1. Các dấu hiệu đặc trưng của sỏi mật
Bàng quang mật nằm dưới gan và chứa mật được sản xuất từ gan. Khi thức ăn được tiêu hóa, bàng quang mật co bóp để bơm mật vào ruột non để hỗ trợ tiêu hóa, đặc biệt là trong quá trình tiêu hóa chất béo.
Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân như sự suy giảm chức năng gan, sự di chuyển kém của dịch mật, sự mất cân bằng về nội tiết tố nữ,... dẫn đến tình trạng tắc nghẽn và dịch mật bị rối loạn, từ đó gây ra sỏi mật.
Sự tắc nghẽn dịch mật sẽ dẫn đến sỏi mật
Dưới đây là những dấu hiệu đặc trưng của sỏi mật mà mọi người cần phải nhận biết để kịp thời thăm khám và điều trị bệnh một cách hiệu quả:
-
Đau bụng
Những cơn đau bụng là dấu hiệu phổ biến ở bệnh nhân sỏi mật. Cơn đau thường xảy ra sau khi ăn, ở vị trí dưới sườn phải hoặc có thể ở vùng thượng vị, đôi khi cơn đau khiến người bệnh không thể hít thở sâu. Nếu ăn các loại thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đau có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Triệu chứng này thường dễ bị nhầm lẫn với đau dạ dày.
Bệnh nhân thường gặp đau bụng vào ban đêm, gây mất ngủ, suy nhược cơ thể và ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hàng ngày. Đau có thể làm nặng hoặc chỉ đau nhẹ, phụ thuộc vào vị trí của sỏi mật, mức độ bệnh và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
- Đối với những trường hợp sỏi bị kẹt ở cổ túi mật hoặc trong túi mật, cơn đau thường xuất hiện ở phía dưới sườn phải và có thể kéo dài.
- Đối với những trường hợp sỏi bị tắc trong ống mật chính: Bệnh nhân sẽ gặp phải đau mạnh và lan sang vùng lưng, vai và vùng thượng vị.
Đau bụng co thắt do sỏi mật
- Đối với những trường hợp sỏi trong gan: Đây là tình trạng rất nguy hiểm. Bệnh nhân có thể gặp đau co thắt dữ dội và gây ra những biến chứng nghiêm trọng cho cơ thể. Những trường hợp này cần được điều trị ngay lập tức.
-
Rối loạn hệ tiêu hóa
Sỏi mật chính là nguyên nhân gây ra sự cản trở trong việc dịch mật lưu thông đến hệ tiêu hóa và làm giảm khả năng hấp thụ thức ăn, đặc biệt là chất béo. Do đó, người bệnh có thể phát hiện triệu chứng rối loạn tiêu hóa như khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn, mất cảm giác ngon miệng,... Đặc biệt, khi tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, chất béo, những triệu chứng này sẽ trở nên rõ ràng hơn.
Màu sắc của phân và nước tiểu của người bệnh cũng có thể không bình thường: Dịch mật thường có màu xanh và khi đi vào ruột non, nó sẽ kết hợp với thức ăn và sau đó được hấp thụ qua quá trình tiêu hóa. Sau đó, các chất cặn sẽ được loại bỏ ra ngoài cơ thể qua đường tiêu hóa và nước tiểu. Ở những trường hợp bệnh nhân mắc bệnh sỏi mật, dịch mật sẽ gặp khó khăn trong quá trình đi xuống đường tiêu hóa, dẫn đến việc nước tiểu có thể có màu đậm và phân thường có màu sáng hơn so với bình thường.
-
Một số biểu hiện khác
Ngoài những dấu hiệu điển hình của sỏi mật như đau bụng hoặc rối loạn tiêu hóa, bệnh nhân cũng có thể phát sốt cao kèm theo cảm giác rét lạnh, đau ngực và nóng,… Những biểu hiện này có thể là dấu hiệu của việc sỏi mật gây nhiễm trùng đường mật, tắc nghẽn đường mật, hoặc trào ngược dịch vị,… đều rất nguy hiểm.
Vàng da, vàng mắt cùng với cảm giác ngứa ngáy da cũng là một biểu hiện của bệnh sỏi mật mà không nên bỏ qua. Khi dịch mật bị ứ tắc và không được đào thải ra ngoài, có thể gây ra hiện tượng vàng da, vàng mắt.
2. Nếu không phát hiện sớm dấu hiệu điển hình của sỏi mật có thể gây ra biến chứng gì?
Bệnh sỏi mật có thể được điều trị hiệu quả ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu không phát hiện kịp thời những dấu hiệu điển hình của sỏi mật và không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như sau:
- Thấm mật phúc mạc và viêm phúc mạc mật: Khi tắc đường mật có thể dẫn tới tăng áp lực trong đường mật, gây tổn thương hệ thống đường mật hoặc dịch mật đã nhiễm trùng có thể thấm vào ổ phúc mạc, gây ra nhiễm trùng. Một số trường hợp nặng có thể gặp phải tình trạng hoại tử đường mật và viêm phúc mạc mật.
Biểu hiện sốt có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường mật, đây là tình trạng rất nguy hiểm
- Viêm tụy cấp do sỏi: Nếu có viêm tụy cấp do sỏi mật xảy ra, tình trạng này cực kỳ nguy hiểm. Bệnh nhân có thể phát sốc nhiễm trùng, thậm chí dẫn đến tử vong.
- Chảy máu đường mật: Những trường hợp bệnh nhân chảy máu đường mật có thể có triệu chứng phân đen, nôn máu. Nếu kiểm tra dạ dày tá tràng sẽ thấy máu trong tá tràng và nguyên nhân là do chảy máu đường mật.
- Viêm mủ đường mật, áp xe gan mật: Bệnh nhân gặp phải tình trạng này sẽ đau nhiều ở vùng gan, nhiễm trùng nặng, kèm theo cảm giác rét run, sốt cao, cơ thể suy kiệt,…
- Sốc nhiễm khuẩn đường mật: Biến chứng này vô cùng nguy hiểm và thường xuất hiện ở những bệnh nhân già không phát hiện kịp thời những dấu hiệu điển hình của sỏi mật và không được điều trị đúng lúc.
- Xơ gan mật: Sỏi mật gây ra sự ứ đọng chất độc trong gan và có thể dẫn đến xơ gan và tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Nếu phát hiện sớm có thể ngăn chặn quá trình bệnh tiến triển.
Nên đến khám sớm để điều trị sỏi mật hiệu quả
Để tránh những biến chứng nguy hiểm này, bạn nên đến kiểm tra ngay khi có dấu hiệu không bình thường để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đồng thời, để phòng tránh bệnh, bạn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, duy trì cân nặng ở mức lý tưởng, tránh xa các thực phẩm, đồ uống kích thích,… Đặc biệt quan trọng là thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý, ngay cả khi không có dấu hiệu gì.