Tổng quan về tai biến
Trước khi tìm hiểu về dấu hiệu tai biến, hãy hiểu rõ hơn về tình trạng này.
Tai biến, hay còn gọi là đột quỵ, là tình trạng mạch máu não bị vỡ hoặc tắc, gây tổn thương cho tế bào thần kinh và gây ra rối loạn chức năng vận động và lưu thông máu.
Tai biến - nguy hiểm khôn lường
Theo thống kê, đột quỵ đứng thứ hai sau bệnh tim mạch với tỷ lệ tử vong cao. Các yếu tố nguy cơ bao gồm tuổi cao, cao huyết áp, và sức khỏe yếu. Tai biến đang trẻ hóa, có thể xảy ra ở độ tuổi trẻ hơn.
Tỷ lệ tử vong và di chứng của tai biến ở Việt Nam cao, nhưng khả năng hồi phục tốt nếu được cấp cứu kịp thời.
Nguyên nhân phổ biến gây tai biến
Nguyên nhân phổ biến của đột quỵ là tắc mạch và vỡ mạch.
Tắc mạch
Tắc mạch xảy ra khi mạch máu bị xơ vữa và máu đông gây nghẹt, ảnh hưởng đến lưu thông máu lên não. Chế độ ăn uống không đúng cũng như hút thuốc lá có thể gây ra tình trạng này.
Xơ vữa động mạch gây tắc mạch máu
Sự vỡ mạch máu não
Vỡ mạch máu xảy ra khi mạch máu mỏng, huyết áp tăng, chấn thương hoặc vỡ phình động mạch não dẫn đến máu không được lưu thông lên tế bào não, gây nguy hiểm.
Ngoài những nguyên nhân trên, việc thường xuyên đi khám và chữa trị bệnh cũng rất quan trọng.
Dấu hiệu của tai biến - điều mà mỗi người cần chú ý
Tai biến mạch máu não, mặc dù nguy hiểm, nhưng nếu được phát hiện và cấp cứu kịp thời có thể giảm thiểu di chứng và tăng khả năng hồi phục.
Dấu hiệu đột quỵ bạn cần lưu ý
Dưới đây là một số dấu hiệu của đột quỵ mà bạn cần chú ý, đặc biệt là người cao tuổi và các trường hợp đột quỵ đột ngột:
Vùng mặt, tay, chân bị tê cứng, khó cử động hoặc bị liệt nửa người, khả năng vận động di chuyển hạn chế, khó khăn.
Thị lực bị rối loạn giảm sút khiến cho người bệnh nhìn thấy mờ, không rõ.
Khả năng ngôn ngữ giảm sút, khó biểu đạt được ý các câu hoặc đôi khi không nói được, khả năng viết, đọc, nói, tính toán giảm.
Đau đầu đột ngột, buồn nôn, chóng mặt, ù tai, tức ngực, khó thở, tim đập nhanh,… là những dấu hiệu thường rất dễ gặp, cho dù cơ thể không có dấu hiệu bệnh lý.
Rối loạn ý thức như ngủ mê, ngủ gật hoặc lú lẫn ở người già.
Tiểu tiện không tự chủ hoặc co giật cơ thể.
Đặc biệt cần chú ý đến người cao tuổi mắc bệnh cao huyết áp, họ rất dễ bị đột quỵ.
Các bác sĩ khuyên mọi người nên lưu ý những dấu hiệu của đột quỵ và nếu có hãy đến ngay cơ sở y tế để giảm thiểu tỷ lệ biến chứng xảy ra.
4. Cách xử lý khi gặp trường hợp tai biến
Khi đối mặt với người bị tai biến, việc xử lý đúng cách rất quan trọng để giúp điều trị sau này thành công. Bạn cần giữ bình tĩnh và xử lý một cách nhanh chóng khi gặp các dấu hiệu của tai biến.
Đầu tiên, hãy gọi xe cấp cứu ngay vì tai biến không thể tự chữa trị. Thời gian bắt đầu bệnh thường là ban đêm hoặc sáng sớm, vì vậy đừng chủ quan. Khi vận chuyển, hãy cố gắng giảm tối đa các chấn thương đối với não bộ.
Đặt bệnh nhân nơi thoáng đãng, nâng đầu lên và nghiêng nhẹ. Làm sạch đường họng và kiểm tra tình trạng tỉnh táo của bệnh nhân thường xuyên.
Sử dụng máy đo huyết áp và nhịp tim nếu có sẵn trong nhà.
Bạn nên có một máy đo huyết áp cho gia đình
Không cho bệnh nhân tai biến ăn uống không theo chỉ dẫn của bác sĩ, tránh sử dụng thuốc aspirin để tránh tình trạng chảy máu.
Khi gặp tình huống bệnh nhân ngừng thở, hãy thực hiện hô hấp nhân tạo và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức.
5. Biện pháp phòng ngừa tai biến
Tai biến có thể được dự đoán và ngăn chặn nếu chúng ta chú ý và can thiệp kịp thời. Việc phòng tránh các nguy cơ liên quan đến tai biến đang thu hút sự quan tâm đặc biệt từ nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi. Dưới đây là những biện pháp bạn nên áp dụng để phòng ngừa tai biến:
Kiểm soát và ngăn chặn các yếu tố gây bệnh
Những người mắc bệnh huyết áp cao, tiểu đường, và mỡ máu thường có nguy cơ cao hơn bị tai biến. Do đó, quan trọng phải kiểm soát huyết áp thường xuyên và phòng tránh tăng huyết áp. Khi phát hiện có dấu hiệu bất thường, bạn cần đến ngay cơ sở y tế để điều trị. Hãy luôn tuân thủ theo lời khuyên của bác sĩ: sử dụng thuốc đúng liều lượng và thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ để phòng tránh các nguy cơ nêu trên.
Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách
Trong trường hợp tai biến, bạn cần tập trung vào việc tiêu thụ thực phẩm có lợi cho sức khỏe như rau xanh, hoa quả, và thực phẩm giàu chất xơ. Hạn chế ăn đồ chứa nhiều chất béo, đồ nhanh, đồ nướng, và thực phẩm có khói. Hãy duy trì mức độ muối và đường hợp lý hàng ngày để tránh tăng huyết áp.
Dùy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung rau xanh và hoa quả vào khẩu phần hàng ngày
Thực hiện lối sống lành mạnh
Tránh sử dụng rượu, bia, và chất kích thích để ngăn chặn tai biến. Đặc biệt, cần loại bỏ thuốc lá, một thói quen có thể gây ra tai biến một cách dễ dàng nhất.
Tập thể dục đều đặn để cải thiện sức khỏe, kết hợp với lịch trình làm việc hợp lý và tránh căng thẳng, quá tải, và thói quen thức khuya.