Dấu hiệu viêm tuyến nước bọt ở trẻ em và phương pháp điều trị hiệu quả

Viêm tuyến nước bọt ở trẻ em là một bệnh không nguy hiểm, tỉ lệ tử vong thấp và không lây lan. Tuy nhiên, nếu không được chữa trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của trẻ. Vì vậy, cha mẹ có thể tham khảo bài viết dưới đây từ chuyên mục Góc chuyên gia của Mytour để biết cách điều trị hiệu quả.

Tuyến nước bọt và viêm tuyến nước bọt ở trẻ em

Tuyến nước bọt nằm xung quanh miệng, chịu trách nhiệm sản xuất nước bọt và giúp tiêu hóa thức ăn, loại bỏ vi khuẩn và các hạt thức ăn để giữ miệng của trẻ sạch sẽ.

Mỗi trẻ em đều có 3 cặp tuyến nước bọt trên khuôn mặt: mang tai, dưới lưỡi và dưới hàm. Tuy nhiên, nếu có sự cố trong sản xuất và lưu chuyển nước bọt, vi khuẩn có thể xâm nhập và gây viêm tuyến nước bọt.

Viêm tuyến nước bọt ở trẻ em phát sinh do nhiễm khuẩn, virus hoặc dị ứng tự miễn nên sẽ ảnh hưởng đến ống tuyến, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn và giảm lượng nước bọt tiết ra trong khoang miệng.

Các tuyến nước bọt của trẻ em

Các dạng viêm tuyến nước bọt

Có nhiều dạng viêm tuyến nước bọt ở trẻ em, trong đó có thể chia thành một số loại như:

Theo nguyên nhân

• Virus: Quai bị, HIV, cúm A, CMV, Adenovirus,...
• Vi khuẩn: Liên cầu, Phế cầu, Tụ cầu, E.coli, lao.
• Các bệnh tự miễn: Cơ thể tự tạo ra kháng thể chống lại các cơ quan khác.
• Tắc nghẽn ống dẫn tuyến nước bọt: Có thể do sỏi, đờm hoặc các khối u.

Theo diễn biến

• Viêm tuyến nước bọt cấp tính: kéo dài trong khoảng 1 đến 2 tuần.
• Viêm tuyến nước bọt mãn tính: kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.
• Viêm tuyến nước bọt tái phát: tái diễn nhiều lần.

Nguyên nhân gây viêm tuyến nước bọt mang tai ở trẻ em

Viêm tuyến nước bọt mang tai ở trẻ em là một trong những vấn đề thường gặp, có các nguyên nhân cụ thể sau đây:

• Do virus Paramyxo lây truyền qua đường hô hấp tấn công vào tuyến nước bọt, gây viêm. Virus này cũng có thể gây ra một số bệnh nguy hiểm khác như viêm não, viêm tinh hoàn, viêm tụy,...
• Do vi khuẩn Staphylococcus và Streptococcus: Trẻ nhỏ đã tiếp xúc trực tiếp với người bệnh đang mắc nhiễm trùng răng miệng hoặc viêm tai xương chũm.
• Do sử dụng một số loại thuốc: Các loại thuốc điều trị ung thư, trầm cảm hoặc Histamin,... cũng có thể là nguyên nhân làm tăng khả năng mắc viêm tuyến nước bọt.
• Do các nguyên nhân khác: Viêm tuyến nước bọt có thể xuất phát từ việc trẻ nhỏ nhiễm nấm, nhiễm độc hoặc mắc phải những bệnh hệ thống,...

Viêm đường nước bọt có nhiều nguyên nhân gây ra

Trẻ nào có nguy cơ cao mắc viêm tuyến nước bọt mang tai?

