Dị ứng đạm sữa bò là một trong những loại dị ứng phổ biến nhất ở trẻ em. Tuy nhiên, không phải mẹ nào cũng có thể nhận biết sớm bệnh này ở trẻ. Hãy cùng chuyên mục chăm sóc bé từ 0 - 3 tuổi tìm hiểu về dấu hiệu và cách điều trị mẹ cần biết khi trẻ bị dị ứng đạm sữa bò nhé!
Dị ứng đạm sữa bò là gì?
Dị ứng đạm sữa bò là hiện tượng trẻ phản ứng miễn dịch với các thành phần đạm từ các sản phẩm chế biến từ sữa bò. Tỷ lệ mắc dị ứng đạm sữa bò là khoảng từ 2 đến 7%, cao nhất trong các loại dị ứng thức ăn ở trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi. Hầu hết trẻ em khi mắc chứng bệnh này sẽ khỏi trước khi đến 5 tuổi.
Dấu hiệu của dị ứng đạm sữa bò ở trẻ
Hình ảnh bé gặp phải dị ứng đạm sữa bò
Dị ứng đạm sữa bò có thể gây ra tình trạng quấy khóc ở trẻ
Trẻ có thể gặp đau quặn bụng do dị ứng với đạm sữa bò
Tình trạng nổi ban và ngứa do dị ứng với đạm sữa bò có thể xảy ra ở trẻ
Dị ứng với đạm sữa bò có thể gây ra tình trạng ho, khò khè và khó thở ở trẻ
Lí do dẫn đến dị ứng với đạm sữa bò
Dị ứng với đạm sữa bò thường có nguyên nhân như sau:
- Khi protein như Casein, Whey trong sữa bò được cơ thể trẻ tiếp nhận, hệ thống miễn dịch có thể phản ứng bằng cách sản xuất kháng thể IgE để chống lại chúng.
- Khi trẻ tiếp tục tiếp nhận đạm từ sữa bò, các kháng thể này kích thích hệ thống miễn dịch sản xuất histamin và các chất gây dị ứng khác, dẫn đến các triệu chứng như trẻ quấy khóc ban đêm, buồn nôn, phát ban,...
Dấu hiệu của dị ứng đạm sữa bò
Dị ứng với đạm sữa bò thường phát hiện sau vài phút hoặc vài giờ sau khi trẻ tiêu thụ các sản phẩm từ sữa bò. Trong một số trường hợp hiếm, dị ứng có thể xảy ra khi trẻ tiếp nhận sữa bò từ lượng sữa mẹ. Triệu chứng có thể nhẹ hoặc nặng tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bé và có thể kéo dài hoặc tức thì.
Dấu hiệu dị ứng đạm sữa bò ngay lập tức
Dấu hiệu dị ứng đạm sữa bò
- Một số dấu hiệu dị ứng như viêm da như phát ban đỏ, chàm sữa ở trẻ sơ sinh, ban đỏ, ngứa.
- Trẻ có biểu hiện sưng môi, mặt, lưỡi và khó thở.
- Sau khi tiếp xúc với sữa, trẻ có thể nôn mửa hoặc bị tiêu chảy.
Trẻ bị sưng mặt do sữa bò
Dấu hiệu dị ứng đạm sữa bò kéo dài
Các triệu chứng muộn của trẻ bị dị ứng đạm sữa bò có thể xuất hiện sau 48 giờ uống sữa. Tuy nhiên, nếu có các dấu hiệu nghiêm trọng sau đây, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để điều trị kịp thời, không tự ý điều trị tại nhà:
- Trẻ đau bụng, thường quấy khóc, thức dậy, mệt mỏi và bị ưỡn bụng.
- Dấu hiệu viêm da nghiêm trọng như ngứa, nổi mẩn đỏ, phát ban khắp cơ thể.
- Trẻ bắt đầu ho, sổ mũi và khò khè.
- Nôn mửa, trào ngược dạ dày.
- Trẻ bị tiêu chảy và phải đi nhiều lần trong ngày, phân lỏng có màu sắc khác biệt so với bình thường.
Trẻ quấy khóc, phát ban trên cơ thể do dị ứng đạm sữa bò
Phương pháp xác định dị ứng đạm sữa bò ở trẻ
Dị ứng đạm sữa bò ở trẻ thường dễ gây nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác. Vì vậy, cha mẹ cần biết các phương pháp đầu tiên để xác định loại dị ứng này ở trẻ.
Tiền sử y tế của bé
Dị ứng thường có yếu tố di truyền nên tiền sử y tế của bé rất quan trọng. Ngoài ra, để đưa ra chẩn đoán sơ bộ, ba mẹ nên chú ý đến tiền sử bệnh của trẻ, loại sữa trẻ đang sử dụng, thời điểm bắt đầu có triệu chứng và các biểu hiện liên quan đến da, hô hấp và tiêu hóa vì đây là nơi thường xuất hiện các dấu hiệu của dị ứng đạm sữa bò.
