếp xúc với vùng da bị tổn thương.
• Tiêm vắc xin thủy đậu là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả cho bệnh zona. Việc tiêm vắc xin có thể giảm nguy cơ mắc bệnh zona đến hơn 50% và giảm tỷ lệ tổn thương thần kinh dài hạn đến hơn 66%.