Viêm tuyến nước bọt có thể xuất hiện ở trẻ nhỏ ở mọi độ tuổi, kể cả trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, các trường hợp sau đây có nguy cơ cao mắc căn bệnh này:

• Trẻ từ 12 tháng - 6 tuổi có hệ miễn dịch yếu, dễ mắc virus.
• Trẻ chưa tiêm phòng vắc-xin MMR.
• Bé gái bắt đầu vào độ tuổi dậy thì.
• Bé trai trong độ tuổi 1 - 16 tuổi.
• Tiếp xúc gần với trẻ mắc quai bị.
• Không vệ sinh răng miệng thường xuyên.
• Ít uống nước, mất nước.
• Trẻ bị nhiễm HIV/AIDS hoặc có bệnh nền.

Trẻ có nguy cơ mắc viêm tuyến nước bọt nếu chưa tiêm vắc-xin MMR

Dấu hiệu trẻ bị viêm tuyến nước bọt

Dấu hiệu viêm tuyến nước bọt ở trẻ em thường bị cha mẹ nhầm lẫn với các bệnh ở vùng tai hoặc miệng. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý các dấu hiệu và triệu chứng sau để có biện pháp xử lý kịp thời.

• Bị sưng ở vùng mang tai và lan rộng xuống phía dưới hàm, tình trạng này có thể làm cho tai hoặc khu vực xung quanh sưng to lên.
• Lượng nước bọt trong khoang miệng sẽ tiết ra ít hơn, đặc quánh hơn so với bình thường, gây ra vấn đề cho răng miệng và tiêu hóa.
• Các vi khuẩn, virus có thể tấn công ở vùng khác, khiến cho góc hàm hoặc đầu cổ sưng hạch.
• Lượng nước bọt tiết ra ít sẽ ảnh hưởng đến khả năng ăn uống của trẻ, gây khó khăn khi mở miệng và nuốt thức ăn.
• Trẻ có thể bị nhiễm trùng toàn thân gây ra sốt cao, xuất hiện mủ trong khoang miệng, cơ thể mệt mỏi, ớn lạnh, chán ăn.

Trẻ cảm thấy đau nhức khi bị viêm tuyến nước bọt

Viêm tuyến nước bọt mang tai có nguy hiểm như thế nào?

Căn bệnh viêm tuyến nước bọt ở mang tai trẻ em không lây nhiễm và không gây ra các biến chứng quá nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không được xử lý kịp thời, mủ sẽ tích tụ và tạo thành các khối u lớn.

Đặc biệt, cha mẹ cần cẩn trọng với trẻ bị viêm tuyến nước bọt do khối u ác tính. Bệnh có thể tái phát nhiều lần, ảnh hưởng đến sức khỏe và các cơ quan khác trên cơ thể của trẻ.

Chăm sóc và điều trị trẻ

Điều trị

Để điều trị bệnh viêm tuyến nước bọt, sử dụng thuốc kháng sinh nếu trẻ có mủ trong khoang miệng. Ngoài ra, cũng có thể sử dụng thuốc chống viêm, giảm đau, giảm phù nề và bổ sung các loại kháng enzyme.

Chăm sóc

• Hạ sốt: Tích cực chườm ấm, nếu trẻ bị sốt hoặc đau nhiều thì nên sử dụng miếng dán hạ sốt hoặc uống thuốc giảm đau theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Vệ sinh: Đảm bảo vùng mũi miệng của trẻ sạch sẽ, dọn dẹp nhà cửa, đồ chơi của trẻ, người chăm sóc cũng cần rửa tay với nước sát khuẩn trước và sau khi chăm sóc.
• Chế độ dinh dưỡng: Cho trẻ ăn thực phẩm lỏng, mềm, dễ tiêu, dễ nuốt, chia thành nhiều bữa, mỗi bữa ít hơn bình thường, không ép trẻ ăn quá nhiều.

Vệ sinh răng miệng cho trẻ thường xuyên

Khi nào nên đưa trẻ đến bệnh viện?

Nếu trẻ bị viêm tuyến nước bọt nhẹ thì có thể tự điều trị tại nhà. Việc nhập viện không đúng chỉ định có thể làm trẻ mắc nhiễm trùng bệnh viện.

Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào như sốt cao, khó thở, khó nuốt, quấy khóc, nôn mửa, co giật, khó đánh thức thì cha mẹ nên ngay lập tức đưa trẻ đến các trung tâm y tế.

Cách phòng bệnh viêm tuyến nước bọt ở trẻ em

Có nhiều phương pháp để phòng tránh bệnh viêm tuyến nước bọt ở trẻ em, cha mẹ có thể tham khảo và thực hiện:

• Nuôi trẻ bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu sau khi sinh.
• Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin cho trẻ theo hướng dẫn của Bộ Y Tế.
• Bảo đảm nhà cửa sạch sẽ, không khói thuốc, đủ ánh sáng và không khí thông thoáng.
• Đảm bảo thực đơn ăn uống của trẻ cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng.

Đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ

Câu hỏi thường gặp

Bệnh viêm tuyến nước bọt có lây lan không?

Bệnh viêm tuyến nước bọt không lây nhiễm nên cha mẹ không cần phải hạn chế trẻ tiếp xúc với mọi người xung quanh.

Thuốc điều trị viêm tuyến nước bọt là gì?

Trường hợp viêm tuyến nước bọt nhẹ có thể không cần dùng thuốc hoặc sử dụng thuốc giảm đau, kháng sinh, giảm viêm theo chỉ định của bác sĩ.

Bệnh viêm tuyến nước bọt có đe dọa không?

Bệnh viêm tuyến nước bọt không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và để bệnh kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của trẻ nhỏ.

Viêm tuyến nước bọt có gây ra nổi hạch không?

Khi bị viêm tuyến nước bọt, trẻ có thể xuất hiện nổi hạch tại các vị trí như hạch sau tai, hạch góc hàm, hạch cổ,... Những hạch này sẽ sưng to, đau. Trong trường hợp viêm hạch nặng, có thể gây ra hoại tử hoặc áp xe hạch. Khi tình trạng viêm giảm, hạch sẽ dần nhỏ và biến mất sau vài tuần đến vài tháng.

Viêm tuyến nước bọt có liên quan đến bệnh quai bị không?

Bệnh quai bị có thể gây ra viêm tuyến nước bọt mang tai. Tuy nhiên, viêm tuyến nước bọt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như: virus HIV, virus quai bị, vi khuẩn liên cầu, vi khuẩn coliform,...

Phân biệt bệnh quai bị và viêm tuyến nước bọt

Bệnh quai bị thường đi kèm với các triệu chứng giống viêm tuyến nước bọt và gây ra một số biến chứng như viêm tính hoàn, viêm cơ tim, viêm tụy cấp. Cả hai bệnh đều có những biểu hiện chung như giảm dịch tiết, khó nuốt, sốt,...

Do đó, hai căn bệnh này khó phân biệt thông qua khám bệnh. Để chẩn đoán chính xác, cần phải tiến hành xét nghiệm cấy vi rút.

Viêm tuyến nước bọt có tự điều trị được không và mất bao lâu để hồi phục?

Nếu không có biến chứng, viêm tuyến nước bọt có thể tự điều trị mà không cần dùng thuốc. Thông thường, tình trạng viêm có thể kéo dài từ 1 đến 2 tuần tùy thuộc vào cơ địa của trẻ.

Có cần phải phẫu thuật khi bị viêm tuyến nước bọt không?

Trong trường hợp nhiễm trùng không phản ứng với việc sử dụng kháng sinh tiêm tĩnh mạch trong vòng 48 giờ, phẫu thuật và dẫn lưu tuyến nước bọt để kiểm soát tình trạng nhiễm trùng là cần thiết.

Lời nhắn từ Mytour

Hi vọng với những chia sẻ của Mytour về bệnh viêm tuyến nước bọt trong bài viết trên, các phụ huynh sẽ có thêm thông tin hữu ích để chăm sóc và phòng tránh cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, những thông tin mà chúng tôi cung cấp chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.

Tổng hợp bởi Hà Trang