Chú ý tiền sử bệnh lý của trẻ trước khi xác định dị ứng đạm sữa bò
Xét nghiệm dị ứng đạm sữa bò cho bé
Các cơ quan chịu ảnh hưởng rõ ràng của dị ứng đạm sữa bò bao gồm hệ hô hấp, tiêu hóa và da. Vì vậy, các bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm bổ sung ngoài các xét nghiệm dị ứng như:
- Kiểm tra da (Skin prick Test) với sữa
- Xét nghiệm IgE chuyên biệt với các protein sữa bò (RAST)
- Thử nghiệm loại trừ/lặp lại: Nếu triệu chứng giảm sau 2 - 4 tuần kiêng sữa, thì hãy cung cấp lại. Tuy nhiên, nếu sau đó các triệu chứng trở lại, thì trẻ có thể bị dị ứng với đạm sữa bò.
- Thử nghiệm thử thách qua đường miệng.
Phương pháp điều trị cho trẻ mắc dị ứng đạm sữa bò
Phương pháp điều trị dị ứng đạm sữa bò sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi của trẻ. Các bậc cha mẹ có thể tham khảo một số cách sau đây:
Trẻ dưới 6 tháng tuổi
Đối với trẻ đang tiếp tục bú sữa mẹ, sau khi được bác sĩ chẩn đoán nghi ngờ bị dị ứng đạm sữa bò, cha mẹ nên loại bỏ các thực phẩm chứa đạm sữa bò như trứng, đậu nành. Tuy nhiên, cha mẹ cần bổ sung lượng canxi và vitamin D cho cơ thể của bé.
Trẻ dưới 6 tháng sử dụng sữa công thức nên cha mẹ chọn các loại sữa có công thức thủy phân đạm sữa bò toàn phần hoặc Amino axit. Để dễ nhận biết, cha mẹ lưu ý những dòng chữ trên bao bì như: “Hypoallergenic formula” (công thức giảm dị ứng), “Amino acid-based formula” (công thức axit amin).
Bé từ 6 tháng tuổi trở lên
Trong quá trình chọn lựa thực phẩm cho bé, các bậc cha mẹ cần chú ý đến thành phần của sản phẩm. Tránh lựa chọn các loại thực phẩm chứa đạm sữa bò như phô mai, kem, sữa bột, và váng sữa.
Đối với các sản phẩm không có bảng thành phần nhưng có thể chứa đạm từ sữa như bánh quy, sô cô la, sinh tố, bánh bông lan, và bánh mì ngọt, cha mẹ cần đặc biệt lưu ý.
Khi trẻ bị dị ứng đạm sữa bò, cơ thể thiếu những chất dinh dưỡng cần thiết. Cha mẹ nên bổ sung thực phẩm hoặc thuốc bổ chứa canxi và vitamin D để thay thế.
Tình trạng dị ứng đạm sữa bò thường kết thúc khi trẻ đạt 5 tuổi. Vì vậy, cha mẹ có thể cân nhắc cho trẻ trên 1 tuổi sử dụng lại sản phẩm chứa đạm sữa bò nếu bé khỏe mạnh và không có triệu chứng dị ứng.
Tránh cho trẻ sử dụng các sản phẩm chế biến từ sữa bò
Cách phòng ngừa dị ứng đạm sữa bò mà các mẹ cần biết
Cho bé bú sữa mẹ
Sữa mẹ chứa các thành phần đạm đặc biệt tốt và an toàn cho hệ tiêu hóa non nớt của trẻ. Đây cũng là cách hiệu quả để bảo vệ bé khỏi nguy cơ mắc dị ứng đạm sữa bò. Trẻ có thể hấp thụ đầy đủ các chất dinh dưỡng từ sữa mẹ mà không cần phải lo lắng về sự thiếu hụt.
Cho bé tiếp tục bú sữa mẹ
Cho bé dùng sữa công thức có đạm sữa bò thủy phân toàn phần
Sữa công thức đạm sữa bò thủy phân toàn phần là một lựa chọn cho trẻ không được cho bú mẹ và trẻ mắc dị ứng với đạm sữa bò. Nếu sau khi sử dụng sữa mà trẻ vẫn có các triệu chứng của dị ứng với đạm sữa bò, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời cũng như nhận được lời khuyên từ bác sĩ để xử lý chính xác.
Trên đây là tổng quan về hiện tượng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ. Hy vọng qua bài viết này, các bậc phụ huynh đã hiểu rõ hơn về dị ứng đạm sữa bò và có những biện pháp phòng ngừa cũng như xử lý khi trẻ gặp vấn đề này, để giúp bé phát triển khỏe mạnh.
Kim Loan biên soạn