1. Triệu chứng của bệnh lý Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ trong gan và gây viêm. Mỡ trong gan không gây hại cho chức năng gan, nhưng nếu viêm kéo dài, có nguy cơ dẫn đến xơ gan.
Gan bị nhiễm mỡ có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm
Dấu hiệu của Bệnh gan nhiễm mỡ không đặc trưng, thường chỉ khi bệnh tiến triển nặng mới xuất hiện các triệu chứng rõ ràng. Ở 3 cấp độ phát triển bệnh, bệnh nhân nhiễm mỡ gan có các dấu hiệu sau:
1.1. Gan nhiễm mỡ độ 1
Trong giai đoạn này, mỡ chiếm từ 5 - 10% trọng lượng gan, không nguy hiểm, không gây viêm hoặc ảnh hưởng đến hoạt động của gan. Do đó, bệnh nhân thường không có triệu chứng cụ thể. Thông thường, chỉ khi thực hiện kiểm tra cơ quan liên quan hoặc kiểm tra sức khỏe định kỳ thì bệnh nhân mới phát hiện nhiễm mỡ gan ở giai đoạn này.
1.2. Gan nhiễm mỡ độ 2
Gan trong tình trạng này chiếm khoảng 10 - 20% trọng lượng là mỡ. Mỡ thừa xuất hiện ở các mô gan, có thể được nhìn thấy thông qua siêu âm hoặc các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác. Lúc này, chức năng gan đã bị ảnh hưởng, nhưng chưa rõ ràng nên người bệnh cũng không có các dấu hiệu triệu chứng cụ thể.
Thường thì chỉ ở độ 2 của gan nhiễm mỡ mới xuất hiện các triệu chứng
Tuy nhiên, một số bệnh nhân ở độ 2 của gan nhiễm mỡ cũng có thể gặp các vấn đề về gan hoặc các cơ quan khác như rối loạn tiêu hóa, cảm giác đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn. Đây là giai đoạn phát triển quan trọng của bệnh, nếu tiếp tục duy trì thói quen ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh, gan nhiễm mỡ sẽ tiến triển sang độ 3 và rất khó điều trị.
1.3. Gan nhiễm mỡ độ 3
Mỡ đã thâm nhập vào hầu khắp các mô gan, chiếm khoảng 30% tổng trọng lượng. Việc phản ứng viêm tái diễn nhiều lần cũng dẫn đến suy giảm chức năng gan đáng kể, bệnh nhân thường xuất hiện nhiều dấu hiệu điển hình như sau:
- Da và mắt trở nên vàng.
- Rối loạn tiêu hóa và cảm giác chán ăn.
- Cơ thể trở nên mệt mỏi.
- Mất cân nhanh chóng.
- Khu vực dưới xương sườn bên phải cảm thấy đau đớn.
- Xuất hiện các vệt mạch trên da,...
Gan nhiễm mỡ độ 3 cũng tác động đến sự cân bằng hormone trong cơ thể với các biểu hiện đặc trưng khác nhau ở nam và nữ.
Nam giới: rối loạn cương cứng, phát triển tuyến vú không bình thường, co bóp tinh hoàn,…
Nữ giới: rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, kinh nguyệt không đều, kinh nguyệt nhiều hoặc ít bất thường, tăng hoặc giảm cân không lý do,...
Gan nhiễm mỡ độ 3 có thể tiến triển nhanh chóng thành xơ gan
Trong chẩn đoán hình ảnh, thấy rõ mỡ tích tụ trong gan tăng lên nhanh chóng, làm tăng kích thước của gan. Hiện nay chưa có phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ hoàn toàn, bệnh nhân cần tiếp tục điều trị để kiểm soát bệnh, ngăn ngừa biến chứng xơ gan, ung thư gan.
2. Chuyên gia mách bảo chế độ dinh dưỡng khoa học cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ
Hiện nay có nhiều loại thuốc có tác dụng điều trị bệnh lý gan nhiễm mỡ, giảm mỡ trong gan và ngăn ngừa biến chứng. Tuy nhiên, chưa có thuốc điều trị triệt để, bệnh nhân cần kết hợp sử dụng thuốc, đi khám kiểm tra định kỳ và tuân thủ chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý. Ngoài ra, nếu chưa tiêm phòng viêm gan A, B, bệnh nhân nên tiến hành để bảo vệ gan khỏi virus gây bệnh.
Thực tế, nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gan nhiễm mỡ là chế độ ăn uống không lành mạnh kéo dài, vì vậy để phòng ngừa cũng như điều trị bệnh hiệu quả hơn, cần chú ý đến chế độ ăn uống hàng đầu.
Dưới đây là nhóm thực phẩm tốt cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ:
2.1. Dầu thực vật
Thay thế dầu động vật, mỡ động vật bằng các loại dầu thực vật chứa axit béo không no như: dầu hướng dương, dầu đậu nành,… Những loại dầu này không chỉ không làm tăng mỡ máu và mỡ trong gan mà còn giúp giảm cholesterol xấu.
Cá là một loại thực phẩm rất có lợi, đặc biệt là đối với bệnh nhân mắc bệnh lý gan nhiễm mỡ.
2.2. Cá
Nhiều người biết rằng cá là thực phẩm giàu omega 3 và chất béo tốt. Đối với bệnh nhân gan nhiễm mỡ, cá tươi giúp giảm cholesterol xấu, củng cố và tăng cường hoạt động gan.
2.3. Rau, củ, quả
Rau củ quả chứa nhiều chất xơ, Vitamin và khoáng chất giúp giảm cholesterol dư thừa, củng cố sức khỏe gan và hệ miễn dịch chống lại các tác nhân gây hại. Rau cải xanh, rau cần, nấm hương, cải cúc, ngô là những thực phẩm được khuyến khích cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ.
2.4. Hoa Atiso
Trong nhiều bài thuốc dân gian, các món ăn hoặc bài thuốc sử dụng hoa Atiso đã được biết đến có khả năng tăng cường chức năng gan, giải độc và bảo vệ gan rất tốt. Vì vậy, loại thực phẩm này là một phần quan trọng không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng của người mắc bệnh lý gan nhiễm mỡ.
Bên cạnh việc tăng cường sử dụng thực phẩm tốt, người mắc bệnh gan nhiễm mỡ cần hạn chế các loại thực phẩm gây hại như mỡ động vật, rượu bia, thịt đỏ, gia vị cay, lòng đỏ trứng,... để ngăn ngừa tình trạng bệnh trầm trọng và giảm nguy cơ biến chứng.
Nếu người bệnh gan nhiễm mỡ có bệnh tiểu đường hoặc béo phì, họ cần tuân thủ chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt để kiểm soát cân nặng, lượng đường và cholesterol trong máu. Hơn nữa, việc tuân thủ lịch hẹn tái khám đều đặn rất quan trọng để theo dõi diễn biến của bệnh và sàng lọc các yếu tố nguy cơ có hại cho gan.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị gan nhiễm mỡ
Số người mắc bệnh gan nhiễm mỡ tại Việt Nam đang tăng lên từng ngày, do thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống không lành mạnh. Rượu là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh này.
Ngoài ra, những nhóm người có nguy cơ cao cần được sàng lọc và kiểm tra gan nhiễm mỡ cũng như chức năng gan, như: người mắc bệnh tiểu đường, béo phì, cholesterol cao, bệnh tim mạch hoặc tiêu thụ nhiều rượu bia,...