Dấu hiệu tiêu biểu của viêm tai giữa cấp ở trẻ sơ sinh là gì?

1. Viêm tai giữa cấp ở trẻ sơ sinh là bệnh gì?

Tai của trẻ em cũng tương tự như tai của chúng ta, được chia thành 3 phần: tai ngoài, tai giữa và tai trong. Tai giữa kết nối trực tiếp với ống nối với họng, được gọi là vòi nhĩ. Vòi nhĩ có nhiều chức năng quan trọng như: giữ áp suất không khí trong tai cân bằng với áp suất môi trường, bảo vệ tai trước áp lực âm thành và sự xâm nhập của dịch từ mũi họng, cũng như giúp tiêu dịch từ tai.

Tuy nhiên, do cấu trúc vòi nhĩ ngắn và hệ miễn dịch yếu, trẻ sơ sinh có nguy cơ cao mắc viêm tai giữa cấp. Nguyên nhân gây bệnh có thể bao gồm:

Tác nhân gây viêm tai giữa cùng với các bệnh viêm đường hô hấp cấp thường là virus. Viêm nhiễm do vi khuẩn thường nghiêm trọng hơn, chúng tấn công vào lớp biểu bì, niêm mạc vùng tai giữa dẫn đến viêm nhiễm, tích tụ dịch mủ.

Trẻ sơ sinh có sức đề kháng kém, nếu vệ sinh tai không tốt, không đúng cách, vi khuẩn rất dễ xâm nhập vào tai gây bệnh.

Thói quen cho bé bú nằm có thể đẩy dịch và sữa vào tai, gây viêm tai giữa.

Với những nguyên nhân gây bệnh trên, cha mẹ có thể phòng tránh viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh bằng cách điều trị đầy đủ khi trẻ mắc bệnh viêm mũi họng, tập cho trẻ thói quen bú khi ngồi, và chăm sóc sức khỏe để tăng sức đề kháng.

Khi trẻ sơ sinh mắc viêm tai giữa và các bệnh lý khác, việc chẩn đoán và điều trị thường khó hơn vì trẻ không thể biểu hiện hay nói ra triệu chứng bệnh một cách rõ ràng. Vì vậy, cha mẹ cần có hiểu biết về dấu hiệu của bệnh để nhận biết sớm, đưa trẻ đi khám và điều trị khi cần.

Dưới đây là những dấu hiệu thường gặp khi trẻ sơ sinh mắc viêm tai giữa:

2.1. Sốt là một trong những biểu hiện thường gặp

Trẻ sơ sinh mắc viêm tai giữa và các bệnh lý đường hô hấp thường có biểu hiện sốt, có thể lên đến 39 đến 40 độ C. Mặc dù đây là dấu hiệu phổ biến nhưng không đặc trưng cho viêm tai giữa, vì trẻ cũng có thể mắc nhiều bệnh khác gây ra triệu chứng này.

Viêm tai giữa gây nên cơn sốt ở trẻ nhỏ

2.2. Trẻ thường phải chịu đựng cơn đau và khó chịu ở tai

Viêm tai giữa khiến niêm mạc tai bị tổn thương và viêm nhiễm, dẫn đến việc tích tụ dịch mủ, làm trẻ gặp nhiều khó khăn và đau đớn. Mặc dù vậy, trẻ sơ sinh thường không thể thể hiện rõ ràng tình trạng đau tai, do đó cha mẹ cần chú ý đến những biểu hiện sau đây ở trẻ.

• Trẻ thường lắc đầu và sờ vào tai khi cảm thấy đau.

• Trẻ thường khóc nhiều hơn, từ chối bú, và khó dỗ dành hơn.

• Trẻ thường khó ngủ và thức dậy nhiều hơn.

• Xuất hiện nước hoặc dịch mủ chảy từ tai ra ngoài.

Khi trẻ bị đau tai hoặc có các biểu hiện trên, nhiều phụ huynh thường cố gắng kéo tai để nhìn vào lỗ tai của trẻ. Tuy nhiên, việc này rất khó khăn vì lỗ tai của trẻ nhỏ và hẹp. Hành động này không chỉ làm tăng đau đớn cho trẻ mà còn có thể gây tổn thương. Vì vậy, cha mẹ không nên tự ý thực hiện mà chỉ nên để bác sĩ chuyên môn thăm khám và kiểm tra.

2.3. Trẻ mắc bệnh viêm tai giữa thường sẽ có tình trạng chảy mủ từ tai

Khi trẻ có dấu hiệu này, thường là bệnh viêm tai giữa đã vào giai đoạn nặng, tuy nhiên nhiều phụ huynh thường nhầm lẫn do các triệu chứng ban đầu như đau tai, quấy khóc đã giảm đi. Nguyên nhân là do mủ trong tai tích tụ quá nhiều, dẫn đến việc vỡ và dịch chảy ra ngoài. Điều mà cha mẹ cần làm ngay lúc này là đưa trẻ đi thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa để chẩn đoán, điều trị và theo dõi kịp thời, tránh biến chứng đến tai.

Viêm tai giữa cũng có thể gây ra rối loạn tiêu hóa

2.4. Trẻ mắc bệnh viêm tai giữa cũng thường gặp phải vấn đề rối loạn tiêu hóa

Khi trẻ mắc viêm tai giữa cấp tính, thường sẽ gặp vấn đề về tiêu hóa như: đi ngoài phân lỏng, tiêu chảy, có thể nôn mửa,... do đờm, dịch đi xuống hệ tiêu hóa.

Khi viêm tai giữa biến chứng từ các bệnh viêm đường hô hấp, trẻ cũng có các biểu hiện bệnh tương ứng với đặc điểm là triệu chứng kéo dài và dai dẳng.

3. Hướng dẫn chăm sóc và phòng ngừa viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh

Để bảo vệ sức khỏe tổng thể của trẻ, đặc biệt là tai của trẻ tránh viêm tai giữa, cha mẹ cần chú ý những điều sau đây:

• Tránh cho trẻ tiếp xúc với trẻ khác có triệu chứng viêm đường hô hấp. Nếu cha mẹ hoặc người lớn trong gia đình mắc bệnh, cần phải cách ly khỏi trẻ để tránh lây nhiễm bệnh.

• Tạo môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát và thường xuyên vệ sinh vật dụng cá nhân của trẻ.

• Tránh môi trường ồn ào có thể ảnh hưởng đến thính giác của trẻ.

• Hạn chế nước tiếp xúc với tai của trẻ khi tắm, gội đầu hoặc khi cho trẻ bú, đặc biệt khi trẻ đang mắc bệnh viêm đường hô hấp hoặc viêm tai bên ngoài.

• Khi tai trẻ bị dị vật hoặc côn trùng xâm nhập, cần đưa trẻ tới cơ sở y tế chuyên khoa để lấy dị vật ra ngoài, tránh để lâu gây tổn thương tai.

• Đảm bảo trẻ được tiêm phòng đầy đủ, đặc biệt là vắc xin ngừa cúm và vi khuẩn phế cầu - những nguyên nhân chính gây viêm đường hô hấp và viêm tai giữa.

• Không hút thuốc lá khi ở gần trẻ vì có thể gây hại cho hệ hô hấp, tai mũi họng của trẻ và sức khỏe tổng thể của bé.

 Việc tiêm chủng đầy đủ giúp trẻ em phòng ngừa hiệu quả các bệnh nguy hiểm