1. Cảm lạnh có những biểu hiện gì?
1.1. Bị cảm lạnh như thế nào?
Cảm lạnh được hiểu bởi người Việt là tình trạng bị nhiễm phải gió lạnh gây ra các triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi, đau bụng, nhức mỏi cơ thể, buồn nôn,... Thuật ngữ này thường được sử dụng trong Đông y, trong khi trong Tây y thì thường được gọi là cảm lạnh.
Trúng gió xảy ra khi cơ thể bị tiếp xúc đột ngột với các yếu tố như sương, gió, mưa, nắng,... dẫn đến việc khí lạnh xâm nhập vào cơ thể thông qua hệ hô hấp và lỗ chân lông. Điều này gây ra mất khả năng kiểm soát và điều hòa nhiệt độ cơ thể, cản trở khả năng tiết mồ hôi và dẫn đến các triệu chứng cảm lạnh.
1.2. Dấu hiệu bị trúng gió
Những dấu hiệu thường thấy khi bị trúng gió bao gồm:
Chóng mặt, đau đầu thường là một trong những dấu hiệu phổ biến của trúng gió
- Cảm giác chóng mặt, sổ mũi, hắt hơi, nôn mửa.
- Cảm thấy lạnh lẽo.
- Toàn thân và vai gáy đau nhức.
- Ở trường hợp nặng, có thể xảy ra: méo miệng và mắt nhìn về một phía, không thể nhắm mắt, chảy nước mắt và nước miếng, liệt nửa mặt, cổ bị vẹo,...
2. Cách xử trí khi gặp tình trạng trúng gió
Trúng gió là một hiện tượng xảy ra đột ngột, không thể dự đoán hay tránh được. Các dấu hiệu của trúng gió có thể thay đổi đối với từng người, từ trường hợp nhẹ nhàng tự khỏi sau vài ngày đến trường hợp nặng nề có thể gây ra các biến chứng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.
2.1. Phương pháp Đông y trong xử trí trúng gió
Để điều trị trúng gió, Đông y thường áp dụng các phương pháp như hút giác, cạo gió, uống trà gừng,... Tuy nhiên, các phương pháp như cạo gió và hút giác không nên sử dụng đối với phụ nữ mang thai.
Người bị trúng gió nên uống trà gừng hoặc nước gừng tươi ấm để giữ ấm cơ thể; cũng cần bảo quản ấm lòng bàn chân bằng cách thoa dầu nóng và xoa bóp nhẹ nhàng. Khi người bệnh tỉnh táo trở lại, nên ăn cháo tía tô hoặc cháo hành nóng.
Trong trường hợp bị trúng gió đến mức bất tỉnh, cần bấm vào huyệt nhân trung để giúp người bệnh tỉnh lại. Người bệnh nên nằm với đầu thấp hơn chân để máu lưu thông về não, đồng thời đầu nên được nghiêng sang một bên để tránh hít vào phải chất nôn và tránh nguy cơ tụt lưỡi. Hãy đắp chăn ấm và giữ người bệnh ở một nơi không có gió.
Nếu các biểu hiện của việc trúng gió không giảm sau khi áp dụng cách này, và người bệnh cảm thấy khó thở, mệt mỏi, hoặc không tỉnh táo, hãy đưa người đó đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Uống trà gừng giúp làm ấm cơ thể và giảm các triệu chứng của việc trúng gió.
2.2. Điều trị trúng gió bằng cách sử dụng phương pháp Tây y
Theo quan điểm Tây y, trúng gió thực chất là bị cảm lạnh. Do đó, điều trị dựa trên các triệu chứng bằng cách sử dụng các loại thuốc giảm đau, hạ sốt, kháng histamin,... hoặc bổ sung vitamin C để tăng cường hệ miễn dịch (nếu cần).
3. Chiến lược phòng tránh cảm lạnh
Sự kết hợp giữa việc bổ sung dưỡng chất và khoáng chất cho cơ thể kết hợp với việc tập luyện thể thao, nâng cao hệ miễn dịch là biện pháp hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc cảm lạnh. Bên cạnh đó, để tránh bị cảm lạnh, mọi người cũng cần:
- Bảo vệ phần đầu, cổ và tai ấm khi thời tiết chuyển sang lạnh và hạn chế ra ngoài vào buổi sáng sớm hoặc buổi tối muộn để tránh tiếp xúc với gió lạnh và sương mù.
- Lau khô và giữ ấm cơ thể ngay sau khi tắm xong, tránh lưu thông không khí lạnh và gió mạnh bằng cách ở trong phòng kín, tránh tiếp xúc với nhiệt độ thấp đột ngột vì điều này có thể gây sốc nhiệt cho cơ thể.
- Hạn chế tắm vào buổi tối hoặc sau khi uống rượu bia, tránh tắm nước quá lạnh.
- Ngủ trong một không gian không bị gió thổi vào.
- Buổi sáng khi mới tỉnh dậy, không nên vội vàng rời khỏi giường mà nên nằm lại một chút để cơ thể có thời gian chuyển từ trạng thái ngủ sang trạng thái tỉnh táo, thích nghi với nhiệt độ môi trường mới.
- Khi chuyển từ nơi có nhiệt độ thấp sang nơi ánh sáng mạnh, cần đứng gần cửa trước để cơ thể dần quen với sự thay đổi nhiệt độ trước khi bước ra ngoài.
- Tránh để hơi lạnh từ máy điều hòa thổi trực tiếp vào vùng cổ và gáy, sau khi tắm nên thực hiện một số động tác nhẹ nhàng để kích thích tuần hoàn máu ở vùng vai, cổ và gáy.
Sử dụng khăn ấm khi ra ngoài có thể giảm nguy cơ mắc cảm lạnh.
- Hiện tượng bị cảm lạnh thường xuyên xuất hiện vào thời điểm chuyển mùa, khi thời tiết biến đổi. Những người có hệ miễn dịch yếu thường dễ bị cảm lạnh hơn. Do đó, việc bổ sung dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch sẽ giúp phòng ngừa nguy cơ bị cảm lạnh.
- Bảo vệ bàn chân ấm áp, đeo khăn quàng, và đội mũ kín khi ra ngoài để gió không thể thâm nhập vào vùng cổ và tai.
Nhiều người dễ nhầm lẫn giữa cảm lạnh và đột quỵ, tuy nhiên chúng là hai hiện tượng hoàn toàn khác nhau. Nguyên nhân gây ra cảm lạnh là do hệ thần kinh hoạt động quá mức, làm chậm nhịp tim và làm cho mạch máu giãn nở ra và áp lực máu giảm. Còn đột quỵ xảy ra khi dòng máu đột ngột bị cắt ngang cung cấp cho não và hệ thần kinh trung ương.
Để tránh hiểu lầm giữa cảm lạnh và trúng gió, gây ra sự xử lý sai lầm, nhớ rằng:
- Đề nghị người bệnh mỉm cười, nếu không thể là đã mắc đột quỵ.
- Hỏi một số câu đơn giản, nếu người bệnh không thể trả lời hoặc trả lời không rõ ràng, đó là dấu hiệu của đột quỵ.
- Yêu cầu người bệnh giơ hai tay lên cao, nếu không thực hiện được động tác này, đó là dấu hiệu của đột quỵ chứ không phải là trúng gió.
- Nếu một người khỏe mạnh đột nhiên nằm xuống và cảm thấy sốt, có thể là bị trúng gió, nhưng nếu da lạnh, đó là dấu hiệu của đột quỵ.
Mong rằng những thông tin trên sẽ là hữu ích cho bạn trong việc nhận biết dấu hiệu trúng gió và cách xử lý. Bằng việc chú ý đến các biện pháp phòng tránh và tăng cường hệ miễn dịch thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bạn có thể giúp bảo vệ mình khỏi nguy cơ trúng gió.